A Study on Demographic Characteristics, Job Satisfaction and Organizational Commitment of Opticians

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 1, 34 - 57, 31.07.2022

Evrim Zeytünlü Demirbaş Ali Özcan Ahmet Erkasap Gözde Mert

https://doi.org/10.52675/jhesp.1131875

Öz

          The concepts of organizational commitment and job satisfaction have been previously studied in different sectors for quite a long time. However, limited to our literature search, we couldn’t find other research on this subject in the optical sector. For this purpose, the demographic characteristics of optical sector employees, and their relationship to organizational commitment and job satisfaction were examined in this study. The population of the research was determined as 8557 optician employees registered to the Turkish Opticians Association, according to the data of 2021 in Turkey. The sample consists of 320 opticians, responsible managers, and other personnel working in opticianry who participated voluntarily in the study. A total of 52 questions were constructed in the questionnaire using "Demographic Characteristics": "Allen Meyer Organizational Commitment Scale" and "Minnesota Job Satisfaction Scale" as data collection tools. An online questionnaire was used as a data collection method in the study. A survey link was sent to 22 chamber managers registered in the Turkish Opticians Union via e-mail, and the survey link was sent to their members by message method. In addition, it was shared on sectoral pages on all social media. Due to the fact that it was based on volunteerism, 320 employees returned to the survey. Data is analyzed with SPSS v 23.0. Mann Whitney U test and the Kruskal Wallis H test were applied for the comparisons of the study groups that did not comply with the normal distribution.

          As a result of the research, it was observed that the sum of organizational commitment, affective commitment, continuance commitment, and normative commitment were at average values. There is a statistically significant positive correlation between all values of organizational commitment and all values of job satisfaction. The average total job satisfaction score was moderate and internal satisfaction was found to be high in the averages of the sub-factors. A significant relationship was found between demographic factors such as gender, age, marital status, education, title, income levels, working time in the profession, and job satisfaction and organizational commitment.

Anahtar Kelimeler

Opticians, Optical Industry, Opticianry, Organizational Commitment, Job Satisfaction

