Spor Bilimleri Öğrencilerinin İş Bulma Kaygıları ile Tükenmişlik Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 3, 1 - 12

Mehmet Akif Yücekaya , Fatih Ateş

https://doi.org/10.55142/jogser.1515863

Öz

Bu çalışma, spor bilimleri öğrencilerinin iş bulma kaygıları ile tükenmişlik düzeyleri arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkinin altında yatan mekanizmaları incelemektedir. Üniversite öğrencilerinin iş bulma kaygısı, yoğun akademik yük ve geleceğe dair belirsizlikler gibi faktörler nedeniyle tükenmişlik hissi yaşadıkları bilinmektedir. Araştırmaya Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi’nde öğrenim gören 201 öğrenci katılmıştır. Veriler, "Tükenmişlik Ölçeği Kısa Versiyonu" ve "Spor Bilimleri Öğrencilerinin İş Bulma Kaygısı Ölçeği" kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizi için betimsel ve korelasyonel analiz yöntemleri uygulanmıştır. Araştırma bulguları, spor bilimleri öğrencilerinin iş bulma kaygısının tükenmişlik düzeyleri ile pozitif ve anlamlı bir ilişki gösterdiğini ortaya koymuştur. Bu kaygı, öğrencilerin akademik ve kişisel yaşamlarını olumsuz etkilemekte ve uzun vadede ruh sağlığı sorunlarına yol açabilmektedir. Çalışmanın sonuçları, spor bilimleri eğitimine yönelik müfredat geliştirme, stres yönetimi eğitimleri ve psikolojik destek hizmetlerinin önemini vurgulamaktadır. Bu öneriler, öğrencilerin mezuniyet sonrası iş bulma süreçlerine daha hazırlıklı olmalarına ve tükenmişlik hissini azaltmalarına yardımcı olabilir.

Anahtar Kelimeler

Spor Bilimleri, İş Bulma Kaygısı, Tükenmişlik.

