ARNAVUTLUK VERGİ SİSTEMİNDEKİ DÜZENLEMELERİN DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR ÜZERİNDEKİ ETKİSİ

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 17 - 45, 30.06.2024

Berna Hızarcı Beşer , Kevin Hoxha

https://doi.org/10.24013/jomelips.1378974

Öz

Bu çalışmada 1976 yılında vergisiz tek ülke olma politkası ile öne çıkmaya çalışan Arnavutluk’un bugünkü mevcut vergileme politikası ve ekonomiye olan etkileri ele alınmıştır. 1993 yılında 7764 Sayılı Yabancı Yatırımlar Hakkında ilk yasa kabul edilmiş ve 2014 yılında ekonomik büyümenin sağlanmasında temel politika aracı olarak yabancı yatırımların ülkeye gelmesi gösterilmiştir. Arnavutluk’un 2008 yılında düz oranlı vergi sistemine benimsemesi ile mali kaçakçılığın önüne geçilmesi başta olmak üzere yabancı yatırımların artırılması hedeflenmiştir. Arnavutluk’ta yabancı yatırımcıları teşvik etmek için vergi sisteminin yapısının, gerçekleştirilen reformlar ve alınan kararların yatırımları çekmede rolü ve etkisi incelenmiştir. Arnavutluk’un doğrudan yabancı yatırım stokunun istenen düzeyde olmadığı ancak vergilerden olumlu etkilendiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Arnavutluk vergi sistemi, düz oranlı vergileme, doğrudan yabancı yatırımlar

THE EFFECT OF REGULATIONS IN THE ALBANIA TAX SYSTEM ON FOREIGN DIRECT INVESTMENTS

Öz

In this study, the current taxation policy of Albania, which tried to stand out with its policy of being the only tax-free country in 1976, and its effects on the economy are discussed. The first law on Foreign Investments No. 7764 was adopted in 1993, and in 2014, foreign investments were shown to be the main policy tool in ensuring economic growth. With Albania's adoption of a flat-rate tax system in 2008, it was aimed to increase foreign investments, especially to prevent financial evasion. In order to encourage foreign investors in Albania, the role and impact of the structure of the tax system, the reforms carried out and the decisions taken in attracting investments were examined. It has been determined that Albania's foreign direct investment stock is not at the desired level, but it is positively affected by taxes.

Anahtar Kelimeler

Albanian Tax System, Flat Rate Taxation, Foreign Direct İnvestment

Kaynakça

• AIDA, (2017). Why to invest in Albania. Retrieved from: https://aida.gov.al/en/fdi/investment-services/reasons-to-invest-in-albania. (Erişim Tarihi: 17.11.2022).
• Altax. (2012). Tatimet shqiptare ne 100 vite. Fiscal Studies, (3), 1-6.
• Altax. (2016). Tax system and investment climate in Albania. Fiscal Studies, (1), 1-56.
• Altax. (2022). Nje menyre me e mire per te taksuar. Retrieved from: https://altax.al/nje-menyre-me-e-mire-per-te-taksuar-2/ (Erişim: 17.12.2022).
• Angjeli, A. (2013). Ditari i tranzicionit ekonomik. Tiranë-Arnavutluk: Toena Yayınları.
• Arnavutluk Gelir Vergisi Kanunu. (1998). A.L. Resmî Gazete (Sayı 8438).
• Arnavutluk Halk Cumhuriyeti Bekarlar Vergisi Kanunu. (1952). A.L. Resmî Gazete (Sayı 1222).
• Arnavutluk Krallığı Statüsü. (1928). Madde 141-145.
• Arnavutluk Maliye Bakanlığı. (2022). Paketa fiskale 2023 synon rritjen e mir administrimit të të ardhurave, përafrimin e legjislacionit me BE dhe luftën kundër informalitetit. Retrieved from: https://financa.gov.al/paketa-fiskale-2023-synon-rritjen-e-miradministrimit-te-te-ardhurave-perafrimin-e-legjislacionit-me-be-dhe-luften-kunder-informalitetit (Erişim Tarihi:18.12.2022).
• Arnavutluk Merkez Bankası. (2022). Fluksi i investimeve te huaja direkte. Retrieve from:https://www.bankofalbania.org/Statistikat/Statistikat_e_Sektorit_te_Jashtem/Investimet_e_huaja_direkte/Pozicioni_i_investimeve_te_huaja_direkte.html. (Erişim Tarihi: 17.10.2022).
• Arnavutluk Özel Tüketim Vergileri Kanunu. (2012). A.L. Resmî Gazete (Sayı 61/2012).
• Arnavutluk Vergi Usul Kanunu. (2008). A.L. Resmî Gazete (Sayı 9920).
• Arnavutluk Yabancı Yatırımlar Kanunu, (1993). A.L. Resmî Gazete (Sayı 7764).
• Fishta, I. & Ziu, M. (2004). Historia e ekonomisë së Shqipërisë 1944-1960. Tiran-Arnavutluk: Dita Yayınevi.
• Hızarcı Beşer, B. (2018). Geçiş ekonomileri dışa açılma ve ani durmalar, Ekin Yayınevi.
• Hızarcı Beşer, B. & M. K. Beşer (2018). The impact of flat tax rates on foreign direct investment, Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 4(1), 1-13.
• IMF, (2022). Albania selected issues. IMF Country Report No. 22/363.
• Koli, R. & Hilmia, S. (1996). Shkenca mbi Financat dhe e Drejta Financiare. Tirana: Tirana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları.
• Koprencka, L. Velaj, F. & Petani, M. (2013). The Development of the Tax System in Albania [Sözlü bildiri]. 41. UBT International Conference, Tirane.
• Mateli, A. (2013). Sistemi Tatimor në Shqipëri (1.Basım). Tirana: Botimet Male Yayınevi.
• Meta B. (1999). Politika tatimore e shtetit shqiptar 1925-1939. Tirana: Arnavutluk Bilimler Akademisi Yayınları. Preçi, Z. (1999). Problemet e rrıtjes ekonomike ne Shqiperi. Tirana: QSHKE Yayınları.
• Rrumbullaku, O. (2015). Leksione te perditsuara per Sistemin tatimor Shqipetar. Tirane: Urtesia Bektashiane Yayınları.
• Saraçi, A. (2016). Aspektet ligjore te investimeve te huaja ne shqiperi (Yayımlanmamış Doktora Tezi). European University of Tirana. Tiran-Arnavutluk.
• Shkoza, H. (2016). Financat e Shqipnis (1839-1934), Akademia Yayınları, Tiranë.
• Tanto, V. (2020). Shmangia Tatimore Dhe Doktrina e Abuzimit Me Te Drejten. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). European University of Tirana, Tiran, Arnavutluk.