TÜRK BASININDA 1 MAYIS 2013 ŞİDDET OLAYLARININ ÇERÇEVELENMESİ

Yıl 2014, Cilt: 8 Sayı: 3, 122 - 139, 23.07.2014

Hüseyin Özarslan

Öz

1 Mayıs İşçi Bayramı kutlamaları 2010 yılından beri Taksim'de gerçekleştirilirken 2013 yılında İstanbul Valiliği yayalaştırma çalışmaları yapılanbölgedeki inşaatların ve şantiyelerin risk oluşturması gerekçesiyle Taksim'de kutlamalara izin vermedi. Sendikaların Taksim'de kutlama yapmakta ısrar etmeleri üzerine 1 Mayıs İşçi Bayramı'ndapolis ve göstericiler arasındaşiddet olayları meydana geldi. Yaşanan olaylar ve gerilim, gazetelerin haber seçim ve sunumlarında geniş yer bulurken olayın failleri farklı çerçevelenmişti. Bu makale, gazetelerin aynı olguyu anlatmak için tek bir olayda (1 Mayıs gösterileri), olaya neden olma ve fail kim? atıflarını içeren farklı sözcük ve resimleri nasıl sunduğunu çerçeveleme yaklaşımı ekseninde ortaya koymaktadır. Araştırma,Taksim'de yaşanan 2013 yılı 1 Mayıs olayları haberlerinin hangi boyutlarının çerçeveyi oluşturan bilgileri taşıdığını tam olarak ortaya koymayı ve bu şekilde haber metnindeki çerçevelerin doğasını aydınlatmayı amaçlamaktadır. Makale ayrıca metindeki çerçeveler ile habercilerin ve izleyicilerin düşünce biçimleri arasındaki etkileşimler üzerinde de yorumlarda bulunmaktadır. Yapılan araştırmada Hürriyet Gazetesi'nin 1 Mayıs haberini “polis şiddeti” olarak çerçevelerken Zaman Gazetesi'nin ise “polis şiddeti” çerçevesiyle “gösterici şiddeti” çerçevesini dengeli olarak kullandığı bulunmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Çerçeveleme; haber; medya; 1 Mayıs; çerçeveleme analizi

Kaynakça

• Bayhan K (2013) 1 Mayıs Arbede Bayramı, Zaman, 1 Mayıs http://www.zaman. com.tr/multimedia.action?sectionId=1&type=foto&galleryId=136551&activePic=3
• Carragee K M and Roefs W (2004) The Neglect of Power in Recent Framing Research, Journal of Communication, 54 (2), 214-233.
• Çaresizce Köşeye Sıkışmışlardı (2013, Mayıs 1), Hürriyet¸http://webtv.hurriyet. com.tr/2/48635/0/1/caresizce-koseye-sikismislardi.aspx
• Entman R (1991) Framing U.S. Coverage of International News: Contrasts in narratives of the KAL and Iran Air incidents, Journal of Communication, 41(4), 6-27.
• Entman R (1993) Framing: Toward Clarification of a Fractured Paradigm, Journal of Comminication, 43(4), 51-58.
• Gamson W A (1989) News as Framing: Comments on Graber, American Behavioral Scientist, 33(2), 157-166.
• Gamson W A ve Modigliani A (1989) Media Discourse and Public Opinion on Nuclear Power: A Constructionist Approach, American Journal of Sociology, 95(1), 1-37.
• Gitlin T (1980) The Whole World is Watching: Mass Media in the Making and Unmaking of the New Left, University of California Pres, LA.
• Goffman E (1974) Frame Analiysis: An Essay on the Organization of Experience, Harper & Row, New York.
• Goodman J R (1997) Framing Public Figures: How The Media's Affective Attributes Influence Attributes and Opinions, Paper presenten to the Framing in the New Media Landscape Conferences, Columbia, SC, August.
• Goshorn K and Gandy O (1995) Race, Risk and Responsibility: Editorial constaint in the framing of inequality, Journal of Communication, 45(2), 133-151.
• Griffin R J ve Dunwoody S (1997) Community Structure And Science Framing Of News About Locak Environmental Risks, Science Communication, 18(4), 362-384.
• İstanbul'da 1 Mayıs (2013, Mayıs 1) Zaman, http://www.zaman.com.tr/gundem _istanbulda-1-mayis-derleme_2084837.html
• Maher T M (2001) Framing: An emerging paradigm or a phase of agenda setting, Framing Public Life: Perspectives on Media and our Understanding of the Social World, Stephen D Reese, Oscar H Gandy, and August E Grant (eds), Mahwah, Lawrence Erlbaum Associates, NJ.
• McLeod D M and Detenber B H (1999) Framing effects of television news coverage of social protest, Journal of Communication, Summer, 49(3): 3-23.
• Özarslan H (2007) Çerçeveleme Yaklaşımı Açısından Medya Çerçevelerinin İzler Kitle Düşünceleri Üzerindeki Etkisi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• Pan Z ve Kosicki G M (1997) Priming And Media Impact on Evaluations of the President's Performance, Communication Research, 24, 3-30.
• Parisi P (1997) Toward a 'Philosophy of Framing': News Narratives For Public Journalism, Journalism and Mass Communication Quarterly, 74, 673-686.
• Polisten 1 Mayıs Müdahalesi (2013, 1 Mayıs) Hürriyet http://www.hurriyet. com.tr /gundem/23176915.asp
• Powers A and Andsager J (1999) How Newspapers Framed Breast Implants in The 1990s, Journalism and Mass Communication Quarterly, 76, 551-564.
• Price V, Tewksbury D and Powers E (1997) Switching Trains of Thought: The Impact of News Frames on Reader's Cognitive Responses, Communication Research, 24(5), 481-506.
• Rhee J W (1997) Strategy And Issue Frames in Election Campaign Cooverage: A Social Cognitive Account Of Framing Effects, Journal of Communication, 47(3), 26-48.
• Scheufele D A (2000) Agenda-Setting, Priming, and Framing Revisited: Another Look at Cognitive Effects of Political Communication, Mass Communication & Society, 3, 297-316.
• Semetko H A and Valkenburg P M(2000) Framing European Politics: A Content Analysis of Press and Television News, Journal of Communication, 50(2), 93-109.
• Shen F (2004) Chronic Accessibility and Individual Cognitions: Examining the Effects of Message Frames in Political Advertisements, Journal of Communication, 54(1), 123-137.
• Shen F and Edwards H (2005) Economic Individualism, Humanitarianism, and Welfare Reform: A Value-Based Account of Framing Effects, Journal of Communication, 55(4), 795-809.
• Shiung C (1999) Media Framing Effects on Issue Perceptions and Policy Attitudes: A Quantitative Case Study About Taiwan's “Chieh-Chi-Yung-Jen” Policy Issue, Doktora tezi, Boston University Graduate School of Arts and Sciences.
• Tankard Jr. J W (2001) The Empiricial Approach to the Study of Media Framing, Framing Public Life: Perspectives on Media and Our Understanding of the Social World, S.D. Reese, O. H. Gandy ve A. E. Grand, Mahwah (eds), Lawrence Erlbaum Associates, NJ.
• Tuchman G (1978) Making News: A Study of Construction of Realtiy. Free Pres, New York.
• Tversky A and Kahneman D (1981) The Framing of Decisions and the Psycoholgy of Choice, Science, 211 (4481), 453-458.
• Valkenburg P M, Semetko H A and de Vreese C H (1999) The Effect of News Frames on Readers' Thoughts and Recall, Communication Research, 26(5), 550-569