REFLECTIONS ON COMBATING THE CLIMATE CRISIS IN LOCAL GOVERNMENT PLANS: IZMIR METROPOLITAN MUNICIPALITY

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 121 - 136, 02.08.2025

Adem Kurtar , Sultan Kavili Arap

Öz

The role of international organizations and states in combating the climate crisis, recognized as a global threat, is increasing day by day. However, recent discussions highlight that this problem cannot be solved solely through global initiatives; instead, there is a pressing need for local-level actions. Consequently, raising awareness and mobilizing local governments to address the climate crisis has become a priority in various international agreements, and local governments have begun to take on this responsibility. Izmir Metropolitan Municipality (IzBB) is one of the local governments that has promptly integrated these developments into its agenda. In 2015, IzBB signed the Covenant of Mayors, committing to address the climate crisis in its planning documents. This case study evaluates how local governments, particularly IzBB, have shifted their approaches to tackling the climate crisis through their planning documents. The analysis reveals that prior to 2015, IzBB lacked a climate action plan, and the climate crisis was not addressed in its strategic plans. The first climate action plan was developed in 2016. Since then, the climate crisis has been established as a strategic objective in the municipality's plans, leading to the creation of supportive projects. Each subsequent plan has incorporated the climate crisis agenda in greater detail.

Anahtar Kelimeler

Climate crisis , local governments , climate action plan

İKLİM KRİZİYLE MÜCADELENİN YEREL YÖNETİM PLANLARINA YANSIMALARI; İZMİR BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ

Öz

Küresel bir tehdit olarak kabul edilen iklim krizi ile mücadeleye yönelik uluslararası kuruluşlar veya devletler düzeyinde yapılan çalışmaların önemi gün geçtikçe artmaktadır. Bununla birlikte son yıllarda sorunun sadece küresel düzeydeki girişimlerle giderilemeyeceği, özellikle yerel düzeyde önlem alınması gerekliliği vurgulanmaya başlanmıştır. Bu çerçevede gerek küresel gerekse AB ölçeğinde iklim krizi ile mücadele konusunda yerel yönetimleri bilinçlendirmek ve harekete geçirmek amacı sözleşmelere eklenerek yerel yönetimlere sorumluluk yüklenmeye çalışılmıştır. Bu gelişmeleri hızlı bir şekilde gündemine alan yerel yönetimlerden birisi İzmir Büyükşehir Belediyesi (İzBB) olmuştur. 2015 yılında Başkanlar Sözleşmesi’ni imzalayan İzBB, iklim krizine çözülmesi gereken bir sorun alanı olarak hazırlanan planlama belgelerinde yer vermeye başlamıştır. Durum analizi yapılan bu çalışmada yerel yönetimlerin iklim krizi ile mücadele sürecindeki yaklaşım değişiklikleri İzBB’nin planlama belgeleri üzerinden değerlendirilmektedir. Sonuç olarak; 2015 yılı öncesinde İzBB’nin bir iklim eylem planı olmadığı, stratejik planlarda iklim krizi sorununun yer almadığı; bu konudaki ilk planların 2016’da iklim eylem planı olarak yapılmaya başlandığı görülmektedir. Stratejik planlarda iklim krizi gündeminin stratejik amaçlardan biri haline getirildiği ve destekleyici projeler üretilmeye başlandığı, her planda iklim krizi gündeminin daha fazla ve detaylı olarak yer aldığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

