SÖMÜRGECİLİK VE KIZIL – KARA KATLİAM

Yıl 2011, Sayı: 44, 195 - 220, 26.12.2011

Taner Tatar

Öz

ÖZET

Sömürgecilik en basit ifadesiyle iktisadî kaynaklara el koyma çabasıdır. Daha geniş ifadesiyle de iktisadî, psikolojik, biyolojik, dinî ve kültürel sahalara yönelik kabul edilemez uygulamalardır. Sömürülen, insanın bedeni, toplumun inanç, değer ve kültürü, en nihayet bizatihi insanlıktır. Tarihte ve bugün devam eden söz konusu uygulamalar farklı yüzler ve kimliklerle karşımıza çıksa da sömürü devam etmektedir. Tarihin kara sayfalarında çok sayıda sömürgecilik yoluyla görülen uygulamalar vardır. Bunların en önemlilerinden ikisi Amerika yerlilerine yönelik gerçekleştirilen soykırıma dönüşmüş uygulamalar ve siyahîlerin köleleştirilmesidir. İlkinde bir ırk tarihten silinmiş, ikincisinde ise etkileri ve farklılaşmış uygulamaları ile devam eden bir ıstırap söz konusu olmuştur. Görülmektedir ki; yeni “meşru temeller” inşa edilerek sömürü devam ettirilmektedir. Tarih, sonu gelmez bir şekilde devam etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Sömürgecilik, Kölelik, Yeni kölelik, Soykırım.

ABSTRACT

The simplest expression of colonialism is an attempt to confiscate of economic resources. In a wider definition it is a process which involves unacceptable applications in economic, psychological, biological, religious and cultural fields. Exploited human body represents faith, values and culture of the community eventually the humanity itself. Altough the applications in the past and today have diffrent faces and identities, the exploitation goes on. In the black pages of the history there are a large number of applications that were put into practise through colonialism. The two most important of these applications are applications turned into genocide against American Indians and enslavement of blacks. In the first mentioned application a race has been wiped off the history and in the second application a kind of suffering is going on with its effects and differentiated implementations. It can be seen that colonialism is being continued by building new “legitimate grounds”. The history continues in the same way.

Key Words: Colonialism, Slavery, The New Slavery, Genocide.

