Arkeolog Adaylarının Eğitici Sergilemeye Yönelik Düşüncelerinin Müze Deneyimiyle Geliştirilmesi

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: "Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye'de Müzecilik ve Müze Eğitimi" Özel Sayısı, 1 - 15, 16.11.2023

Seher Özmen

https://doi.org/10.51637/jimuseumed.1357862

Öz

Bu araştırmanın amacı, arkeolog adaylarının eğitici sergileme teknikleriyle ilgili teorik bilgilerine dayalı düşüncelerini, Troya Müzesi’nde yapılan müze eğitimi deneyimiyle geliştirmektir. Araştırma, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünde öğrenim gören; 2021-2022 Bahar Yarıyılında “Arkeolojik Mirasın Korunması ve Müzeler” ve “Müzecilik II” seçmeli derslerini alan 4’ü kız, 11’i erkek toplam 15 gönüllü öğrencinin katılımıyla yapılmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 28’dir. Nitel araştırma yaklaşımları kapsamında ele alınan araştırmada, durum çalışması deseni kullanılmıştır. Katılımcıların teorik bilgiye dayalı düşünceleri ve deneyime dayalı düşünceleri ile ilgili bilgi almak için veri toplama aracı olarak, açık uçlu 10’ar sorudan oluşan yarı yapılandırılmış ön görüşme ve son görüşme formları hazırlanmıştır. Bireysel görüşmeler gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmanın amacına uygunluğu nedeniyle, George E. Hein’ın yapılandırmacı yaklaşımı ile Falk ve Dierking’in bağlamsal öğrenme modelinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler, öğrencilerin eğitici sergilemeye yönelik düşüncelerinin, fiziksel ortama yönelik düşünceler (mekân tasarımı) ve sosyal ortama yönelik düşünceler (ziyaretçi deneyimi) olmak üzere iki ana temada toplandığını göstermiştir. Bu ana temalara ait on alt tema ve çeşitli kodlar ortaya çıkmıştır. Müze eğitiminden önce düşüncelerini teorik bilgiler çerçevesinde “önem” ve “gereklilik” üzerinden ifade eden öğrenciler, çalışmadan sonra “hissettikleri”, “müzede deneyimledikleri” üzerinden ifade ederek düşüncelerini geliştirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Arkeolog adayları, eğitici sergileme, müzecilik, Troya Müzesi

Etik Beyan

“Arkeolog Adaylarının Eğitici Sergilemeye Yönelik Düşüncelerinin Müze Deneyimiyle Geliştirilmesi” başlıklı çalışmanın yazım sürecinde bilimsel kurallara, etik ve alıntı kurallarına uyulmuş; toplanan veriler üzerinde herhangi bir tahrifat yapılmamış ve bu çalışma herhangi başka bir akademik yayın ortamına değerlendirme için gönderilmemiştir. Gerekli olan etik kurul izinleri Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Bilimsel Araştırma ve Yayın Etik Kurulu’nun 30.05.2022 tarih ve 2022/933 sayılı toplantısında alınmıştır.

Teşekkür

“Arkeolog Adaylarının Eğitici Sergilemeye Yönelik Düşüncelerinin Müze Deneyimiyle Geliştirilmesi” başlıklı araştırmanın tamamlanmasında katkı sağlayan, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümünde öğrenim gören 15 gönüllü öğrencimin her birine ayrı ayrı teşekkür etmek isterim.

