Kimlik ve ASEAN: ‘Biz’ Olma Yolunda Engeller

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 1, 36 - 45, 30.06.2025

Süleyman Temiz

Öz

ASEAN içinde ortak bir kimlik meydana getirmeye yönelik çalışmalar, birliğin temel normları olan sürdürülebilir barış, güvenlik ve müdahale etmeme politikaları bağlamında önemli zorluklarla karşı karşıya kalmaktadır. Birbirinden birçok yönden farklı olan üye devletleri arasında aidiyet duygusunu geliştirmeyi amaçlayan ASEAN, iç işlerine karışmama ilkesi nedeniyle derin bir entegrasyon ve kolektif kimlik oluşumu konularında engellerle karşılaşmaktadır. Bölge devletlerinin egemenliğe öncelik veren bu bakış açısı, ortak eylem gerektiren bölgesel meselelerin ele alınmasında isteksizliğe neden olmakta, bu ise ortak bir kimliğin tesisinde sorun teşkil etmektedir. Bölge devletleri arasında bölgeselciliğe karşın yükselen milliyetçi politikalar ve süregelen ikili-bölgesel anlaşmazlıklar, ortak bir ASEAN kimliği geliştirme çabalarına zarar vermektedir. Bölge insanı ASEAN’ın hedeflerinden habersizdir ve bu da uyumlu bir ortak kimlik ve bölgesel aidiyet için gerekli olan kolektif biz duygusunun oluşumunu etkilemektedir. Bu çalışmada ASEAN, normları aracılığıyla birlik için çabalarken, ulusal çıkarların, tarihi mirasın ve vatandaşları arasındaki farklı bilinç düzeylerinin Güneydoğu Asya’da “biz” olma yolunda ortaya çıkardığı engeller ve bunların çözüm yolları, değerlendirmeye tabi tutulacaktır.

Anahtar Kelimeler

ASEAN, Güneydoğu Asya, Kimlik, Birlik, Aidiyet

Identity and ASEAN: Obstacles on the Road to Becoming 'Us'

Öz

The efforts of forging a common identity within ASEAN face tremendous challenges within the context of the association's core norms related to sustainable peace, security, and non-interference. ASEAN, aiming for a member-state belonging which is sharply different in so many dimensions, faces barriers for deep integration and collective identity formation in view of its principle of non-interference. This sovereignty prioritizing perspective of the regional states has resulted in a reluctance to address regional issues that require joint action, which in turn poses a problem for the establishment of a common identity. The rise of nationalist politics and ongoing bilateral-regional disputes among the states of the region in the face of regionalism undermine efforts to develop a common ASEAN identity. This fact of regional unawareness about ASEAN's goals hinders the creation of a collective sense of self for a cohesive common identity and regional belonging. This paper will explore how national interests, historical heritage, and unequal consciousness on the part of its people impede the development of Southeast Asia into a “we”, and how such hindrances may be surmounted as ASEAN seeks unity under its norms.

Anahtar Kelimeler

ASEAN, Southeast Asia, Identity, Unity, Belonging.

Kaynakça

• Acharya, A. (2001). Constructing a Security Community in Southeast Asia: ASEAN and the Problem of Regional Order. London: Routledge.
• Acharya, A., & Layug, A. S. (2012). Collective Identity Formation in Asian Regionalism : ASEAN Identity and the Construction of the Asia-Pacific Regional Order. Aralık 17, 2024 tarihinde https://www. semantic scholar.org/paper/Collective-Identity-Formation-in-Asian-Regiona lism-Acharya-Layug/e488f cee63dfb 82b6d658781422605684d427d3e adresinden alındı
• Adler, E., & Barnett, M. (1998). Security Communities. Cambridge: Cambridge University Press.
• ASEAN. (29 Kasım 2004). Vientiane Action Programme. Aralık 17, 2024 tarihinde https://asean.org/wp-content/uploads/images/archive/VAP-10th%20ASEAN%20Summit.pdf adresinden alındı
• ASEAN. (19 Haziran 2012a). Hanoi Plan of Action. Aralık 17, 2024 tarihinde https://asean.org/hanoi-plan-of-action/ adresinden alındı
• ASEAN. (11 Mayıs 2012b). Declaration of ASEAN Concord II. Aralık 10, 2024 tarihinde https://asean.org/speechandstatement/declaration-of-asean-concord-ii-bali-concord-ii/ adresinden alındı
• ASEAN. (28 Haziran 2012c). ASEAN Vision 2020. Aralık 10, 2024 tarihinde https://asean.org/asean-vision-2020/ adresinden alındı
• Bellamy, A. (2004). Security Community and Their Neighbors: Regional Fortresses or Global Integrators? London: Palgrave Macmillan.
• Buzan, B. (2004). From International to World Society: English School Theory and the Social Structure of Globalization. Cambridge: Cambridge University Press.
• Deutsch, K. W., Burrell, S. A., Kann, R. A., Jr, M. L., Lichterman, M., Lindgren, R. E., Wagenen, R. W. (1957). Political Community and the North Atlantic Area. Princeton: Princeton University Press.
• Mahbubani, K., & Sng, J. (2017). The ASEAN Miracle: A Catalyst for Peace. Singapore: NUS Press.
• Makito, N. (1999). The Role of Non State Actors in Building an ASEAN Security Community. S. Sueo, & N. Makito içinde, Road to ASEAN 10: Japanese Perspective on Economic Integration (167-19). Tokyo: Japan Center for International Exchange.
• McLaren, L. (2006). Identity, Interests and Attitude to European Integration. Hampshire: Palgrave Macmillan.
• Moorthy, R., & Benny, G. (2012). Is ASEAN Community Achievable?: A Public Perception Analysis in Indonesia, Malaysia, and Singapore on the Perceived Obstacles to Regional Community. Asian Survey, 52(6), 1043-1066.
• Nischalke, T. (2002). Does ASEAN Measure Up? Post-Cold War Diplomacy and the Idea of Regional Community. Pacific Review, 15(1), 89-117.
• Temiz, S. (2019). Kâğıt Kaplan- Zayıf Bir Pakt Olarak Güneydoğu Asya Antlaşması Teşkilatı (Seato) Ve Bölgesel Siyasi Etkileri. SBAD - Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 285-302.
• Temiz, S. (2020). ASEAN'da Kollektif Kimlik İnşa Çabaları ve Sömürgecilik Etkisi. G. Çağar içinde, Biz ve Ötekiler - Uluslararası İlişkilerde Kimlik Perspektifinden Dış Politika ( 209-237). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Temiz, S. (2024). ASEAN - Güneydoğu Asya Ülkeleri Birliği Siyasi Yapısı ve Gelişimi. Ankara: Berikan.
• Thompson, E. C., & Thiantai, C. (2007). Awareness of and Attitudes towards ASEAN. Jakarta: The ASEAN Foundation.
• Thompson, E. C., Thianthai, C., & Thuzar, M. (2016). Do Young People Know ASEAN?: Update of a Ten-nation Survey. Singapore: ISEAS.
• Tonnies, F., & Loomis, C. (1999). Community and Society. London: Routledge.
• Wendt, A. (1994). Collective Identity Formation and the International State. American Political Science Review, 88(2), 384-396.