Adults' Hypertension Knowledge Levels and Preventive Attitudes

Yıl 2025, Cilt: 7 Sayı: 2, 105 - 113, 22.08.2025

Dilara Çın , Ayetullah Kurtaran , Cansu Doğan , Serbest Yüksek , Saime Erol

https://doi.org/10.54061/jphn.1710375

Öz

Objective: The aim of this study is to determine adults' hypertension knowledge levels, hypertension prevention attitudes and associated factors.
Methods: The descriptive and cross-sectional study was conducted with 377 adults residing in two neighborhoods in Istanbul between January and May 2023. Data were collected using the Socio-demographic Characteristics Identification Form, Hypertension Knowledge Level Scale, and Hypertension Prevention Attitudes Scale, using the survey application technique. Descriptive statistics, Independent Samples t-test, One-Way ANOVA, Mann-Whitney U test, and Pearson correlation analysis were used for data analysis. Statistical significance was accepted as p<.05.
Results: The average age of the adults participating in the study was 39.57±13.29, 50.1% were male, and 31.6% were university graduates. Participants scored 15.38±3.82 on the Hypertension Knowledge Level Scale and 109.01±11.52 on the Hypertension Prevention Attitudes Scale. A positive, moderately significant correlation was found between the two scales (p<.001). Knowledge scores were statistically significantly higher in those who did not consume alcohol (p<.001). Attitude scores were statistically significantly higher non alcohol users (p<.01), in those aged 18-33, those without chronic diseases, those who did not have hypertension in them and their family (p<.05).
Conclusion: Adults had low knowledge of hypertension and above average attitudes towards hypertension prevention. Prioritizing risk groups in educational and awareness programs is recommended.

Anahtar Kelimeler

Knowledge , Adult , Hypertension , Primary Prevention , Attitude

Etik Beyan

Bu çalışma, Marmara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu tarafından onaylanmıştır (Tarih: 29.12.2022, Karar no:184)

Yetişkinlerin Hipertansiyon Bilgi Düzeyleri ve Korunma Tutumları

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, yetişkinlerin hipertansiyon bilgi düzeylerini, hipertansiyondan korunma tutumlarını ve ilişkili faktörleri belirlemektir.
Yöntem: Tanımlayıcı ve kesitsel tipte olan araştırma, Ocak-Mayıs 2023 tarihleri arasında İstanbul’daki iki mahallede ikamet eden 377 yetişkin birey ile yürütüldü. Araştırmanın verileri, Sosyo-demografik Özellikleri Tanılama Formu, Hipertansiyon Bilgi Düzeyi ve Hipertansiyondan Korunma Tutumları Ölçeği kullanılarak, anket uygulama tekniği ile toplandı. Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistikler, Independent Samples t-test, One-Way ANOVA, Mann-Whitney U testi ve Pearson korelasyon analizi kullanıldı. İstatistiksel anlamlılık p<.05 kabul edildi.
Bulgular: Araştırmaya katılan yetişkinlerin yaş ortalaması 39.57±13.29 olup, %50.1’i erkek, %31.6’sı üniversite mezunudur. Yetişkinler, Hipertansiyon Bilgi Düzeyi Ölçeğinden 15.38±3.82 puan ve Hipertansiyondan Korunma Tutumları Ölçeğinden toplamda 109.01±11.52 puan aldılar. Hipertansiyon Bilgi Düzeyi Ölçeği ile Hipertansiyondan Korunma Tutumları Ölçeği toplam puan ortalamaları arasında pozitif yönde orta düzeyde anlamlı korelasyon bulundu (p<.001). Hipertansiyon Bilgi Düzeyi Ölçeği toplam puan ortalaması alkol kullanmayanlarda istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulundu (p<.001). Hipertansiyondan Korunma Tutumları Ölçeği toplam puan ortalaması alkol kullanmayan (p<.01), 18-33 yaşında olan, kronik hastalığı olmayan, kendisinde ve ailesinde hipertansiyon tanısı olmayanlarda (p<.05) istatistiksel olarak anlamlı derecede daha yüksek bulundu.
Sonuç: Yetişkin bireylerin hipertansiyon bilgi düzeyleri düşük ve hipertansiyondan korunma tutumları ortalamanın üstünde bulundu. Bulgulara göre, risk grubundaki bireylere öncelik verilerek sağlık eğitimi ve bilinçlendirme çalışmalarının yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Bilgi , Erişkin , Hipertansiyon , Primer Korunma , Tutum