Kaynakça

• Acar, H. (2020). Kariyer yönetimi ile iş tatmini arasındaki ilişkide kişilik türlerinin rolü ve bir araştırma. Yüksel Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 43.
• Akkuş, D.B. (2020). Psikolojik sermayenin örgütsel bağlılık üzerindeki etkilerinde iş-yaşam dengesinin aracılık rolü: KTMÜ örneği. Doktora Tezi, Bişkek: Kırgızistan- Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitütüsü, 54.
• Allen, N.J., Meyer, JP. (1990). The measurement and antecedents of affective, continuance, and normative commitment to the organization . Journal of Occupational Psychology, 63,1-18.
• Atlı, N.U. (2021). Çalişanlarin kişilik özellikleri ve esnek çalişmanin örgütsel bağlilik üzerindeki etkisi: bir savunma sanayi uygulamasi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Avşaroğlu, S., Deniz, M., Kahraman, A. (2005). Teknik öğretmenlerde yaşam doyumu iş doyumu ve mesleki tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergis, 14,115-129.
• Balay, R. (1999). İşgörenlerin örgütsel bağlılık etkenleri ve sonuçları. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences (JFES), 32,243.
• Baron, R.A. (1996). Behavior in organizations: understanding and managing the human side of work. New York: Allyn and Bacon Inc, 2. edition, 150.
• Bıyıklı, Ö.F. (2021). Örgütsel bağlılık ile örgütsel vatandaşlık arasındaki ilişki: İstanbul ili değerli metal sekötrü kuruluşlarına yönelik bir araştırma. Yüksel Lisans Tezi, İstanbul: Altınbaş Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Bodjreonu, K. (2019). Antecedents organizational commitment: a riview of personel and organizational factors. Open Journal of Social Sciences, 7,276-289.
• Bülbül, S. (2016). Örgütsel bağlılık ve iş Tatmini: bir kamu kurumunda uygulaması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Nişantaşı Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çetin, A. (2019). İstanbul Büyükşehir Belediyesi Spor İstanbul’da çalışanların örgütsel adalet ve örgütsel güven algılarının örgütsel bağlılık davranışı üzerindeki etkisi ve buna yönelik bir uygulama. Doktora Tezi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Çöl, G. (2004). Örgütsel bağlılık kavramı ve benzer kavramlarla ilişkisi. ISGUC The Journal of Industrial Relations and Human Resources, 6,36. Dağlı, A., Elçiçek, Z., Han, B. (2018). Örgütsel bağlılık ölceği'nin Türkçeye uyarlaması: geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 17,1765-1777.
• Darama Uygun, E. (2021). Aktif iş yaşamı olan kişilerde bağlanma stilleri ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Kent Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, 24.
• Demir, F.M., Fırat, A. (2017). Hizmet algılanan değeri açısından müşteri memnuniyetinin değerlendirilmesi: sağlık sektörü üzerine bir araştırma. International Journal of Academic Value Studies (Javstudies), 15,478-500.
• Emre, G. (2016). İş tatmini ve örgütsel bağlılık etkileşimi. İstanbul İli lojistik firmaları çalışanları üzerine bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi , İstanbul: İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Ergeneli, A., Eryiğit, M. (2001). Öğretim elemanlarının iş tatmini: Ankara’da devlet ve özel üniversite karşılaştırması. Hacettepe Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 2,159-178.
• Ergün, N. (2003). İş tatmini-motivasyon ilişkisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi,5-39.
• Erol, V. (1998). İş tatmini ve örgütsel bağlılık. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Esmer, Y, Yüksel, M. (2017). İş yaşamında örgütsel bağlılık: teorik bir çerçeve. Akademik Bakış Dergisi, 62,258-272.
• Et Oltulu , E. (2021). Örgütsel bağlılık ve örgütsel vatandaşlık davranışının iş doyumuna etkisi, kamu sağlık kuruluşlarında bir araştırma. Doktora Tezi, Konya: Selçuklu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gözener, E., Sayın, S. (2007). Devlet ve özel hastanelerdeki hekimlerin iş tatmin düzeyinin karşılaştırılması. Eğitişim Dergisi.
• Gülova, A.A., Demirsoy, Ö. (2012). Örgüt kültürü ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişki: hizmet sektörü çalışanları üzerinde ampirik bir araştırma. Business and Economics Research Journal, 3,49-76.
• Gümüş, M. (1995). Yönetimde başarı için altın kurallar. İstanbul: Alfa Yayınları.
• Gün Eroğlu, Ş. (2009). Örgütsel adalet algılaması ve iş tatmini hakkında bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güner, A.R. (2007). Sağlık hizmetlerinde örgütsel bağlılık, işe bağlılık ve iş tatmini arasındaki ilişkilerin modellenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Antalya: Akdeniz Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Güven, M., Bakan, İ., Yeşil, S. (2005). Çalışanların ve ücret tatmini boyutlarıyla demografik özellikler arasındaki ilişkiler: bir alan çalışması. Yönetim ve Ekonomi Dergisi.
• Hıdıroğlu Özkan, Y. (2021). Öğretmenlerin güçendirilmesinin örgütsel bağlılık, meslek bağlılık ve okullardaki örgütsel vatandaşlık üzerindeki etkisi. Doktora Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• İspir, İ. (2019). İnsan kaynakları yönetimi uygulamalarının çalışanların iş tatminine, yenilikçiliğe ve performansına etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş: Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi.
