Sağlık Çalışanlarının İşe Angaje Olma, Örgütsel Maneviyat ve Psikolojik Rahatlık Düzeylerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 13 Sayı: 2, 291 - 303, 31.07.2025

Dilruba İzgüden , Kübra Durgun

https://doi.org/10.22139/jobs.1620200

Öz

Araştırmanın amacı, sağlık çalışanlarının psikolojik rahatlık, örgütsel maneviyat ve işe angaje olma düzeylerinin incelenerek değişkenler arasındaki ilişkilerin ortaya konulmasıdır. İncelenen değişkenler sağlık çalışanlarının iş yeri refahının kapsamlı değerlendirmesine imkan tanımasıyla bireysel ve kurumsal anlamda sürdürülebilir stratejiler geliştirilmesi adına önemlidir. Alan yazında, bu üç değişken arasındaki ilişkiyi sağlık çalışanları açısından inceleyen bir çalışmaya rastlanmamıştır. Kesitsel olarak tasarlanan bu çalışma, Türkiye'deki bir üniversite hastanesinde görev yapan 300 sağlık çalışanı ile yürütülmüştür. Veriler Mart-Nisan 2024 tarihleri arasında dört bölümden oluşan bir anket formu kullanılarak elde edilmiş ve analizlerde ise Jamovi programı kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre, sağlık çalışanlarının işe angaje olma, örgütsel maneviyat ve psikolojik rahatlık düzeyleri orta seviyededir ve bu değişkenler arasında pozitif yönlü anlamlı ilişkiler bulunmaktadır. Araştırma sonucunda, anlam temelli bir iş ortamının ve bireysel inisiyatiflerin desteklenmesinin, sağlık çalışanlarının kurumsal aidiyetini ve iş yeri refahını güçlendirmede önemli bir rol oynadığı anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sağlık Çalışanları , Psikolojik Rahatlık , Örgütsel Maneviyat , İşe Angaje Olma

Investigation of Healthcare Workers' Work Engagement, Workplace Spirituality and Psychological Safety Levels

Öz

The aim of the study is to examine the levels of psychological safety, organisational spirituality and work engagement of healthcare workers and to reveal the relationships between the variables. The variables examined are important for the development of sustainable strategies in individual and organizational terms by enabling comprehensive evaluation of the workplace well-being of healthcare professionals. No study has been found in the literature that examines the relationship between these three variables from the perspective of healthcare professionals. This cross-sectional study was conducted with 300 healthcare workers working in a university hospital in Türkiye. The data were collected between March-April 2024 using a questionnaire form consisting of four sections and Jamovi program was used in the analysis. According to the findings of the study, the levels of work engagement, workplace spirituality and psychological safety of healthcare workers are moderate and there are significant positive relationships between these variables. The study found that a meaning-based work environment and support for individual initiative play an important role in strengthening healthcare workers' organizational commitment and workplace well-being.
Keywords: Healthcare Workers, Psychological Safety, Workplace

Anahtar Kelimeler

Healthcare Workers , Psychological Safety , Workplace Spirituality , Work Engagement

