Sovyetler Birliği Dönemi ve Sonrasında Azerbaycan'da Haber Ajansları

Yıl 2010, Cilt: 6 Sayı: 2, 270 - 277, 19.11.2013

Vefalı Enseroy

Öz

Sovyetler Birliği döneminde, birliği oluşturan ülkelerin her alanda merkezi yönetime bağımlılığı gibi o ülkelerin haber ajansları da Sovyetler Birliği Telgraf Ajansı'nın (SİTA) bir eyalet kolu şeklinde Moskova güdümünde propaganda aracı olarak çalışmış ve Sovyet döneminin sona ermesinin ardından bağımsızlıklarına kavuşan bu ülkelerde yenileşme süreciyle özel haber ajansları da faaliyete geçmiştir.

Çalışmada, Azerbaycan'da Sovyet dönemi ve sonrasında faaliyet gösteren devlet ve özel haber ajansları ele alınmaktadır. Yine çalışmada, Azerbaycan'da en eski haber ajansı olan AZERTAC'ın Sovyet dönemi ve sonrasındaki faaliyeti, ayrıca bağımsızlık döneminde yayınlarına başlayan özel haber ajanslarının durumu genel hatlarıyla tartışılmaktadır. Bu anlamda çalışmada kurulduğu günden itibaren AZERTA, AZERİNFORM gibi adlarla 70 senelik Sovyetler Birliği'nde merkezi yönetimin direktifinde SİTA'nın bir kolu olarak çalışan, günümüzde ise bağımsız Azerbaycan'ın resmi haber ajansı olarak habercilik hizmetini sürdüren ülkenin en köklü haber ajansı AZERTAC'ın ve yeni dönemde ortaya çıkan Turan ve APA gibi özel haber ajanslarının kuruluş ve faaliyetlerinin araştırılması amaçlanmıştır.

 

Anahtar Kelimeler

AZERTAC Haber Ajansı; Turan Haber Ajansı; APA Haber Ajansı

Kaynakça

• APA Ajansının Genel Müdürü Vüsale Mahirkızı: - Adımızı İlişkilendirmedikleri Bakan Kalmadı, http://www.mediaforum.az/, Erişim: 19 Ocak 2007.
• Aslanov A (24.06.2008) Röportaj.
• Azerbaycan’da Enformasyon Araçlarının Genel Değerlendirilmesi (2005), İnternyus Azerbaycan Toplumsal Birliği Yayınları, Bakü.
• Azerbaycan Sovyet Ansiklopedisi (1984), Cilt 8, Azerbaycan SSC Devlet Yayınları, Bakü. Azerbaycan Telgraf Ajansı (1971) (AZERTA’nın 50. Yıldönümüne İthaf Edilmiştir), Komünist Yayınları, Bakü.
• “Ayna”, “525. Gazete”, “Şark”, “Azatlık”, “Gün”, “Bakü Haber”, “Ekspres” Gazetelerinin Haber Sayımı, (Eylül 2007), Bakü.
• AZERTAC, Azerbaycan Gazetesi, (21 Mayıs 2000) 113 (2524), 1.
• AZERTAC OANA’nın En Faal Üyelerinden Biridir, Azerbaycan Gazetesi, (5 Ekim 2005) 231(4150).
• Guluzade T (2003) Özel Muhabirimiz Haber Veriyor (Muhabir Gulu Kengerli ile Röportaj), Azerbaycan Basını Bugün Derg, 5, 17.
• Hıdırov N ve Ağazade Z (31 Mayıs 2006) Kiev’de Karadeniz Ülkeleri Ulusal Haber Ajanslarının Birliği Kurulmuştur, Azerbaycan Gazetesi, 118 (4341), 5.
• Hüseyinbeyli E (2002) Enformasyon Ajansları Geçiş Aşamasında (13 Temmuz 2001 Tarihli Sunum), Azerbaycan Gazeteciliği Geçiş Döneminde: Problemler Perspektifler, II Konferansın Sunumları, RUH Azerbaycan Gazetecilerini Savunma Komitesi Yayınları, Bakü.
• İsmailova L (2004) Turan Nasıl Çalışıyor? (Ajansın Genel Müdürü M. Aliyev’le Röportaj), Azerbaycan Basını Bugün Derg, 3 (12), 20-22.
• Mehtiyev A (5 Mart 1994) AZERTAC: Dün, Bugün, Yarın (AZERTAC’ın eski müdürlerinden Vakıf Rüstemov ile röportaj), Azerbaycan Gazetesi, 45 (809), 2.
• Mesimoğlu V (03.10.2007) Söyleşi.
• Mustafa A (13-14 Temmuz 2006) Azerbaycan Gerçeklerinin Dünya Kamuoyuna Doğru Dürüst İletilmesi AZERTAC’ın Faaliyetinin Temel Yönüdür (1. kısım), Zaman Gazetesi, (Bakü), 5-13.
• Rüstemov A (2005) Jurnalistika (Gazetecilik), Bakü Üniversitesi Yayınları, Bakü.
• Rzayev T (16 Nisan 2003) Azerbaycan Devlet Telgraf Ajansı- AZERTAC ile Anadolu Ajansı arasında İşbirliği Anlaşması İmzalanmıştır, Azerbaycan Gazetesi, 84(3397), 4.
• Rzayev T (17 Nisan 2003) Türkçe Konuşan Ülkelerin Haber Ajanslarının İstanbul Bildirisi Kabul Edilmiştir, Azerbaycan Gazetesi, 85(3398), 3.
• Seferli S (12 Eylül 1992) AZERİNFORM 72 Sene SİTA’nın Muhbir Bölgesi Gibi Faaliyet Göstermiştir (AZERTAC’ın eski müdürlerinden Vakıf Rüstemov ile röportaj), Heyat Gazetesi, s. 2. http://www.azertag.com/, Erişim: 19 Temmuz 2008.