• İşcan, Ö.F., Sayın, U. (2010). Örgütsel adalet, iş tatmini ve örgütsel güven arasındaki ilişki. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 24,195-216.
• Kalkızoğlu, S. (2018). Tükenmişlik sendromunun iş tatminine etkisi: perakende sektörü ve sanal örgüt çalışanlarına yönelik bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Kütahya: Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Karaoğlu, N. (2021). Havacılık sektöründe vardiyalı çalışma örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti üzerine bir araştırma. Yüksek Lİsans Tezi, İstanbul: Nişantaşı Üniversitesi Lİsansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Kılıç, A.S. (2021). Örgütsel bağlılık ile iş tatmini arasındaki ilişki: Elazığ Belediyesi İtfaiye Müdürlüğü örneği. Yüksek Lisans Tezi, Tunceli: Munzur Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Kosovalı, P. (2017). İş tatminin örgütsel bağlılığa etkisi: bir vakıf üniversitesi örneği. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Kuyulu, İ. (2019). Spor liselerinde görev yapan yöneticilerin vizyoner liderliklerinin öğretmenlerin motivasyonuna ve örgütsel bağlılık düzeylerine etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi, Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Kuzulugil, Ş. (2012). Kamu hastaneleri çalışanlarında iş tatminini etkileyen faktörlerin incelenmesine yönelik bir araştırma. Journal Of The School Of Business Administration Istanbul University, 41, 129-141.
• Landy, F.J. (1989). Psychology of work behavior, Pacific Grove, CA. New York: Brooks and Cole.
• Meyer, J.P., Allen, N.J., Smith, C.A. (1993). Commitment to organizations and occupations: extension and test of a three-component conceptualization. Journal of Applied Psychology, 78,538-551.
• Meyer, J.P., Stanley , D.J., Herscovitch, L., Topolnytsky, L. (2002). Affective, continuance, and normative commitment to the organization: A meta-analysis of antecedents, correlates, and consequences. Journal of Vocational Behaviour, 61,20-52.
• Mitchell, T.L. (1987). People in organizations: an introduction to organizational behavior. Singapore: McGraw-Hill.
• Nalbantoğlu, C.B. (2012). Yükseköğretin kurumlarında akademisyenlerin örgütsel bağlılığın iş tatminine etkisi: Plato Meslek Yüksekokulu Beykoz Lojistik Meslek Yüksekokulu, Beykent Üniversitesi saha araştırması. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: İstanbul Aydın Üniversitsi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Nergiz, E., Yılmaz, F. (2016). Çalışanların iş tatmininin performanslarına etkisi: Atatürk Havalimanı gümrüksüz satış işletmesi örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14,50-79.
• Oksay, A. (2011). Uzman hekimlerde iş tatmini ve örgütsel bağlılık ilişkisi: Isparta ili örneği. Doktora Tezi, Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• O'Reilly, C.A., Chatman, J.A. (1986). Organizational commitment and psychological attachment: the effects of compliance, identification and internalization on prosocial behavior. Journal of Applied Psychology, 71,492-499.
• Önal, S. (2021). İş tatmininin örgütsel bağlılık üzerine etkisi: bankacılık sektöründe bilgi teknolojileri bölümünde çalışanlar üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Bahçeşehir Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• Özdemir, E., Çakar, T. (2018). Optik sektörü meslek eğitimi. E. Özdemir, S. Kabak içinde, Gözlükçülüğün Tarihsel Gelişimi ve Türkiye'de Gözlük Sektörü. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası.
• Özdemir, H. (2021). Örgütsel bağlılık. M. Ak içinde, örgütsel davranış üzerine literatürel analiz ve ölçekler. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Robbins, P.S., Judge, T.A. (2012). Organizational behaviour 15 international edition.
• Samadov, S. (2006). İş doyumu ve örgütsel bağlılık: özel sektörde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sığmaz, A. (2017). İş doyumunun örgütsel bağlılığa etkisi: bankacılık sektörü üzerine bir araştırma. Yayınlanmış Yüksek Lisans Dönem Projesi. Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sığrı, Ü., Gürbüz, S. (2014). Örgütsel davranış. İstanbul: Beta Basım.
• Şen, T. (2008). İş tatmininin örgütsel bağlılık üzerindeki etkisine ilişkin hızlı yemek sektöründe bir araştırma. Yüksek Lİsans Tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Şimşek, Ş., Akgemci, T., Çelik, A. (2001). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Tengilimoğlu, D., Güzel, A. (2018). Sağlık politikası belirleme süreci ve politikayı belirleyen aktörler. D. Tengilimoğlu içinde, Sağlık Politkası. Ankara: Nobel Akademik Yayıcılık.
• Uyanık, S. (2021). Stres ve örgütsel bağlılık ilişkisi: gemiadamları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla Sıtkı Kocaman Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uyar, T. (2013). Türk iş havacılığı sektörü teknisyenlerinde iş tatmini. İşletme Araştırmaları Dergisi, 5,258-288.
• Ünlü, U. (2019). Örgüt kültürünün ve terfi imkanlarının örgütsel bağlılık üzerindeki etkisi. Doktora Tezi. Karabük: Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yalçınkaya, M.E. (2021). Çalışanların örgütsel bağlılık ve iş tatminlerinin işten ayrılma niyeti üzerine etkisi: bir sivil toplum kuruluşu örneği. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.