Yeşil ikna çalışmalarına yönelik bibliyometrik analiz

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 1, 41 - 57, 01.07.2025

Damla Akdeniz

Öz

Bu araştırmanın amacı, "yeşil ikna" (green persuasion) literatürünü bibliyometrik yöntemle inceleyerek konunun akademik gelişimini ve eğilimlerini ortaya koymaktır. Çalışma kapsamında Web of Science veri tabanından 1982–2025 yılları arasında yayımlanmış toplam 322 yayın toplanmıştır. Veriler VOSviewer yazılımı kullanılarak analiz edilmiş; en üretken ülkeler, kurumlar, yazarlar ve anahtar kavramlar belirlenmiştir. Bulgular, ABD, Çin ve İngiltere’nin yeşil ikna araştırmalarında öncü ülkeler olduğunu göstermektedir. En çok yayına sahip üniversitenin Bowling Green State University olduğu tespit edilmiştir. Yazar iş birliği ağ analizinde Melanie C. Green’in merkezî bir konumda yer aldığı belirlenmiştir. Anahtar kelime analizinde en sık kullanılan kavramların "persuasion", "advertising" ve "green advertising" olduğu görülmüştür. Sonuçlar, yeşil ikna kavramının çevresel iletişim kadar pazarlama alanında da güçlü şekilde ele alındığını göstermektedir. Bu çalışma, konunun disiplinler arası doğasını ve gelecekteki araştırmalara ışık tutacak temel eğilimleri kapsamlı biçimde ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yeşil İkna , Bibliyometrik Analiz , Web of Science , VOSviewer

A bibliometric analysis of studies on green persuasion

Öz

The aim of this study is to examine the ”green persuasion” literature using the bibliometric method to reveal the academic development and trends of the subject. A total of 322 publications published between 1982 and 2025 were collected from the Web of Science database within the scope of the study. The data were analyzed using VOSviewer software; the most productive countries, institutions, authors and key concepts were determined. The findings show that the USA, China and the UK are the leading countries in green persuasion research. It was determined that Bowling Green State University was the university with the most publications. Melanie C. Green was determined to be in a central position in the author collaboration network analysis. The most frequently used concepts in the keyword analysis were found to be ”persuasion”, ”advertising” and ”green advertising”. The results show that the concept of green persuasion is strongly addressed in the field of marketing as well as environmental communication. This study comprehensively reveals the interdisciplinary nature of the subject and the basic trends that will shed light on future research.

Anahtar Kelimeler

Green Persuasion , Bibliometric Analysis , Web of Science , VOSviewer.

