Psikolojik İyi Oluş ve Sosyal Görünüş Kaygısının Beden Eğitimi ve Spor Öğretmeni Adaylarında İletişim Becerisine Etkisi

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 75 - 88, 30.12.2023

Gökhan İrhan

Öz

Bu çalışmada beden eğitimi ve spor öğretmeni adaylarının psikolojik iyi oluş durumları ile sosyal görünüş kaygılarının iletişim becerilerini yordama gücünün incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma betimsel tarama modelindedir. Çalışmada veriler 2021-2022 eğitim-öğretim yılında Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesi Beden Eğitimi ve Spor Bölümünde aktif öğrenci olan toplam 154 öğretmen adayından (97 erkek, 57 kadın) toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak ‘Psikolojik İyi Oluş Ölçeği’, ‘Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeği’, ‘İletişim Becerilerini Değerlendirme Ölçeği’ ve tanımlayıcı bilgi formu kullanılmıştır. Çalışmada bağımlı değişken olan iletişim becerisi değişkenini yordamak amacıyla psikolojik iyi oluş ve sosyal görünüş kaygısı değişkenlerini kullanarak çok değişkenli doğrusal regresyon analizi yapılmıştır. Bulgular katılımcıların iletişim becerisi algısı ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin yüksek olduğunu, sosyal görünüş kaygısı düzeylerinin ise orta düzeye yakın olduğunu göstermiştir. Psikolojik iyi oluş düzeyleri iletişim becerisini olumlu ve anlamlı yordarken, sosyal görünüş kaygısı olumsuz ve anlamlı yordamıştır. Cinsiyet değişkenine göre bakıldığında iletişim becerisi düzeyi ve psikolojik iyi oluş düzeyi kadın öğrenciler lehine farklılaşırken, sınıf değişkeninde ise 4. sınıfların sosyal görünüş kaygısı düzeyi 1. sınıflardan anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. Öğretmenlerde iletişim becerisi yüksek olmalıdır bu nedenle öğretmen adaylarında etkili iletişim becerisini etkileyebilecek durumlarla ilgili farkındalık yaratılması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Psikolojik İyi Oluş, Sosyal Görünüş Kaygısı, İletişim Becerisi

Destekleyen Kurum

YOK

Proje Numarası

YOK

Teşekkür

Merhaba kıymetli derginize ve ekibinize değerli eleştiri ve düzeltmeleriniz için teşekkür ederim. Saygılarımla

