Hüyükteki Nar Ağacı ile Polikuşka’da Toplumsal Gerçekçilik Bağlamında Köylü Sınıfı

Yıl 2024, Sayı: 17, 71 - 80, 28.06.2024

Zeynep Angın , Fesun Koşmak

https://doi.org/10.38060/kare.1352337

Öz

Sosyal bir varlık olarak insan; toplumu oluşturan, onu şekillendiren, dönüştüren öğeyi oluşturmaktadır. İnsan ve toplum arasındaki sıkı bağ, malzemesi insan olan edebiyatın da ana kaynağını oluşturmaktadır. Bu bağlamda düşünüldüğünde edebi eserlerde toplumu yansıtan öğelerin yer alması, insanın toplum içindeki varlığının irdelenmesi sıklıkla kullanılmaktadır. Gerçekçilik akımının ardından toplum içerisindeki sınıfları, zengin ile fakir arasındaki derin uçurumları gözler önüne seren toplumsal gerçekçilik, edebi metinlerde kurguda yer alan olay örgüsünün arka planında işlemekte olan toplumsal yapıyı okura aktarmaktadır. Sıradan insanın kapitalizmin ağır şartları altında yaşayabilmek için ihtiyaç duyduğu paranın zengin sınıfın elinde adeta oyuncak gibi kullanıldığı görülmektedir. Özellikle Rus toplumsal gerçekçiliği “küçük insan”ın yaşadıklarını, paranın yaşamın devam edebilmesi için kazanılmasında yaşanılan zorlukları tüm çıplaklığı ile irdeler ve dünya edebiyatını “küçük insan” teması ile tanıştırır.
Bu çalışmada Yaşar Kemal’in Hüyükteki Nar Ağacı ile Tolstoy’un Polikuşka adlı eserlerindeki köylü sınıfı toplumsal gerçekçilik bağlamında değerlendirilmeye çalışılacaktır. Her iki eserde yer alan toplumsal sınıflar arasındaki derin uçurum, yaşamaları için ihtiyaç duyulan parayı kazanabilmek için roman kahramanlarının yaşadıkları ve hayata karşı olan umutlarının karşılaştıkları katı gerçeklik sonrası yok olması dikkat çekmektedir. Bu bağlamda her iki yazarın eserinde insanı ayakta tutan umudun yok olması sonucu, yenildiklerini kabul eden roman kahramanlarının yaşadıkları okura oldukça etkileyici bir üslupla aktarılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Yaşar Kemal, Hüyükteki Nar Ağacı, Lev Tolstoy, Polikuşka, Köylü Sınıfı, Toplumsal Gerçekçilik

Peasant Class in The Context of Social Realism in Hüyükteki Nar Ağacı and Polikuşka

Öz

Human as a social being; constitutes the element that forms, shapes and transforms society. The close bond between man and society constitutes the main source of literature, whose material is human. When considered in this context, it is frequently used to include elements that reflect society in literary works and to examine the existence of human beings in society. After the realism movement, social realism, which reveals the classes in the society and the deep gaps between the rich and the poor, conveys the social structure that are working in the background of the plot in the fiction of literary texts to the reader. It is seen that the money that ordinary people need to live under the harsh conditions of capitalism is used like a toy in the hands of the rich class. In particular, Russian social realism examines the experiences of the "little person", the difficulties experienced in earning money in order to continue living, and introduces world literature to the theme of "small person".
In this study, the peasant class in Yaşar Kemal's Hüyükteki Nar Ağacı and Tolstoy's Polikuşka will be evaluated in the context of social realism. It is noteworthy that the deep gap between the social classes in both works, the disappearance of the heroes of the novels in order to earn the money they need to live and their hopes for life after the solid reality they face. In this context, the lives of the heroes of the novels who accept that they have been defeated as a result of the disappearance of the hope that keeps people alive in the works of both authors are conveyed to the reader in a very impressive style.

Anahtar Kelimeler

Yaşar Kemal, Hüyükteki Nar Ağacı, Lev Tolstoy, Polikuşka, Peasant Class, Social Realism

Kaynakça

• Akpınar, Aslıhan ve Müesser Özcan. “Türkiye‟de Sıtma Mücadelesinin Önemli Tanığı: Milaslı İsmail Hakkı ve “Sıtma Hakkında Kimler Neler Biliyor‟ Risalesi,” Konuralp Tıp Dergisi 10(2), (2018): 235-243. DOI: 10.18521/ktd.322589.
• Bakırcıoğlu, N. Ziya. Başlangıcından Günümüze Türk Romanı. İstanbul: Ötüken Neşriyat, 2001.
• Çetinkaya, Ersin. “L. N. Tolstoy’un Dünyasında Köylü Olmak: Polikuşka,” Karadeniz Araştırmaları XX/77 (2023): 279-294. https://doi.org/10.56694/karadearas.1267685
• Çınar, Yusuf. “Modernleşme ve Bağımlılık Teorisi Ekseninde Marshall Yardımı ve Türkiye,” MCBÜ Sosyal Bilimler Dergisi cilt: 16, sayı: 2 (2018): 325- 350. Doi: 10.18026/cbayarsos.439451.
• Kaplan, Ramazan. “Köy Romanı,” Hece Aylık Edebiyat Dergisi Türk Romanı Özel Sayısı yıl: 6, sayı: 65-66-67, (2002): 280-286.
• Karpat, Kemal H., Osmanlı’dan Günümüze Edebiyat ve Toplum. Çeviren: Onur Güneş Ayas. İstanbul: Timaş Yayınları, 2011.
• Kemal, Yaşar. Hüyükte Nar Ağacı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2020.
• Kolcu, Ali İhsan. Edebiyat Kuramları Tanım- Tenkit- Tahlil. Erzurum: Salkımsöğüt Yayınevi, 2008.
• Moran, Berna. Edebiyat Kuramları ve Eleştiri. İstanbul: İletişim Yayınları, 2001.
• Moran, Berna. Türk Romanına Eleştirel Bir Bakış 2 Sabahattin Ali’den Yusuf Atılgan’a. İstanbul: İletişim Yayınları, 2008.
• Narlı, Mehmet. Roman Ne Anlatır Cumhuriyet Dönemi 1920-2000. Ankara: Akçağ Yayınları, 2007.
• Nabokov, Vladimir. Rus Edebiyatı Dersleri. Çevirenler: Yiğit Yavuz, Fatih Özgüven ve Ayşe Nihal Akbulut. İstanbul: İletişim Yayınları, 2013.
• Özdemir, Emin. Türk ve Dünya Edebiyatında Dönemler-Yönelimler. Ankara: Bilgi Yayınevi, 1999.
• Soyşekerci, Hülya. Okuma Yolculukları. İstanbul: Pupa Yayınları, 2010.
• Tanilli, Server. Uygarlık Tarihi. İstanbul: Adam Yayınları, 2002.
• Tolstoy, Lev. Polikuşka. Çeviren: Mehmet Özgül. İstanbul: Can Yayınları, 2012.
• Uzunkaya, Seçil Şenel. “İkinci Dünya Savaşı Sonrasında Türkiye Ekonomisi ve Marshall Planının Ekonomiye Etkileri,” Ekonomi, İşletme ve Maliye Dergisi cilt: 1, sayı: 3, (2019): 176-185. https://doi.org/10.38009/ekimad.540293
• Yavuz, Hilmi. Edebiyat ve Sanat Üzerine Yazılar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2006.