Reading Turkish Modernization In Kemal Tahir Novels: A Classification Suggestion

Yıl 2022, Cilt: 42 Sayı: 2, 589 - 612, 30.12.2022

Mehmet Güven Avcı İsmail Coşkun

https://doi.org/10.26650/SJ.2022.42.2.0079

Öz

Kemal Tahir published one book of stories and 14 novels from 1955 until his death in 1973. After his death, five novels which were found among the author’s notes were published by his wife and relatives. The author’s novels, especially those published by himself, contain a certain integrity. This situation has led to the classification of the novels, with various classifications have been developed in the studies on the author. These classifications are important in terms of evaluating the author’s novels and the thoughts he put forward through his novels. His novels are generally classified as village and urban novels. However, such a distinction limits the correct evaluation of the author’s novels. Such a distinction, which has become increasingly widespread in studies on the author and which sets strict boundaries between the novels, breaks the connection between novels characterized as rural novels and novels characterized as urban or city novels. Based on the idea of a holistic evaluation of the author’s novels, this study aims to propose a holistic reading rather than a distinction between his novels. With such a reading, it will be possible to see how the Turkey of 1890-1945 is portrayed by the author, both in the urban zones and in the provinces, through interconnected novels.

Anahtar Kelimeler

Kemal Tahir, Kemal Tahir Novels, Turkish Modernization, Village Novels, Urban Novels

Kemal Tahir Romanlarında Türk Modernleşmesini Okumak: Bir Sınıflama Önerisi

Öz

Kemal Tahir 1955 yılından başlayarak vefat ettiği 1973 yılına kadar hikâyelerini topladığı bir kitap ve on dört roman yayınlamıştır. Ölümünden sonra ise yazarın notları arasında bulunan beş roman eşi ve yakınları yayınlanmıştır. Yazarın özellikle kendisi tarafından yayınlanan romanları bir bütünsellik içermektedir. Bu durum romanlara ilişkin sınıflandırmalar yapılmasını beraberinde getirmiş ve yazar üzerine yapılan çalışmalarda romanları ile ilgili çeşitli sınıflandırmalar geliştirilmiştir. Bu sınıflandırmalar yazarın romanlarını ve romanları aracılığıyla ortaya koyduğu düşünceleri değerlendirmek açısından önemlidir. Yapılan sınıflandırmalar genellikle köy ve kent romanları şeklinde ortaya çıkmaktadır. Ancak böyle bir ayrım yazarın romanlarının doğru bir biçimde değerlendirilmesini sınırlandırmaktadır. Yazar üzerine yapılan çalışmalarda giderek yaygın hale gelen ve romanlar arasına kesin sınırlar koyan böyle ayrım, köy romanları olarak nitelendirilen romanlar ile şehir ya da kent romanları olarak nitelendirilen romanların birbirleri ile olan bağını koparmaktadır. Bu çalışma, yazarın romanlarının bütün bir şekilde değerlendirilmesi düşüncesinden hareketle romanları arasında bir ayrımdan çok bütünsel bir okuma önerme amacı taşımaktadır. Böyle bir okuma ile 1890-1945 Türkiye’sinin yazar tarafından birbirleriyle bağlantılı romanlar ile merkezde ve taşrada nasıl resmedildiğini görmek mümkün olacaktır.

Anahtar Kelimeler

Kemal Tahir, Kemal Tahir Romanları, Türk Modernleşmesi, Köy Romanları, Kent Romanları, Kemal Tahir, Kemal Tahir Novels, Turkish Modernization, Village Novels, Urban Novels

Kaynakça

• Alangu, T. (1964, 13 Aralık). Kemal Tahir’in gerçek anlayışı ve son romanı. Cumhuriyet Gazetesi. google scholar
• Alangu, T. (1965). Cumhuriyetten sonra hikâye ve roman (c. 3). İstanbul Matbaası. google scholar
• Andaç, F. (2011). Romanda ve öyküde gerçeklik arayışları. Varlık Yayınları. google scholar
• Avcı, M. G. (2021). Kemal Tahir’in Çorum üçlemesinde taşranın siyaset ile ilişki kurma biçimi. Journal of Emerging Economies And Policy, 6(1), 31-41. google scholar
• Bozdağ, İ. (1995). Kemal Tahir’in sohbetleri. Emre Yayınları. google scholar
• Çelik, N. (1975). Hesap defteri. Türkiye Defteri, 15, 263–281. google scholar
• Çobanoğlu, M. (2003). Kemal Tahir’in düşüncesi, son akşamı ve vasiyeti. E. Eğribel & U. Özcan (Ed.), Kemal Tahir’in 30. yıldönümü anısına içinde (s. 340–369). Kızılelma Yayıncılık. google scholar
• Divitçioğlu, S. (2010). Asya tipi üretim tarzı ve Osmanlı toplumu. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. google scholar
• Dosdoğru, H. (1974). Batı aldatmacılığı ve putlara karşı Kemal Tahir. Tel Yayınları. google scholar
• Enginün, İ. (2005). Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatı. Dergâh Yayınları. google scholar
• Erinç, O. (1968, 30 Haziran). Yunus Nadi armağanını kazanan Kemal Tahir ile bir görüşme. Cumhuriyet Gazetesi, s. 1–7. google scholar
• Güneri, F. (1974). Eşkıyalık üzerine. Türkiye Defteri, 4, 1–6. google scholar
• İleri, S. (1973). Kemal Tahir’le konuşma. Yeni Dergi, 19–25. google scholar
• Kabaklı, A. (1971). Türk Edebiyatı (c. 3). Türk Edebiyatı Yayınları. google scholar
• Kayalı, K. (2003). Kemal Tahir’de köy ve köylülük. E. Eğribel & U. Özcan (Ed.), Kemal Tahir’in 30. Ölüm yıldönümü anısına içinde (s. 41–52). Kızılelma Yayıncılık. google scholar
• Kayalı, K. (2010). Bir Kemal Tahir kitabı Türkiye’nin ruhunu aramak. İthaki yayınları. google scholar
• Kudret, C. (1990). Türk Edebiyatında hikâye ve roman 3 (c. 3). İnkılap Kitabevi. google scholar
• Kurdakul, Ş. (1992). Çağdaş Türk Edebiyatı 4. Bilgi Yayınevi. google scholar
• Kutlu, P. (1975). Semiha Tahir Eşini Anlatıyor. Yeni Ortam. google scholar
• Mutluay, R. (1973). 100 soruda Çağdaş Türk Edebiyatı (1908-1972). Gerçek Yayınları. google scholar
• Nureddin, V. (1975). Bu dünyadan Nâzım geçti. Cem Yayınevi. google scholar
• Tahir, K. (1968). Soruşturma. Ulusal Sinema. google scholar
• Tahir, K. (1971). Devlet ana (c. 1). Bilgi Yayınevi. google scholar
• Tahir, K. (1973). Yorgun savaşçı. Bilgi Yayınevi. google scholar
• Tahir, K. (1990). Notlar/sanat edebiyat 4. Bağlam Yayınları. google scholar
• Tahir, K. (1992a). Kelleci Memet. Adam Yayınları. google scholar
• Tahir, K. (1992b). Rahmet yolları kesti. Adam Yayınları. google scholar
• Tahir, K. (1995a). Körduman. Adam Yayınları. google scholar
• Tahir, K. (1995b). Sağırdere. Adam Yayınları. google scholar
• Tahir, K. (1999). Esir şehrin mahpusu. Adam Yayınları. google scholar
• Yalçın, M. (Ed.). (2010). Kemal Tahir. Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. google scholar