Türkçenin Eğitimi-Öğretimine İlişkin Bir Alanyazını Değerlendirmesi: Uluslararası Bilimsel Toplantılarda Eğilimler/Yönelimler

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 2, - , 30.08.2015

B. Bozkurt , Nadir Uzun

Öz

Bu çalışmada, Türkçenin eğitimi-öğretimi alanında -Türkiye’de düzenli olarak yapılan- uluslararası bilimsel toplantılarda sunulan bildirilerdeki temel eğilimlerin raporlaştırılması amaçlanmaktadır. Bu rapor yoluyla disiplinlerarası bir bilim alanı olan Türkçenin eğitimi-öğretiminde temel eğilimler ve geliştirilmesi gereken alanlar tartışılabilecektir. Çalışma, betimsel bir araştırmadır ve oluşturulan veritabanı sınırlılığında bir tür alanyazını taramasıdır. Nitel araştırma yöntemlerinden “belge inceleme tekniği” ile yürütülen bu araştırmada, kurultay kitaplarından, özet kitapçıklarından ve kurultay programlarından elde edilen veritabanı üzerinde, belirlenen ulamlar çerçevesinde içerik çözümlemesi yapılmıştır. Veritabanında Türkçenin eğitimi-öğretimiyle ilgili 837 ve alan dışı konularda 686 olmak üzere 1523 bildiri bulunmaktadır. Alanla doğrudan ilgili 837 bildiri üzerinden elde edilen bulgular, söz konusu bilimsel toplantılarda çalışmaların hedeflediği konuşucu düzleminin büyük oranda birinci dil (anadili) olduğu, konu alanı bakımından materyal (araç) değerlendirme (özelikle ders kitabı incelemeleri) ve beceri geliştirme (özellikle yazma ve okuma becerileri) çalışmalarının sayıca üstün olduğu; araştırmaların çoğunlukla durum belirleme ve değerlendirme türünde yapıldığı ve dolayısıyla yenilik getiren/öneren çalışmaların oldukça az görüldüğü sonuçlarına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler

Türkçenin eğitimi-öğretimi, alanyazını değerlendirmesi, araştırma eğilimleri

Kaynakça

• Akaydın, Ş. ve Çeçen, M. A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183-198.
• Akgöz, S., Ercan, İ. ve Kan, İ. (2004). Meta-analizi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 30(2), 107-112.
• Aksan, M. ve Aksan, Y. (2012). Türkçe öğretiminde güncel çalışmalar. Mersin Üniversitesi Yayını.
• Aksan, M. ve Uçar, A. (2012). 5. uluslararası Türkçenin eğitimi-öğretimi kurultayı bildirileri. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayını.
• Aktaş, E. ve Uzuner-Yurt, S. (2015). Türkçe eğitimi alanındaki makale özetlerine yönelik bir içerik analizi. Turkish Studies, 10(7), 73-96.
• Akyüz, E., Almaz, G., Avcı, A. S. ve Daşöz, T. (2011). 2005-2010 Yılları arasında Türkçe eğitimi alanında hazırlanan tezlerin çeşitli yönleriyle değerlendirilmesi. 4. Uluslararası Türkçenin Eğitimi-Öğretimi Kurultayı 8-9 Eylül 2011, Sakarya.
• Balcı, A., Coşkun, E. and Özçakmak, H. (2013). Trends in reading education: An analysis of postgraduate theses written in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 93, 1574- 1579. Borg, S. (2009). http://www.education.leeds.ac.uk/research/files/145.pdf’den alınmıştır. language Introducing teacher cognition. [21.08.2015] tarihinde
• Büyükikiz, K. K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203- 213.
• Coşkun, E., Balcı, A. and Özçakmak, H. (2013). Trends in writing education: An analysis of postgraduate theses written in Turkey. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 93, 1526- 1530.
• Coşkun, E., Özçakmak, H. ve Balcı, A. (2012). Türkçe eğitiminde eğilimler: 1981-2010 yılları arasında yapılan tezler üzerine bir meta-analiz çalışması. E. Yılmaz, M. Gedizli, E. Özcan ve Y. Koçmar (Ed.) Türkçenin eğitimi-öğretimi üzerine çalışmalar (ss. 204-212). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Doğan, Y. ve Özçakmak, H. (2014). Dinleme becerisinin eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(2), 90-99.
• Günay, V. D., Fidan, Ö., Sülüşoğlu, B. ve Yıldız, F. (2010). III. Uluslararası Türkçenin eğitimi- öğretimi kurultayı bildiri özetleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Günay, V. D., Fidan, Ö., Çetin, B. ve Yıldız, F. (2011). Türkçe öğretimi üzerine çalışmalar. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Günay, V. D., Fidan, Ö., Çetin, B. ve Yıldız, F. (2011). III. uluslararası Türkçenin eğitimi-öğretimi kurultayı bildirileri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Güzel, A. (2011). I. uluslararası dünya dili Türkçe bilgi şöleni bildirileri. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
• İnce, A. ve Sultanzade, V. (2009). I. uluslararası Türkçe eğitimi ve öğretimi sempozyumu bildirileri. Gazimağusa: Doğu Akdeniz Üniversitesi Yayınları.
• İşeri, K., Çetinkaya, G., Çelik, T., Uçgun, D., Demirgüneş, S., Daşöz, T. ve Gencer, Y. (2013). VI. uluslararası Türkçenin eğitimi-öğretimi kurultayı özet kitabı. Niğde: Niğde Üniversitesi Yayını.
• İşeri, K., Çetinkaya, G., Çelik, T., Uçgun, D., Demirgüneş, S., Daşöz, T. ve Gencer, Y. (2014). Türkçe eğitiminde kuramsal ve uygulamalı çalışmalar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• Kan, M. O. ve Uzun, G. L. (2014). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin bulgular, tartışma, sonuç bölümlerine ilişkin sözbilimsel yapı özellikleri. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 2(3), 1-19.
• Önal, M. N. (2011). IV. uluslararası dünya dili Türkçe sempozyumu bildirileri. Muğla: Muğla Üniversitesi Yayınları.
• Sevim, O. ve Özdemir-Erem, N. H. (2012). Türkçe eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin başlıklarına ve özetlerine eleştirel bir bakış. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3), 174-186.
• Sevim, O. ve İşcan, A. (2012). Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863- 1873.
• Taş, H. ve Okur, A. (2015). Yükseköğretim düzeyinde ana dili öğretimi üzerine bir değerlendirme. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 13, 80-96.
• Uzun, G. L. ve Demirgüneş, S. (2009). III. uluslararası Türkçenin eğitimi-öğretimi kurultayı bildiri özetleri. Ankara: Ankara Üniversitesi Basım Evi.
• Uzun, G. L. ve Bozkurt, Ü. (2010). Türkçe öğretiminde güncel tartışmalar. Ankara: Ankara Üniversitesi Basım Evi.
• Uzun, G. L. ve Bozkurt, Ü. (2011). Theoretical and applied researches on Turkish language teaching. Essen: Die Blaue Eule.
• Varışoğlu, B.; Şahin, A. ve Göktaş, Y. (2013). Türkçe eğitimi araştırmalarında eğilimler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(3), 1767-1781.
• Yağmur-Şahin, E., Kana, F. ve Varışoğlu, B. (2013). Türkçe eğitimi bölümlerinde yapılan lisansüstü tezlerin araştırma eğilimleri. International Journal of Human Sciences, 10(2), 356-378.
• Yazar, İ. (2011). III. uluslararası dünya dili Türkçe sempozyumu bildiri kitabı. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Yayınları.
• Yılmaz, E.; Gedizli, M.; Özcan, M. ve Koçmar, Y. (2011). IV. uluslararası Türkçenin eğitimi- öğretimi kurultayı program ve sunu özetleri. İstanbul: Multilingual Yayınları.
• Yılmaz, E.; Gedizli, M.; Özcan, M. ve Koçmar, Y. (2012). Türkçenin eğitimi-öğretimi üzerine çalışmalar. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.