Metaforik Açımlamanın Fen Metinlerini Anlamaya Etkisi

Yıl 2015, Cilt: 1 Sayı: 3, - , 17.12.2015

Nihat Bayat Süleyman Yüce

Öz

Bu çalışmanın amacı, fen metinlerini anlamada metaforik açımlamanın etkisini saptamaktır. Kontrol gruplu yarı-deneysel ve ilişkisel desendeki araştırmanın katılımcılarını Antalya’da bir okulda 7. sınıfta öğrenimlerini sürdüren 57 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama aracı, vücudun sıvı dengesini anlatan bir metnin çeşitli yerlerine metaforik açımlamaların eklenmesiyle elde edilmiştir. Metnin açımlama içeren noktalarıyla ilgili 12 açık uçlu soru hazırlanmıştır. Açımlamaların ve soruların uygunluğu uzman görüşü ile belirlenmiştir. Okuduğunu anlama bakımından eş değer iki gruptan birine metnin açımlama içeren biçimi, diğerine açımlama içermeyen biçimi verilmiştir. Metnin okunmasından sonra kontrol ve deney grubundaki katılımcıların açımlamaların odaklandığı noktalara ilişkin hazırlanan 12 açık uçlu soruyu yanıtlamaları istenmiştir. Katılımcıların verdikleri yanıtların içerik çözümlemesi iki uzman değerlendirmeci tarafından yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar doğru (1) ve yanlış (0) olarak değerlendirilmiştir. İstatistik programında yapılan t-testi sonucunda metaforik açımlamanın fen metinlerini anlamada etkili olduğu belirlenmiştir. Bu bulguya bağlı olarak öğrencilerin fen metinlerini daha kolay anlayabilmeleri için metin yazarlarının ve öğretmenlerin metaforik açımlamaya yer vermeleri önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Açımlama, metaforik açımlama, okuduğunu anlama, fen metinleri