Güvenlikleştirme ve İslamofobi: Fransa’nın “Müslüman Tehdidi” ile Mücadelesi (2015-2022)

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 385 - 407, 31.08.2023

Oğuz Han Alper , Yıldırım Turan

Öz

Bu çalışma, Fransa’nın İslam’ı ve Müslümanları niçin ve nasıl kendisine yönelik bir güvenlik tehdidi olarak değerlendirdiğini ortaya çıkarmayı amaçlamıştır. İslamofobi temelinde ele alınan bu tehdit yaklaşımı, güvenlikleştirme teorisi çerçevesinde analiz edilmektedir. Çalışma ayrıca teorinin diğer soruları olan sorunun ne zaman ve hangi sonuçlarla güvenlikleştirildiğini de açıklamaya çalışmaktadır. Bu doğrultuda aktörlerin söylemleri, yürürlüğe konulan yasalar ve devlet kurumlarının uygulamaları bir süreç içinde betimsel olarak analiz edilmeye çalışılmıştır. Analiz 2015-2022 tarihleri arasında yaşanan güvenlikleştirme vakalarını kapsamaktadır. Çalışmada güvenlikleştirici aktörlerin İslam’ı ve Müslümanları göç ve terör sorunları ile ilişkilendirerek askeri, siyasi ve toplumsal referans nesnelerine yönelik bir tehdit oluşturdukları gerekçesiyle güvenlikleştirdikleri görülmüştür. Güvenlikleştirici aktörlerin İslamofobik güvenlikleştirme yaklaşımını iktidar aracı olarak kullanarak Fransız kimliğini güçlendirmeyi ve Müslümanları disipline etmeyi veya asimile etmeyi tercih ettikleri sonucuna varılmıştır. Çözüm noktasında ise, Fransız İslam'ının hedeflendiği bir güvenlik dışılaştırma (desecuritization) yaklaşımının olduğu görülmektedir. Bu güvenlikleştirme aynı zamanda Müslümanlara karşı bir güvensizlik ortaya çıkarmakta ve Fransa'nın kendi tehdidini kendisinin ürettiği bir güvenliksizleştirme (insecuritization) durumuyla sonuçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Güvenlikleştirme, İslamofobi, Fransa, Terör, Göç, Ayrılıkçılık

Securitization and Islamophobia: France's Fight against the "Muslim Threat" (2015-2022)"

Öz

This study aims to uncover why and how France perceives Islam and Muslims as a security threat to itself. This threat approach, examined within the framework of securitization theory, is analysed based on Islamophobia. The study also attempts to explain when and with what consequences the problem, which represents other inquiries of the theory, has been securitized. In this regard, the discourses of actors, enacted laws, and practices of state institutions have been descriptively analysed as part of a process. The analysis covers securitization cases between 2015 and 2022. It is observed in the study that securitizing actors securitize Islam and Muslims by associating them with migration and terrorism issues, considering them a threat to military, political, and societal reference objects. It is concluded that these securitizing actors prefer to use Islamophobic securitization as a tool of power to strengthen the French identity and to discipline/assimilate Muslims. At the resolution point, it is observed that French Islam is targeted for desecuritization. It is understood that the aforementioned securitization also generates insecurity towards Muslims and reveals that France produces its own threat through insecuritization.

Anahtar Kelimeler

Securitization, Islamophobia, France, Terrorism, Immigration, Separatism, Separatism

