EĞİTİM DÜZEYİ-ÜCRET İLİŞKİSİ VE TÜRKİYE'DE ADALET VE EĞİTİM SEKTÖRÜ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Yıl 2009, Sayı: 57, 327 - 356, 07.10.2010

İbrahim Yumuşak , Mahmut Bilen , Yüksel Bayraktar Armağan Türk

Öz

Eğitim düzeyi ile gelir arasındaki ilişki üzerine özellikle
1990’lardan sonra yapılan çalışmaların sayısında bir artış meydana
gelmiştir. Bu duruma beşeri sermayenin ekonomik büyüme
üzerindeki etkisini açıklamaya çalışan teorilerin gündeme
gelmesinin büyük rolü olmuştur. Bu çerçevede beşeri sermaye
yatırımı olarak görülen eğitimin gelir üzerindeki etkisi
araştırmalara konu olmaktadır. Bu çalışmalara göre, bireyin iktisat
biliminin en temel varsayımı olarak kabul edilen rasyonellik
varsayımına uygun hareket ettiği varsayıldığında beşeri sermaye
yatırımının maliyeti ile beşeri sermayenin getirisini göz önünde
bulundurması gerekmektedir.
Çalışma, beşeri sermaye yatırımı kapsamında eğitim konusunu ele
almakta ve eğitimin gelir üzerindeki etkisini Türkiye örneğinde
incelemektedir. Bunun için bir dizi tablo analizi yapılarak sürekli
eğitim gerektiren akademik kariyer ile diğer bazı meslekler
arasındaki gelir düzeyleri analiz edilmektedir. Türkiye’de 1991–
2006 yılları arasında akademisyen ve hakimlerin reel ücret düzeyleri dikkate alınarak iki grubun ömür boyu gelirleri
karşılaştırılmaktadır. Çalışmanın bulgusu, Türkiye’de uygulanan
kamu ücret politikası gereğince akademisyenliği seçmenin rasyonel
bir tercih olmadığıdır.

Kaynakça

• Başoğlu, Ufuk, Ölmezoğulları, Nalan, Parasız, Đlker, Gelir Bölüşümü Teori ve Politika, Ekin Kitabevi Yayınları, Bursa 1999.
• Biçerli, Kemal, Çalışma Ekonomisi, Beta Yayınları, Istanbul 2000.
• Bülent, Güloğlu ve Mine, Yılmazer, “Ekonomik Büyüme ve Insani Kalkınma: Panel Veriler Ekonometrisi Neler Getiriyor?” I. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Bildiriler Kitabı, Hereke–Kocaeli, 2002,
• Dura, Cihan, Atik, Hayriye, Türker, Oğuzhan, “Beşeri Sermaye Açısından Türkiye’nin Avrupa Birliği Karşısındaki Kalkınma Seviyesi”, Osmangazi Üniversitesi, 3. Ulusal Bilgi veYönetim Kongresi, 25–26 Kasım 2004, Eskişehir.
• George, Psacharopoulos, “Returns to Education; A Further International Update and Implications,” The Journal of Human Resources, Cilt: 20, Sayı: 4, Yıl:1985.
• George, Psacharopoulos, ve Patrinos, H. Antony, “Returns to Investment in Education:A Further Update,” World Bank Policy Research Working Paper, No: 2881, September 2002.
• http://www.harb–is.org.tr ( 12. 10 2006).
• Karagül, Mehmet, “Beşeri Sermayenin Ekonomik Büyümeyle Ilişkisi Ve Etkin Kullanımı”, Akdeniz I.I.B.F. Dergisi (5) 2003.
• Kozlu, Cem, Türkiye Mucizesi Için Vizyon Arayışları ve Asya Modelleri, 4. B., Türkiye Işbankası Kültür Yayınları, Yayın No: 335, Ankara, 1996.
• Krueger, Alan B. ve Lındahl, Mıkael, “Education for Growth: Why and For Whom?”, Journal of Economic Literature Vol. XXXIX (December 2001).
• Ramirez, Alejandro, Ranis, Gustav, ve Stewart, Frances, “Economıc Growth And Human Development”, Economıc Growth Center, Yale Unıversıty, December, 1997.
• Sarı, Ramazan, “Kazançlar ve Eğitim Ilişkisi: Il Bazında Yeni Veritabanı ile Kanıt”, ODTÜ Gelişme Dergisi, 29 (3–4), 2002.
• Tansel, Aysıt, “Return to Investment in Education in Middle Eastern and North African Countries,” Economic Researh Forum, Cilt:2, Sayı:2, Yıl: 1995, s. 20–23’e dayanan “Türkiye’de Eğitimin Getirisi,” başlıklı yayınlanmamış makale.
• TÜIK, “Yoksulluk Çalışması Sonuçları, 2004” Sayı:27, Şubat 2006.
• Türk Eğitim–Sen, “Toplu Görüşmeye Giderken 2006”, Türkiye Kamu–Sen’e Sunulan Toplu Görüşme Teklif Raporu, 06 Temmuz 2006.
• Yumuşak, Ibrahim Güran, “Kadın Eğitiminin Ekonomik Analizi”, II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi (Derbent:17–18 Mayıs 2003) Bildiriler Kitabı, Kocaeli Üniversitesi I.I.B.F. Yayını, Beta Yayıncılık, 2003.
• Yumuşak, Ibrahim Güran, Bilen, Mahmut, “Gelir Dağılımı–Beşeri Sermaye Ilişkisi ve Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Yıl: 1, Sayı:1, 2000.