Slow Food Movement in the Case of Local Tasting Tours

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 105 - 123, 22.06.2023

Dilek Gökçen Sabur , Saniye Gül Güneş

Öz

Slow Food movement has been found in Italy, in 1989, in order to prevent the loss of traditional values and local kitchen culture againist the fast life conditions. Slow Food movement, started in Italy, is active in the more than 160 countries nowadays, without any commercialism. It also highlights to importance of sustainable agriculture product, sustainable tourism. The importance of sustainability principles, production and source value is increasing in all areas. I t is also important that we should protect the provided benefit from gastronomy tourism. In this point, projects implemented by Slow Food movement contributes to the sustainability of gastronomy tourism.
In the literature survey, it has been noticed that there is little work that takes a matter in hand the relationship about local tasting tours and Slow Food movement. In the work actualized because of this reason, the relationship between local tasting tours and slow food movement has been examined. In the result of the study, as a reply to expectation of tourists, same proposals are developed to the matter of local tasting tours, by in light of Slow Food movement and eco-gastronomy.

Anahtar Kelimeler

SlowFood movement, local tasting tours, sustainable tourism, eco-gastronomy.

Lezzet Turları ve Slow Food Hareketi

Öz

Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısında yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel değerlerin kaybolmasını engellemek amacıyla 1989 senesinde İtalya’da kurulmuştur. İtalya’da başlayan Slow Food hareketi günümüzde 160’tan fazla ülkede kâr amacı gütmeden faaliyet göstermektedir. Slow Food hareketi kapsamında gerçekleştirilen projelerde; sürdürülebilir turizm, eko-gastronomi, sürdürülebilir tarım ilkelerinin önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Sürdürülebilirlik ilkelerinin önemi, üretimin olduğu ve kaynak değerlerinin korunması gerektiği her alanda artmaktadır. Gastronomi turizminden de sağlanan faydaların sürdürülebilmesi ve yerel unsurların korunması önemlidir. Bu noktada da Slow Food hareketi tarafından gerçekleştirilen projeler gastronomi turizminin sürdürülebilirliğine fayda sağlamaktadır.
Gerçekleştirilen alan yazın taramasında yerel lezzet turları ve Slow Food hareketinin ilişkisini konu alan çalışma sayısının az olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sebeple gerçekleştirilen çalışmada, gastronomi turizmi içerisinde önemli bir ürün olan yerel lezzet turları ve Slow Food hareketi arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışma sonucunda, sorumlu turistlerin beklentilerine bir cevap olarak, Slow Food hareketi ve eko-gastronomi ilkeleri ışığında yürütülen yerel lezzet turları konusunda öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Slow Food hareketi, yerel lezzet turları, sürdürülebilir turizm, eko-gastronomi.