Kaynakça

• Aktakke, A., & Yarız, K. (2024). Alkol kullanım bozukluğunda bilişsel işlevler. İ. Özgür İlhan (Ed.), Alkol kullanım bozuklukları ve sağaltımı (1. Baskı, Sf. 60-66). Türkiye Klinikleri.
• Albayrak, Z., & Şengezer, T. (2022). Ailelerinde hipertansiyon hastası olan kişilerde hipertansiyon gelişiminin önlenmesiyle ilgili tutumlar: Bir ölçek geliştirme çalışması. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 26(2), 53-65. https://doi.org/10.54308/tahd.2022.52296
• Arıkan, A., Aydın, A., Ekerbiçer, H., Karaayaç, R., Zeytinoğlu, Y., Muratdağı, G., Sezer, M. N., Etçioğlu, E., Karadeniz, F., & Kurban, A. (2020). Hipertansiyon tanısı olan hastaların hastalıkları hakkındaki bilgi düzeyleri ve ilişkili faktörler. Sakarya Tıp Dergisi, 10(Özel Sayı), 33-40. https://doi.org/10.31832/smj.745870
• Atila, D., Kılıç Öztürk, Y., Barışık, V., & Okşan Çalıkoğlu, E. (2021). Bir aile hekimliği birimine başvuran hipertansiyon tanılı bireylerin hastalıkla ilişkili bilgi düzeyi ve tutumları. Journal of Medical and Palliative Care, 2(3), 66-70. https://doi.org/10.47582/jompac.935007
• Balız Erkoç, S., Işıklı, B., Metintaş, S., & Kalyoncu, C. (2012). Hypertension Knowledge-Level Scale (HK-LS): A study on development, validity and reliability. International Journal of Environmental Research and Public Health, 9(3), 1018-1029. https://doi.org/10.3390/ijerph9031018
• Cevahir, E. (2020). SPSS ile nicel veri analizi rehberi. Kibele Yayınları.
• Deniz Akan, D., Dedeli Çaydam, Ö., & Çınar Pakyüz, S. (2020). Hipertansiyon tanısı olan hastalarda bilgi düzeyi ve ilaç tedavisine uyumunun değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 23(2), 241-249. https://doi.org/10.17049/ataunihem.527473
• Ergün Arslantaş, E., Sevinç, N., Çetinkaya, F., Günay, O., & Aykut, M. (2019). Hipertansif kişilerin hipertansiyon konusundaki tutum ve davranışları. Ege Tıp Dergisi, 58(4), 319-322. https://doi.org/10.19161/etd.659955
• Eskiköy, E. (2024). Hipertansiyonu olan yetişkin bireylerde DASH diyet kalite ölçeği ve beslenme bilgi düzeyinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Atlas Üniversitesi.
• European Society of Cardiology (ESC). (2024). 2024 ESC Guidelines for the management of elevated blood pressure and hypertension. https://www.escardio.org/Guidelines/Clinical-Practice-Guidelines/Elevated-Blood-Pressure-and-Hypertension
• Gong, D., Yuan, H., Zhang, Y., Li, H., Zhang, D., Liu, X., Sun, M., Lv, J. & Li, C. (2020). Hypertension-related knowledge, attitudes, and behaviors among community-dwellers at risk for high blood pressure in Shanghai, China. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17(10), 1-12. https://doi.org/10.3390/ijerph17103683
• Gömleksiz, M., Yakar, B., & Pirinçci, E. (2020). Tıp fakültesi öğrencilerinin sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve ilişkili faktörler. Dicle Tıp Dergisi, 47(2), 347-358. https://doi.org/10.5798/dicletip.755736
• Güneş, E., Tural, E., & Dayan, A. (2024). Assessing attitudes towards hypertension prevention in normotensive individuals with and without a family history of hypertension. Bozok Tıp Dergisi, 14(4), 247-254. https://doi.org/10.16919/bozoktip.1472374
• Gürdoğan, M., & Gürdoğan, E. P. (2019). Hipertansiyon hastalarında tedaviye uyum ve ilişkili faktörler. Medikal Network Kardiyoloji Dergisi, 26(3), 147-153.
• Hales, C. M., Carroll, M. D., Fryar, C. D., & Ogden, C. L. (2020). Prevalence of obesity and severe obesity among adults: United States, 2017-2018 (NCHS Data Brief No. 360). U.S. Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, National Center for Health Statistics. https://www.cdc.gov/nchs/data/databriefs/db360-h.pdf
• Kılıç, M., & Uzunçakmak, T. (2016). Hipertansiyon hakkındaki eğitimin hipertansiyon kontrolüne etkisi. Bozok Tıp Dergisi, 6(1), 13-19.
• Lee, W. R., Yoo, K. B., Jeong, J., & Koo, J. H. (2022). Chronic disease management for people with hypertension. International Journal of Public Health, 67(1), 1-8. https://doi.org/10.3389/ijph.2022.1604452
