The Draft of Teacher Performance Evaluation: Ideas, Reflections, Considerations

Yıl 2020, Cilt: 4, 21 - 45, 30.12.2020

Mukadder Boydak Özan Ahmet Alper Karagözoğlu

Öz

The aim of the study is to evaluate Turkish Republic Ministry of National Education Teachers Performance Evaluation and Candidate Teacher Procedures Regulation Draft of which pilot study was completed in 12 cities and 132 schools on 23-31 October 2017 according to the views of participants. The data of the study were collected with semi- structured interview form including six open ended questions which was developed by the researchers. During the data examination, descriptive analysis method was used. It is seen that participants were concerned about there would be inequality in case the draft performance evaluation system was implemented. Participants stated that they were anxious about the system could be used as a pressure tool and it could be abused. The broadcasting of this draft caused some wrong perceptions, as a result of that some participants highlighted that they were exposed to loss of reputation. Performance rating can be suggested to be implemented not with a kind of evaluation causing anxiety on teacher; within an individualized audit system opening his development, discovering his secret skills, and supplying him to observe his own performance. In this way, it mainly reduces the factors affecting teacher’s perception of justice negatively.

Anahtar Kelimeler

Performance management, performance evaluation draft, teacher performance evaluation

Öğretmen Performans Değerlendirme Taslağı: Görüşler, Yansımalar, Değerlendirmeler

Öz

Bu çalışmanın amacı, 23 Ekim – 31 Ekim 2017 tarihleri arasında 12 ilde ve 132 okulda pilot çalışması tamamlanan T.C Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Performans Değerlendirme ve Aday Öğretmenlik İş ve İşlemleri Yönetmeliği Taslağını katılımcıların görüşleri doğrultusunda değerlendirmektir. Araştırmanın verileri, araştırmacılar tarafından geliştirilen, altı açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Katılımcıların taslak halinde olan performans sisteminin uygulanması durumunda adaletsizlik olacağı endişesi taşıdıkları görülmektedir. Katılımcılar, sistemin baskı ve istismar aracı olarak kullanılmasından endişe duyduklarını belirtmişlerdir. Bu taslağın medyada sunumu bazı yanlış algılara sebep olmuş, bunun sonucunda bazı katılımcılar mesleki itibar yitimine uğradıklarını vurgulamışlardır. Performans değerlendirme, öğretmende kaygı oluşturacak bir değerlendirme anlayışı ile değil, gelişiminin önünü açacağı, gizli yeteneklerini keşfedeceği ve kendi performansını izlemesini sağlayacağı bireyselleştirilmiş denetim sistemi ile gerçekleştirilmesi önerilebilir. Bu sayede öğretmenin adalet algısını olumsuz etkileyen unsurlar da azaltılmış olur.

Anahtar Kelimeler

Performans yönetimi, performans değerlendirme taslağı, öğretmen performans değerlendirme

Kaynakça

• Akbaba Altun, S. & Memişoğlu, S. P. (2008). Performans Değerlendirmesine İlişkin Öğretmen, Yönetici ve Müfettiş Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 53, 7-24.
• Antel, S. C. (1946). Maarifimiz Ve Meseleleri. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Aydın, İ. (2016). Öğretimde Denetim. Ankara: Pegem Akademi.
• Balakrishnan, S., Shankar, G. & Uthayasuriyan, K. (2003). Human Resource Management. Kalapet: Pondicherry University.
• Balcı, A. (2005). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Banner, D. K. & Cooke, R. A. (1984). Ethical dilemmas in performance appraisal. Journal of Business Ethics, 3, 327-330.
• Başaran, İ. E. (2008). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü. Ankara: Ekinoks.
• Canman, D. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Yargı Yayınevi.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B. & Turner, L. A. (2015). Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz. (A. Aypay, Çev.) Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değrlendirilmesi. (H. Ekşi, Çev.) İstanbul: Edam.
• Çelikten, M. & Özkan, H. H. (2018). Öğretmen performans değerlendirme sistemi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8 (15), 806-824.
• DPT (Devlet Planlama Teşkilatı). (2018). Uzun Vadeli Strateji Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 2001 - 2005. http://www.bilgitoplumu.gov.tr/wp-content/uploads/2015/01/Sekizinci_Kalkinma_Plani.pdf adresinden alındı (Erişim Tarihi: 03.03.2018).
• Demirtaş, Z. (2005). İlköğretim okulu yöneticilerinin performanslarını değerlendirme ölçütleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44, 489-506.
• DeNisi, A. S. & Pritchard, R. D. (2006). Performance appraisal, performance management and ımproving ındividual performance:a motivational framework. Management and Organization Review, 2 (2), 253-277.
• Drucker, P. F. (1993). Kapitalist Ötesi Toplum. (B. Çorakçı, Çev.) İstanbul: İnkılâp Kitapevi.
• EARGED. (2001). Öğretmenlerin Performan Değerlendirme Modeli ve Sicil Raporları. Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
• Ergin, C. (2002). İnsan Kaynakları Yönetimi "Psikolojik Bir Yaklaşım". Ankara: Academyplus Yayınevi.
• Holton, E. F. (1999). Performance domains and their boundaries. Advances in Developing Human Resources, 1 (1), 26-46.
• Kogi, S. K. (2014). Factors Contributing To Implementation Of Performance Management Systems In Organizations: A Case Of Kenya Railways Training Institute. Nairobi: Department of Business Administration.
• Konan, N. & Yılmaz, S. (2018). Öğretmen performans değerlendirmeye ilişkin öğretmen görüşleri: bir karma yöntem araştırması. Millî Eğitim, 219, 137-160.
• Luecke, R. (2015). Performans Yönetimi. (A. Özer, Çev.) İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• MEB. (2015). Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Atama Ve Yer Değiştirme Yönetmeliği. Resmî Gazete (29329).
• MEB. (2017a). Öğretmenlik Mesleği Genel Yeterlikleri. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2017b). Öğretmen Strateji Belgesi 2017-2023. Ankara: Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2018a). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen Performans Değerlendirme. https://opds.meb.gov.tr/Anasayfa (Erişim Tarihi: 03.03.2018).
• MEB. (2018b). T.C. Milli Eğitim Bakanlığı. http://www.meb.gov.tr/bakan-selcuk-medya-temsilcileriyle-bir-araya-geldi/haber/16832/tr (Erişim Tarihi: 20.07.2018).
• MEB. (2019). Öğretmen performans sistemi bu yıl uygulanmayacak. https://www.meb.gov.tr/ogretmen-performans-sistemi-bu-yil uygulanmayacak/haber/16334/tr (Erişim Tarihi: 12.02.2019).
• Medley, D. M. & Coker, H. (1987). The accuracy of principals’ judgments of teacher perf onnance. The Journal of Educational Research, 80 (4), 242-247.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (2016). Nitel Veri Analizi. (S. Akbaba Altun ve A. Ersoy, Çev.) Ankara: Pegem Akademi.
• Monroe, W. S. & Clark, J. A. (1924). Measuring Teaching Efficiency. Urbana: Published By The University Of Illinois.
• Öztürk, E. B. & Demir, G. (2014). İnsan kaynaklari yönetimi ve hukuk açılarından performans değerlendirme: içtihat kararları üzerine bir içerik analizi. AKÜ İİBF Dergisi, 16 (1), 45-65.
• Patten, T. H. (1977). Pay: Employee Compensation and Incentive Plans. New York: Free Press.
• Riggio, R. E. (2016). Endüstri ve Örgüt Pikoljisine Giriş. (B. Özkara, Çev.) Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Robbins, S. P. & Judge, T. A. (2013). Organizational Behavior. Boston: Pearson.
• Saban, A. (2008). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
• Sears, J. B. (1921, September). The measurement of teaching efficiency. Journal of Educational Research, 4 (2), 81-93.
• Soydan, T. (2012). Eğitim alanında performans değerlendirme sisteminin geçerliği üzerine yönetici ve öğretmen görüşlerine dayalı bir araştırma. Ege Eğitim Dergisi, 13 (1), 1-25.
• T.C. KALKINMA BAKANLIĞI. (2013). Onuncu Kalkınma Bakanlığı 2014-2018. Ankara: Kalkınma Bakanlığı.
• TDK. (2018). Türk Dil Kurumu. http://www.tdk.gov.tr. (Erişim Tarihi: 21.03.2018).
• Tecer, B. (2017). Performans Yönetim Sistemleri Neden Başarısız Oluyor? https://hbrturkiye.com/blog/performans-yonetim-sistemleri-neden-basarisiz-oluyor (Erişim Tarihi: 25.05.2017).
• Viswesvaran, C. (2005). Assessment of Individual Job Performance: A Review of the Past Century and a Look Ahead. N. Anderson, D. S. Ones, H. Kepir Sinangil & C. Viswesvaran In: Handbook of Industrial, Work And Organizational Psychology Volume 1: Personnel Psychology (pp. 110-126). London: Sage Publications.
• Weller, L. D. (1982). Teacher performance assessment instruments: A “personalized” approach to staff development. The Teacher Educator, 18 (2), 10-19.
• Wiese, D. S. & Buckley, M. R. (1998). The evolution of the performance appraisal process. Journal of Management History, 4 (3), 233-249.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• YÖK. (2018). Ögretmen Performans Değerlendirme ve Aday Öğretmenlik. http://www.yok.gov.tr/documents/10279/39640707/Ogretmen_Performans_Degerlendirme_ve_Aday_Ogretmenlik.pdf/1c474c25-15d9-45d3-917a-d0aea9bb62f?version=1.0 (Erişim Tarihi: 03.04.2018).