Kaynakça

• Avunduk, Y. (2021). Üniversite öğrencilerinin sosyal görünüş kaygıları ile girişimcilik düzeyleri arasındaki ilişki. OPUS International Journal of Society Researches.
• Aydın, O., Kul M., Yaşartürk F., Aydın, B. (2018). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi. (Bartın Üniversitesi Örneği). Uluslararası Kültürel ve Sosyal Araştırmalar Dergisi (UKSAD).
• Cohen, L., Manion, L., Morrison, K. (2007). Research methods in education (Sixth). Oxon: Routledge.
• Clark, D. M., Wells, A. (1995). Cognitive model of social phobia. social phobia: diagnosis, assessment and treatment. rumination and negative appraisal in social phobia. In Heimberg RG. Liebowitz MR. Hope DA. Schneier FR (Editors), New York Guilford Press.
• Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarinin iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi.
• Çevik, D. B. (2011). Müzik öğretmeni adaylarının iletişim becerileri. Gazi University Journal of Gazi Educational Faculty, (GUJGEF).
• Çınar, H., Keskin N. (2015). Öğrencilerin sosyal görünüş kaygısının öğrenim yeri tercihlerine etkisi. Electronic Journal of Vocational Colleges.
• Çiftçi, S., Taskaya S. M. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının öz yeterlik ve iletişim becerileri arasındaki ilişki. Education Sciences.
• Demirci, İ., Şar A. H. (2017). Kendini Bilme ve Psikolojik İyi Oluş Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. İnsan ve Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi.
• Dilber, F., Akhan O. (2019). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri düzeylerinin incelenmesi. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi.
• Dilekman, M., Başçı, Z., Bektaş, F. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Doğan, T. (2009). Bilişsel ve kendini değerlendirme süreçlerinin sosyal anksiyete açısından incelenmesi. Yayınlanmış doktora tezi, Sakarya Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı Sakarya.
• Doğan, T. (2010). Sosyal Görünüş Kaygısı Ölçeğinin (SGKÖ) Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Duran, N. O., Çalışkan B. (2020). Psikolojik iyi oluş, cinsiyet mesleki kıdem ve okuldaki görev süresinin öğretmen kültürlerarası duyarlılığını yordamadaki rolleri. Cumhuriyet Uluslararası Eğitim Dergisi.
• García, C. F. J., Martínez-Sánchez, I., Campos, G., Arroyo, R. D. (2020). Impact of gender and relationship status on young people’s autonomy and psychological wellbeing. Front Psychol.
• Gülbahçe, Ö. (2010). Kazım Karabekir Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerilerinin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.
• Günay, K. (2003). Sınıf yönetiminde öğretmenlerin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Adana.
• Gürel, N. A. (2009). Effects of thinking styles and gender on psychological well-being. Published Master's Thesis, Middle East Technical University, Social Sciences Institute, Department Of Educational Sciences, Ankara.
• Gürşimşek, I., Vural, D. E., Demirsöz, E. S. (2008). Öğretmen adaylarının duygusal zekâları ile iletişim becerileri arasındaki ilişki. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Güven, A., Akyüz, Y. M. (2002). Okul yöneticilerinde kaygı-iş doyumu ilişkisinin incelenmesi. Eurasian Journal of Educational Research.
• Güven, A., Yalçınkaya, M. (2001). Öğretmen adaylarının iletişim ve problem çözme becerilerine ilişkin görüşleri. Ege Eğitim Dergisi.
• Hart, T. A., Flora, D. B., Palyo, S. A., Fresco, D. M., Holle, C., Heimberg, R. C. (2008). Development and examination of the social appearance anxiety scale. Assessment, Sage Journals.
• Holman, D., Johnson, S., Connor, E. (2018). Stress management interventions: Improving subjective psychological well-being in the workplace. Handbook of well-being. Salt Lake City. UT: DEF Publishers.
• Jeon, L., Buettner, C. K., Grant, A. A. (2018). Early childhood teachers psychological well-being exploring potential predictors of depression, stress, and emotional exhaustion. Early Education and Development.
• Kara, N. Ş., Kara, M., Dönmez, A. (2021). The correlation between social appearance anxiety and exercise addiction. P J M H S.
• Karaçam, A., Pulur, A., Adıgüzel, N. S. (2017). Beden eğitimi öğretmenlerinin mesleki haz ve fiziksel öz saygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.
• Karabeyeser, M. (2013). Üniversite öğrencilerinin anne-baba tutumları yaşam olaylarına göre psikolojik iyi oluşu. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Ankara.
• Karademir, T., Mahmut A. (2020). Antrenörlük ve öğretmenlik bölümü öğrencilerinin akademik iyimserlik ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin incelenmesi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi.
• Kashdan, T. B., Julian, T., Merritt, K., Uswatte, G. (2006). Savaş gazilerinde sosyal kaygı ve travma sonrası stres iyi olma ve karakter güçleri ile ilişkiler. Davranış Araştırması ve Terapi.
• Kermen, U., İlçin Tosun, N., Doğan, U. (2016). Yaşam doyumu ve psikolojik iyi oluşun yordayıcısı olarak sosyal kaygı. Eğitim Kuram ve Uygulama Araştırmaları Dergisi.
• Keyes, C. L. M., Shmotkin, D., Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology.
• Kılıç, S. (2013). Örnekleme yöntemleri. Journal of Mood Disorders, Duygudurum Bozuklukları Dergisi.
• Kılcıgil, E., Bilir, P., Özdinç, Ö., Eroğlu, K., Eroğlu, B. (2009). İki farklı üniversitenin beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.
• Kıssal, A., Kaya, M., Koç, M. (2016). Hemşirelik ile beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim beceri düzeyleri ve etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi.
• Koç, B., Terzi, Y., Gül, A. (2015). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri ile kişilerarası problem çözme becerileri arasındaki ilişki. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi.