Kaynakça

• Adıgüzel, M. (2021). Türkiye’de genç işsizliği etkileyen faktörler. Econharran, 5(8), 100-129.
• Agolla, J. E., & Ongori, H. (2009). An assessment of academic stress among undergraduate students: The case of University of Botswana. Educational Research and Reviews, 4, 63–70.
• Akgün, A., Gönen, S. & Aydın, M. (2007). İlköğretim fen ve matematik öğretmenliği öğrencilerinin kaygı düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 6(20), 283 – 299.
• Araç Ilgar, E., & Cihan, B. B. (2019). Spor yöneticiliği programlarında öğrenim gören öğrencilerin sektörel beklenti, mesleki belirsizlik ve gelecek kaygılarının incelenmesi: Fenomonolojik bir çözümleme. Spor Eğitim Dergisi, 3(1), 81-92
• Aslan, M. & Uğraş, S. (2021). Validity and reliability study of the sports sciences students' job finding anxiety scale. International Journal of Eurasian Education and Culture, 6(13), 1143-1170. http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.366
• Atalay, A. (2020). İstihdam edilebilir miyim? beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin istihdam edilebilme algıları: Ardahan Üniversitesi Örneği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 11(3), 245-257. https://doi.org/10.17155/omuspd.672280
• Belle, M. A., Antwi, C. O., Ntim, S. Y., Affum-Osei, E., & Ren, J. (2022). Am I gonna get a job? Graduating students’ psychological capital, coping styles, and employment anxiety. Journal of Career Development, 49(5), 1122-1136. https://doi.org/10.1177/08948453211020124
• Bjarnason, T. & Sigurdardottir, T. J. (2003). Psychological distress during unemployment and beyond: Social support and material deprivation among youth in six northern European countries, Social Science & Medicine, 56(5), 973-985. https://doi.org/10.1016/S0277-9536(02)00109-0
• Boğazlıyan, E. E., Bozgeyikli, H. & Taşğın, Ö. (2017). Üniversiteli gençlerin işsizlik kaygıları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki. Hak-İş Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(15), 551-567.
• Bozkur, B., Kıran, B., & Cengiz, Ö. (2020). Üniversite öğrencilerinin umutsuzluk, belirsizliğe tahammülsüzlük, gelecekte iş bulmaya yönelik algı ve öz-yeterliklerinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 28(6), 2401-2409. doi: 10.24106/kefdergi.702233
• Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.), Testing structural equation models (pp. 136–161). Sage Publications.
• Choi, S. H. & Lee, H. (2013). Affecting factors in unemployment stress among college students focused on physical symptoms, depression, anxiety, and self-esteem. The Journal of the Korea Contents Association, 13(12). 808–816. https://doi.org/10.5392/JKCA.2013.13.12.808
• Çakmak, Ö. & Hevedanlı, M. (2005). Eğitim ve fen-edebiyat fakülteleri biyoloji bölümü öğrencilerinin kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 4(14), 115-127.
• Çetinceli, K., & Tüzün, P. (2022). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı, yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşları arasındaki ilişki. Current Perspectives in Social Sciences, 26(1), 21-30. https://doi.org/10.54614/JSSI.2022.952094
• Drăghici, G. L., & Cazan, A. M. (2022). Burnout and maladjustment among employed students. Frontiers in Psychology, 13, 825588. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2022.825588
• Dursun, S. & Aytaç, S. (2012). Üniversite öğrencilerinin işgücü piyasasına yönelik beklentileri ve iş deneyimleri ile umutsuzluk ve kaygı düzeyleri arasındaki ilişki üzerine bir araştırma. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 373-388
• Dursun, S., & Aytaç, S. (2009). Üniversite öğrencileri arasında işsizlik kaygısı. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(1) 71-84.
• Dursun, S., & Şen, M. (2022). İktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencilerinin işsizlik kaygısı: Demografik faktörler ve psikolojik semptomlar açısından bir inceleme. Sosyal Güvenlik Dergisi, 12(2), 251-266. https://doi.org/10.32331/sgd.1223464
• Ersoy-Kart, M. & Erdost, H.E. (2008). Unemployment worries among Turkish university students, Social Behavior and Personality, 36(2), 275–288. https://doi.org/10.2224/sbp.2008.36.2.275
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (Vol. 7, p. 429). New York: McGraw-Hill.
• Freudenberger H. J. (1974). Staff burn-out. Journal of Social Issues, 30(1), 159-165. https://doi.org/10.1111/j.1540-4560.1974.tb00706.x
• Kaçay, Z., Yildiz, N. O., Zengin, S., & Nanu, L. (2023). Unemployment-related anxiety among faculty of sport sciences students. Quantitative Research. Revista Romaneasca Pentru Educatie Multidimensionala, 15(3), 171-184.
• Kaya, M., & Varol, K. (2004). İlahiyat fakültesi öğrencilerinin durumluk-sürekli kaygı düzeyleri ve kaygı nedenleri (Samsun örneği). Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 17(17), 31-63. https://doi.org/10.17120/omuifd.53984.
• Kıcır, B. (2017). Eğitimli genç işsizliği üzerinden işsizlik kaygısına bir bakış. Çalışma ve Toplum Dergisi, 54(3), 1369-1391.
• Kırımoğlu, H. (2010). Türkiye’deki beden eğitimi ve spor yüksekokulu son sınıf öğrencilerinin istihdam sorunu açısından umutsuzluk düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Education Journal, 18(1), 37-46.
• Kim, J., Oh, J., & Rajaguru, V. (2022). Job-seeking anxiety and job preparation behavior of undergraduate students. In Healthcare, 10(2), 288. https://doi.org/10.3390/healthcare10020288
• Kline, R. B. (2016). Principles and practice of structural equation modeling. Guilford Press, A Division of Guilford Publications, Inc.370 Seventh Avenue, Suite1200, New York, NY10001, ISBN 978 1-4625-5191-0.
