Türkiye Koşullarında Üretilen Biyodizelin Bazı Özelliklerinin Standartlara Uygunluğunun ve Yakıt Püskürtme Miktarı Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi (Determination of Compatibility of Some Biodiesel Properties Produced under Turkey Conditions to Standards and Effects of Fuel Spraying Amount)

Yıl 2010, Cilt: 7 Sayı: 2, 167 - 177, 01.06.2010

Ö. Güven T. Aktaş E. Kılıç

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Türkiye Koşullarında Üretilen Biyodizelin Bazı Özelliklerinin Standartlara Uygunluğunun ve Yakıt Püskürtme Miktarı Üzerine Etkilerinin Belirlenmesi

Öz

Bu çalışmada, ülkemizde üretilen biyodizelin reolojik özelliklerinden biri olan viskozite değerleri ve bunun yanında motor performans eğrilerine doğrudan etkili olan özelliklerden biri olan özgül ağırlık değerleri saptanmıştır. Bu değerlerin standartlara uygunluğu incelenmiştir. Sıcaklığın viskozite değişimleri üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla 20 ve 40 °C olmak üzere iki farklı sıcaklıkta viskozite ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Standartlara uygun şekilde özgül ağırlık değerleri de 15 °C’ de belirlenmiştir. Bu çalışma, piyasadan toplanan ve kullanımda olan 8 adet biyodizel numunesi (4’ü Sanayi Ticaret İl Müdürlüklerine kayıtlı, diğer dördü ise kayıtlı değildir) ve karşılaştırma yapabilmek amacıyla da 1adet motorin numunesi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Viskozite ve özgül ağırlık ölçümlerinin yanı sıra farklı marka traktör motorlarında yaygın olarak kullanılan 3 farklı tip enjektör kullanılarak, viskozite ve özgül ağırlık değişimlerinin enjektörlerden püskürtülen yakıt miktarı üzerine ve püskürtülen yakıtın yanma odası içerisindeki dağılımına etkileri de belirlenmiştir. Yanma odası içerisindeki yakıt dağılımını saptamak amacıyla traktör motorundaki yanma odası ile aynı ölçülere sahip bir yanma odası modeli oluşturulmuştur. Araştırma sonuçlarına göre, örneklerin sıcaklık değerlerinin artmasıyla viskozite değerlerinin oldukça düştüğü saptanmıştır. Kayıtlı olan firmalara ait örneklerde dahil olmak üzere biyodizellerin büyük çoğunluğunda viskozite ve özgül ağırlık değerlerinin standart dışı olduğu belirlenmiştir. Yüksek özgül ağırlık ve viskoziteden dolayı püskürtülen yakıt miktarı tüm biyodizel örnekleri ve enjektörler için motorine kıyasla daha yüksek bulunmuştur. Yanma odası içerisindeki dağılıma göre en yüksek yakıt miktarı 9 numaralı yüksek viskoziteli biyodizel örneğinde saptanmıştır. Motorin yanma odasında biyodizel örneklerine göre daha uzak bölgelere püskürtülmüş ve dağılımın daha homojen olduğu saptanmıştır

Anahtar Kelimeler

Biyodizel, standartlar, viskozite, özgül ağırlık, yakıt püskürtme

Kaynakça

• Alptekin E., ve M. Çanakcı, 2007. Biyodizel-dizel yakıt karışımlarının özgül ağırlık ve viskozitelerinin belirlenmesi. I. Ulusal Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Biyodizel Sempozyumu, 2831 Mayıs, Samsun, s. 251-255.
• Anonymous, 2003. EN 14214. Automotive fuels – fatty acid methyl esters (FAME) for diesel engines – requirement methods. Brussels, Belgium: European Committee for Standardization.
• Anonymous, 2007. ASTM D-6751-07. American Society for Testing and Materials, Standard Specification for Biodiesel Fuel (B100) Blend Stock for Distillate Fuels, Designation D6751-07.
• Anonymous, 2010. http://hypertextbook.com/ physics/matter/viscosity/
• Demirbaş A., 2006. Biodiesel production via noncatalitic SCF method and biodiesel fuel characteristics. Energy Conversion and Management. 47: 2271-2282.
• Güven Ö., T. Aktaş, E. Kılıç, 2009. Türkiye koşullarında üretilen biyodizelin bazı özelliklerinin standartlara uygunluğunun ve yakıt püskürtme miktarı üzerine etkilerinin belirlenmesi. 25. Tarımsal Mekanizasyon Ulusal Kongresi, 1-3 Ekim, S.D.Ü., Isparta, s. 117-122.
• Haşimoğlu C., Y. İçingür ve İ. Özsert, 2007. Soya yağı metil esterinin motor performans ve emisyonlarına etkisi. 5. Uluslararası İleri Teknolojiler Sempozyumu (IATS’09), 13-15 Mayıs 2009, Karabük.
• Labeckas G., S. Slavinkas, 2005. The effect of rapeseed oil methyl ester on direct injection diesel engine performance and exhaust emissions. Energy and Management. 1–14.
• McGuire, T., 2009. Alternative Fuel Spray Length Characterization: Comparing Diesel and Biodiesel Fuels. http://www.ems.psu.edu/~elsworth/ courses/EGEE520/2009 Deliverables/reports/Thomas_McGuire_EGEE_520_Project.pdf
• Öğüt H., T. Eryılmaz, H. Oğuz, 2007. Bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinden üretilen biyodizelin yakıt özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. 1. Ulusal Yağlı Tohumlar ve Biyodizel Sempozyumu, 28-31 Mayıs, Samsun, 11-16.
• Ulusoy, Y. ve Alibaş, K., 2002. Dizel motorlarda biyodizel kullanımının teknik ve ekonomik yönden incelenmesi, Uludağ Üniv. Ziraat Fak. Dergisi. 16:37-50.
• Yıldız M., 2008. Atık Yağlardan Biyodizel Üretimi ve Karakterizasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 60 s.