• Koçyiğit, M., Erdoğdu, M., Mustafa, U., Çınar, M. (2018). Üniversite öğrencilerinin rekreatif etkinliklerle sosyalleşme düzeylerinin iletişim becerileri ve duygusal zekâları üzerine etkisi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi.
• Korkmaz, M., Uslu, T. (2020). Fitness yapan bireylerin benlik saygısı sosyal görünüş kaygısı ve sosyalleşme düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Spor Eğitim Dergisi.
• Korkut, F. (1996). İletişim becerileri değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi.
• Koser, İ. E., Barut, Y. (2020). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri problem çözme becerileri ve bağlanma stilleri ilişkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi.
• Köse, M. (2020). Bireylerin spor yapma durumlarına göre kişilik tipleri ve psikolojik iyi oluş düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü. Beden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı, Niğde.
• Kuyumcu, B. (2012). Türk ve İngiliz üniversite öğrencilerinin psikolojik iyi oluş duygusal farkındalık ve duygularını ifade etmelerinin ülke ve cinsiyet değişkenlerine göre incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Küçük, D. P. (2012). Müzik öğretmenliği anabilim dalı öğrencilerinin iletişim ve problem çözme becerileri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(1), 33-54.
• M. E. B. (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. http://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017, Erişim Tarihi: 06.03.2022.
• Milli, M. S., Yağcı, U. (2017). Öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Ocak, G., Erşen, Z. B. (2015). Öğretmen adaylarının iletişim becerileri algılarının incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Özerbaş, M. A., Bulut M. (2007). Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim becerisi düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Özşaker, M. (2013). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri ve benlik saygılarının değerlendirilmesi. International Journal of New Trends in Arts Science Education.
• Pehlivan, K. B. (2005). Öğretmen Adaylarının İletişim Becerisi Algıları Üzerine Bir Çalışma. İlköğretim- Online.
• Pelit, E., Karaçor, M., Kılıç, İ. (2018). Duygusal zekânın iletişim becerilerine etkisi turizm öğrencileri üzerinde bir araştırma. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi.
• Küçük, P. D. (2012). Müzik Öğretmenliği Anabilim Dalı Öğrencilerinin İletişim ve Problem Çözme Becerileri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi (GEFAD).
• Ryff, C. D., Keyes, C. L. M. (1995). The structure of psychological well-being revisited. Journal of Personality and Social Psychology.
• Ryff, C. D. (1989). Happiness is everything, or is it Explorations on the meaning of psychological well-being. Journal of personality and social psychology.
• Saracaloğlu, A. S., Özkütük, N., Silkü, A. (2001). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri, X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Ankara.
• Saracaloğlu, A. S., Yenice, N., Karasakaloğlu, Ö. (2009). Öğretmen adaylarının iletişim ve problem çözme becerileri ile okuma ilgi ve alışkanlıkları arasındaki ilişki. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Shao, A. T. (2002). Marketing Research: An Aid to Decision Making: Melissa Acuna.
• Sun, X., Chan, D. W., Chan, L. (2016). Self-compassion and psychological wellbeing among adolescents in Hong Kong exploring gender differences. Personal Individual Differ.
• Sungur, S. A. (2018). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri algısı ile kişilerarası ilişki boyutları arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Selçuk İletişim.
• Tekeli, Ş. C. (2017). Beden eğitimi ve spor öğretmeni adayları ile diğer öğretmen adaylarının sosyal görünüş kaygısı ve akademik öz-yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması. Yayınlanmış yüksek lisans tezi, Bartın Üniversitesi. Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı, Bartın.
• Telef, B. B. (2013). Psikolojik iyi oluş ölçeği: Türkçeye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.
• Telef, B. B., Uzman, E., Ergün, E. (2013). Öğretmen Adaylarında Psikolojik İyi Oluş ve Değerler Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Electronic Turkish Studies.
• Tepeköylü, Ö., Soytürk, M., Çamlıyer, H. (2009). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerisi algılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi.
• Tepeköylü, Ö., Soytürk, M., Ada Daşdan, E. N., Çamlıyer, H. (2011). Üniversite takımlarında sporcu olan öğrencilerle spor yapmayan öğrencilerin iletişim becerisi düzeylerinin karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi.
• Turgut, M., Kutlu, G., Mut, S. (2018). Sağlık yönetimi bölümü öğrencilerinin iletişim becerileri ile sosyal medya kullanımları arasındaki ilişkinin belirlenmesi. İşletme Bilimi Dergisi.
• Ulukan, H., Kartal, A., Zengin, S., Abanoz, E., Parlak, N. (2017). Spor yapan ve yapmayan üniversite öğrencilerinin iletişim düzeylerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences.
• Uygun, K., Arıkan, A. (2019). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının iletişim becerilerinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi.
• Yılmaz, E., Aktuğ, S. (2011). Uzaktan eğitimde çevrimiçi ders veren öğretim elemanlarının uzaktan eğitimde etkileşim ve iletişim üzerine görüşleri, Akademik Bilişim Konferansı. Malatya.
• Yüceant, M., Ünlü, H., Balanlı, O. F. (2019). Üniversitelerin spor yöneticiliği bölümünde öğrenim gören öğrencilerin pozitif ve negatif duygularının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi.
• Zümbül, S. (2019). Öğretmen adaylarının psikolojik iyi oluş düzeylerinde bilinçli farkındalık ve affetmenin yordayıcı rolleri. Ege Eğitim Dergisi