Kaynakça

• 1. Gürpınar, E., (1996). Kent ve çevre sorunlarına bir bakış. Der Yayınları.
• 2. Kiper, P. (2004). Küreselleşme sürecinde kentlerimize giren yeni tüketim mekânları ve yitirilen kent kimlikleri. Planlama TMMOB Şehir Plancıları Odası Yayını, 4(30), 14-18
• 3. Radstrom, S., (2011). A Place Sustaining Framework for Local Urban Identity: An Introduction and History of Cittaslow. Italian Journal of Planning Practice, 1(1), 90-113. http://www.ijpp.it/index.php/it/article/viewFile/8/8. 4. Tomlinson, J., (2004). Küreselleşme ve kültür. Ayrıntı Yayınları.
• 5. Kuter, N. & Ünal, H. E. (2009). Sürdürülebilirlik kapsamında eko turizmin çevresel, ekonomik ve sosyokültürel etkileri. Kastamonu Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 9(2), 146-156. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/159667.
• 6. Özgürel, G., & Avcıkurt, C. (2018). Yavaş yemek (Slow Food) hareketinin yerli turistler (akademisyenler) tarafından incelenmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 568, 587. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.324.
• 7. Slow Food International, (2022). Slow Food. https://www.slowfood.com/, [Erişim: 03 Eylül 2022].
• 8. Küçükkömürlüler, S., Şirvan, U. N. B., & Sezgin, A. C. (2018). Dünyada ve Türkiye’de gastronomi turizmi. Uluslararası Turizm, Ekonomi ve İşletme Bilimleri Dergisi (IJTEBS), 2(2), 78-85. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ijtebs/issue/42202/507858.
• 9. Yıldız, Ö. E. (2016). Turistik ürün olarak gastronomi. H. Kurgun, & D. Bağıran Özşeker (Ed.), İçinde, Gastronomi (Kavramlar-Uygulamalar-Uluslararası Mutfaklar-Reçeteler) ve Turizm (s. 25-44). Detay Yayıncılık.
• 10. Kervankıran, İ. & Çuhadar, M. (2014). Turizm rotalarının oluşturulmasında coğrafi bilgi sistemlerinin önemi. Proceedings of III. Disiplinlerarası Turizm Araştırmaları Kongresi (s. 576-589), 04-05 Nisan 2014, Aydın.
• 11. Aksakallı, Z., & Bayraktar, Y. (2018). Gastronomi rotaları ve turları. İçinde, A. Akbaba & N. Çetinkaya (ed.), Gastronomi ve yiyecek tarihi (s. 211-222). Detay Yayıncılık.
• 12. Taşkır, N. (2022). Corona virüsün medikal turizm üzerine etkileri: Betimsel tipte nitel sistematik derleme [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• 13. Güven, E. (2011). Yavaş Yemek’ten Yavaş Medya’ya hızlı tüketime dair bir çözüm önerisi. Selçuk İletişim Dergisi, 7(1), 113-121. https://dergipark.org.tr/tr/pub/josc/issue/19023/200590.
• 14. Corigliano, M. A. (2002). The route to quality: Italian gastronomy networks in operation. Tourism and gastronomy, 166.
• 15. Jung,H., Ineson,E., & Miller, A., (2014). The Slow Food Movement and sustainable tourism development: a case study of Mold, Wales. International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research, 8(4), 432 – 445. https://doi.org/10.1108/IJCTHR-01-2014-0001.
• 16. Sepúlveda, L. & Petrini, C. (2018). Mutluluğa dair bir düşünce. Gezgin, Ş. (Çev.). Can Yayınları.
• 17. Aliyeva, N., & Kurgun, A. (2020). Slow Food hareketinin gastronomi turizminin sürdürülebilirliği ile ilişkisi: Foça örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 5(2), 234-251. https://doi.org/10.32958/gastoria.926470.
• 18. Bucak, T., & Turan, Ö. (2016). Bölge turizmine yeni akımların etkisi: Gökçeada Slow Food örneği. Journal of Yaşar University, 11(43), 211-219. https://doi.org/10.19168/jyu.66409.
• 19. Sünnetçioğlu, S., & Özkök, F. (2017). Güzel, özgün ve iyi yemeğin peşindeki yolculuk: gastronomi. Journal of Awareness, 2(3), 585-596. https://www.researchgate.net/publication/328335066_IYI_GUZEL_OZGUN_YEMEGIN_PESINDEKI_YOLCULUK_GASTRONOMI.
• 20. Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80.
• 21. Mayer, H. & Knox, PL. (2006). Slow Cities: Sustainable Places in a Fast World. Journal Of Urban Affairs, 28(4), 321-334. https://doi.org/10.1111/j.1467-9906.2006.00298.x.
• 22. Keskin, E. B. (2012). Sürdürülebilir kent kavramına farklı bir bakış: yavaş şehirler (Cittaslow). Paradoks Ekonomi, Sosyoloji ve Politika Dergisi, 8(1), 81-99. https://dergipark.org.tr/en/pub/paradoks/issue/16354/171237.
