US-China Relations in the Bill Clinton Era

Yıl 2022, Sayı: 5, 46 - 62, 31.08.2022

Fatih Beyaz

Öz

Standing as the most influential actor in world politics after the Cold War, the USA wanted to keep its new potential rival under control in order to maintain its superiority. In this respect, the aim of the study is to reveal how the US-China relations progressed during the presidency of Bill Clinton and what the policies followed by the actors towards each other. Due to the fact that it deals with the policies followed between two international actors in a certain period, the research has a narrow scope but a detailed content within the subject it deals with. The assumption of the study is that the policies followed in relations with China during Bill Clinton's presidency were built on controlling or directing China rather than developing and improving relations with China. Findings were obtained by considering in the study from the perspective of both actors, and this study was revealed as a result of the analysis of these findings.

Anahtar Kelimeler

USA, China, Bill Clinton, Asia, New World Order

BILL CLINTON DÖNEMİ ABD-ÇİN İLİŞKİLERİ

Öz

Soğuk Savaş sonrası dünya siyasetinde en etkili aktör olarak duran ABD, bu üstünlüğünü sürdürebilmek amacı ile yeni potansiyel rakibini kontrol altında tutmak istemiştir. Bu doğrultuda Bill Clinton’ın başkanlığı döneminde ABD-Çin ilişkilerinin nasıl seyrettiği ve tarafların birbirlerine karşı takip ettikleri politikalarının neler olduğunu ortaya koymak çalışmanın amacını oluşturmaktadır. İki uluslararası aktör arasında belirli bir dönemde takip edilen politikaları ele alması hasebiyle araştırma, dar kapsamlı ancak ele aldığı konu içerisinde detaylı bir içeriğe sahiptir. Bill Clinton’ın başkanlığı süresince Çin ile ilişkilerde takip edilen politikalar Çin ile ilişkileri geliştirmek ve iyileştirmekten ziyade Çin’i kontrol altında tutmak veya yönlendirmek üzerine inşa edildiği düşüncesi çalışmanın varsayımını oluşturmaktadır. Çalışma, her iki aktörün perspektifinden ele alınarak bulgular elde edilmiş ve bu bulguların analiz edilmesinin neticesinde bu çalışma ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anahtar Kelimeler: ABD, Çin, Bill Clinton, Asya, Yeni Dünya Düzeni

Kaynakça

• Akşin, Sina (2017). Kısa 20. Yüzyıl Tarihi. İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
• Balcı, Ali ve Kardaş, Şaban (2015), Uluslararası İlişkilere Giriş, İstanbul: Küre Yayınları.
• Baum, Richard (2021). “U.S.-China Relations in the 1990s” https://www.wondriumdaily.com/u-s-china-relations-in-the-1990s/ (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Bayram, Müresel; Emiroğlu, Hüseyin (2020). "Çin Tarzı Uluslararası İlişkilerin Analitik Çerçevesi: Yeni-Haraççılık". Asya Araştırmaları Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (1), 29-44.
• Brinkley, Douglas (1997). “Democratic Enlargement: The Clinton Doctrine”. Foreign Policy, 106, 110-127.
• Chomsky, Noam (2016). Geleceği Kurgulamak. İstanbul: İnkılap Yayınları.
• Chuntao, Xie (2017). Çin’in Önündeki Başlıca Sekiz Sorun. İstanbul: Canut Yayınevi.
• Council On Foreign Relations (2022). “U.S. Relations With China 1949 – 2021” https://www.cfr.org/timeline/us-relations-china (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Dillon, Michael (2016). Modernleşen Çin’in Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Dunne, Tim; Kurki, Milja; Smith, Steve (2021). Uluslararası İlişkiler Teorileri. Ankara: Felix Kitap.
• Fishman, Ted (2006). Çin Inc., İstanbul: Klan Yayınları.
• Fitzsimmons, Dominic (2022). “Timeline: Major events in US-China relations since 1949” https://www.aljazeera.com/news/2021/7/25/timeline-major-events-in-us-china-relations-since-1949 (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Frost, Frank (2022). “United States-China Relations and the Clinton-Jiang Summit” https://www.aph.gov.au/About_Parliament/Parliamentary_Departments/Parliamentary_Library/Publications_Archive/CIB/CIB9798/98CIB07 (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Gözen, Ramazan (2018). Amerikan Dış Politikası. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Güney, Aylin (2004). “The USA’s Role in Mediating the Cyprus Conflict: A Story of Success or Failure?”. Security Dialogue, 35 (1), 27-42.
• Hook, Steven ve Spanier, John (2018). Amerikan Dış Politikası İkinci Dünya Savaşı’ndan Günümüze. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
• Kissinger, Henry (2020). Çin Dünden Bugüne Yeni Çin. İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Kissinger, Henry (2016). Dünya Düzeni. İstanbul: Boyner Yayınları.
• Lampton, David (1997). “China and Clinton's America: Have They Learned Anything?”. Asian Survey. 37 (12), 1099-1118.
• Lefebvre, Maxime (2005). Amerikan Dış Politikası. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Mastanduno, Michael (1997). “Preserving the Unipolar Moment: Realist Theories and U.S. Grand Strategy after the Cold War”. International Security. 21 (4), 49-88.
• NTV Arşiv (2022). “Clinton’un Dış Politika Karnesi” http://arsiv.ntv.com.tr/news/53285.asp (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Nye, Joseph (1992). “What New World Order?”. Foreign Affairs, 71 (2), 83-96.
• Oktay, Fatih (2020). Çin Yeni Büyük Güç ve Değişen Dünya Dengeleri. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Office Of The Historian (2022). “Bill Clinton, Boris Yeltsin, and U.S.-Russian Relations” https://history.state.gov/milestones/1993-2000/clinton-yeltsin (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Office Of The Historian (2022). “Chronology of U.S.-China Relations, 1784-2000” https://history.state.gov/countries/issues/china-us-relations (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Öğütçü, Mehmet (1999). Geleceğimiz Asya’da Mı? Yaralı Asya, Çin ve Türkiye. İstanbul: Millliyet Yayınları.
• Riedel, Bruce (2019). “25 Years On, Remembering The Path To Peace For Jordan And Israel” https://www.brookings.edu/blog/order-from-chaos/2019/10/23/25-years-on-remembering-the-path-to-peace-for-jordan-and-israel/ (Erişim Tarihi: 11.05.2022).
• Sandıklı, Atilla ve Güllü, İlhan (2005). Geleceğin Süper Gücü Çin. İstanbul: Tasam Yayınları.
• Telatar, Gökhan (2009). “Berlin Duvarı’nın Yıkılışından 11 Eylül’e: Amerikan Dış Politikasında Yanlış Anlaşılan Yıllar”. Alternatif Politika, 1 (3), 430-436.
• Tunander, Ola (1991). “Bush’s Brave New World: A New World Order – A New Military Strategy”. Bulletin of Peace Proposals, 22 (4), 355-368.
• Turner, Oliver (2014). American İmages Of China İdentity, Power, Policy, London: Routledge.
• Walt, Stephen (2000). “Two Cheers for Clinton's Foreign Policy”. Foreign Affairs, 79, (2), 63-79.
• Xiaosi, Ren (2017). Yeni Çin Rüyası Artan Refahı Ortak Paylaşım Hedefi Xi Jinping’in Üstlendiği Yeni Görev. İstanbul: Canut Yayınevi.
• Zhao, Suisheng (2014). “A New Model of Big Power Relations? China–US strategic rivalry and balance of power in the Asia–Pacific”. Journal of Contemporary China. 24, 377-397.