Samsun İlinde Kırsal Göç Üzerinde Etkili Olan Faktörler

Yıl 2015, Cilt: 6 Sayı: 2, 1 - 16, 01.12.2015

Ahmet Yulafcı Murat Sayılı

Öz

Bu çalışma; Samsun’da kırsal kesimden şehirlere doğru gerçekleşen göç üzerinde etkili olan faktörleri tespit etmek amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla köyde oturan hanelerle köyden göç eden haneler; yaş, nüfus, eğitim, gelir kaynakları ve mal varlıkları yönünden karşılaştırılmıştır. Araştırmada gerekli olan veriler 8 ilçeye bağlı 32 köyde 256 haneden anket yoluyla elde edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; göç eden hane reislerinin yaş ortalaması 43 iken köyde oturanlarınki 52’dir. Göç edenlerin hane nüfusları 4,44 olup köyde oturanlarınki 5,46’dır. Göç eden hane reislerinin eğitim düzeyleri ise daha yüksektir. Köyde oturan hanelerin tarım dışı gelir kaynakları, bina, alet-makine, arazi ve hayvan varlıkları göç edenlerden daha fazladır. Köyde oturanlarda hane başına 36 dekar arazi düşerken göç edenlerde bu miktar 10 dekardır. Genç nüfusun göç hızını azaltmak için köylerde yaşam şartları iyileştirilmeli ve köyde yaşayanların gelir düzeyini artırıcı çalışmalara ağırlık verilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Göç, Tarım, Köy, Kırsal, Nüfus, Samsun

Factors Affecting Rural Migration in Samsun Province

Öz

This study is conducted to determine the factors affecting migration from rural areas towards cities in Samsun. For this purpose, citizens residing in the village and village households that have migrated were compared in terms of age, population, education, income sources and assets. The data required for this study were obtained through a survey which is conducted in 8 towns, 32 villages and 256 dwellings. The results revealed that the average age of heads of households are 43 for migrated citizens and 52 for the residents of villages. Average household population is 4,44 for migrated citizens while it is 5,46 for residents of village. Education level of migrated citizens is higher. Non-agricultural income, buildings, tools, machinery, land and animal assets of residents of the village households are more than migrating households. Households living in villages have 3,6 hectares of land while migrated households have 1,0 hectare. In order to reduce migration rate of young people, living standards should be improved and the activities to increase the income level of people living in the village should be focused on.

Anahtar Kelimeler

Migration, Agriculture, Village, Rural, Population, Samsun

Kaynakça

• Akış, A., Akkuş, A. (2003). Güneydoğu Anadolu Projesi’nin (GAP) Şanlıurfa’daki Göçe Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (10): 507-543.
• Anonim (2006). Samsun İl Özel İdaresi Strateji Planı (2007-2009). Samsun. Erişim: 03.08.2011. http://www.samsun.gov.tr/doc/stratejikplanSN.doc
• Anonim (2010a). Kırsal Kalkınma Planı (2010-2013). T.C. Tarım ve Köyişleri http://www.tarim.gov.tr/Files/ KirsalKalkinma/ KKP (2010_2013).pdf. Ankara. Erişim Tarihi: 20.08.2011.
• Anonim (2010b). Kırsal Kalkınma Planı (2010-2013). T.C. Tarım ve Köyişleri http://www.tarim.gov.tr/Files/ KirsalKalkinma/KKP (2010_2013).pdf. Ankara. Erişim Tarihi: 20.08.2011.
• Anonim (2011a). Büyük Türkçe Sözlük. Türk Dil Kurumu, Ankara.
• Anonim (2011b). İlçelere Göre Şehir ve Köy Nüfusu, Yıllık Nüfus Artış Hızı, Yüzölçümü ve Nüfus Yoğunluğu, 2000 ve Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) Sonuçları. http://www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 30.12.2011.
• Anonim (2014). İllerin Aldığı Göç, Verdiği Göç, Net Göç ve Net Göç Hızı, 2008-2013. http://www.tuik.gov.tr. Erişim Tarihi: 23.05.2014.
• Arıkan, R. (2007). Araştırma Teknikleri ve Rapor Hazırlama. Asil Yayın Dağıtım Ltd. Ştd., Ankara.
• Bahar, O., Bingöl, F.K. (2010). Türkiye’de İç Göç Hareketlerinin İstihdam ve İşgücü Piyasalarına Etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(2): 43-61.
• Cengiz, S., Baydur, C.M. (2010). Kırdan Kente Göç ve Tarımsal Verimlilik: Türkiye Örneği. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitü Dergisi, 19(2): 85-98.
• Gişi, İ. (2007). Göksun İlçesinde Yaşanan Göç Hareketlerinin Sosyo- Ekonomik Analizi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş.
• Gürbüz, M. (2007). Yüreğir’e Göç Eden Nüfusun Sosyo-Ekonomik Özellikleri ve Şehirleşme Sürecindeki Değişimi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Dergisi, (15): 1-12.
• Gürbüz, M., Karabulut, M. (2008). Kırsal Göçler ile Sosyo-Ekonomik Özellikler Arasındaki İlişkilerin Analizi. Türk Coğrafya Dergisi, 50: 37- 60.
• Güreşçi, E., Yurttaş, Z. (2008). Kırsal Göçün Nedenleri ve Tarıma Etkileri Üzerine Bir Araştırma: Erzurum İli İspir İlçesi Kırık Bucağı Örneği. Tarım Ekonomisi Dergisi, 14(2): 47-54.
• Karabulut, K., Polat, D. (2007). Türkiye’de Yaşanan Göç Olgusu Üzerine Bir Alt Bölge Uygulaması. 8. Türkiye Ekonometri ve İstatistik Kongresi, 24-25 Mayıs, 2007, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Özyazıcı, G., Ay, B., Aydoğan, M., Ceyhan, V. (2011). Kırsal Göçün Tarımsal Sürdürülebilirliğe Etkileri (Samsun ve Sinop Örneği). Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü, Yayınlanmamış Proje Raporu, Samsun.
• Pazarlıoğlu, M.V. (2007). İzmir Örneğinde İç Göçün Ekonometrik Analizi. Yönetim ve Ekonomi Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(1): 121-136.
• Uysal, M., Aktaş, S. (2011). Sıralı Regresyon Analizi ile Türkiye’deki İç Göçleri Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(3): 191-200.
• Yenigül, S.B. (2005). Göçün Kent Mekânı Üzerine Etkileri. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 18(2): 273-288.
• Yılmaz, C. (2010). Giresun’un Bulancak İlçesi Kırsal Kesiminde Nüfus Hareketlerinin Nedenleri, Yönü ve Başlıca Özellikleri. Zeitschrift für die Welt der Türken, 2(1): 147-160.