Öğretmen Yetiştirme Programlarına Yön Vermek Üzere Bütüncül Ölçme ve Değerlendirme Uygulamalarının Öğretim Programlarında Uygulanma Düzeyleri

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 10 - 30, 30.06.2024

Pelin Üredi

https://doi.org/10.52974/jena.1497259

Öz

Araştırmanın esas amacı 2024 yılında yapılan köklü bir değişiklik olan Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline ait öğretim programları ile 2018 yılı öğretim programlarının bütüncül ölçme ve değerlendirme yaklaşımına dayalı uygulamaların karşılaştırmalı olarak analiz edilmesidir. Bu araştırma iki bölümden oluşmaktadır. Araştırmanın birinci bölümünde nitel desenlerden doküman incelemesi tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın ikinci bölümünde nitel araştırma desenlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın birinci bölümünde ölçüt örnekleme yöntemi kullanılarak örneklem belirlenmiştir. Araştırmanın ikinci bölümünde ise katılımcılar, kullanılan modelin doğası gereği amaçlı örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Veri toplama araçları her iki bölümde de araştırmacılar tarafından geliştirilmiştir. Araştırmanın birinci bölümünde analiz birimleri doğrultusunda geliştirilen formlar fen ve matematik öğretim programlarına yönelik olarak iki ayrı şekilde hazırlanmıştır. “Fen Öğretim Programları Analiz Formu” ve “Matematik Öğretim Programları Analiz Formu” başlıklı formlar belirlenen temel kategoriler doğrultusunda 2018 yılı öğretim programları ile Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline ait öğretim programları için ayrı sütunlar içeren yapıda hazırlanmıştır. İkinci bölümünde kullanılan görüşme formları öğretmenlere yönelik ve öğretim üyelerine yönelik olarak ayrı ayrı hazırlanmıştır. Formlarda yer alan soruların geçerlik ve güvenirliğini artırmak amacıyla alan uzmanı 3 akademisyenden görüş alınmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre öğretmenlerin bütüncül ölçme ve değerlendirme uygulamalarına yönelik genellikle bilgi sahibidirler. Öğretmenler sınıflarında mevcut bilgi ve tecrübeleri kapsamında bütüncül ölçme ve değerlendirme uygulamalarına yer vermektedir. Ancak öğretim programlarının yoğunluğu ve yetiştirememe kaygısı sürecin sağlıklı ilerlemesine engel olmaktadır. Öğretim üyelerinin görüşleri de öğretmen görüşlerini destekler niteliktedir. Ayrıca Türkiye’de uygulanmakta olan mevcut fen ve matematik alanlarına ait öğretim programları ile Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline ait öğretim programları karşılaştırıldığında kazanım sayılarının öğrenme çıktısı olarak derinleşerek anlam kazandığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bütüncül ölçme ve değerlendirme, öğretmen yetiştirme, öğretim programları, fen okuryazarlığı, matematik okuryazarlığı

To Guide Teacher Training Programs: The Implementation Levels Of Holistic Assessment And Evaluation Practices In Curricula

Öz

The main purpose of the research is to comparatively analyze the curriculum of the Turkey Century Education Model, which is a radical change made in 2024, and the applications based on the holistic measurement and evaluation approach of the 2018 curriculum. This research consists of two parts. In the first part of the research, document analysis technique, one of the qualitative designs, was used. In the second part of the research, a case study, one of the qualitative research designs, was used. In the first part of the research, the sample was determined using the criterion sampling method. In the second part of the research, participants were determined by purposeful sampling method due to the nature of the model used. Data collection tools were developed by researchers in both departments. In the first part of the research, the forms developed in line with the analysis units were prepared in two different ways for science and mathematics teaching programs. The forms titled "Science Curriculum Analysis Form" and "Mathematics Curriculum Analysis Form" were prepared in line with the determined basic categories, in a structure that includes separate columns for the 2018 curriculum and the curriculum of the Turkish Century Education Model. The interview forms used in the second part were prepared separately for teachers and faculty members. In order to increase the validity and reliability of the questions in the forms, opinions were obtained from 3 academicians who are experts in the field. According to the results obtained from the research, teachers are generally knowledgeable about holistic measurement and evaluation practices. Teachers include holistic measurement and evaluation practices in their classrooms within the scope of their existing knowledge and experience. However, the intensity of the teaching programs and the anxiety of not being able to complete the training prevent the process from progressing smoothly. The opinions of the faculty members also support the opinions of the teachers. In addition, when the curricula of the current science and mathematics fields implemented in Turkey are compared with the curricula of the Turkish Century Education Model, it has been determined that the numbers of achievements have deepened and gained meaning as learning outcomes.

