Giyilebilir Teknolojik Ürünlerde Tüketicilerin Algıladıkları Risklerin Farklılaşması: Akıllı Saat Kullanıcılarına Dönük Bir Araştırma

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 50 - 61, 28.06.2020

Alev Ada , Ramazan Aksoy

Öz

Bu çalışmada, tüketicilerin giyilebilir teknolojik ürünleri satın alma karar sürecinde algıladıkları risk faktörleri ölçülmüş ve bu faktörlerin sebepleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu bağlamda, çalışmanın amacı, (a) giyilebilir teknolojik ürünlerin satın alımlarındaki algılanan risk faktörlerini belirlemek, (b) algılanan risk faktörlerinin akıllı saat satın alan bireylerin demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğini değerlendirmek ve (c) algılanan risk ve satın alma davranışı (kullanım niyeti) arasındaki ilişkinin analizi. Bu amaca ulaşmak için, Bolu ve İstanbul illerinde belirlenen birçok spor salonları, fitness salonları, spor kulüplerini ve akıllı saat satışı yapan özel işletmelerde bulunan ve akıllı saat kullanan 396 kişiden anket yöntemiyle veriler toplanmıştır. Anketler, bu işletmelerde bulunan kişilere Ağustos-Aralık 2019 tarihleri arasında uygulanmıştır.
Çalışmada, akıllı saat kullanıcılarının algıladıkları risk faktörlerinin, altı boyut altında toplandığı, algılanan riskin satın alma davranışı üzerinde etkili olduğu ve algılanan risklerin demografik özelliklerine göre birtakım farklılıklar gösterdiği belirlenmiştir. Araştırma bulguları doğrultusunda akıllı saat satışı yapan markaların tüketicinin satın aldığı ürünlerdeki performans gücünün beklenilen faydaları sağlayacağına, ürünün emniyetli ve güvenilir olduğuna ikna edilmelidir. Diğer yandan bazı markalarda sıkça karşılaşılan entegrasyon (işletim sistemi ve cihaz uyumluluğu) sorunudur. Ayrıca kullanıcılar tarafından giyilebilir teknoloji ürünlerinin tüketicinin ve çevresindeki kişilerin sağlığına zararlı olup olmadığı tüketici tarafından algılanan diğer önemli risk algısı faktörü olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, üreticilerin dikkat etmesi gereken unsurlara yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Satın Alma Karar Süreci, Algılanan risk, Akıllı saatler, Giyilebilir teknolojik Ürünler

Kaynakça

• Auzefalmsstorage (2020). Bilimsel Araştırma Teknikleri. https://auzefalmsstorage.blob.core.windows.net/ (Erişim Tarihi: 03 28 2020).
• Bülbül, H., & Özoğlu, B. (2014). Tüketici Yenilikçiliği Ve Algılanan Riskin Satın Alma Davranışına Etkisi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 44(7), 43-58.
• Deniz, Arzu & Erciş, A. (2008); ''Kişilik özellikleri ile algılanan risk arasındaki ilişkilerin incelenmesi üzerine bir araştırma,'' İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt 22, Sayı 2, s. 302-330.
• Erel, C. (2008). İnternetten Alışverişlerde Algılanan Risk Üzerine Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Pazarlama Bilim Dalı, Ankara.
• Gökçe, Z. (2012). Tüketicilerin alt marka tercihleriyle algılanan risk arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, İşletme Bölümü, Ankara.
• Gürbüz, S., & Şahin, F. (2016). Sosyal Bilimlerde Araştırma. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Keleş, C. (2011). Tüketicilerde Genetiği Değiştirilmiş Gıda Ürünleriyle İlgili Algılanan Risk Türlerinin Kulaktan Kulağa İletişim ve Satın Alma İsteğiyle İlişkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Koç, E. (2015). Tüketici Davranışı ve Pazarlama İlkeleri. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Koç, E. (2016). Tüketici Davranışı ve Pazarlama Stratejileri: Global ve Yerel Yaklaşım. Ankara, Seçkin Yayıncılık.
• Koçoğlu, C. M. (2016). Risk Algısının Yeniden Satın Alma Davranışı Üzerindeki Etkisi: Havayolu Sektöründe Bir Araştırma. Türk Dünyası Kırgız – Türk Sosyal Bilimler Enstitüsü, Akademik Bakış Dergisi, 57(10), 246-263. Mucuk, İ. (2007). Pazarlama İlkeleri. İstanbul, Türkmen Kitabevi.
• Odabaşı, Y. (1996). Tüketicii Davranışı ve Pazarlama Stratejisi. Eskişehir, Anadolu Üniversitesi yayınları.
• Odabaşı, Y., & Barış, G. (2003). Tüketici davranışı. İstanbul, Kapital Medya Hizmetleri A.Ş.
• Özer, L., & Gülpınar, S. (2005). “Hizmet Sektöründe Tüketicilerin Algıladıkları Riskler: Hava Yolları Sektöründe Bir Araştırma.Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 1, s. 29-63.
• Öztürk, K. (2018). Üniversite Öğrencilerinin Sosyal Medya Kullanımlarının Satın Alma Davranışlarının Demografik Özelliklerine Göre Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi . Niğde
• Ömer Halisdemir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
• Prasad, A. S. (2008). What can grocery basket data tell us about health consciousness? International Journal of Research in Marketing, (25(4), 301-309).
• Rızaoğlu, B. (2007). Turizm Pazarlaması. Ankara, Detay Yayıncılık.
• Solomon, M. R. (2017). Consumer Behavior; Buying, Having, and Being. London, 12th Edition.
• Stone, R. &. (1993). Perceived risk: Further considerations for the marketing discipline. European Journal of Marketing.
• Stone, R., & Mason, J. (1995). Attitude and risk: Exploring the relationship. Psychology and Marketing. 12(2), 135-153.
• Temeloğlu, E. (2014). Tüketicilerin Kişilik Özellikleri, Risk Algıları Ve Yeniden Satın Alma Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• Temeloğlu, E. (2015). Tüketicilerin Kişilik Özellikleri, Risk Algıları ve Yeniden Satın Alma Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 7(2).
• Yaka, D. (2018). Tüketici Yenilikçiliği ve Algılanan Riskin Alışverişte Self Servis Teknolojilerini Kullanma Niyeti Üzerindeki Etkileri. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana
• Yılmaz, F., & Dal, N. E. (2019). İnternet Alışverişlerinde Algılanan Riskin Satın Alma Davranışına Etkisi: Ankara İlinde Bir Araştırma. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(29), 485-502.
• webrazzi (2020). Turkiye'de akıllı telefon akıllı saat satışları küresel pazarın neresinde https://webrazzi.com/ (Erişim Tarihi: 03.30.2020).