Anahtar Kelimeler

Sömürgecilik, Kölelik, Yeni kölelik, Soykırım

Kaynakça

• ADAM, Heribert: "Yahudi Düşmanlığı ve Zenci Karşıtı Irkçılık: Nazi Almanyası ve Ayrımcı Güney Afrika", (Çev. A.BAHÇIVAN), Doğu Batı, Y.1, S.2, 1998.
• AKAL, Cemal Bali: Modern Düşüncenin Doğuşu, İspanyol Altın Çağı, Ank., 1997.
• ATTALI, Jacques: 1492, (Çev. M.A. KILIÇBAY), YKY.
• BALES, Kevin: Kullanılıp Atılanlar, Küresel Ekonomide Yeni Kölelik, (Çev. P. ÖĞÜNÇ), İst., 2002.
• BERRY, Adrian: Bilimin Arka Yüzü, (Çev. R.L.AYSEVER) 2.Baskı , Ank. 1996.
• BRAUDEL, Fernand: Maddi Uygarlık, Ekonomi ve Kapitalizm, XV-XVIII. Yüzyıllar, Gündelik Hayatın Yapıları, C.1, (Çev. M.A. KILIÇBAY), Ank., 1993.
• BROWN, Dee: Kalbimi Vatanıma Gömün, (Çev. C. ÜSTER), İst., 1990.
• CASAS, Bartolome Dé Las: Kızılderililer Nasıl Yokedildi?, (Çev.M. URAL), İst., CESAIRE, Aime: Sömürgecilik Üzerine Söylev (Çev: G. Ayas), İstanbul, 2005.
• CLASTRES, Pierre: Devlete Karşı Toplum, (Çev. M. SERT-N.DEMİRTAŞ), İst., FANON, Frantz: Yeryüzünün Lanetlileri, (Çev. B. DOKTOR), İst.,1984.
• FENTON, Steve: Etnisite, Irkçılık, Sınıf ve Kültür, (Çev. N. ŞAD), Ank., 2001.
• FERRO, Marc: Sömürgecilik Tarihi, (Çev. M. CEDDEN), Ank., 2002.
• FOUCAULT, Mıchel: Hapishanenin Doğuşu, (Çev. M.A. KILIÇBAY), Ank., 1992.
• GARAUDY, Roger: Entegrizm, Kültürel İntihar, (Çev.K.B. ÇİLEÇÖP), İst., 1992.
• GARAUDY, Roger: Yaşayanlara Çağrı, (Çev. C. AYDIN-N. AYDOĞMUŞ), İst., HOCAOĞLU, Durmuş., “Bir Kere Daha Düşünmek İçin İyi Bir Fırsat”., Muhalif, Yıl: , Sayı: 12., 14.04.2000-20.04.2000.
• HOCAOĞLU, Durmuş: “Küreselleşme, Küresel Köy, Küresel Yağma ve Küresel Yoksulluk”, Yoksulluk Sempozyumu, C.1, Deniz Feneri Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği, İst., Temmuz 2003. http://turkoloji.cu.edu.tr/ATATURK/arastirmalar/sadik_tural_somurgecilik_yontemleri_ ve_bunu_yikan_ataturk.pdf 02.04.2009.
• JOHNSON, Allan G.: The Blackwell Dictionary of Sociology, UK, USA, 2000.
• Kızılderili Şefin Bildirgesi, Nasıl Satabilirsin ki Havayı, Çev. S. ÖZBUDUN, Ank., KOLOMB, Kristof: Seyir Defterleri, (Çev. S.MADEN), İst., 1999.
• LINGS, Martin: Antik İnançlar Modern Hurafeler, (Çev. E. HARMAN-U. UYAN), İst., 1988.
• LOOMBA, Ania: Kolonyalizm Postkolonyalizm, (Çev.M. KÜÇÜK), Ayrıntı Yay., İst., 2000.
• LURAGHİ, Raimondo: Sömürgecilik Tarihi, (Çev H. İNAL), İst., 2000.
• MARABLE, Manning: “Siyah Amerika”, Fatihler Yargılanıyor, (Çev. K. KUTLU), İst., 1992.
• MARX, Karl-ENGELS, Friedrich: Sömürgecilik Üzerine, Ank., 1997.
• MERİÇ, Cemil: Kırk Ambar, İst., 1980.
• NOVACK, George: Kızılderili Soykırımı, (Çev. M. BEYAZIT), Ank., 2003.
• ROSENBERG, Nathan-BİRDZELL, L.E.: Batı Nasıl Zengin Oldu, (Çev.E.GÜVEN), İst., tarihsiz. ROSENKE, Werena: “Sefaletin Mimarı Avrupa”, Niçin Aztekler Avrupa’yı Keşfetmedi?, (Der. P. WAHL), (Çev. L. KAFADAR), İst., 1993.
• SAİD, Edward: Kış Ruhu, (Haz. ve Çev. T. BİRKAN), İst., 2000.
• SAİD, Edward: Oryantalizm, Sömürgeciliğin Keşif Kolu, (Çev. S. AYAZ), İst., 1991.
• SORMAN, Guy: Kapital Devamı ve Amaçları, (Çev. B. ZEYBEK), İst., 1998.
• STANNARD, David E.: Amerika’nın Soykırım Tarihi, (Çev. Ş. BIYIKLI), 2. Baskı, İst., 2005. TUİAVİİ: Göğü Delen Adam “Papalagi”, (Çev. L.TAYLA, Der.E. SCHEUERMANN), İst., 1989.
• TÜRKKAN, Reha Oğuz: Kızılderililer ve Türkler, Bir Tarihin Bir Dramın Hikayesi, İst., 3.Basım, 1999.
• YARAMIŞ, Ahmet: “Mısır‟da İngiliz Sömürgecilik Anlayışı: Cromer Örneği (1883- )”, Sosyal Bilimler Dergisi, C.IX, S.2, Aralık 2007.