Anahtar Kelimeler

holistic assestment and evaluation, teacher training, curriculum, science literacy, maths literacy

Kaynakça

• Akpınar, Y. (2004). Eğitim teknolojisiyle ilgili öğrenmeyi etkileyebilecek bazı etmenlere karşı öğretmen yaklaşımları. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 3, (3), 124–135.
• Ataş, R. &Bümen, N. T. (2023). Fen bilimleri dersi öğretim programlarında program tasarım ilkeleri açısından bir analiz: 2005, 2013, 2018. Educational Academic Research, (49), 91-107.
• Ayvacı, H. Ş. & Durmuş, A. (2013). Fen ve teknoloji öğretmenlerinin mesleklerinin ilk yıllarında karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunların yıllara göre değişim. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (27), 29-44.
• Bailey, K. D. (1982). Methods of Social Research (2nd ed.). The Free Press.
• Bal Incebacak, B. (2022). Views of education faculty students on emergency remote teaching. African Educational Research Journal, 10(3), 227-241.
• Buluş Kırıkkaya, E. (2009). İlköğretim okullarındaki fen öğretmenlerinin fen ve teknoloji programına ilişkin görüşleri. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 6(1), 133-148.
• Bümen, N. T., ve Yazıcılar Nalbantoğlu, Ü. (2020). Öğretmenlerin öğretim programı uyarlamaları üzerine bir durum çalışması: Devlet ve özel lise farklılıkları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(1), 183-224.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Örnekleme yöntemleri. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bybee, R. W. (2012). Scientific literacy in environmental and health education. Science| environment| health: Towards a renewed pedagogy for science education, 49-67.
• Çaycı, B. (2018). 2017 İlkokul hayat bilgisi dersi öğretim programının öğretmen adayı görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Journal of Education Technology and Scientific Researches, 3(6), 74-98.
• Çaycı, B. (2018). İlkokullardaki ders süresi ve ders saatlerinin sınıf öğretmeni görüşlerine göre değerlendirilmesi. International Journal of Eurasian Education and Culture, 3(5), 117-131.
• Çelik, S., Kul, Ü., & Uzun, S. Ç. (2018). Ortaokul matematik dersi öğretim programındaki kazanımların yenilenmiş bloom taksonomisine göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 775-795.
• Çobanoğlu, R., & Yıldırım, A. (2021). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları: Cumhuriyet’in ilanından günümüze tarihsel bir analiz. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 810-830.
• Deveci, İ. (2018). Türkiye’de 2013 ve 2018 yılı fen bilimleri dersi öğretim programlarının temel öğeler açısından karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 799-825.
• Dursun, Ş. & Dede, Y. (2004). Öğrencilerin matematikte başarısını etkileyen faktörler matematik öğretmenlerinin görüşleri bakımından, Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(2), 217-230.
• Forster, N. (1995). The analysis of company documentation. In C Cassell & G Symon (Eds.), Qualitative methods in organizational research: A practical guide. Sage.
• Fullan, M., & Langworthy, M. (2013). Towards a new end: New pedagogies for deep learning. https://michaelfullan.ca/wp-content/uploads/2013/08/New-Pedagogies-for-Deep-Learning-An-Invitation-to-Partner-2013-6-201.pdf
• Güven, İ. & Gürdal, A. (2011). Türkiye ve Kanada’da işlenen fen ve teknoloji derslerinin karşılaştırmalı analizi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 34(34), 147-169.
• Hobson, A. (2001). Teaching relevant science for scientific literacy: adding cultural context to the sciences. Journal of College Science Teaching, 30(4), 238-243.
• Howard, P., O’Brien, C., Kay, B., & O’Rourke, K. (2019). Leading educational change in the 21st century: Creating living schools through shared vision and transformative governance. Sustainability, 11(15), 4109.
• Kahramanoğlu, R., Bay, E., Vural, Ö. F., & Aşk, Z. A. (2016). Teacher views on school-based curriculum development approach (an analysis of applicability in Turkey)/Okul temelli program geliştirme yaklaşımına ilişkin öğretmen görüşleri (Türkiye’de uygulanabilirlik üzerine bir inceleme). Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 180-201.
• Koca, S. A. Ö. & Şen, A. İ. (2002). 3. uluslararası matematik ve fen bilgisi çalışması-tekrar sonuçlarının Türkiye için değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(23), 145-154.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded sourcebook. (2. Ed). Thousand Oaks: Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2005). Öğretim programları. Talim ve Terbiye Kurulu başkanlığı, Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Fen Bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Matematik dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2024). Türkiye Yüzyılı maarif Modeli (TYMM) ortak metni. Talim ve Terbiye Kurulu başkanlığı, Ankara.
• National Research Council. (2000). Inquiry and the national science education standards. National Academy Press.
• OECD (2023), PISA 2022 Results (Volume I): The State of Learning and Equity in Education, PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/53f23881-en
• OECD (2023), PISA 2022 Results (Volume II): Learning During – and From – Disruption, PISA, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/a97db61c-en
• Patton, M. Q. (2014). Qualitative research & evaluation methods: Integrating theory and practice. Sage publications.
• TEDMEM. (2013). 2013 Eğitim değerlendirme raporu [2013 Evaluation Report on Education]. Yavuz Topaloğlu, M. & Balkan Kıyıcı, F. (2015), Fen bilimleri programlarının karşılaştırılması: Türkiye ve Avustralya. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 344-363.
• Yaz, Ö. V. & Kurnaz, M. A. (2020). Comparative analysis of the science teaching curricula in Turkey. SAGE Open, 10(1), 2158244019899432.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Genişletilmiş 9. baskı. Seçkin yayıncılık.