Kaynakça

• Arıcak, O. T. (1999). Grupla psikolojik danışma yoluyla benlik saygısı ve mesleki benlik saygısının geliştirilmesi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi.
• Akıncı, Y. (2020). Arkeoloji eğitiminde müze eğitiminin yeri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ankara Üniversitesi
• Artun, A. (2021) Mümkün olmayan müze müzeler ne gösteriyor? İletişim Yayınları.
• Barker. A. W. (2010). Exhibiting archaeology: archaeology and museums. annual review of anthropology. Access provided by University of Missouri – Columbia. Volume 39, 293-308. https://www.researchgate.net/publication/228173442_Exhibiting_Archaeology_Archaeology_and_Museums adresinden erişilmiştir.
• Biggs, J. & Tang, C. (2007). Using constructive alignment in outcomes-based teaching and learning teaching for quality learning at university (3rd ed). Open University Press.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage Publications.
• Dean, D. (2002). Museum exhibition: theory and practice. Routledge.
• Dewey, J. (2004). Democracy and Education: An Introduction to the Philosophy of Education. Aakar Books.
• Erdman, K. M. (Ed.). (2019). Public engagement and education: developing and fostering stewardship for an archaeological future (1st ed.). Berghahn Books.
• Falk, J. H. & Dierking L. D. (1992). Redefining the museum experience: the interactive experience model. Visitor Studies, 4(1), 173-176.
• Falk, J. H. & Dierking, L. D. (1998). Understanding free-choice learning: a review of the research and its application to museum web sites. In Museums and the Web, Vol. 98.
• Falk, J. H. & Dierking L. D. (2000). Learning from museums: visitor experiences and the making of meaning. AltaMira Press.
• Falk, J. H. & Dierking, L. D. (2011). The museum experience (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315417899
• Fosnot, T. C. (2005) Constructivism revisited: ımplications and reflection. In Twomey Fosnot, C. (Ed.) Constructivism theory, perspective and practice. Teachers College Press, 276–291.
• Hein, G. (1995) Evaluating teaching and learning in museums. In Hooper-Greenhill, E. (Ed.) Museum, Media, Message. Routledge.
• Hein, G. E. (2001). The challenge and significance of constructivism. Hands On, 35-42.
• Hohenstein, J., & Moussouri, T. (2018). Museum learning: theory and research as tools for enhancing practice. Routledge.
• Hooper-Greenhill, E. (1994) Museums and their visitors. Routledge.
• Hooper-Greenhill, E. (1999a). Müze ve galeri eğitimi. Evren, M. Ö., & Kapçı, E. G. (Çev.) Ankara Üniversitesi.
• Hooper-Greenhill, E. (Ed.). (1999b). The educational role of the museum (2nd ed.) Routledge, Print. Leicester Readers in Museum Studies.
• Hooper-Greenhill, E. (2007). Museums and education: purpose, pedagogy, performance. Routledge.
• İlhan, A. Ç. vd. (2019). Müze eğitimi kitabı. Ankara: T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Öğretmen Yetiştirme ve Geliştirme Genel Müdürlüğü
• Jeffery-Clay, K. R. (1998). Constructivism in museums: how museums create meaningful learning environments. Journal of Museum Education, 23(1), 3-7, DOI: 10.1080/10598650.1998.11510362
• Joyce, R. A. (2003). Working in museums as an archaeological anthropologist. Archeological Papers of the American Anthropological Association, 13(1), 99-109.
• Korkmaz, H. (2021). Troya Müzesi elektronik ziyaretçi yorumlarının hizmet özellikleri, memnuniyet ve tavsiye açısından incelenmesi. Gastroia: Gastronomi ve Seyahat Araştırmaları Dergisi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Turizm Uygulama ve Araştırma Merkezi.
• Merriman, N. (1991). Beyond the glass case. the past, the heritage and the public in Britain. Leicester University Press.
• Merriman, N. & Swain, H. (1999). Archaeological archives: serving the public interest?. European Journal of Archaeology, 2(2), 249-267.
• Merriman, N. (2004). Involving the public in museum archaeology. In Public Archaeology. Routledge.
• Molyneaux, B. L. (1994) Introduction: the represented past in stone. P. G. and Molyneaux, B. L. (Ed.) In The Presented Past Heritage, Museums And Education. Routledge.
• Moser, S. (2010). The devil is in the detail: museum displays and the ceation of knowledge. Museum Anthropology, 33(1), John Wiley & Sons, 22-32
• Moyer, T. S. (2007). Learning through visitors: exhibits as a tool for encouraging civic engagement through archaeology in archaeology as a tool of civic engagement. (Ed. Barbara J. Little and Paul A. Shackel). AltaMira Press.
• Owen, J., (1996). Making histories from archaeology in making histories in museums. (Ed. Gaynor Kavanagh). Leicester University Press.
• Papadimitriou, P.-A. (2012). Educational programs in archaeological museums. MA Thesis, University of Leiden.
• Pearce, S. M. (2012). Thinking about things. In Interpreting Objects and Collection (pp. 125-132). Routledge.
• Roberts, L. C. (1997). From knowledge to narrative: educators and the changing museum. Smithsonian Institute Press.
• Schadla-Hall, T. (1999). Editorial: public archaeology, European Journal of Archaeology, 2(2), 147-158.
• Stocking, Jr., G.W., ed., (1988). Objects and others: essays on museums and material culture. The University of Wisconsin Press.
• Stone, P. G. (1994) Introduction: a framework for discusion in stone. P. G. and Molyneaux, B. L. (Ed.) The Presented Past Heritage, Museums and Education. Routledge.
• Trigger, B. G. 2006 (1989). A hstory of archaeological thought. (2nd ed.) Cambridge University Press. (pp, 1-38).
• Yıldırım A. & Şimşek H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık.