Anglo-Sakson İngiltere'sinde Kullanılan "Folkland" Kavramı Üzerine Bir Tartışma

Yıl 2024, Cilt: 5 Sayı: 1, 77 - 91, 17.01.2024

Sultan Gürsoy

Öz

Anglo-Sakson İngiltere’sinde kesin cevabı olmayan konulardan biri de toprak kullanım hakkının süresidir. Bu döneme ait yazılı belgeler az ya da yetersiz olduğu için kiralanan toprakların ne kadar süreliğine kiralandığı ya da bu sürecin nasıl işlediğine dair elimizde kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Toprak mülkiyeti ve kullanım süreleriyle ilgili en çok tartışma folkland kavramı üzerinde yoğunlaşmıştır. Dokuzuncu ve onuncu yüzyıllarda Anglo-Sakson belgelerinde bookland adı verilen imtiyazlı toprakların kayıtları bulunmaktadır. Bu dönem ayrıca Katolik kilisesinin, İngiltere’de güçlendiği dönemdir. Bookland adındaki imtiyazlı topraklar ise kiliseye ve din adamlarına yapılan bağışlardı. Kral tarafından verilen toprakların yazılı bir belgede kayıt altına alındığı bu belgeye de bookland adı verildiği düşünülmektedir. Anglo-Sakson örf ve âdet hukukunda olmayan bu yazılı sözleşme kilise tarafından hazırlanmaktaydı. Buna karşılık aynı dönemde ortaya çıkan folkland kavramıyla ilgili ilk görüş bookland kavramının zıttı olduğu yani halkın toprağı, imtiyazsız toprak anlamına geldiğidir. Ancak daha sonra halkın toprağı anlamına gelmediğine, aile toprağı anlamına geldiğiyle ilgili başka bir görüş daha ortaya çıktı. Folkland kavramı Anglo-Sakson döneminde sadece üç belgede geçmektedir. Çalışmamızda folklandin aslında “family land” yani aile toprağı anlamına geldiği tarihsel belgeler ışığında ortaya çıkarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Folkland, Bookland, Anglo-Sakson, Toprak, İmtiyaz

A Discussion on the Concept of Folkland in Anglo-Saxon England

Öz

One of the ambigious questions in the history of the Anglo-Saxon England is the duration of the right of the land use. Since the surviving documents for the period are limited, there is no certain information for how long the lands were rented and how this process occured. The discussion about the ownership of the land and the duration of its use is focussed on the concept of ‘folkland’. There are documents in the Anglo-Saxon history about certain priviledged lands called the ‘bookland’ in the nineth and tenth centuries. This period also saw the rising of the Catholic Church in England. These priviledged lands were bestowed to the church and the clergy. There is also another hypotesis which claims that those lands were bestowed by the king with a document and the name of this document was called the ‘bookland’. This written contract was prepared by the Church but was not available in the Anglo-Saxon common law. On the other hand, the first view about the concept of the folkland, which emerged at about the same time, was that it was the opposite of the bookland. This led to the conclusion that folkland was a non-priviledged land. Later another view suggested that it was not the people’s land but the family land. The concept of the folkland appears only in three documents in the Anglo_Saxon era. This study suggests that the concept of folkland actually is the family land.

Anahtar Kelimeler

Folkland, Bookland, Anglo-Saxon, Land, Charter

Kaynakça

• Stubbs, William.1896. Constitutional History of England. Oxford: At The Clarendon Press.
• Waitz, George.1878. Deutsche Verfassung Geschichte. Kiel: Ernst Homann.