The Effect of The Season and Lactation Number on The Composition and Quality Of Holstein Cattle Raw Milk

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 2, 368 - 374, 01.05.2021

Ahmet Refik Önal Mahmut Özkan Yahya Tuncay Tuna

https://doi.org/10.33462/jotaf.831567

Cited By: 6

Öz

The aim of this study was to determine the Somatic Cell Count of raw milk which obtained from Holstein-Frisian dairy cow milk and determine the effects of season and lactation number on the composition and quality of raw milk. Milk samples were collected monthly during one year from 30 Holstein-Frisian dairy cow. The fresh milk samples were collected in 250 ml flasks and delivered to laboratory at a temperature of 4 °C cold chain and analyzed. The fat, protein, lactose, dry matter rate and Somatic Cell Count of raw milk samples were automatically performed with Bentley Merkim Nexgen Series Model 1 device. While no significant differences were found in % fat, % protein, % dry matter and average daily milk according to lactation number (p>0.05), The differences determined in %lactose and SCC (p<0.01) were significant. The highest SCC content of raw milk was observed in the 4th lactation (928.30±117.93) and lowest in 1st lactation (356.47±50.55). According to the seasons the SCC observed from highest to lowest were in winter 1003.88±83.53, in spring 877.63±97.43, in autumn 575.81±63.97 and in summer 212.36±17.94. Negative correlation coefficients observed between SCC and daily milk yield of all lactations, however the correlation coefficient in first lactation was not significant different from 0. The study indicated, that were negative relationships between SCC and daily milk yield, except in first lactation and summer. It has been observed that all groups of SCC are above the threshold value specified in the Turkish Food Codex Raw Milk notification, except 1st lactation and the summer.

Anahtar Kelimeler

Somatic Cell Count, Holstein, milk quality, milk yield, milk composition

Siyah Alaca Süt Sığırlarında Mevsim ve Laktasyon Sırasının Sütün Bileşimi ve Kalitesine Etkisi

Öz

Bu araştırmada, Siyah Alaca ırkı süt sığırlarından elde edilen sütlerin Somatik Hücre sayıları (SHS) tespit edilerek, SHS’nın mevsim ve laktasyon sırasına göre değişimi ile süt verimi ve süt kalitesine etkisinin araştırılması amaçlanmıştır. Bu amaçla 30 baş sağmal ineğin bir yıl boyunca her ay alınan sütleri değerlendirilmiştir. Alınan süt örnekleri 250 ml’lik numune kaplarına doldurulmuş ve +4 C soğuk zincir ile laboratuvara götürülerek analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında süt örneklerinin protein, yağ, kuru madde, laktoz, oranları ve Somatik Hücre Sayıları Bentley Merkim Nexgen Series Model 1 cihazı ile otomatik olarak yapılmıştır. Laktasyon sırasına göre süt bileşenlerinden oransal yağ, protein, kurumadde ve ortalama günlük verimleri arasında istatistik olarak fark olmadığı gözlenmiştir (p>0.05). Laktasyon sırasına göre sütlerin % laktoz ve SHS içerikleri bakımından istatistik fark olduğu gözlenmiştir (p<0.01). Sütlerin SHS içerikleri incelendiğinde en yüksek SHS 4. laktasyon (928.30±117.93) ve en düşük SHS içeriğine sahip sütlerin 1. laktasyondaki (356.47±50.55) hayvanlardan elde edildiği, yine mevsime göre SHS içerikleri en yüksekten en düşüğe sırasıyla kış (1003.88±83.53), ilkbahar (877.63±97.43), sonbahar (575.81±63.97) ve yaz (212.36±17.94) mevsimlerine ait olduğu gözlenmiştir. SHS ile süt verimi arasında tüm gruplarda negatif yönlü bir ilişki olduğu ve 2., 3. ve 4. laktasyonda ise bu ilişkinin önemli olduğu gözlenmiştir (p<0.01). Araştırma sonucunda, laktasyon sırası ve mevsime göre Siyah Alaca ırkı sığırlarda SHS ile süt verimi arasında genel olarak negatif yönlü bir ilişki olduğu, bu ilişkinin 1. Laktasyon ve yaz mevsimi hariç diğer tüm guruplarda önemli düzeyde olduğu belirlenmiştir. Çiğ sütlerin SHS içerikleri değerlendirildiğinde 1. laktasyon grubu ile yaz mevsimi gurubu hariç diğer tüm gruplarda Türk Gıda Kodeksi Çiğ Süt Tebliği’ne göre belirtilen eşik değerin üzerinde olduğu gözlenmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Somatik Hücre Sayısı, Siyah Alaca, Süt Kalitesi, Süt verimi, süt içeriği

