Validity and Reliability Study of Safety Climate Scale

Yıl 2022, , 203 - 216, 15.06.2022

Salih Dursun , Oğuz Başol , Belemir Şengül

https://doi.org/10.26650/JECS2021-949898

Öz

Occupational accidents are accepted as one of the important problems that areas of today’s working life experienced due to significant economic, social, and psychological losses. In recent years, there has been a growing interest in the role of safety climate in preventing occupational accidents. A safe climate is the holistic perception shared by employees about the work environment. This research aims to adapt the safety climate scale developed by Hahn and Murphy into the Turkish language. A total of 191 metal industry employees participated in the research. Based on the confirmatory factor analysis results, the scale consists of six items and single factor safety climate scale (Chi-square/df: 2.23; RMSEA: 0.08; NFI: 0.98; NNFI: 0.98; CFI: 0.99; GFI: 0.97; and AGFI: 0.92). The internal consistency of the scale was calculated as 0.857 and item-total correlations ranged between 0.519 and 0.612. As a result, it was concluded that safety climate scale is valid and reliable for Turkish society.

Anahtar Kelimeler

Safety climate, validity, reliability

Güvenlik İklimi Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

İş kazaları, yol açmış olduğu önemli ekonomik, sosyal ve psikolojik kayıplar nedeniyle günümüz çalışma hayatının önemli sorun alanlarından biri olarak kabul edilmektedir. Son yıllarda iş kazalarının önlenmesinde güvenlik ikliminin rolüne yönelik artan bir ilginin olduğu görülmektedir. Bu bağlamda güvenlik iklimi, çalışanların çalışma çevresi hakkında paylaşmış oldukları bütüncül algılarıdır. Bu çalışmanın amacı, Hahn ve Murphy (2008) tarafında geliştirilen 6 madde ve tek boyuttan oluşan güvenlik iklimi ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmasını yapmak ve Türkçe literatüre katkı sağlamaktır. Çalışmanın örneklemini metal sanayiinde çalışan 191 çalışan oluşturmaktadır. Araştırma verilerinin analizinde SPSS 22 ve LISREL 8.71 programları kullanılmıştır. Yapılan analiz sonucunda, ölçekte bulunan maddelerin faktör yükleri 0,649 ile 0,836 arasında değiştiği ve açıklanan toplam varyansın %58,90 olduğu tespit edilmiştir. Gerçekleştirilen doğrulayıcı faktör analizi sonuçlarına göre, güvenlik iklimi ölçeği (Ki-kare/serbestlik değeri: 2,23; RMSEA: 0.08; NFI: 0.98; NNFI: 0.98; CFI: 0.99; GFI: 0.97 ve AGFI: 0.92) orijinal ölçekte olduğu gibi 6 madde ve tek boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin içsel tutarlığı 0,857 olarak hesaplanmıştır ve madde-toplam korelasyonlarının 0,519 ile 0,612 arasında değiştiği görülmüştür. Elde edilen bulgular, çalışanların güvenlik iklimi algılarını değerlendirmede güvenlik iklimi ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

Güvenlik iklimi, geçerlik, güvenirlik

Kaynakça

• Bayram, N. (2004). Sosyal bilimlerde SPSS ile veri analizi. Bursa: Ezgi Kitabevi. google scholar
• Beavers, A. S., Lounsbury, J. W., Richards, J. K., Huck, S. W. Skolits, G. J., & Esquivel, S. L. (2013). Practical considerations for using exploratory factor analysis in educational research. Practical Assessment, Research & Evaluation, 18 (6), 1-13. google scholar
• Beus, J., Payne, S., Bergman, M., & Arthur, W. (2010). Safety climate and injuries: An examination of theoretical and empirical relationships. Journal of Applied Psychology, 95(4), 713-727. google scholar Bilir, N. (2016). İş sağlığı ve güvenliği. Ankara: Güneş Tıp Kitabevleri. google scholar
• Choudhry, R. M., & Fang, D. (2008). Why operatives engage in unsafe work behavior: Investigating factors on construction sites. Safety Science, 46, 566-584. google scholar
• Clarke, S. (2006). The relationship between safety climate and safety performance: A meta-analytic review. Journal of Occupational Health Psychology, 11(4), 315-327. google scholar
• Cooper, D. M., & Phillips, R. A (2004). Exploratory analysis of the safety climate and safety behaviour relationship. Journal of Safety Research, 35, 497-512. google scholar
• Çelik, H. E. ve Yılmaz, V. (2013). Lisrel 9.1 ile yapısal eşitlik modellemesi, Ankara: Anı Yayıncılık. google scholar
• Çömlekçi, M. ve Başol, O. (2019). Sosyal medya haberlerine güven ve kullanıcı teyit alışkanlıkları üzerine Bir inceleme. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 30, 55-77. google scholar
• Dejoy, D. M., Schaffer, B. S., Wilson, M. G., Vandenberg, R. J., & Butts, M. M (2004). Creating safer workplaces: Assessing the determinants and role of safety climate. Journal of Safety Research, 35(1), 81-90. google scholar
• Dülgeroğlu, İ. (2012). Marka kişiliği, hizmet kalitesi, hizmete duyulan güven ve sadakat ilişkisi üzerine yapısal eşitlik modellemesi analizi. (Doktora tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. google scholar
• Eryılmaz, İ., Dirik, D. ve Odabaşoğlu, Ş. (2019). Güvenlik iklimi algısı ve iş performansı ilişkisinde genel öz yeterliliğin düzenleyici rolü: Helikopter teknisyenleri üzerine bir araştırma. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(2), 1854-1870. google scholar
• Evans, D. D., Judd, H. M., Wiedenbeck, J. K., & Ray, C. D. (2005), Relationships between organizational climates and safety-related events at four wood manufacturers. Forest Products Journal, 55(6), 23-28. google scholar
• Garcia, A. M., Boix, P., & Canosa, C. (2004). Why do workers behave unsafely at work? Determinants of safe work practices in industrial workers. Occupational and Environmental Medicine, 61, 239-246. google scholar
• Glendon, A. I., & Litherland, D. K. (2001). Safety climate factors, group differences and safety behaviour in Rroad construction. Safety Science, 39, 157-188. google scholar
• Gonzalez, A., Bonilla, J., Quintero, M., Reyes, C., & Chavarro, A. (2016). Analysis of the causes and consequences of accidents occurring in two constructions projects. Revista Ingenieria de Construccion, 31 (1), 5-16. google scholar
• Griffin M. A., & Neal, A. (2000). Perceptions of safety at work: A framework for linking safety climate to safety performance, knowledge, and motivation. Journal of Occupational Health Psychology, 5, 347-358. google scholar
• Hahn, S. E., & Murphy, L. R. (2008). A short scale for measuring safety climate. Safety Science, 46(7), 1047-1066. google scholar
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., & Anderson, R. E (2010). Multivariate data analysis a global perspective. USA: Pearson. google scholar
• Huang, L., Wu, C., Wang, B., Ouyang, Q., & Lin, H. (2019). An unsafe behaviour formation mechanism based on risk perception. Human Factors Management, 29: 109-117. google scholar
• Huang, Y. H., Zohar, D., Robertson, M. M., Garabet, A., Murphya, L. A., & Leea J. (2013). Development and validation of safety climate scales for mobile remote workers using utility/electrical workers as exemple. Accident Analysis and Prevention, 59, 76-86. google scholar
• ILO (2020). World statistics. Retrieved from: https://www.ilo.org/moscow/areas-of-work/occupational-safety-and-health/WCMS_249278/lang--en/index.htm google scholar
• Johnson, S. E. (2007). The predictive validity of safety climate. Journal of Safety Research, 38(5), 511-521. google scholar
• Karadal, H., Merdan, E. ve Abubakar, M. (2019). Güvenlik iklimi ve güvenlik kültürünün işyeri yaralanmaları üzerine etkisinde güvenlik davranışlarının aracılık rolü: Döküm sanayinde bir araştırma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(6), 341-351. google scholar
• Kline, R. B. (2013). Exploratory and confirmatory factor analysis. Y. Petscher ve C. Schatsschneider, (Ed.), Applied Quantitative Analysis in the Social Sciences (171- 207). New York: Routledge. google scholar
• Lu, C. S., & Yang, C. S. (2011). Safety climate and safety behavior in the passenger ferry context. Accident Analysis and Prevention, 43, 329-341. google scholar
• Lyu, S., Hon, C. K. H., Chan, A. P. C., Wong, F. K. W., & Javed, A. A. (2018). Relationships among safety climate, safety behavior, and safety outcomes for ethnic minority construction workers. International Journal Environment Research and Public Health, 15(3), 484. google scholar
• Neal, A., & Griffin M. A. (2002). Safety climate and safety behaviour. Australian Journal of Management, 27, 67-78. google scholar
• Neal, A., Griffin, M. A., & Hart, P. M. (2000). The impact of organizational climate on safety climate and individual behaviour. Safety Science, 34, 99-109. google scholar
• Özdemir, L., Erdem, H. ve Kalkın, G. (2016). Kamu çalışanlarının güvenlik iklimi algılarının iş tatmini ve iş performansı üzerine etkisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 7(15), 59-69. google scholar
• Payne, S. C., Bergman, M. E., Rodriguez, J. M., Beus, J. M., & Henning, J. B. (2010). Leading and lagging: Process safety climate—incident relationships at one year. In: Papers Presented at the 2009 International Symposium of the Mary Kay O’Connor Process Safety Center 23, pp. 806-812. google scholar
• Probst, T. M., & Estrada, A. X. (2010). Accident under-reporting among employees: testing the moderating influence of psychological safety climate and supervisor enforcement of safety practices. Accident Analysis and Prevention, 42, 1438-1444. google scholar
• Sadullah, Ö. ve Kanten, S. (2009). A research on the effect of organizational safety climate upon the safe behaviors. Ege Akademik Bakış, 9(3), 923-932. google scholar
• Seo, D. C. (2005). An explicative model of unsafe work behavior. Safety Science, 43(3), 187-211. google scholar
• SGK (2020). İstatistik yıllıkları. Erişim adresi: http://www.sgk.gov.tr/wps/portal/sgk/tr/kurumsal/istatistik/sgk_ istatistik_yilliklari google scholar
• Singer, S., Lin, S., Falwell, A., Gaba, D., & Baker, L. (2009). Relationship of safety climate and safety performance in hospitals. Health services research, 44, 399-421. google scholar
• Şantaş, F., Şantaş, G., Özer, Ö. ve Şahin, D. S. (2018). Sağlık çalışanlarının güvenlik iklimi algılarının belirlenmesine ilişkin bir kamu hastanesinde araştırma. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 297307. google scholar
• Şimşek, Ö. F. (2007). Yapısal eşitlik modellemesine giriş. Ankara: Ekinoks. google scholar
• Taber, K. (2018). The use of cronbach’s alpha when developing and reporting research ınstruments in science education. Research in Science Education, 48(6), 1273-1296. google scholar
• Taşkın, Ç. (2008). Pazarlama stratejilerinin oluşturulmasında marka değerinin etkisi ve bir uygulama. (Doktora Tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa. google scholar
• Taylor, J. A., Davis, A. L., Shepler, L. J., Lee, J., Cannuscio, C., Zohar, D., & Resick, C. (2019). Development and validation of the fire service safety climate scale. Safety Science, 118, 126-144. google scholar
• Tholen, S. L., Pousette, A., & Törner, M. (2013). Causal relations between psychosocial conditions, safety climate and safety behaviour: A multi-level investigation. Safety Science, 55, 62-69. google scholar
• Türen, U., Gökmen, Y., Tokmak, İ. ve Bekmezci, M. (2014). Güvenlik iklimi ölçeğinin geçerlik ve güvenilirlik çalışması. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 19(4), 171-190. google scholar
• Vinodkumar, M. N., & Bhasi, M. (2008). Safety climate factors and its relationship with accidents and personal attributes in the chemical industry. Safety Science, 47, 659-667. google scholar
• Wiegmann, D. A., Zhang, H., Von Thaden, T., Sharma, G., & Mitchell, A. (2002). A synthesis of safety culture and safety climate research. Technical Report ARL-02-3/FAA-02-2, Aviation Research Lab Institue of Aviation. google scholar
• Wu, T. C., Chen, C. H., & Li, C. C. (2008). A correlation among safety leadership, safety climate and safety performance. Journal of Loss Prevention in the Process Industries, 21, 307-318. google scholar
• Yule, S., Flin, R., & Murdy, A. (2007). The role of management and safety climate in preventing risk-taking at work. Interenational Journal of Risk Assessment and Management, 7(2), 137-151. google scholar
• Zhu, C. J., Fan, D. Fu, G., & Clissold, G. (2010). Occupational safety in China: Safety climate and its influence on safety-related behavior. China Information, 24(1), 27-59. google scholar
• Zohar, D. (1980). Safety climate in industrial organizations: Theoretical and applied implications. Journal of Applied Psychology, 65(1), 96-102. google scholar