• 23. Tosun, E. K. (2013). Yaşam kalitesi ekseninde şekillenen alternatif bir kentsel yaşam modeli: yavaş kentleşme hareketi. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 32(1), 215- 237. https://www.researchgate.net/publication/338448438_YASAM_KALITESI_EKSENINDE_SEKILLENEN_ALTERNATIF_BIR_KENTSEL_YASAM_MODELI_YAVAS_KENTLESME_HAREKETI.
• 24. Cittaslow Türkiye. (b.t.). https://cittaslowturkiye.org/tr/, [Erişim: 26 Nisan 2022].
• 25. Sırım, V. (2012). Çevreyle bütünleşmiş bir yerel yönetim örneği olarak “sakin şehir” hareketi ve Türkiye’nin potansiyeli. Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, 1(4), 119-131. https://doi.org/10.7596/taksad.v1i4.100.
• 26. Tetik, N. (2012), Turist rehberlerinin ekoturizm alanındaki yeterlilikleri: Doğu Karadeniz örneği [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Balıkesir Üniversitesi.
• 27. Can, E. (2013). Turizm destinasyonlarında sürdürülebilir turizmin sürdürülebilir rekabet açısından değerlendirilmesi. İstanbul Sosyal Bilimler Dergisi, 4, 23-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/istjss/issue/17490/183021.
• 28. Altanlar, A., & Kesim, G. A. (2011). Sürdürülebilir turizm planlaması için yöre halkı ve yerli turistlerin davranış ve beklentilerini anlamaya yönelik bir araştırma; Akçakoca örneği. Ankara Üniversitesi Çevre Bilimleri Dergisi, 3(2), 1-20. https://doi.org/10.1501/Csaum_0000000050.
• 29. Güneş, S. G., (2020). Sorumlu Turizm. İçinde, Güneş, S. G. ve Özdemir Akgül, (Ed.), Sorumlu Turizm (s. 12). Nobel Akademik Yayıncılık.
• 30. Uyar, H., & Zengin, B. (2015). Gastronomi turizminin alternatif turizm çeşidi olarak değerlendirilmesi bağlamında gastronomi turizm indeksinin oluşturulması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(17), 355-376. https://doi.org/10.16992/ASOS.808
• 31. Özkaya, F.D., Sünnetçioğlu, S., & Can, A. (2013). Sürdürülebilir gastronomi turizmi hareketliliğinde coğrafi işaretlemenin rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1), 13-20. https://dspace.balikesir.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12462/4523/ayse-can.pdf?sequence=1&isAllowed=y.
• 32. Aydoğdu, A., & Mızrak, M. (2017). Yöresel yemeklerin sürdürülebilirliğinde standart reçetelendirmenin önemi: Kastamonu mutfağı örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 366-394. https://doi.org/10.20875/makusobed.341471.
• 33. Bratec, M. (2008). Aiming towards sustainable (tourism) development: the case of the slow food movement and its impacts in Slovenia. Assignment for the course of Sustainable Tourism Development. University of Southern Denmark.
• 34. Bertella, G. (2011). Knowledge in food tourism: the case of Lofoten and Maremma Toscana. Current Issues in Tourism, 14(4), 355-371. https://doi.org/10.1080/13683500.2010.489638.
• 35. Kızılırmak, İ., Ofluoğlu, M. & Şişik, L. (2016). Türkiye’de uygulanan gastronomi turları rotalarının web tabanlı analizi ve değerlendirmesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4(Special issue1), 258-269. https://doi.org/10.21325/jotags.2016.35.
• 36. Ryu, K. & Jang, S. (2006). Intention to experience local cuisine in a travel destination: the modified theory of reasoned action. Journal Hospitality Tourism Research, 30(4), 507-516. https://doi.org/10.1177/1096348006287163.
• 37. Birdir, K., & Akgöl, Y. (2015). Gastronomi turizmi ve Türkiye'yi ziyaret edenlerden yabancı turistlerin gastronomi deneyimlerinin değerlendirilmesi. İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, 3(2), 57-68. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/355402.
• 38. Lopez, X. A. A. & Martin, B. G. (2006). Tourism and quality agrofood products: an opportunity for the Spanish countryside. Tijdschrift voor Economische en Sociale Geografie, 97(2), 166-177. https://doi.org/10.1111/j.1467-9663.2006.00510.x.
• 39. Çakır, A., Çiftçi, G. & Çakır, G. (2017). Trakya turizm rotası projesi: lezzet rotası üzerine bir değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 5(Special issue2), 194-205. https://doi.org/10.21325/jotags.2017.123.
