Yoğun Bakım Ünitelerinde Çalışan Hemşirelerin Örgütsel Stres Düzeyleri İle Benlik Savunma Mekanizmaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: 4 Sayı: 2, 126 - 133, 29.06.2018

Cansu Solgun Bedia Tarsuslu , Gümrah Duygu Çulhacık Gülgün Durat

Öz

Amaç: Çalışma, yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerin örgütsel stres düzeyleri ile benlik savunma mekanizmaları arasındaki ilişkinin
incelenmesi amacıyla yapılmıştır.
Yöntem Bu çalışma tanımlayıcı tipte olup, 28 Şubat -30 Nisan 2017 tarihleri arasında bir üniversite hastanesinin yoğun bakım ünitelerinde çalışan
hemşirelerle yürütülmüştür. Örneklem seçimine gidilmeyip, araştırmanın amacı açıklandıktan sonra araştırmaya katılmayı kabul eden
69 hemşireden veriler toplanmıştır.
Bulgular Çalışmaya katılan hemşirelerin yaş ortalaması 28,04± 5,30’dur. Hemşirelerin sosyo-demografi k verilerine göre örgütsel stres ölçeği alt
modül puanları arasında anlamlı fark yokken (p>0,05), savunma biçimleri ölçeği ve alt boyut puanları arasında anlamlı fark bulunmuştur.
Yoğun bakım hemşirelerinin rol belirsizlikleri arttıkça nevrotik savunma biçimleri sergiledikleri görülmüştür.
Sonuç Yoğun bakım gibi stresli ortamlarda çalışan hemşireler, örgütsel çatışma ve olumsuzluklarla baş etmek, öz benliklerini korumak
ve sürdürmek için bilinçdışı mekanizmalar geliştirirler. Hemşirelerin iş yükleri ve sorumlulukları arttıkça, çoğunluğu olgun olmayan
savunma biçimlerinden oluşan mekanizmaların azaldığı ve rol belirsizlikleri arttıkça nevrotik savunma biçimlerini daha çok kullandıkları
söylenebilir

Anahtar Kelimeler

Yoğun bakım; hemşire, örgütsel stres, savunma biçimleri

PStudy of The Relationship Between Organizational Stress Levels and Ego Defence Mechanisms of Nurses Working Intensive Care Units

Öz

Object The study was carried out with the purpose of examining the relationship between organizational stress levels and self-defense mechanisms of nurses who work at intensive care units.
Methods This descriptive study was carried out between 28 February - 30 April 2017 with nurses who work at intensive care units of university
hospitals. There was no sample design, and the data were collected from 69 nurses who agreed to take part in the research after its
aim was announced.
Results The average age of nurses in the research is 28.04± 5.30. While there was no signifi cant difference in organizational stress scale submodule scores according to socio-demographic data of nurses (p>0.05), a signifi cant difference was found between types of defense
scale and sub-dimension scores. Intensive care nurses seemed to display neurotic defense types as their role ambiguity increased.
Conclusion Nurses who work in a stressful environment such as intensive care, develop unconscious mechanisms in order to cope with organizational confl icts and problems, and to protect and sustain themselves. It can be said that mechanism consisting of mostly immature
defense types decrease as workloads and responsibilities of nurses increase and that they use neurotic defense types more frequently
as their role ambiguity increases. 

