BİR SOSYAL POLİTİKA ARACI OLARAK DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLARIN İSTİHDAMA ETKİSİ

Yıl 2007, Sayı: 36, 99 - 116, 13.09.2011

Kadir Karagöz

Öz

Türkiye'de işsizlik yıllardır önde gelen sosyo-ekonomik sorunlardan biridir ve artan yabaneı yatırımların sorunun hafifleülmesinc yardımcı olacağı genel kabul gören bir beklentidir. Bu konuda son yıllarda ciddi bir hassasiyet oluşmuş, 2003 yılında Yabancı Sermaye Kanunu'nunda yapılan revizyonla yabancı yatırımcılara önemli kolaylık ve avantajlar sağlanarak yabancı sermaye girişinin artırılması hedeflenmiştir. Doğrudan yabancı yatırımlar (DYY) önceleri daha ziyade gelişmiş ülkelerde yoğunlaşırken son birkaç onyıldan beri gelişmekte olan ülkeler de küresel DYY pastasından gitgide daha fazla pay almaya başlamışlardır. Farklı ülkeler için yapılan analizlerde D Y Y ile istihdam arasında genellikle anlamlı ve olumlu bir uzun dönem ilişkisine ulaşılmakla birlikte iki değişken arasında herhangi bir nedenselliğe rastlanmayan örnekler de vardır. Bu sonucun ülkelerin kendilerine has yapısal karakteristiklerden kaynaklandığı düşünülebilir. Bu çalışmada da, Türkiye'de DYY girişleri ile istihdam arasındaki ilişki zaman serileri yöntemleri kullanılarak araştırılmıştır. Elde edilen bulgular Türkiye'de D Y Y ile istihdam arasında anlamlı bir etkileşim bulunmadığını göstermektedir

Anahtar Kelimeler

Doğrudan Yabancı Yatırım, İstihdam, Türkiye Ekonomisi. Nedensellik. Eşbütünleşmc Analizi.

Kaynakça

• Asiedu, E. ve H. S. Eslahani (2003). The Determinants of Foreign Direct Investment
• Employment Restrictions, Erişim: SSRN: hltp://ssrn.com/abslracl=835345
• Baldwin, R.E. (1995). The Effect of Trade and Foreign Direct Investment on Employment and Relative Wages, NBER Working Paper Scries. No. 5037.
• Bouoiyour. J. (2003), The Determining Factors of Foreign Direct Investment in Morocco.
• Erişim: http://www.err.ort;.cg/teıuhconl7Trade Background/Bouoivour.pdr, Eylül 2006.
• Ceylan. A.B. (1999), İşgücü Piyasası ve İstihdam Politikasının Temel Prensipleri,
• Ankara Üniversitesi, SBF, İstihdam ve Danışmanlık Hizmetleri Eğit. Prog., Ankara DPT (2000), Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırından, ÖİK Raporu. Ankara.
• Engle, R.E. ve C.W.J. Granger (1987). Cointegration and Error-Correction: Represetation.
• Estimation and Testing, Economelrica, Vol. 55, 251 -276. Erdilek, A. (2003), A Comparative Analysis ol" Inward and Outward FDI in Turkey,
• Transnational Corporations, 12, No.3, 78-105. Ernst, C. (2005), The FDI-Employment Link in A Globalizing World: The Case of
• Argentina, Brasil and Mexico, Employment Strategy Papers, 2005/17.
• European Comission (2004), Statistical Annex of European Economy, (ECFIN/ 174 / /EN), Brussels.
• Eyüboğlu, D. (2003), 2001 Krizi Sonrasında İssizlik ve Çözüm Yolları. Milli Prodüktivite
• Yayınları, No: 674, Mert Matbaası, Ankara Gediz, B. ve M.H. Yalçınkaya (2000), Türkiye'de İstihdam - İşsizlik ve Çözüm Önerileri:
• Esneklik Yaklaşımı, Celal Bayar Üni.. Yönelim ve Ekonomi Dergisi, 6, 161-183
• Hunya, G. ve I . Geishecker (2005), Employment Effects of Foreign Direct Investment in
• Central and Eastern Europe, VIIES, Researcli Report, Vienna. Jayaraman. T.K. ve B. Singh (2006), Impact of Foreign Direct Investment on Employment in Pacific Island Countries: An Eiuprical Study of Fiji. Working Paper, No. 2006/32. University of The South Pacific, USPSE.
• Jenkins, R. (2006), Globalization, FDI and Employment in Vietnam, Transnational
• Corporations, Vol. 15, N o . I , I 15-142. Karagöz, K. (2007), Türkiye'de Doğrudan Yabancı Yatırım Girişlerini Belirleyen
• Faktörler, TÜİK, 16. İstatistik Araştırma Sempozyumu, 10-11 Mayıs, Ankara. Kümbül-Güler, B. (2005), İşsizlik ve Yarattığı Psikososyal Sorunların Öğrenilmiş
• Çaresizlik Bağlamında İncelenmesi, istanbul Üniversitesi, İktisat Fakültesi Mecmuası - Toker Dereli'ye Armağan içinde. Kutal, G. (1992), Türkiye'de İşsizliğin Yapısal Özellikleri, //. İstihdam Haftası Tebliğleri, İ.İ.B.K., Yayın No. 276, 61-66
• Moosa, I.A. (2002) Foreign Direct Investment: Theory, Evidence and Practice, Palgrave, London.
• OECD (2005), İstihdamın Görünüşü: İş ve Ücretleri Artırmak.
• OECD (2007), International Investment Perspectives: Freedom of Investment in a Changing World.
• UNCTAD (1994), World Investment Report (WIR), Geneva.
• UNCTAD (2006), World Investment Report (WIR). Geneva.
• UNCTAD (2007). Trade and Development Report (TDR). Geneva.
• Yılmaz, T.. F. Fidan ve V. Karataş (2006), İşsizliğin Sosyo-Politik Sonuçlan: Sosyo
• Demografik Özelliklere Göre Bireylerin Tutumları, www.cahsma.org. Sosyal Siyaset Konferansları, Kitap - 48 içinde, s. 163-184. Erişim: lı ttp://www.isguc.org/ssk/kitap48/05.pdf Yüksel, i . (2003), İşsizliğin Psiko-sosyal Sonuçlarının İncelenmesi: Ankara Örneği.
• Cumhuriyet Üniversitesi İİBF Dergisi, Cilt 4. Sayı 2. 21-38.