iklim krizi , yerel yönetimler , stratejik plan , iklim eylem planı

Kaynakça

• Aydın, S., (2001). Türkiye’nin demiryolu serüvenine muhtasar bir bakış. Kebikeç-İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi, 11, 49-94.
• Baek, H., Kwon, W ve Kim, K. (2016). Observed short- and long-term changes in summer precipitation over South Korea and their links to large-scale circulation anomalies. International Journal of Climatology, 37(2), 972-986.
• Chomsky, N., Pollin, R. ve Polychroniou ,J.(2020). The Climate Crisis And The Global Green New Deal: The Political Economy Of Saving The Planet, Verso, London:Brooklyn.
• CoM (Covenant of Mayors- Europe) (2020). Reporting guidelines. https://eu-mayors.ec. europa.eu/sites/default/files/ 2022-10/ Covenant-reporting-guidelines-EN-final. pdf#page=32.05 .
• CoM (2025). Why a covenant of mayors? https://eu-mayors.ec.europa.eu/en/about.
• Das, S., Choudhury, M.R., Chatterjee, B. Das, P. Bagri, S.ü Paul, D., Bera, M. Ve Dutta, S. (2024). Unraveling the urban climate crisis: Exploring the nexus of urbanization, climate change, and their impacts on the environment and human well-being- a global Perspective. AIMS Public Health, 11(3), 963-1001.
• Dışişleri Bakanlığı (2022). Kyoto Protokolü. https://www.mfa.gov.tr/kyoto-protokolu.tr. mfa
• EBRD (European Bank for Reconstruction and Development), (2025). Green cities. https://www.ebrdgreencities.com/green-cities/ about/.
• EEA (European Environment Agency) (2024). Greenhouse gas emissions from energy use in buildings in Europe. https://www.eea.europa.eu/ en/analysis/indicators/greenhouse-gas-emissions-from-energy.
• ESHOT Genel Müdürlüğü (2020). 2020-2024 Stratejik Planı, İzmir
• EU (European Union), (2025). Covenant of mayors signatory, İzmir Metropolitan Municipality. https: //eu-mayors.ec.europa.eu/en/signatory/18952.
• GCoM (Global Covenant of Mayors for Climate and Energy) (2025). Who we are? https:// www.globalcovenantofmayors.org/our-cities/.
• Giddens, A. (2013). İklim Değişikliği Siyaseti (Çev. Erhan Baltacı). Ankara: Phoneix
• Guha, R. (2000). Environmentalism: A global history. Longman, USA.
• Günay, N. ve Hacıyakupoğlu, S. (2023). İklim değişikliğinin kronolojik analizi ve nükleer enerjiye bir bakış. Doğal Afetler ve Çevre Dergisi, 9 (2), 365-384
• Hanjra, M.A. ve Qureshi, M.E. (2010). Global water crisis and future food security in an era of climate change. Food Policy, 35, 365-377.
• Hüner, F.E. (2024). Küresel iklim değişikliği sürecinde İzmir’deki sıcaklıkların trend analizi. İstanbul Teknik Üniversitesi Atmosfer ve İklim Dergisi, 2(1), 118-128.
• IPCC (The Intergovernmental Panel on Climate Change), (2001). Third assessment report, the climate system: an overview. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/05 /SYR_TAR_full_report.pdf.
• IPCC (2019). Special report on climate change, desertification, land degradation, sustainable land management, food security, and greenhouse gas fluxes in terrestrial ecosystems. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2019/ 11/SRCCL-Full-Report-Compiled-191128.pdf.
• IPCC (2023). Climate change 2023, synthesis report; summary for policymakers. https://www.ipcc.ch /report/ar6/syr/downloads/report/IPCC_AR6_SYR_SPM.pdf.
• IPCC (2025). History of the IPCC. https://www.ipcc.ch/about/history/.
• İklim Değişikliği Başkanlığı (2022). Paris Anlaşması. https://iklim.gov.tr/paris-anlasmasi-i-34
• İzBB (İzmir Büyükşehir Belediyesi), (2006). İzmir Büyükşehir Belediyesi 2006-2017 stratejik planı, https://www.izmir.bel.tr/tr/StratejikPlanlar/123/ 44.
• İzBB (2009). İzmir Büyükşehir Belediyesi 2010-2017 stratejik planı. https://www. izmir.bel.tr/tr/StratejikPlanlar/123/44.
• İzBB (2015). Stratejik plan 2015-2019, https://www.izmir.bel.tr/tr/StratejikPlanlar/123/44
• İzBB (2016). İzmir sürdürülebilir enerji ve iklim eylem planı (SEEP). https://skpo.izmir.bel.tr/ _Files/FckFiles/file/izmir_surdurulebilir_eylem_plani_2017.pdf.
• İzBB (2019). İzmir Büyükşehir Belediyesi 2020-2024 stratejik planı, https:// www.izmir.bel.tr/tr/StratejikPlanlar/123/44.
