Buz Hokeyi Sporcularında Force Plate ve G- Force Değerleri Şut Hızı ile İlişkili Midir?

Yıl 2023, Cilt: 5 Sayı: 2, 78 - 84, 30.12.2023

Müslim Ertuğrul Kayışoğlu , İlyas Karakaş , Cengiz Akarçeşme , Emre Bağcı , Kadir Keskin

https://doi.org/10.56639/jsar.1370052

Öz

Bu araştırmada, buz hokeyi branşında sporcuların şut hızını etkileyen farklı performans bileşenlerinin branşa özgü atletik performans faktörleri ile arasındaki ilişkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Sporcuların buz dışı kuvvet değerlerini ölçmek için sağlık topu atışları yaptırılmış, atışlardaki kuvvet değerleri force plate cihazı ile ölçülmüştür. İvmelenme değerleri ise kol bileğine bağlanan g-force cihazı ile tespit edilmiş ve sağlık topunun fırlatılma anı ile eşzamanlı olarak ölçülmüştür. Çalışmaya yaş ortalamaları 16,6 yıl, vücut ağırlığı ortalamaları 67,4 kg, boy uzunluğu ortalamaları 1,78 cm ve VKİ değerleri 21.58 olan, 2022-2023 sezonu buz hokeyi 1. liginde oynayan, Ankara ilinde ikamet eden, düzenli olarak haftada en az iki gün antrenman yapan ve en az 5 yıldır aktif olarak buz hokeyi oynayan 12 erkek buz hokeyi sporcusu katılmıştır. Toplanan verilerin çözümlenmesinde SPSS 20.0 paket programı kullanılmıştır. Buz üstü ve buz dışı performans değerleri arasındaki ilişkiyi incelemek için korelasyon analizi yapılmıştır. 1 kg’ lık sağlık topunun ivmelenme (G-Force) değeri ile 2 kg’ lık göğüsten atılan sağlık topunun kuvvet değerleri (Force Plate) arasında (r=0,63), sol ayak önde olarak atılan 3 kg’lık sağlık topunun kuvvet değeri ile 1 kg’lık sağlık topunun ivmelenme değerleri arasında pozitif yönlü orta düzeyde anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Benzer şekilde farklı ve aynı kilolar arasında pozitif yönlü anlamı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Bu sonuçlar doğrultusunda ivmelenme (G-Force) değerleri ile kuvvet (Force Plate) değerleri arasında anlamlı ilişkiler olduğu anlaşılmaktadır. Ayrıca farklı ağırlıktaki topların fırlatılma anındaki ivmelenme değerleri arasında da pozitif yönlü orta düzeyde ilişkiler tespit edilmiştir. Bu sonuçlar bir sonraki çalışmada tek bir ağırlık kullanılarak araştırmanın tekrar edilebileceğini düşündürmektedir. Bir diğer ifade ile, sporcunun 2 kg’lık sağlık topunu fırlatması ile oluşan kuvvet performansı arttıkça, 3 kg’ lık sağlık topunu fırlatabilme yani kuvvet performansının da arttığı, benzer şekilde tam tersi olarak da bu durumun söz konusu olduğu yorumu yapılabilmektedir. Sonuçlar şut hızları ile farklı formlardaki sağlık topu atışlarından elde edilen kuvvet ve ivmelenme değerleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmadığını göstermiştir, ancak bu araştırmanın elit düzeydeki sporcular ile uygulanması halinde sonuçların farklılık gösterebileceği de düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Buz Hokeyi, Şut Hızı, Force Plate, G- Force, Atletik Performans, Buz Dışı Test, Buz İçi Test