• 40. Emekli, G. (2006). Coğrafya, kültür ve turizm: kültürel turizm. Ege Coğrafya Dergisi, 15(1-2), 51-59. https://www.researchgate.net/publication/344412813_COGRAFYA_KULTUR_VE_TURIZM_KULTUREL_TURIZM.
• 41. Soyak, M. (2013). Uluslararası turizmde son eğilimler ve Türkiye’de turizm politikalarının evrimi. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, (4), 1-18. https://dergipark.org.tr/tr/pub/marusad/issue/394/2763.
• 42. Üzülmez, M., & Akdağ, G. (2020). Gastronomi turizminde yeni tur rotaları: 3A (Adana-Antep-Antakya) lezzet bölgesi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 4, 51-63. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.669.
• 43. Özgüneş, R. E. & Bozok, D. (2017). Gastronomi tur ve durakları. D. Bozok, C. Avcıkurt, M. Doğdubay, M. Sarıoğlan & G. K. Girgin (Ed.), İçinde, Gastronomi üzerine araştırmalar (ss. 57-66). Detay Yayıncılık.
• 44. Everett, S. (2016). Food and drink tourism: principles and practice. London, England: Sage Publications.
• 45. Yüncü, H. R. (2010). Şarap turizmi bölgelerinin rekabet edebilirliğine yönelik bir model önerisi: Kapadokya örneği [Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• 46. Işkın, M. (2020). Bir destinasyonun gastronomi turizmine uygunluğunun belirlenmesi üzerine keşifsel bir araştırma [Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• 47. Slow-wine (b.t.). https://www.slowwineusa.com/, [Erişim: 03 Mayıs 2022].
• 48. Kesici, M. (2012). Kırsal turizme olan talepte yöresel yiyecek ve içecek kültürünün rolü. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2012(2), 33-37. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kmusekad/issue/10213/125502.
• 49. Özer, Y. (2013). Destinasyon pazarlamasında gastronominin rolü [Yayımlanmamış Doktora Tezi].
• 50. Çataklı, S. (2021). Gastronomi turizminin destinasyon markalaşmasına etkisi: Trabzon ilinde bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi.
• 51. İskender, A. (2020). Çay turizmi: Doğu Karadeniz Bölgesinde uygulanabilirliği üzerine değerlendirme. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 1958-1971. https://doi.org/10.21325/jotags.2020.643
• 52. Aksoy, M., & Sezgi, G. (2015). Gastronomi turizmi ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi gastronomik unsurları. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(3), 79-89. https://www.jotags.org/Articles/2015_vol3_issue3/2015_vol3_issue3_article8.pdf.
• 53. Dilsiz, B. (2010). Türkiye’de gastronomi ve turizm (İstanbul örneği) [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• 54. Can, İ. İ., & Ağcakaya, H. (2019). Somut olmayan kültürel miras kapsamında mutfak kültürünün sürdürülebilirliği: Türkiye’deki gastronomi müzeleri örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel Research, 3(4), 788-804. https://doi.org/10.32958/gastoria.582778.
• 55. Oleatrium Zeytin ve Zeytinyağı Müzesi (b.t.). https://www.oleatrium.com/, [Erişim: 03 Mayıs 2022].
• 56. Kutman Şarapları (b.t.). http://www.kutmansaraplari.com/verify, [Erişim: 04 Mayıs 2022].
• 57. Özkaya, F. D., Özkaya, M. T., Tunalıoğlu, R., Bayar, R., & Tunalıoğlu, E. (2018). Anadolu’da zeytin ve zeytinyağlı yemekler rotası. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 6(3, Special), 263-274. https://doi.org/10.21325/jotags.2018.253.
• 58. Kara, T., & Atasoy, E. (2020). Dünya'nın ilk cittaslow (yavaş şehir) adası: Gökçeada'nın turizm potansiyeli. In Global Science and Innovations, 117-124. https://avesis.uludag.edu.tr/yayin/d42be5fe-fa93-4b50-87f4-a96697813ff3/dunyanin-ilk-cittaslow-yavas-sehir-adasi-gokceadanin-turizm-potansiyeli.
• 59. Çavuşoğlu, M., & Çavuşoğlu, O. (2018). Gastronomi turizmi ve Gökçeada lezzet rotası. Güncel Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(Ek1), 347-359. https://dergipark.org.tr/tr/pub/guntad/issue/38617/447965.
• 60. Bilişli, A. (2012). Gıda Teknolojisi. Sidaş Medya Yayınları.
• 61. Güneş, S. G., & Nizamlıoğlu, A. (2018). Konya’nın geleneksel peynirlerinin gastronomi turizmi açısından önemi. Cittaslow Türkiye, 28.