Kaynakça

• Alfes, K., Truss, C., Soane, E. C., Rees, C., & Gatenby, M. (2013). The relationship between line manager behavior, perceived hrm practices, and individual performance: Examining the mediating role of engagement. Human Resource Management, 52(6), 839-859. https://doi.org/10.1002/hrm.21512
• Arokiasamy, A., & Tat, H. (2020). Exploring the influence of transformational leadership on work engagement and workplace spirituality of academic employees in the private higher education institutions in Malaysia. Management Science Letters, 10(4), 855-864.
• Arslan, E. T., & Demir, H. (2017). İşe angaje olma ve iş tatmini arasındaki ilişki: Hekim ve hemşireler üzerine nicel bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(2), 371-389. https://doi.org/10.18657/yonveek.335232
• Avcı, N. (2023). Çalışanların öz yeterlilik ve özgecilik algı düzeyleri arasındaki ilişkide iş yeri maneviyatı ve örgüt ikliminin aracılık rolü. Fiscaoeconomia, 7(3), 2411-2436. https://doi.org/10.25295/fsecon.1266340
• Avcı, N. (2019). İş yeri maneviyatı ile çalışan performansı arasındaki ilişki üzerine bir inceleme. Yeni Medya Elektronik Dergisi, 3(3), 213-225. https://doi.org/10.25287/ohuiibf.1054750
• Bekiş, T. (2013). İş yeri maneviyatının iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisi üzerine bir araştırma [Doktora tezi, Niğde Üniversitesi].
• Bles, N. J., Giltay, E. J., Boeschoten, M. A., van der Wee, N. J., Janssen, V. R., van Hemert, A. M., ... & Ottenheim, N. R. (2024). Fluctuations of stress and resilience in healthcare workers during the COVID-19 pandemic: Insights and recommendations. Journal of Affective Disorders Reports, 16, 100767. https://doi.org/10.1016/j.jadr.2024.100767
• Cohen, J. (1988). Statistical power analysis for the behavioral sciences (2nd ed.). Lawrence Erlbaum Associates.
• Çakıroğlu, D., & Aydoğan, E. (2021). Örgütsel maneviyat ölçeğinin Türkçe uyarlaması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Third Sector Social Economic Review, 56(2), 1062-1077. https://doi.org/10.15659/3.sektor-sosyal-ekonomi.21.05.1540
• Doğan, S., & Bekiş, T. (2022). İş yeri maneviyatının iş tatmini ve örgütsel bağlılığa etkisi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(2), 533-547. https://doi.org/10.37880/cumuiibf.1034320
• Dunn, T. J., Baguley, T., & Brunsden, V. (2013). From alpha to omega: A practical solution to the pervasive problem of internal consistency estimation. British Journal of Psychology, 105(3), 399-412. https://doi.org/10.1111/bjop.12046
• Iqbal, M., Adawiyah, W. R., Suroso, A., & Wihuda, F. (2020). Exploring the impact of workplace spirituality on nurse work engagement: An empirical study on Indonesian government hospitals. International Journal of Ethics and Systems, 36(3), 351-369. https://doi.org/10.1108/IJOES-03-2019-0061
• Edmondson, A. (1999). Psychological safety and learning behavior in work teams. Administrative Science Quarterly, 44(2), 350-383. https://doi.org/10.2307/2666999
• Edmondson, A. C., Kramer, R. M., & Cook, K. S. (2004). Psychological safety, trust, and learning in organizations: A group-level lens. Trust and Distrust In Organizations: Dilemmas and Approaches, 12(2004), 239-272.
• Faul, F., Erdfelder, E., Buchner, A., & Lang, A. G. (2009). Statistical power analyses using G*Power 3.1: tests for correlation and regression analyses. Behavior Research Methods, 41(4), 1149-1160.
• Frazier, M. L., Fainshmidt, S., Klinger, R. L., Pezeshkan, A., & Vracheva, V. (2017). Psychological safety: A meta‐analytic review and extension. Personnel Psychology, 70(1), 113-165. https://doi.org/10.1111/peps.12183
• Ge, Y. (2020). Psychological safety, employee voice, and work engagement. Social Behavior and Personality: An International Journal, 48(3), 1-7. https://doi.org/10.2224/sbp.8907
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2018). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
• İşiaçık, S. (2019). The impact of perceived corporate social responsibility and workplace spirituality on innovative work behaviors: The role of psychological safety perception. [Master's thesis, Marmara University].
• Kaçay, Z. (2019). İşyeri yılmazlığının yordayıcıları: Örgütsel güven, lider-üye etkileşimi ve işyeri maneviyatı (spor genel müdürlüğü örneği) [Doktora tezi, Sakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesi].