Kaynakça

• Abrahamsen, R. (2005). Blair’s Africa: The Politics of Securitization and Fear. Alternatives, 30(1), 55-80. https://doi.org/10.1177/030437540503000103
• Aktaş, M. (2018). AB Ülkelerinde İslamofobi Ve Terörizm. Ombudsman Akademik, 4(7), 127-155. https://doi.org/10.32002/ombudsmanakademik.440222
• Attalai, C., & Moussi, D. (2021). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2020 içinde (ss. 297-352). İstanbul: SETA.
• Balcı, A. ve Turan, Y. (2017). Eleştirinin Sefaleti: Batı’dan 15 Temmuz Darbe Girişimini Okumak. Bilig, Güz(83), 53-77. https://dergipark.org.tr/tr/pub/bilig/issue/42612/519155
• Balzacq, T. (2005). The Three Faces of Securitization: Political Agency, Audience and Context. European Journal of International Relations, 11(2), 171-201. https://doi.org/10.1177/1354066105052960
• Barın, H. (2016). Tedirgin Nefret İslamofobi ve DAEŞ. İstanbul: Tezkire Yayıncılık.
• Bayraklı, E., & Hafez, F. (2016). Introduction. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2015 içinde (ss. 5-8). İstanbul: SETA.
• Bayraklı, E., & Hafez, F. (2021). The State of Islamophobia in Europe in 2020. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2020 içinde (ss. 7-28). İstanbul: SETA.
• Bigo, D. (2000). When Two Become One: Internal and external securitisations in Europe. M. Kelstrup & M. Williams (Der.), International Relations Theory and the Politics of European Integration: Power, Security and Community içinde (ss. 171-204). New York: Routledge.
• Bigo, D. (2002). Security and Immigration: Toward a Critique of the Governmentality of Unease. Alternatives, 27(1), 63-92. https://doi.org/10.1177/03043754020270S105
• Buzan, B., & Waever, O. (2003). Regions and Powers The Structure of International Security. New York: Cambridge University Press.
• Buzan, B., Waever, O., & Wilde, J. (1998). Security: a New Framework for Analysis. London: Lynne Rienner Publishers.
• Cesari, J. (2012). Securitization of Islam in Europe. Die Welt des Islams, 52(3/4), 430-449. https://www.jstor.org/stable/41722006
• Collins, A. (2005). Securitization, Frankenstein’s Monster and Malaysian Education. The Pacific Review, 18(4), 567-588. https://doi.org/10.1080/09512740500339034
• Elahi, F., & Khan, O. (2018). Introduction: What is Islamophobia?. F. Elahi & O, Khan (Der.), A 20th-anniversary report Islamophobia Still a challenge for us all içinde (ss. 5-12). London: Runnymede.
• Eliaçık, Z. (2020). Avrupa’nın Müslüman Sorunu. Kriter Dergi, 5(51). 24 Mayıs 2023 tarihinde https://kriterdergi.com/dis-politika/avrupanin-musluman-sorunu adresinden erişildi.
• Elysee, (2020). Fight against separatism – the Republic in action: speech by Emmanuel Macron, President of the Republic, on the fight against separatism. 23 Mayıs 2023 tarihinde https://www.elysee.fr/front/pdf/elysee-module-16114-en.pdf adresinden erişildi.
• ENAR, (European Network Against Racism), (2020). Suspicion, Discrimination And Surveillance: The impact of counter-terrorism law and policy on racialised groups at risk of racism in Europe. https://www.enar-eu.org/wp-content/uploads/suspicion_discrimination_surveillance_report_2021.pdf
• Esteves, O. (2016). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2015 içinde (ss. 155-178). İstanbul: SETA.
• Faytre, L. (2019). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2018 içinde (ss. 319-368). İstanbul: SETA.
• Foucault, M. (2020). Entelektüelin Siyasi İşlevi. (I. Ergüden, O. Akınhay ve F. Keskin, Çev.). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 1994).
• Hıdır, Ö. (2022). İslamofobi 2.0 Yeni Nesil İslamofobi ile Yeni Nesil Mücadele. İstanbul: İnsan Yayınları.
• Hughes, B. (2007). Securitizing Iraq: The Bush Administration’s Social Construction of Security. Routledge, 19(2), 83-102. https://doi.org/10.1080/14781150701358946
• Huysmans, J., & Buonfino, A. (2008). Politics of Exception and Unease: Immigration, Asylum and Terrorism in Parliamentary Debates in the UK. Political Studies, 56(4), 766-788. https://doi.org/10.1111/j.1467-9248.2008.00721.x
• Kalın, İ. (2020). İslamofobi ve Çokkültürlülüğün Sınırları. İ. Kalın ve J. Esposito (Der.), ve (İ. Eriş, Çev.). Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi içinde (ss. 37-58). İstanbul: İnsan Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 2011).
• Kaliber, A. (2005). Türkiye’de Güvenlikleştirilmiş Bir Alan Olarak Dış Politikayı Yeniden Düşünmek: Kıbrıs Örneği. Uluslararası İlişkiler Dergisi, 2(7), 31-60. https://dergipark.org.tr/tr/pub/uidergisi/issue/39248/462200
• Kaya, A. (2022). Avrupa’da Bir Yönetsellik Biçimi Olarak İslamofobizm. Marmara Avrupa Araştırmaları Dergisi, 30(1), 1-23. https://doi.org/10.29228/mjes.427
• Lean, N. (2019). İslamofobi Endüstrisi. (İ. Yılmaz, Çev.). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
• Louati, Y. (2017). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2016 içinde (ss. 183-212). İstanbul: SETA.
• Louati, Y. (2018). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2017 içinde (ss. 215-246). İstanbul: SETA.
• Mamdani, M. (2002). Good Muslim, Bad Muslim: A Political Perspective on Culture and Terrorism. American Anthropologist, 4(3) 766-775. https://doi.org/10.1525/aa.2002.104.3.766
• Najib, K. (2022). France. E. Bayraklı & F. Hafez (Der.), European Islamophobia Report 2021 içinde (ss. 235-262). İstanbul: SETA.
• Reuters, (2020). Wary of ‘separatism’, Macron unveils curbs on foreign imams, teachers. 16 Mart 2023 tarihinde https://www.reuters.com/article/uk-france-politics-macron-idINKBN20C2FZ adresinden erişildi.
• Roe, P. (2004). Securitization and Minority Rights: Conditions of Desecuritization. Security Dialogue, 35(3), 279-294. https://doi.org/10.1177/0967010604047527
• Runnymede Trust. (1997). Islamophobia: A Challenge for us all. https://assets.website-files.com/61488f992b58e687f1108c7c/617bfd6cf1456219c2c4bc5c_islamophobia.pdf
• Sayyid, S. (2014). A Measure of Islamophobia. Islamophobia Studies Journal, 2(1), 10-25. https://doi.org/10.13169/ISLASTUDJ.2.1.0010
• Waever, O. (1995). Securitisation and Desecuritisation. R. D. Lipschutz (Der.), On Security içinde (ss. 46-86). New York: Columbia University Press.
• Waever, O. (2003). Securitisation: Taking stock of a research programme in Security Studies. 23 Mayıs 2023 tarihinde https://docplayer.net/62037981-Securitisation-taking-stock-of-a-research-programme-in-security-studies.html adresinden erişildi.
• Waever, O. (2008). The Changing Agenda of Societal Security. H.G. Brauch, U. O. Spring, C.Mesjasz, J. Grin, P. Dunay, N. C. Behera, B. Chourou, P. Kameri-Mbote & P. H. Liotta (Der.), Globalization and Environmental Challenges: Reconceptualizing Security in the 21st Century içinde (ss. 581-593). Berlin: Springer.
• Zebiri, K. (2020). Çağdaş İngiliz İslamofobisinde Oryantalist Temalar. İ. Kalın ve J. Esposito (Der.), ve (İ. Eriş, Çev.). Bir Korku ve Nefret Söylemi Olarak İslamofobi içinde (ss. 231-250). İstanbul: İnsan Yayınları. (Orijinal eserin yayın tarihi 2011).