• İzBB (2020a). İzmir sürdürülebilir enerji ve iklim eylem planı (SECAP), https://skpo.izmir.bel.tr/ Upload_Files/FckFiles/file/2020/WEB_SAYFASI_ SECAP-Turkce.pdf.
• İzBB (2020b). Yeşil şehir eylem planı, https://skpo.izmir.bel.tr/Upload_Files/FckFiles/file/2020/WEB_SAYFASI_YESIL_SEHIR_PLAN-Turkce . pdf .
• İzBB (2024a). Katı atık değerlendirme ve bertaraf tesisleri yapımına devam. https://www.izmir. bel.tr/tr/projeler/yeni-kati-atik-degerlendirme-ve-bertaraf-tesisleri-kuruluyor/1317/4.
• İzBB (2024b, 2 Nisan). Yeşil şehir ile sürdürülebilir enerji ve iklim eylem planlarımız hazır. https://www.izmir. bel.tr/tr/Projeler/yesil-sehir-ile-surdurulebilir-enerji-ve-iklim-eylem-planlarimiz-hazir/2619/4.
• İzBB (2025a). İzmir Büyükşehir Belediyesi stratejik planı 2025-2029. https://www.izmir.bel.tr/tr/ StratejikPlanlar/123/44.
• İzBB (2025b, 23 Şubat). Revizyon bitti, 4’üncü fazda sona yaklaşıldı. https://www.izmir.bel.tr/tr/ Haberler/revizyon-bitti-4-uncu-fazda-sona-yaklasildi/53802/156.
• Karaman, E., (2021,18 Eylül). İklim sözlüğü: krizi ve çözüm önerilerini anlamak için bilmeniz gereken 15 kavram. BBC, https://www.bbc.com/turkce/ haberler-dunya-58161113
• Kim,Y., Yu J., Kim, T. ve Kwon, H., (2024). A novel approach to a multi-model ensemble for climate change models: perspectives on the representation of natural variability and historical and future climate. Weather and Climate Extremes, 44,1-11.
• Kunelius , R. ve Roosvall, A. (2021). Media and the climate crisis. Nordic Journal of Media Studies, Sayı: 3(1), 1-19.
• Luo, M., Lau,N., Liu, Z., Wu , S.ve Wang,X. (2022). An observational ınvestigation of spatiotemporally contiguous heatwaves in china from a 3d perspective. Geophysical Research Letters, 49 (2,), 1-23 .
• Marti, N., Barat, R., Seco, A., Pastor, L ve Bouzas, A. (2017). Sludge management modeling to enhance P-recovery as struvite in wastewater treatment plants. Journal of Environmental Management, 196, 340-346.
• Öztaş Karlı R.G. ve Çelikyay, S. (2025). Akıllı ulaşım sistemleri (AUS) üzerine Türkiye’deki politikaların araştırılması. Akıllı Ulaşım Sistemleri ve Uygulamaları Dergisi, 8(1), 1-14
• Paris Anlaşması (2015) REN21 ((Renewables in Cities 2021 Global Status Report) (2021). Summary for policymakers. https://www.ren21.net/wp-content/uploads /2019/05/REC_2021_summary-for-policy-makers_ en.pdf.
• Ritchie, H. ve Roser, M., (2024). CO2 Emissions. https://ourworldindata.org/co2-emissions#global -co2-emissionsfrom-fossil-fuels-and-land-use-change.
• Selçuk, S.F. (2023). Uluslararası iklim değişikliği anlaşmaları ve Türkiye’nin tutumu. Ulusal Çevre Bilimleri Araştırma Dergisi, 6(1) s:9-19
• Sılaydın Aydın, M.B., Erdin, H. E. ve Kahraman, E.D. (2017). Mekânsal yapı özellikleri açısından iklim değişikliğine karşı risk taşıyan bölgelerin saptanması. İzmir Planlama Dergisi, 27 (3), 274-285.
• Talu, N. (2019). Yerel yönetimlerin iklim değişikliği ile mücadelesi. https://direnclikent2019. izmir.bel.tr/
• Talu, N. (2025). Yerel iklim eylem planlaması ve Türkiye pratikleri. https://www.iklimin.org/ moduller/kent-yiep.pdf.
• Tanyılmaz, K. ve Karahan, M. (2021). Kalkınma ve inşaat sektörü: Türkiye örneği. Ardahan Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 3(1), 62-68.
• TBB (Türkiye Belediyeler Birliği) (2022). Avrupa Birliği belediye başkanları iklim ve enerji sözleşmesi (Covenent of mayors) https://www.tbb.gov.tr/tr/duyurular/avrupa-birligi-belediye-baskanlari-iklim-ve-enerji-sozlesmesi-covenant-mayors
• Thompson, C. (2019, 17 Aralık). How 19th- century scientists predicted global warming. JSTOR Daily https://daily.jstor.org/how-19th-century-scientists-predicted-global-warming/.
• TRT (2023, 28 Haziran). Çeşme’nin nüfusu 1 milyonu aştı. https://www.trthaber .com/haber/turkiye/cesmenin-nufusu-1-milyonu-asti-778182.html.
• TUBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu), (2021). Sıfır atık yaklaşımıyla atık su arıtma tesislerinde nutrient geri kazanımı. https://iklim.mam.tubitak.gov.tr/tr/haber/sifir-atik-yaklasimiyla-atik-su-aritma-tesislerinde-aat-nutrient-geri-kazanimi.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu), (2019a, 01 Şubat). Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi sonuçları, 2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p= Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2018-30709 .
• TÜİK (2014). Motorlu kara taşıtları, Aralık 2014. https://data.tuik.gov.tr/Bulten /Index?p=Motorlu-Kara-Tasitlari-Aralik-2014-18762.
• TÜİK (2018). Motorlu kara taşıtları, Aralık 2018. https://data.tuik.gov.tr/Bulten /Index?p =Motorlu-Kara-Tasitlari-Aralik-2018-30629.
• TÜİK (2019b, 19 Şubat). Yapı izin istatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p= Building-Permits-January-December,-2018-30757.
• TÜİK (2022). Su ve atıksu istatistikleri, 2022, Tablo-11 belediye atıksu arıtma tesisleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Su-ve-Atiksu-Istatistikleri-2022-49607.
• TÜİK (2024). İl ve ilçelere göre il/ilçe merkezi, belde/köy nüfusu ve yıllık nüfus artış hızı. https://data.tuik.gov.tr/Bulten /Index?p=Adrese-Dayali-Nufus-Kayit-Sistemi-Sonuclari-2024-53783.
• UN (2025). What is climate change. https://www.un.org/en/climatechange/what-is-climate-change .
• Uncu, B. A. (2021). İklim için kentler izleme ve değerlendirme raporu. https://www iklimicinkentler.org.
• UN-DESA (United Nations Department of Economic and Social Affairs- Sustainable Development) (2016). the sustainable development goals report. https://unstats.un.org/sdgs/report/2016/The%20Sustainable%20Development%20Goals%20Report%202016.pdf.
• UNDP Climate Promise (United Nations Development Program Climate Promise) (2023). The climate dictionary: an everyday guide to climate change. https://climatepromise.undp.org/news-and-stories/climate-dictionary-everyday-guide-climate-change.
• UNEP (United Nations Environment Programme), (2025). Cities and climate change. https://www.unep.org/explore-topics/resource-efficiency/what-we-do/cities-and-climate-change.
• UNFCCC (The United Nations Framework Convention on Climate Change) (1992). United Nations framework convention on climate change. https://unfccc.int/resource/docs/convkp/ conveng.pdf .
• UNFCCC (2025a). What is the United Nations framework convention on climate change? https://unfccc.int/process-and-meetings/what-is-the-united-nations-framework-convention-on-climate-change.
• UNFCCC (2025b). What is the Kyoto Protocol? https://unfccc.int/kyoto_protocol.
• Uyduranoğlu-Öktem, A (2008). Küresel bir risk: iklim değişikliği. Akademik İncelemeler 3(1), 87-94
• Viyana Sözleşmesi (1985)
• Viyana Sözleşmesi ve Montreal Protokolü (2022). https://www.mfa.gov.tr/viyana-sozlesmesi-ve-montreal-protokolu.tr.mfa.
• Wadanambi, R. T., Wandana, L.S., Chathumini, K.K.G.L., Dassanayake, N.P., Preethika, D.D.P., ve Arachhige, U., (2020). The effects of ındustrialization on climate change. Journal of Research Technology and Engineering, l (4), 86-95.
• Wallerstein, I. (2004). The ecology and the economy: what ıs rational? Review (Fernand Braudel Center), 27(4), 273-283.
• WCP (World Climate Programme) (2020). Historical background. https://community.wmo.int /en/world-climate-programme-wcp.
• Yılmaz, B. (2022, 8 Aralık). İklim değişikliği, kentler ve yerel iklim planları. https://yesilbuyume.org/ iklim-degisikligi-kentler-ve-yerel-iklim-eylem-planlari/.
• Zanon, B. (2009). Adapting cities to climate change: understanding and addressing the development challenges. Urban Research & Practice, (Ed. Jane Bicknell, David Dodman ve David Satterthwaite), Earthscan Londra,
• Zeldin-O'Neill, S. (2025). 'It's a crisis, not a change': The six Guardian language changes on climate matters. Guardian, https://www.theguardian.com/ environment/2019 /oct/16/guardian-language-changes-climate-environment.
• Zittis, G., Hadjinicolaou, P., Klangidou, M., Proestos, Y. ve Lelieveld, J. (2019). A multi-model, multi-scenario, and multi-domain analysis of regional climate projections for the mediterranean. Regional Environmental Change, 19 (9), 2621-2635.