• Kahn, W. A. (1990). Psychological conditions of personal engagement and disengagement at work. Academy of Management Journal, 33(4), 692-724.
• Ke, J., Zhang, F., Yan, X., & Fu, Y. (2017). The effect of university teachers’ workplace spirituality on employee engagement: Professional commitment as mediator. Creative Education, 8(13), 2147–2154. https://doi.org/10.4236/ce.2017.813145
• Kimura, T., Chiba, H., Nomura, K., Mizukami, J., Saka, S., Kakei, K., ... & Ishikawa, H. (2024). Communication between physicians, patients, their companions and other healthcare professionals in home medical care in Japan. Patient Education and Counseling, 123, 108239. https://doi.org/10.1016/j.pec.2024.108239
• Lyu, X. (2016). Effect of organizational justice on work engagement with psychological safety as a mediator: Evidence from China. Social Behavior and Personality: an international journal, 44(8), 1359-1370. https://doi.org/10.2224/sbp.2016.44.8.1359
• Makara-Studzińska, M., Załuski, M., Biegańska-Banaś, J., Tyburski, E., Jagielski, P., & Adamczyk, K. (2021). Perceived stress and burnout syndrome: A moderated mediation model of self-efficacy and psychological comfort among polish air traffic controllers. Journal of Air Transport Management, 96, 102105. https://doi.org/10.1016/j.jairtraman.2021.102105
• Merdan, E. (2022). Etik liderliğin politik davranış üzerine etkisinde işyeri maneviyatının aracılık rolü. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 38-52.
• Milliman, J., Czaplewski, A. J., & Ferguson, J. (2003). Workplace spirituality and employee work attitudes: An exploratory empirical assessment. Journal of Organizational Change Management, 16(4), 426-447. https://doi.org/10.1108/09534810310484172
• Özer, G., Müceldili, B., & Erdil, O. (2021). İşletmelerde çalışanların psikolojik güvenliği ve psikolojik güvenliğin örgütsel çıktı olan işe angaje olmaya etkisi. Yıldız Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 26-40. https://doi.org/10.17753/sosekev.1464080
• Özkalp, E., & Meydan, B. (2015). Schaufeli ve Bakker tarafindan geliştirilmiş olan işe angaje olma ölçeğinin türkçe’de güvenilirlik ve geçerliliğinin analizi. Isguc the Journal of Industrial Relations and Human Resources, 17(3), 1-19. https://doi.org/10.4026/1303-2860.2015.0285.x
• Öztürk, Y. E., Türktemiz, H., & Kahveci, Ş. (2022). Hemşirelerde sosyal saygınlık ve psikolojik rahatlığın iş yerindeki mutluluğa etkisi. Ases II. International Health, Engineering and Sciences Conference.
• Pahuja, S., Garg, P., & Punia, B. K. (2024). workplace spirituality and psychosocial safety climate: Moderating role of gratitude. Journal of Human Values, 09716858241287480. https://doi.org/10.1177/09716858241287480
• Petchsawang, P., & McLean, G. N. (2017). Workplace spirituality, mindfulness meditation, and work engagement, Journal of Management, Spirituality & Religion, 14(3), 216-244. https://doi.org/10.1080/14766086.2017.1291360
• Saks, A. M. (2011). Workplace spirituality and employee engagement. Journal of Management, Spirituality & Religion, 8(4), 317-340. https://doi.org/10.1080/14766086.2011.630170
• Singh, J., & Chopra, V. G. (2018). Workplace spirituality, grit and work engagement. Asia-Pacific Journal of Management Research and Innovation, 14(1-2), 50-59. https://doi.org/10.1177/2319510X18811776
• Schaufeli, W. B., & Bakker, A. (2003). Utrecht work engagement scale. Occupational Health Psychology Unit, Utrecht University, 1-58. https://doi.org/10.1080/02678370802393649
• Schaufeli, W. B., Salanova, M., González-Romá, V., & Bakker, A. B. (2002). The measurement of engagement and burnout: A two sample confirmatory factor analytic approach. Journal of Happiness Studies, 3, 71-92. https://doi.org/10.1023/A:1015630930326
• Van der Walt, F. (2018). Workplace spirituality, work engagement and thriving at work. SA Journal of Industrial Psychology, 44(1), 1-10. https://doi.org/10.4102/sajip.v44i0.1457
• Yener, S. (2015). Psikolojik rahatlık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 5(13), 280-305.
• Yener, S., & Saka, C. (2017). Örgütsel öğrenme bağlamında psikolojik rahatlık. Sinop Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 45-66. https://doi.org/10.30561/sinopusd.275270