• 62. Kars Peynir Rotası. (2022). http://karspeynirrotasi.com/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 63. TÜRKPATENT (Türk Patent ve Marka Kurumu). (2022). https://www.turkpatent.gov.tr/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 64. Güzeler, N., & Koboyeva, F. (2020). Doğu Anadolu bölgesinde üretilen peynir çeşitleri. Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(2), 172-184. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1220652.
• 65. Kars Peynir Müzesi. (2022). https://www.karspeynirmuzesi.org/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 66. Eko-müze Zavot. (2022). https://www.ekoharita.org/project/zavot-ekomuze/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 67. Gelecek Turizmde. (2022). https://www.gelecekturizmde.com/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 68. Tefler, J.D. (2001). From a wine tourism village to the regional wine route: an investigation of the compatitive advantage of embedded clusters in Niagara, Canada, Tourism Recreation Research, 26(2), 23-25. https://doi.org/10.1080/02508281.2001.11081340.
• 69. Albayrak, A. (2013). Alternatif turizm. Detay Yayıncılık.
• 70. Trakya Bağ Rotası, (2022). https://www.trakyabagrotasi.com/, [Erişim: 29 Ağustos 2022].
• 71. Akdağ, G. (2015). Trakya bağ rotasını takip eden yerli turistlerin şarap turizmi deneyimleri. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(4), 3-11. https://www.jotags.org/Articles/2015_vol3_issue4/2015_vol3_issue4_article1.pdf.
• 72. Çavuş, Ş., Kaya, B., & Demirtaş, B. (2019). Sürdürülebilir turizm açısından slow food hareketine bakış ve Türkiye uygulamaları. Internatıonal Black Sea Coastline Countries Symposium, Batumi, 2-5 Mayıs, 364-375. https://www.researchgate.net/publication/343237178_Surdurulebilir_Turizm_Acisindan_Slow_Food_Hareketine_Bakis_Ve_Turkiye_Uygulamalari.
• 73. Çerman, M. (2019). İstanbul’un Lüfer bayramı Kuzguncuk’ta kutlanıyor, http://www.mugecerman.com/tag/slow-food-turkiye, [Erişim: 16 Ağustos 2022].
• 74. Slow Cheese Bodrum. (2022). http://www.slowcheesebodrum.com, [Erişim: 02 Nisan 2022]
• 75. Ayvalık Belediyesi. (2022). http://ayvalik.bel.tr, [Erişim: 02 Nisan 2022].
• 76. Terra Madre Anatolia (2022). https://terramadreanatolia.com/, [Erişim: 03 Mayıs 2022].
• 77. Yıldız, M., & Yılmaz, M. (2020). Gastronomi alanındaki trendlere bir bakış. Sivas Interdisipliner Turizm Araştırmaları Dergisi, (5). http://sita.cumhuriyet.edu.tr/tr/pub/issue/57733/781834.
• 78. Çalışkan, O. (2013). Destinasyon rekabetçiliği ve seyahat motivasyonu bakımından gastronomik kimlik. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(2), 39-51. https://www.jotags.org/Articles/2013_vol1_issue2/2013_vol1_issue2_article4.pdf. 79. Gökdeniz, A., Erdem, B., Dinç, Y., & Çelik, S. U. (2015). Gastronomi turizmi: Ayvalık’ta yerli turistler üzerinde görgül bir araştırma. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 3(1), 14-29. https://dspace.balikesir.edu.tr/xmlui/handle/20.500.12462/4024.
• 80. Yenipınar, U., Köşker, H., & Karacaoğlu, S. (2014). Turizmde Yerellerin Önemi ve Coğrafi İşaretleme: Van Otlu Peyniri. The Journal of Tourism and Gastronomi Studies, 13, 23. https://www.jotags.org/Articles/2014_vol2_issue2/2014_vol2_issue2_article2.pdf.
• 81. Cömert, M., & Özkaya, F. D. (2014). Gastronomi turizminde Türk mutfağının önemi. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2(2), 62-66. https://www.jotags.org/Articles/2014_vol2_issue2/2014_vol2_issue2_article7.pdf.
• 82. Eatwith (2023). https://www.eatwith.com/blog/category/things-to-do-and-activities-to-try-when-traveling/. [Erişim: 18 Ocak 2023].
• 83. Quan, S., & Wang, N. (2004). Towards a structural model of the tourist experience: An illustration from food experiences in tourism. Tourism management, 25(3), 297-305. https://doi.org/10.1016/S0261-5177(03)00130-4.
• 84. Bukla Tur. (2022). https://bukla.com/, [Erişim: 02 Nisan 2022].
• 85. Jolly Tur. (2022). https://www.jollytur.com/, [Erişim: 02.04.2022].
• 86. Tatil Budur (2022). https://www.tatilbudur.com/, [Erişim: 02 Nisan 2022].
• 87. Tempo Tur. (2022). https://tempotur.com.tr/, [Erişim: 02 Nisan 2022].