• Korkmazer, F. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı algılarının incelenmesi. Business Economics and Management Research Journal, 3(2), 141-152.
• Koutsimani, P., Montgomery, A. & Georganta, K. (2019). The relationship between burnout, depression, and anxiety: A systematic review and meta-analysis. Frontiers in Psychology, 10, 284. https://doi.org/10.3389/fpsyg.2019.00284.
• Kutlu, Ş. Ş., Çetinbakış, M. & Kutlu, M. (2019). Üniversite son sınıf öğrencilerinde işsizlik kaygısı: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi iktisadi ve idari bilimler fakültesi öğrencileri üzerine bir uygulama. Ekev Akademi Dergisi, 78(28), 511-522.
• Lee, J. O., Jones, T. M., Yoon, Y., Hackman, D. A., Yoo, J. P. & Kosterman, R. (2019). Young adult unemployment and later depression and anxiety: Does childhood neighborhood matter? Journal of Youth and Adolescence, 48, 30-42. https://doi.org/10.1007/s10964-018-0957-8
• Lipson, S. K. & Eisenberg, D. (2018). Mental health and academic attitudes and expectations in university populations: Results from the healthy minds study. Journal of Mental Health, 27(3), 205-213. https://doi.org/10.1080/09638237.2017.1417567
• Liu, X., Ping, S. & Gao, W. (2019). Changes in undergraduate students’ psychological well-being as they experience university life. International Journal of Environmental Research and Public Health, 16(16), 2864. https://doi.org/10.3390/ijerph16162864
• Maslach, C. & Jackson, S. E. (1981). The measurement of experienced burnout. Journal of Organizational Behavior, 2(2), 99-113. https://doi.org/10.1002/job.4030020205
• Maslach, C., Schaufeli, W. B. & Leiter, M. P. (2001). Job burnout. Annual Review of Psychology, 52(1), 397-422. https://doi.org/10.1146/annurev.psych.52.1.397
• McGee, R. E. & Thompson, N. J. (2015). Unemployment and depression among emerging adults in 12 states, behavioral risk factor surveillance system, 2010. Preventing Chronic Disease, 12, 140451. https://doi.org/10.5888/pcd12.140451
• Nonnis, M., Agus, M., Frau, G., Urban, A. & Cortese, C. G. (2023a). Job seekers’ burnout and engagement: A qualitative study of long-term unemployment in Italy. International Journal of Environmental Research and Public Health, 20(11), 5968. https://doi.org/10.3390/ijerph20115968
• Nonnis, M., Frau, G., Agus, M., Urban, A. & Cortese, C. G. (2023b). Burnout without a job: An explorative study on a sample of Italian unemployed jobseekers. Journal of Public Health Research, 12(1), 22799036221149260. https://doi.org/10.1177/227990362211492
• Norlund, S., Reuterwall, C., Höög, J., Janlert, U. & Slunga Järvholm, L. (2015). Work situation and self-perceived economic situation as predictors of change in burnout–a prospective general population-based cohort study. BMC Public Health, 15(1), 329-338. https://doi.org/10.1186/s12889-015-1681-x
• Önocak, D. (2008). İşsizlik sürecinin bireyler üzerindeki psikolojik ve sosyoekonomik etkileri (Sivas Örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı, Sivas.
• Pines, A. M. (2005). The burnout measure short version (BMS). International Journal of Stress Management, 12(1), 78-88. https://doi.org/10.1037/1072-5245.12.1.78
• Sarıkol, E., & Hoşver, P. U. (2023). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin iş bulma kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi. Düzce Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 106-111.
• Seçer, B. & Yazıcı, M. O. (2018). Üniversite öğrencilerinde iş umudu ve tükenmişlik ilişkisi. Çalışma İlişkileri Dergisi, 9(2), 48-60.
• Surat, A. & Ceran, D. (2020). Üniversite öğrencilerinin işsizlik kaygısı. ISPEC International Journal of Social Sciences & Humanities, 4(3), 145-166. https://doi.org/10.46291/ISPECIJSSHvol4iss3pp145-166
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics (5th ed.). PearsonEducation, Allyn ve Bacon, Inc.
• Taşgın, Ö., Bozgeyikli, H., & Boğazlıyan, E. (2017). Üniversiteli gençlerin işsizlik kaygıları ile psikolojik dayanıklılıkları arasındaki ilişki. HAK-İŞ Uluslararası Emek ve Toplum Dergisi, 6(16), 551-567.
• Tayfun, A. N. T. & Korkmaz, A. (2016). Üniversite öğrencilerinde işsizlik kaygısı: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerinde bir araştırma the unemployment anxiety of university students: A research on Süleyman Demirel University students. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(17), 534-558.
• Temel, C., Mirzeoglu, N., Mirzeoglu, A.D. (2013). An investigation of physical education teachers’ work alienation level according to some variables. International Journal of Academic Research Part B;5(4), 513-519. doı: 10.7813/2075-4124.2013/5-4/B.72
• Turaç, İ. S. & Donar, G. B. (2017). Sağlık yönetimi öğrencilerinin işsizlik kaygılarını ve yaşam doyumlarını etkileyen faktörlerin belirlenmesi. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 5(4), 119-127. https://doi.org/10.25272/j.2147-7035.2017.5.4.08.
• Turhan, M. Ö. & Arslanboğa, R. (2022). Spor bilimleri fakültesindeki öğretmen adaylarının iş bulma kaygısı ve algılanan stres düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 5(4), 1138-1152. https://doi.org/10.38021/asbid.1196952
• Tümkaya, S., Çam, S. & Çavuşoğlu, I. (2009). Tükenmişlik ölçeği kısa versiyonu’nun Türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(1), 387-398.
• Yaşar, O., M & Turgut, M. (2020). Unemployment anxiety of last year college students, Cypriot Journal Of Educational Sciences, 15(1), 56-64. https://doi.org/10.18844/cjes.v15i1.4588
• Yılmaz, K. & Caz, Ç. (2022). Spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin kariyer planlamaları ile iş bulma kaygıları arasındaki ilişki. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 5(1), 39-52.