The Concept of Evil and an Approach to the Ece Ayhan’s Works in the Context of the Problem of Evil

Yıl 2018, Cilt: 58 Sayı: 2, 281 - 308, 26.12.2018

Ümit Bademkıran

Öz

Evil, which is included with the aesthetic of the truth of life, includes broad content as a controversial concept. There are numerous definitions of evil and whether or not evil is a judgment of the subjective mind. Evil is primarily considered a human concept. Also, evil is eventually involved in the aesthetic and literature of being human. The evil that exists in literature appears because of the artist’s descent into reality. Since evil and truth are intertwined, there is nothing wrong with looking for evil in the limits of truth in literature because evil has usually been pushed directly out of reality. In this study, Ece Ayhan, whose works we will examine within the context of evil, had looked for evil within the limits of truth, and by building his literary works with evil, such as history, power, society, state, prostitution and so on, he separated from other members of the literary world of his time as an artist who “deepened” evil. So we will question Ece Ayhan’s side, in which he considers evil as a “problem”; in the context of his prose and poems, findings of evil will be interpreted in various ways.

Anahtar Kelimeler

Evil, aesthetic, literature and evil, poem and evil, Ece Ayhan

Kötülük Kavramı ve Ece Ayhan’ın Eserlerine Kötülük Meselesi Bağlamında Bir Yaklaşım

Öz

Hayatın bir hakikati olarak estetiğe dâhil olan kötülük, tartışmalı bir kavram olarak geniş bir kapsama sahiptir. Neyin kötülük olup olmadığı subjektif aklın bir yargısı olduğu için bugün kötülüğün sayısız tanımı bulunmaktadır. Kötülük, ilk olarak bir insan edimidir ve doğrudan insan ile ilişkilidir. Ayrıca kötülük nihayetinde, estetiğe ve edebiyata insan bağlamında dâhil olur. Subjektifliğin kapsamında olan kötülük, tek boyuta indirgenemeyeceği için edebî eserlerde çeşitli biçimlerde yer almıştır. Edebiyatta var olan kötülük, sanatkârların gerçekliğe inmesi dolayısıyla belirir. Gerçeklik, kötülüğün taşıyıcısı ve onun sürekliliğini sağlayan bir olgudur. Kötülük ve hakikat iç içe olduğu için, edebiyatta kötülüğün gerçekliğin sınırlarında aranması bir yanılgıya sebebiyet vermez; çünkü direkt olarak kötülük, genellikle ve daha önce gerçekliğin dışına itilmiş ve bahis konusu kötülüklere bazı sanatkârlar “kayıtsız” kalmıştır. Bu çalışmada eserlerini kötülük bağlamında inceleyeceğimiz Ece Ayhan, kötülüğü gerçekliğin bahsi geçen sınırlarında aramış ve edebî eserlerini tarih, iktidar, toplum, devlet, fuhuş vb. alanlardaki kötülüklerle inşa ederek kendi dönemindeki edebiyat mensuplarından kötülüğü ‘derinleştiren’ bir sanatkâr olarak ayrılmıştır. Biz ise bu araştırmada Ayhan’ın kötülüğü bir ‘mesele’ olarak ele aldığı bu yönünü, düzyazıları ve şiirleri bağlamında sorgulayacak; söz konusu kötülük unsurlarını çeşitli açılardan yorumlayacağız.

Anahtar Kelimeler

Kötülük, estetik, edebiyat ve kötülük, şiir ve kötülük, Ece Ayhan

Kaynakça

• Alpay, N. (2011). ‘lümpen’ kavramının tarihsel etkileri açısından Ece Ayhan. Beyazmanto Dergisi, 18, 7 –10.
• Alt, P-A. (2016). Her şeyin başlangıcı: Şeytanın düşüşü ve kötünün doğuşu (S. Yücesoy, Çev.). İstanbul: Sel Yayınları.
• Ayhan, E. (2014a). “Adım Ece Ayhan Çağlar…” (T. Tayanç, Ed.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (2012). Aynalı denemeler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (1997). Başıbozuk günceler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (2014b). Bütün yort savul’lar! İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (1996). Dipyazılar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (2014c). Hay hak! Söyleşiler. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (2011). Kardeşim Akif, Akif Kurtuluş’a mektuplar. Ankara: Dipnot Yayınları.
• Ayhan, E. (2014d). Morötesi requiem. İstanbul:Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (2004). Öküz’lemeler. İstanbul: Sel Yayınları.
• Ayhan, E. (2016). Sivil denemeler kara. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (1993). Şiirin bir altın çağı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ayhan, E. (1984). Yalnız kardeşçe. İstanbul:Evrim Sanat Galerisi.
• Baysal, O. (2012). Ece Ayhan’ın şiirinde marj ve merkez çatışması. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Baudelaire, C. (2017). Kötülük çiçekleri (S. Maden, Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Bernstein, R. J. (2010). Radikal kötülük bir felsefi sorgulama (N. Erdoğan ve F. Deniztekin, Çev.). İstanbul: Varlık Yayınları.
• Eagleton, T. (2015). Kötülük üzerine bir deneme (Ş. Bezci, Çev.). İstanbul: İletişim Yayınları.
• Eco, U. (2017). Beş ahlak yazısı (K. Atakay, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Foucault, M. (2015). Büyük yabancı, dil, delilik ve edebiyat üstüne konuşmalar. İstanbul: Metis Yayınları.
• Gürsel, N. (2004). Yorulan bir şiirin ayak değiştirmesi. O. Kahyaoğlu (Ed.), Mor külhani: Ece Ayhan şiiri içinde (s. 203 –217). İstanbul: neKitaplar Yayınları.
• Hançerlioğlu, O. (1999). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Heywood, A. (2017). Siyaset teorisine giriş (H. M. Köse, Çev.). İstanbul: Küre Yayınları.
• Illich, I. (2006). Okulsuz toplum (C. Öner, Çev.). İstanbul: Oda Yayınları.
• Kahraman, H. B. (2015). Türk şiiri modernizm şiir. İstanbul: Kapı Yayınları.
• Mardin, Ş. (2017). Din ve ideoloji. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Yasa, M. (2016). Tanrı ve kötülük. Ankara: Elis Yayınları.
• Morton, A. (2006). Kötülük üzerine (Z. Okan, Çev.). İstanbul: Güncel Yayıncılık.
• Ozankaya, Ö. (1975). Toplumbilim terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• Özdamar, E. S. (2007). Kendi kendinin terzisi bir kambur. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Samsakçı, M. (2017). Tuzu engin denizlerin. İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Sayın, Z. (2016). Kötülük cemaatleri. İstanbul: Tekhne Yayınları.
• Soysal, A. (2003). A’dan z’ye Ece Ayhan. İstanbul: YKY Yayınları.
• Sönmez, Ü. Ş. (2016). Türk romanında kötülük başlangıçtan 1950’ye. İstanbul: Yitik Ülke Yayınları.
• Yaran, C. S. (2016). Kötülük ve teodise. Ankara: Vadi Yayınları.