Kaynakça

• Acar, S. (2022). Örgütlerde Yeşil İnsan Kaynakları Yönetiminin Önemi. İksad Yayıncılık, Ankara
• Axsom, D., Yates, S. M., & Chaiken, S. (1987). Audience response as a heuristic cue in persuasion. Journal of Personality and Social Psychology, 53(1), 30–40. https://doi.org/10.1037/0022-3514.53.1.30
• Boran, T. (2023a). Çevre Dostu Mesajlar: ‘Yeşi̇l Pazarlama Mı Yoksa Yeşi̇l Yıkama Mı?’bi̇r Li̇teratür Taraması. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 24(2), 323-339.
• Boran, T. (2023b). İkli̇m Deği̇şi̇kli̇ği̇ Kri̇zi̇ni̇n Gölgesi̇nde Yeşi̇l Pazarlama, Yeşi̇l Ürün ve Eko-eti̇ket Kavramlarına Yöneli̇k Bi̇r Li̇teratür Taraması. Selçuk Üniversitesi Akşehir Meslek Yüksekokulu Sosyal Bilimler Dergisi, (15), 91-102.
• Bozat, Z. A. (2025). Yeşil Farkındalık, Yeşil Temel Yetkinlik ve Yeşil İnovasyon Bağlamında Bir Literatür Taraması. İşletme Akademisi Dergisi, 6(1), 10-33.
• Chen, Y. S. ve Chang, C. H. (2013). The Determinants Of Green Product Development Performance: Green Dynamic Capabilities, Green Transformational Leadership, And Green Creativity. Journal Of Business Ethics, 116(1), 107-119.
• Chang, C.-C. (2011). Feeling ambivalent about going green: Implications for green advertising processing. Journal of Advertising, 40(4), 19–31. https://doi.org/10.2753/JOA0091-3367400402
• Çavuşoğlu, S. (2021). Yeşil Reklam Ve Yeşil Marka Farkındalığın Yeşil Müşteri Tatmini Üzerindeki Etkisi: Yeşil Satın Alma Davranışının Aracılık Rolü. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 20(3), 1355-1374.
• Demiral, D. J. (2022). Greenwashing’ten Yeşi̇l Aklamaya: Türki̇ye’de Yapilan Akademi̇k Çalişmalar Üzeri̇nden Kuramsal Bi̇r Bakiş. Anadolu Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 23(4), 77-93.
• Durmuş, Ş. (2025). Çalişanlarin Yeşi̇l Davranişlarina Yöneli̇k Araştirmalarin Bi̇bli̇yometri̇k Açidan İncelenmesi̇. Stratejik Ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 93-113.
• Escalas, J. E. (2004). Imagine yourself in the product: Mental simulation, narrative transportation, and persuasion. Journal of Advertising, 33(2), 37–48. https://doi.org/10.1080/00913367.2004.10639163
• Escalas, J. E. (2007). Self-referencing and persuasion: Narrative transportation versus analytical elaboration. Journal of Consumer Research 33: 421–29
• Giudici, M., Abbo, G. A., Crovari, P., ve Garzotto, F. (2024). Delivering green persuasion strategies with a conversational agent: a pilot study. In 57th Hawaii International Conference on System Sciences (pp. 811-820).
• Green, Melanie C. "Narratives and cancer communication." Journal of communication 56 (2006): S163-S183.
• Ilgar, D. B., ve Köprülü, O. (2023). Tüketicilerin Yeşil Pazarlama Uygulamalarına Yönelik Tutum Ve Davranışları: Silifke Örneği. Fiscaoeconomia, 7(1), 136-160.
• Kemeç, A., ve Altınay, A. T. (2023). Sustainable Energy Research Trend: A Bibliometric Analysis Using Vosviewer, Rstudio Bibliometrix, And Citespace Software Tools. Sustainability, 15(4), 3618.
• Kılınç, T. (2024). Türkiye'de Yeşil Reklam Uygulamaları: Youtube Reklamları Üzerine Bir Inceleme (Master's Thesis, Necmettin Erbakan University (Turkey)).
• Kidwell, B., Farmer, A., & Hardesty, D. M. (2013). Getting liberals and conservatives to go green: Political ideology and congruent appeals. Journal of Consumer Research, 40(2), 350–367. https://doi.org/10.1086/670610
• Kronrod, A., Grinstein, A., & Wathieu, L. (2012). Go green! Should environmental messages be so assertive? Journal of Marketing, 76(1), 95–102. https://doi.org/10.1509/jm.10.0416
• Kumar, P. ve Ghodeswar, B. M. (2015). Factors Affecting Consumers’ Green Product Purchase Decisions. Marketing Intelligence & Planning, 33(3), 330-347.
• Leonidou, C. N., Katsikeas, C. S., ve Morgan, N. A. (2013). Greening The Marketing Mix: Do Greeners Lead To Greener? International Journal Of Business And Social Science, 20(2), 87–102.
• Lima, P. A. B., Falguera, F. P. S., Silva, H. M. R. D., Maciel, S., Mariano, E. B., ve Elgaaied-gambier, L. (2024). From Green Advertising To Sustainable Behavior: A Systematic Literature Review Through The Lens Of Value-belief-norm Framework. International Journal Of Advertising, 43(1), 53-96.
• Murphy, S. T., Frank, L. B., Chatterjee, J. S., & Baezconde-Garbanati, L. (2011). Involved, transported, or emotional? Exploring the determinants of change in knowledge, attitudes, and behavior in entertainment-education. Journal of Communication, 61(3), 407–431. https://doi.org/10.1111/j.1460-2466.2011.01554.x
• Ocak, M. (2024). Üniversite Öğrencilerinin Çevre Bilinci Düzeylerinin, Sürdürülebilir Tüketim Ve Yeşil Davranış Üzerine Etkilerinin Incelenmesi.
• Öksüz Karademir, C. (2024). Sürdürülebilir Sinema ve Yeşil Film Yapımı Üzerine Serpil Altın ve Korhan Uğur ile Söyleşi: “Yerin Altına İnmemek İçin Yeryüzünü Doğru Kullan”. Filmvisio(4), 121-133. https://doi.org/10.26650/Filmvisio.2024.0017
• Özbingöl, A., ve Uğurlu, Y. A. (2024). Yeşil Aklamanın Bibliyometrik Analizi: 2000-2024 Dönemi Için Türkiye’deki Ulusal Eğilimler. Muhasebe Ve Finansman Dergisi, (103), 21-50.
• Özcan, H. Z., ve Akar, C. (2024). Ulusal Eğitim Dergisi’nde Yayınlanan Makalelerin Bibliyometrik Analizi. Ulusal Eğitim Dergisi, 4(1), 456-467.
• Santa, J. C., ve Drews, S. (2023). Heuristic Processing Of Green Advertising: Review And Policy Implications. Ecological Economics, 206, 107760.
• Sharma, V., Tiwari, P., ve Mobin, S. M. (2017). Sustainable carbon-dots: recent advances in green carbon dots for sensing and bioimaging. Journal of Materials Chemistry B, 5(45), 8904-8924.
• Srivastava, M., ve Saini, G. K. (2022). A Bibliometric Analysis Of The Elaboration Likelihood Model (Elm). Journal Of Consumer Marketing, 39(7), 726-743.
• Wolsko, C., Ariceaga, H., ve Seiden, J. (2016). Red, white, and blue enough to be green: Effects of moral framing on climate change attitudes and conservation behaviors. Journal of Experimental Social Psychology, 65, 7–19. https://doi.org/10.1016/j.jesp.2016.02.005
• Yokoo, H. F., ve Harada, T. (2023). What Makes Green Persuasion Effective? Evidence From A Community-financed Sanitation Program In Indonesia. Resource And Energy Economics, 73, 101371.