inlediğini Anlama Becerisini Değerlendirme Görev Biçimleri: Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ders Kitapları ve Öğretim Elemanlarının Seçimleri Üzerine Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 371 - 417, 27.10.2022

Özlem Yolcusoy

https://doi.org/10.31464/jlere.1118844

Öz

Çalışmanın amacı yabancılara Türkçe öğretimi ders kitaplarındaki dinlediğini anlama becerisini değerlendirme görev biçimlerinin sıklık ve dağılımını karşılaştırmalı olarak incelemektir. Ayrıca, bu verilerin bulgularını yabancı dil olarak Türkçe öğreten öğretim elemanlarının sınavlarda yeğlediği uygulamalarla karşılaştırarak aradaki benzerlik ve farklılıkları belirlemektir. Sıralı keşfedici desenin kullanıldığı çalışma belge çözümlemesi ve betimsel yöntemin kullanıldığı iki aşamada yürütülmüştür. Çalışmanın kapsamını yaygın kullanılan üç ders kitabı, katılımcılarını 36 öğretim elemanı oluşturmuştur. Araştırmanın birinci sorusundan yönelimle yapılan çözümlemeye göre kitaplarda en sık yeğlenen görev biçimleri boşluk doldurma ve iki bileşenli maddelerdir. Araştırmanın ikinci sorusu doğrultusunda z testi uygulanmıştır. Üç ders kitabı arasında kısa yanıtlı soru görev biçimlerinin oranları Yedi İklim lehine, çoktan seçmeli görev biçimlerinin oranları Gazi lehine; Yeni Hitit-Gazi ders kitapları arasında eşleştirme görev biçimlerinin oranları Yeni Hitit lehine, iki bileşenli görev biçimlerinin oranları Gazi lehine anlamlı bir fark göstermiştir. Çalışmanın 3. araştırma sorusu doğrultusunda yapılan çözümlemeye göre öğretim elemanlarının sınavlarda en çok yeğlediği görev biçimleri iki bileşenli madde, boşluk doldurma, tümce tamamlama, kısa yanıtlı soru, bilgi aktarımı, betiksel boşluk ve eşleştirmedir. Çalışmanın 4. araştırma sorusu doğrultusunda Kruskal Wallis testi uygulanmış, belirtilen değişkenlerle yeğlenen görevler arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı görülmüştür.

Task Formats in Assessing Listening Comprehension: A Comparative Study on Teaching Turkish as a Foreign Language Textbooks and Preferences of Instructors

Öz

The aim of the study is to examine the frequency and distribution of the task formats in the evaluation of listening comprehension skills in the Turkish language teaching textbooks for foreigners. This study also aims to compare these findings with the practices preferred in the exams by the instructors teaching Turkish as a foreign language. In the study, sequential exploratory design was applied by using document analysis and descriptive method. Three widely used textbooks and 36 instructors as the participants have formed the scope of the study. The findings indicate that the most frequently preferred task formats in the books are gap-filling and dichotomous item. As a result of the z-test, a significant difference between the textbooks in terms of the ratios of short-answer question, multiple-choice item, matching, and dichotomous item task formats has been found. Dichotomous item, gap-filling, sentence completion, short answer questions, information transfer, multiple choice and matching have been the most preferred task formats by the instructors in the exams. As a result of Kruskal Wallis test, no significant difference was found between the participants in terms of preferring the evaluation task formats according to the variables of graduation degree, last graduated department, and professional experience.

Anahtar Kelimeler

foreign language teaching, measurement and evaluation, evaluation of listening comprehension task formats, mixed study, sequential exploratory design

Kaynakça

• Alshammari, M. (2016). IELTS Academic reading module test: Validity and reliability. British Journal of English Linguistics, (4)2, 26-37.
• Baghaei, P. & Grotjahn, R. (2014). Establishing the construct validity of conversational C-Tests using a multidimensional Rasch model. Psychological Test and Assessment Modeling, 56(1), 60-82.
• Baghaei, P. & Tabatabaee, M. (2015). The c-test: An integrative measure of crystallized intelligence. J. Intell, 3, 46-58.
• Botero, N. G. & Abondano, P. M. (2018). Information transfer: A listening comprehension technique from oral texts to diagrammatic texts. Revista Texo, 3(22), 11-16.
• Buck, G. (2001). Testing listening comprehension in Japanese university entrance examinations. JALT Journal, Journal of the Japan Association Language Teachers, 10(1&2), 15-44.
• Buck, G. (2001). Assessing listening. UK: Cambridge University Press.
• Charong, A. (2018). The influence of using picture dictation towards students’ listening ability at the first semester of the eighth grade of MTs Muhannadiyah Sukarame in the academic year of 2018/2019. (Unpublished Partial Fulfillment of the Requirements for S1-Degree Thesis). Raden Intan Lampung State Islamic University, Endonezya.
• Çetinkaya, G. (2010). Türkçe metinlerin okunabilirlik düzeylerinin tanımlanması ve sınıflandırması. (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çetinkaya, G. ve Şentürk, R. (2021). Dinleme Eğitiminde Ölçme ve Değerlendirme. N. Bayat (Ed.), Dinleme ve Eğitimi içinde (s. 313-363). Ankara: Anı Yayıncılık.