Anahtar Kelimeler

Intensive care, nurse, organizational stress, defense types

Kaynakça

• 1. Şen T. Nöbet Tutan Hemşireler İle Nöbet Tutmayan Hemşirelerin EEG’lerinin Karşılaştırılması.(Yüksek Lisans Tezi)Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi; 2014.
• 2. Yılmaz E, Vermişli S. Yoğun bakım ünitelerinde çalışan hemşirelerde meslekte profesyonelleşmenin iş doyumuna etkisi. Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik E-Dergisi 2016;4(1):17–27.
• 3. Üzen Ş, Karabacak Ü, Doğu Ö, Duyan A. Yoğun Bakımda Çalışan Hemşirelerin Örgütsel Stres Düzeylerinin Belirlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2015;19(1):15–20.
• 4. Koç S, Özkul AS, Ürkmez DÖ, Özel HÖ, Çevik LÇ. Bir Sağlık Kuruluşunda Görev Yapmakta Olan Hemşirelerin Stres Kaynaklarının ve Düzeylerinin Analizi. Okmeydanı Tıp Dergisi 2017;33(2):68–75.
• 5. Ülker N. Hastanede Çalışanların Stres ve Yönetimi. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi 2016;2(2).
• 6. Aydın B. Adli Tıp Uzman ve Asistanlarında Örgütsel Stres Düzeyi ve Etkileyen Faktörler. Adli Tıp Bülteni 2010;53–8.
• 7. Kaya A, Bozkur B. Kadercilik Eğilimi İle Öz yeterlik İnancı ve Savunma Mekanizmaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Ege Eğitim Dergisi 2017;2017(18):124–45.
• 8. Regan A. Emotional Exhaustion and Defense Mechanisms in Intensive Therapy Unit Nurses. J Nerv Ment Dis 2009;330–6.
• 9. Erdoğan T, Ünsar SA, Süt N. Stresin Çalişanlar Üzeri􀀀ndeki Etki􀀀leri􀀀 :Bi􀀀r Araştirma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi [Internet]. 2009;14(2):447–61.Available from:http://dergipark. ulakbim.gov.tr/sduiibfd/article/download/5000122489/5000112794
• 10. Bayram GS. İbn-i Sina Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Stres ve Motivasyon Durumları.(Yüksek Lisans Tezi) Ankara:T.C Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü;2010.
• 11. Tajvar A, Saraji GN, Ghanbarnejad A, Omidi L, Hosseini SSS, Abadi ASS. Occupational stress and mental health among nurses in a medical intensive care unit of a general hospital in Bandar Abbas in 2013. Electronic physician [Internet]. 2015 [cited 2018 Jan 24];7(3):1108–13. Available from: http://www.ephysician.ir
• 12. Öztürk MO, Uluşahin NA. Benliğin Savunma Düzenekleri. Ruh Sağlığı ve Bozuklukları Kitabı. Ankara: Nobel Tıp Kitabevleri. 2016;63-4.
• 13. Puhalla AA, McCloskey MS, Brickman LJ, Fauber R, Coccaro E.F .Defense styles in Intermittent Explosive Disorder. Psychiatry Research 2016. DOI: https://doi.org/10.1016/j.psychres.2016.02.019
• 14. Ergun G. Sağlık İşletmelerinde Örgütsel Stresin İşgücü Performansıyla Etkileşiminin İncelenmesi.(Yüksek Lisans Tezi) İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü;2008.
• 15. Tanşu M. Örgütsel stres kaynaklari ve i􀀀ş tatmini arasindaki ilişkinin incelenmesi ve sağlık sektöründe bir uygulama.(Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2009.
• 16. Özbey H. Nöroloji Hemşirelerinin İş Yeri Ortamı ile İlgili Stresörleri Tanımlama ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Belirlenmesi.(Yüksek Lisans Tezi) İstanbul: Haliç Üniversitesi Sağlık Bilimleri Ensitüsü; 2011.
• 17. Güler A. Örgütsel Stres ve Sağlık Çalışanlarında Örgütsel Stresle Başa Çıkma Yolları (Serinhisar Devlet Hastanesi Örneği). Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2013.
• 18. Özkan, Ş. (2008) Rol Çatışması ve Rol Belirsizliğinin Hekim ve Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyleri Üzerine Olan Etkileri, Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi.
• 19. Ören B. Yoğun Bakımlarda Hasta ve Çalışan Stresi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2011 ;29-35.
• 20. 20.Türk, M. Bir Örgütsel Stres Anketinin (VOS-D) Türkiye’ye Uyarlanması. (Uzmanlık Tezi) İzmir: Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı;1997.
• 21. Yılmaz N, Gençöz T ve Ak M. Savunma Biçimleri Testinin PsikometrikÖzellikleri: Güvenilirlik ve Geçerlik Çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi 2007;18(3), 244-253.
• 22. Qian J, Wang H, Han R Z ve ark. Mental health risks among nurses under abusive supervision: the moderating roles of job role ambiguity and patients’ lack of reciprocity. Int J Ment Health Syst 2015; 9:22.
• 23. Akbolat M, Işık O ve Uğurluoğlu Ö. Sağlık Çalışanlarının Kontrol Odağı, İş Doyumu, Rol Belirsizliği ve Rol Çatışmasının Karşılaştırılması. H.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 2011;29(2), 23–48.
• 24. Akbulut Başçı A. B, Özyurda F, Yılmazel G. Ankara Üniversitesi Hemşirelerinde İşe Bağlı Gerginlik Düzeyi ve Rol Çatışması-Rol Belirsizliği Durumu ve Diğer Etmenler. G.O.P. Taksim E.A.H. JAREN 2016;2(2):51-58.