Feyza Cevherli, Mudarabah in Islamic Law and Participation Banking (Book Review, TDV Yayınları, 2024, 242 p.)

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 207 - 214, 15.07.2025

Fatih Coşkun

https://doi.org/10.55237/jie.1593673

Öz

In Islamic banking, the "mudarabah" contract, in which the owner of capital and the owner of labor cooperate for profit, is a significant type of contract that has been adapted from classical Islamic jurisprudence to contemporary financial practice. Feyza Cevherli's “Mudarabah in Islamic Law and Participation Banking”, originally written as a doctoral dissertation and later published as a book, comprehensively discusses the interpretations of the "mudarabah" contract in classical fiqh and modern fatwa literature. It also provides a theoretical and practical framework by examining the role of this contract in participation banking practice. The study consists of an introduction, four main chapters, and a conclusion with recommendations. In the introduction, the author discusses the history of participation banking, provides information on the subject, purpose, methodology, and significance of the study, and conducts a literature review. The first chapter examines the types of partnerships in Islamic law, with a detailed analysis of mudarabah based on Hanafi legal sources. The second chapter focuses on the application of mudarabah in the fund-raising processes of participation banks, particularly in the context of investment accounts and special fund pools. The third chapter analyzes publications by leading institutions in the field of Islamic finance to determine the place of mudarabah in contemporary financial practices. The fourth chapter addresses the issue of mudarabah not being sufficiently preferred as a method for fund utilization. Semi-structured interviews were conducted with personnel working in participation banking, and the application of mudarabah in participation banks in Turkey was comprehensively analyzed. In the conclusion, the main findings of the study are summarized, and recommendations are offered to enhance the functionality of mudarabah as a tool for fund utilization.

Anahtar Kelimeler

Islamic Finance , Participation Banking , Mudarabah

Feyza Cevherli, İslâm Hukukunda Mudârebe ve Katılım Bankacılığı (Kitap Değerlendirmesi, TDV Yayınları, 2024, 242 s.)

Öz

İslâm bankacılığında sermaye sahibi ile emek sahibinin kâr amacıyla işbirliği yaptığı "mudârebe" sözleşmesi, klasik fıkıhtan günümüz finansal uygulamalarına taşınan önemli bir akit türüdür. Feyza Cevherli’nin doktora tezi olarak hazırlayıp daha sonra kitaplaştırdığı “İslâm Hukukunda Mudârebe ve Katılım Bankacılığı” adlı eser, mudârebe akdinin klasik fıkıhtaki ve modern fetva literatüründeki yorumlarını kapsamlı bir şekilde ele almakta; ayrıca bu akdin katılım bankacılığı uygulamalarındaki yerini inceleyerek teorik ve pratik bir çerçeve sunmaktadır. Çalışma giriş, dört ana bölüm ve sonuç ile öneriler bölümlerinden oluşmaktadır. Yazar, eserin giriş kısmında katılım bankacılığının tarihine değinmiş; çalışmanın konusu, amacı, yöntemi ile önemine dair bilgiler vermiş ve literatür değerlendirmesi yapmıştır. İlk bölümde İslâm hukukundaki ortaklık çeşitleri ele alınmış ve mudârebe işlemi Hanefî hukukuna ait kaynaklar özelinde ayrıntılı bir şekilde incelenmiştir. İkinci bölümde katılım bankalarının fon toplama süreçlerindeki mudârebe uygulamalarına katılma hesapları ve özel fon havuzları çerçevesinde değinilmiştir. Üçüncü bölümde, mudârebenin çağdaş finansal uygulamalardaki yerini belirlemek amacıyla İslâmi finans alanında önde gelen kurumların konuya dair yayınları analiz edilmektedir. Dördüncü bölümde ise günümüz katılım bankalarında mudârebenin fon kullandırma yöntemi olarak yeterince tercih edilmeme sorunu ele alınmış; bu bağlamda katılım bankacılığı alanında çalışan personelle yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve Türkiye’deki katılım bankalarında mudârebenin uygulanış biçimi kapsamlı bir şekilde analiz edilmiştir. Çalışmanın sonuç kısmında, ele alınan başlıca bulgular özetlenmiş ve mudârebenin fon kullandırma aracı olarak daha işlevsel hale getirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

İslam Finansı , Katılım Bankacılığı , Mudarebe