Mine Çürüğünün Başlangıç Döneminde Kristallit Özelliklerinin Elektronmikroskobu İle İncelenmesi

Yıl 1982, Cilt: 16 Sayı: 1, 115 - 130, 12.07.2013

F. Koray

Öz

ÖZET

Araştırmamızda üç insan dişinde mine çürüğü başlangıç lezyonları transmisyon elektronmikroskobu ile incelenmiş ve mikromorfolojik bulgularımız değerlendirilerek çürük olayının gelişimi yorumlanmaya çalışılmıştır.

Çürük olayının başlangıçta inorganik yapıyı etkilediği, minenin kristallitlerinde yapı bozukluklarına neden olduğu gösterilmiştir. Yapı bozuklukları apatit kristallilerin boyutlarında ufalmalar, kristallit kırılmalar, C-aksı boşalmaları şeklindedir. Ayrıca kristallilerde çeşitli boyut ve biçimde transparan lameller oktakalsiyumfosfat kristallerine dönüşümlerin de izlenilmektedir. Yeni oluşmuş çürüğe dirençli ß-Trikalsiyumfosfat kristallerine (Whitlockit) ve özellikle genişlemiş interprizmatik alanlara komşu prizma periferisinde rastlanılmaktadır. İnterprizmatik alanı ve interkristallin alanlarda çeşitli boyutlarda genişlemeler vardır ve burayı tükürük kökenli elektron dansitesi az, homogen, organik bir madde doldurmaktadır.

Kristallit yıkımlarının şiddetli ve interkristallin alanların genişlikleri prizmalara arasında farklılık göstermektedir. Bu fark çürük etkeni olan asitlerle karşılaşan kristallitlerin uzun akslarının etken yüzeyine olan eğimlerine bağlıdır. Her prizma içinde kristallit yıkım şiddeti ve türü de kristallitler arasında farklıdır. Bu fark ise kristallitin oluşum hızına yapısına katılmış çeşitli iyonları tür ve oranlarına kristal çevresindeki organik maddenin asitleri depolama gücüne ve bu ortamdaki serbest iyon tür ve oranlarına bağlıdır. Kristailit yıkımlarının başlangıç döneminde C-aksı boşalmaları görülebilmektedir.

Anahtar Kelimeler

-