• Mancia, G., Kreutz, R., Brunström, M., Burnier, M., Grassi, G., Januszewicz, A., Muiesan, M. L., Tsioufis, K., Agabiti-Rosei, E., Algharably, E. A. E., Azizi, M., Benetos, A., Borghi, C., Hitij, J. B., Cifkova, R., Coca, A., Cornelissen, V., Cruickshank, J. K., Cunha, P. G., …, & Kjeldsen, S. E. (2023). 2023 ESH Guidelines for the management of arterial hypertension The Task Force for the management of arterial hypertension of the European Society of Hypertension: Endorsed by the International Society of Hypertension (ISH) and the European Renal Association (ERA). Journal of Hypertension, 41(12), 1874-2071. https://doi.org/10.1097/HJH.0000000000003480
• Pala, E. (2017). Hipertansiyon hastalarının hastalıkları ile ilgili farkındalık düzeyleri ve tedavi bilinçlerinin değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Şanlı, T., Şengül, E., Alvur, T. M., & Çiftlik, S. S. (2023). Hipertansif hastalarda tedavi edici yaşam tarzı değişikliğine uyumun değerlendirilmesi: Aile sağlığı merkezi örneklemi. Sakarya Tıp Dergisi, 13(4), 521-529. https://doi.org/10.31832/smj.1342491
• Şener, Y. Z., & Okşul, M. (2021). Hipertansiyon Tanı ve Tedavisine Güncel Yaklaşım. Akademisyen Kitabevi.
• Tör, V., & Tosun, N. (2020). Hipertansif hastaların ilaç tedavisine uyumları ve hastalıkları konusundaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Zeugma Sağlık Araştırmaları Dergisi, 2(3), 114-123.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2022). Türkiye Sağlık Araştırması, 2022. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Turkiye-Saglik-Arastirmasi-2022-49747
• Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). (2023). Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2023. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2023-53709
• Virani, S. S., Alonso, A., Aparicio, H. J., Benjamin, E. J., Bittencourt, M. S., Callaway, C. W., … Tsao, C. W. (2021). Heart disease and stroke statistics-2021 update: A report from the American Heart Association. Circulation, 143(8), e254-e743. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000000950
• Virani, S. S., Alonso, A., Aparicio, H. J., Benjamin, E. J., Bittencourt, M. S., Callaway, C. W., Carson, A. P., Chamberlain, A. M., Cheng, S., Delling, F. N., Elkind, M. S. V., Evenson, K. R., Ferguson, J. F., Gupta, D. K., Khan, S. S., Kissela, B. M., Knutson, K. L., Lee, C. D., Lewis, T. T., …, & Tsao, C. W. (2021). Heart disease and stroke statistics—2021 update: A report from the American Heart Association. Circulation, 143(8), e254–e743. https://doi.org/10.1161/CIR.0000000000000950
• World Health Organization (WHO). (2023). Hypertension. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/hypertension
• World Health Organization (WHO). (2024). Global status report on alcohol and health and treatment of substance use disorders. https://www.who.int/publications/i/item/9789240096745
• Yıldırım, N., & Durna, Z. (2021). Hipertansiyon yönetiminde hemşirenin rolü. Journal of Midwifery and Health Sciences, 4(3), 305-315.
• Yıldız, M. S., Urak, F., & Bilgic, A. (2024). Alkol tüketme olasılığının altında yatan gizli faktörlerin belirlenmesi. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences, 11(1), 156-167. https://doi.org/10.30910/turkjans.1364262
• Yılmaz Kara, B., Musellim, B., & Öngen, H. G. (2020). Pulmoner arteriyel hipertansiyon olgularının özellikleri, tedavi yanıtına ve sağkalıma etkili faktörlerin değerlendirilmesi. İzmir Göğüs Hastanesi Dergisi, 34(1), 1-11. https://doi.org/10.5222/İGH.2020.1898
• Zinat Motlagh, S. F., Chaman, R., Ghafari, S. R., Amiresmaili, M., & Alizadeh, M. (2015). Knowledge, treatment, control, and risk factors for hypertension among adults in southern Iran. International Journal of Hypertension, 2015(1), 1-8. https://doi.org/10.1155/2015/897070