Kaynakça

• Kennedy, B.W, Sethar, M.S, Moxley, J.E, Downwy, B.R, (1982). Heritability of somatic cell count and its relationship with milk yield and composition in Holsteins. J. DairySci, 65, 843-847.
• Schutz M. M, Hansen L. B, Steuernagel G. R, Kuck A. L, (1990) Variation of MilkFat, Protein and Somatic Cells for Dairy Cattle. Journal of Dairy Science, Vol 73 No 2
• Anonim, (2000). Türk Gıda Kodeksi, Çiğ Süt ve Isıl İşlem Görmüş İçme Sütleri Tebliği. Tebliğ No:2000/6.
• Göncü S, (2000). Adana Entansif Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yetiştirilen Saf ve Melez Siyah Alaca İnek Sütlerinde Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Faktörler ve Mastitis İle İlişkisi, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Adana
• Göncü S, Özkütük K, (2002). Adana Entansif Süt Sığırcılığı İşletmelerinde Yetiştirilen Saf ve Melez Siyah Alaca İnek Sütlerinde Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Faktörler ve Mastitis ile İlişkisi, Hayvansal Üretim 43(2): 44-53 (2002)
• Koç A. (2004). Aydın’da yetiştirilen Siyah-Alaca ve Esmer ırkı sığırlarda sütteki somatik hücre sayısının değişimi. 4.Ulusal Zootekni Kongresi. 1-3 Eylül. SDÜ Z.F. Zootekni Bölümü, Isparta
• Önal A. R. (2005) Trakya’da Özel Bir Süt İşleme Tesisi Tarafından Değerlendirilen Çiğ Sütlerin Somatik Hücre Sayısı ve Bazı Bileşenlerinin Tespiti, (Yüksek Lisans Tezi), Trakya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Edirne
• Eyduran E, Özdemir T, Yazgan K, Keskin S, (2005). Siyah Alaca İnek Sütündeki Somatik Hücre Sayısına Laktasyon Sırası ve Dönemin Etkisi, YYÜ Vet Fak Derg. 2005, 16 (1):61-65
• Çoban, Ö, Sabuncuoğlu, N, & Tüzemen, N. (2007). Siyah Alaca ve Esmer ineklerde somatik hücre sayısına çeşitli faktörlerin etkisi. Lalahan Hay. Araş. Ens. Derg, 47, 15-20.
• Önal AR ve Özder M (2007). Trakya’da özel bir süt işleme tesisi tarafından değerlendirilen çiğ sütlerin somatik hücre sayısı ve bazı bileşenlerinin tespiti. Tekirdağ Ziraat Fak. Derg. 4(2): 195-199.
• Özdede F, (2009). Ankara İli Süt Sığırı Yetiştiricileri Birliğine Üye Süt Sığırı İşletmelerinde Üretilen Sütlerin Somatik Hücre Sayıları, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Ankara
• Ayaşan T, Hızlı H, Yazgan E, Kara U, Gök K. (2011). Somatik Hücre Sayısının Süt Üre Nitrojen İle Süt Kompozisyonuna Olan Etkisi. Kafkas UnivVet Fak Derg. 17: 659-662.
• Gökçe G, (2011). Çukurova Bölgesi Entansif Süt Sığırı İşletmelerindeki İlkine Doğuran Siyah Alacalarda Somatik Hücre Sayısına Etki Eden Bazı Tip, Sağım ve Amanejman Özelllikleri Arası İlişkiler, (Doktora Tezi), Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Adana
• Kaşıkcı M, (2012). Sivas İli Yıldızeli İlçesinde Halk Elinde Yetiştirilen Esmer Sığırların Çiğ Süt Kompozisyonu ve Somatik Hücre Sayısının Belirlenmesi, (Yüksek Lisans Tezi), Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tokat
• Aytekin İ, Boztepe, S, (2014). Süt Sığırlarında Somatik Hücre Sayısı, Önemi ve Etki Eden Faktörler, Türk Tarım Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, (2): 112-121.
• Şahin A, Kaşıkçı M, (2014) Esmer İneklerde Somatik Hücre Sayısı ve Bazı Çiğ Süt Parametreleri Arasındaki İlişkilerin Belirlenmesi, Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology 2(5):220
• Anonim. 2020. About Bentley Instruments. ftp://ftp.bentleyinstruments.com/ Marketing/ BentleyFTS/ Bentley Next Genfinal.pdf (Erişim tarihi:24.11.2020).