Kaynakça

• Bezak, J., & Pridal, V. (2017). Upper body streng and power are associated with shot speed in men’s ıce hockey. Acta Gymnica, 47 (2), 78-83.
• Cox, MH, Miles, DS, Verde, TJ, and Rhodes, EC. Applied physiology of ice hockey. Sports Med 19: 184–201, 1995
• Cronin, J. B., Hing, R.D. & McNair, P. J. Reliability and validity of a linear position transducer for measuring jump performance. Journal of Strength and Conditioning Research. 18: 590-593. 2004
• Emmert, W. (1984). The slap shot – strength and conditioning program for hockey at Boston college. National Strength and Conditioning Association Journal, 6(2), 4–9
• Finnish Ice Hockey Association. 2008. LOK 1-3 Lasten ohjaajan kurssi. Education material.
• Green, H., Bishop, P., Houston, M., McKillop, R. & Norman, R. (1976). Time motion and physiological assessments of ice hockey performance. Journal of Applied Physiology, 40(2), 159-163.
• Green, H., Cadefau, J, Cusso, R, Ball-Burnett, M, and Jamieson, G. Metabolic adaptations to short-term training are expressed early in submaximal exercise. Can J Physiol Pharmacol 73: 474–482, 1995.
• Haché, A. (2002). The physics of hockey. Baltimore, MD: John Hopkins University Press.
• Haché, A. (2015). Slap shot science. Baltimore, MD: Johns Hopkins University Press.
• Hannon, A., Michaud-Paquette, Y., Pearsall, D. J., & Turcotte, R. A. (2011). Dynamic strain profile of the ice hockey stick: Comparisons of player calibre and stick shaft stiffness. Sports Engineering, 14, 57–65.
• Hoff, J.; Kemi, O.J.; Helgerud, J. Strength and endurance differences between elite and junior elite ice hockey players. The importance of allometric scaling. Int. J. Sports Med. 2005, 26, 537–541.
• Hori, N., Newton, R. U., Kawamori, N., McGuigan, M. R., Kraemer, W. J. & Nosaka, K. Reliability of performance measurements derived from ground reaction force data during countermovement jump and the influence of sampling frequency. Journal of Strength and Conditioning Research. 23: 874-882. 2009.
• http://www.iihce.fi/suomeksi/Harjoittelujapelaaminen/Lajitekniikatjataidot/tabid/222/language/fi-I/Default.aspx., 20.03.2023
• https://www.iihf.com/en/static/5324/survey-of-players; 21.06.2022
• https://www.ivmes.com/tr/urunler/force-plate, 20.06.2022
• Hyrsomallis, C. & Kidgell, D. Effect of Heavy Dynamic Resistive Exercise on Acute Upper-Body Power. National Strength and Conditioning Association. 15: 426-430. 2001.
• Kays, B., & Smith, L. (2014). Field measurements of ice hockey stick performance and player motion. Procedia Engineering, 72, 563–568
• Kiviniemi, A. M., Hautala, A. J., Kinnunen, H., ve Tulppo, M. P. (2007). Endurance training guided individually by daily heart rate variability measurements. European journal of applied physiology, 101(6), 743-751.
• Koch, J., Riemann, B. L. & Davies, G. J. Ground reaction force patterns in plyometric push-ups. Journal of Strength and Conditioning Research. 26: 2220-2227. 2012.
• Maulder, P. & Cronin, J. Horizontal and vertical jump assessment: reliability, symmetry, discriminative and predictive ability. Physical Therapy in Sport. 6: 74-82. 2005.
• Marino, W. G. (1998). Biomechanical investigations of performance characteristics of various types of ice hockey sticks. In ISBS-Conference Proceedings Archive.
• Montgomery, D.L. Physiology of ice hockey. Sports Med. 1988, 5, 99–126.
• Montgomery, D.L., Nobes, K., Pearsall, D.J. & Turcotte, R.A. (2004) Task analysis (hitting, shooting, passing, and skating) of professional ice hockey players, in D.J. Persall & A.B. Ashare (Eds) Safety in Ice Hockey, ASTM STP 1446. 4th ed. American Society for Testing & Materials. West Conshohocken, PA, USA.
• Novák, D.; Lipinska, P.; Roczniok, R.; Spieszny, M.; Stastny, P. Off-ice agility provide motor transfer to on-ice skating performance and agility in adolescent ice hockey players. J. Sports Sci. Med. 2019, 18, 680.
• Pan, W. T., Campbell, D. C., Richards, J. G., Bartolozzi, A. R., Ciccotti, M. G., Snyder-Mackler, L., & Waninger, K. N. (1998). Effect of upper extremity strength training on puck speed in collegiate ice hockey players. Medicine & Science in Sports & Exercise, 30(Suppl. 5), 35.
• Pearsall D., Turcotte R. Murphy S. D. Biomechanics of ice hockey. Exercise and Sport Science January. 2000. pp. 675–692.
• Robbins S. M., Renaud P. J., MacInnis N.. Pearsall D. J.. The relationship between trunk rotation and shot speed when performing ice hockey wrist shots. Journal of Sports Sciences. 2020;00(00):1–9. doi: 10.1080/02640414.2020.1853336.
• Saarinen, M., Mensonen, J., & Small, D. (2006). Goal analysis. Retrieved from http://www.iihce.fi/DesktopModules/A_ Repository/Download.ashx?id=27.
• Spiering, BA, Wilson, MH, Judelson, DA, and Rundell, KW. Evaluation of cardiovascular demands of game play and practice in women’s ice hockey. J Strength Cond Res 17: 329–333, 2003.
• Smith, A. M. (2012). Effects of stick stiffness profiles on ice hockey slap shots. Procedia Engineering, 34, 140-145.
• Twist, P. & Rhodes, T. (1993). The bioenergetic and physiological demands of ice hockey. National Strength and Conditioning Association Journal, 15(5), 68-70.
• Woo, T.K. (2004) Three Dimensional Kinematic Analyses of the Stationary Ice Hockey Slap Shot: Elite versus Recreational. M. Sc. Thesis, McGill University, Montreal, Canada.
• Wu, T.-C., Pearsall, D., Hodges, A., Turcotte, R., Lefebvre, R., Montgomery, D., & Bateni, H. (2003). The performance of the ice hockey slap and wrist shots: the effects of stick construction and player skill. Sports Engineering, 6(1), 31–39. https://doi.org/10.1007/bf02844158
• Worobets, J. T., Fairbairn, J. C., & Stefanyshyn, D. J. (2006). The influence of shaft stiffness on potential energy and puck speed during wrist and slap shots in ice hockey. Sports Engineering, 9, 191-200.
• Young, W.B.; Dawson, B.; Henry, G.J. Agility and change-of-direction speed are independent skills: Implications for training for agility in invasion sports. Int. J. Sports Sci. Coach. 2015, 10, 159–169.