purulli(ya)-Feast in the Cities of Hatti and Nerik

Yıl 2022, Cilt: 10 Sayı: 2, 345 - 362, 31.10.2022

Betül Tercan

https://doi.org/10.57115/karefad.1184994

Öz

The Hittites, who established a great state by forming a political union in Anatolia, have a rich written archive covering a wide variety of subjekts. An important part of this archive consist of tablets describing Hittite religion and festivals. In the archive, cuneiform texts describing the festivals celebrated by the Hittites in certain periods of the year have an important place. It was of great importance for the Hittite state to celebrate these festivals on time. purulli(ya)-Feast, which is the subject of our article, is one of the festivals that is important to be celebrated on time. The feast, probably starts from the city of Hatti, at the beginning of the spring season, by visiting many cult cities; the city of Nerik was reached, the main and important part of the feast was being celebrated in this city. During the periods when the city of Nerik was under the rule of Kaška, the cities of Hakmiš/Hakpiš and Utruna took its place. In our study, it is aimed to evaluate the purulli(ya)-Feast and the parts of the festival including the cities of Hatti and Nerik, with their transcription and translation according to Hittite cuneiform texts.

Anahtar Kelimeler

Purulli(ya)-, New year, Nerik, Hatti, Heštā-, Éhalentuwa

Hatti ve Nerik Kentlerinde purulli(ya)-Bayramı

Öz

Anadolu’da siyasi birlik oluşturarak, büyük bir devlet kuran Hititler çok çeşitli konuları kapsayan zengin bir yazılı arşive sahiptir. Bu arşivin önemli bir kısmını Hitit dini ve bayramlarını anlatan çiviyazılı tabletler oluşturmaktadır. Arşiv içerisinde, Hititlerin yılın belli dönemlerinde kutladıkları bayramları anlatan çiviyazılı metinler önemli bir yer tutmaktadır. Hitit Devleti için bu bayramların zamanında kutlanması büyük bir önem taşımaktaydı. Makale, çalışmamızın konusu olan purulli(ya)-Bayramı da zamanında kutlanması önem teşkil eden bayramlardan biridir. Bayram büyük olasılıkla ilkbahar mevsimi başlangıcında, Hatti kentinden başlamakta birçok kült kenti ziyaret edilerek; Nerik kentine ulaşılmakta, bu kentte bayramın asıl ve önemli kısmı kutlanmaktaydı. Nerik Kenti’nin bir dönem Kaška hâkimiyetinde olduğu dönemlerde ise, bu kentin yerini Hakmiš/Hakpiš ve Utruna kentleri almıştır. Çalışmamızda, purulli(ya)-Bayramı ile bayramın Hatti ve Nerik Kentlerini içeren bölümleri Hititçe çiviyazılı metinlere göre transkripsiyon ve çevirileri ile değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

purulli(ya)-, Yeni Yıl, Nerik, Hatti, heštā-, Éhalentuwa-

Kaynakça

• Alp, S. (2000). Hitit Çağında Anadolu. Ankara: TÜBİTAK Yayınları.
• Arıkan, Y. (1998). Hitit Dini Üzerine Bir İnceleme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakülte Dergisi, cilt: 38 sayı: 1-2, 271-285.
• Arıkan, Y. (2019). Hitit Duaları. Anadolu/Anatolia Anı-Armağan Serisi Ek Dizi III.3, 31-42.
• Aslantürk, N. (2015). Hitit Metinlerinde Geçen Hurri Tanrı Çiftleri: “NABARBI-ŠUṶALA” “URŠUI-IŠKALLI”. Turkish Studies International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume 10/1. Ankara
• Beckman, G. (1982). The Anatolian Myth of Illuyanka. Journal of the Ancient Near Eastern Society 14, 11-25.
• Bozgun, Ş. (2019a). Nerik, Hakmiš ve Yakın Çevresinin Lokalizasyonu Hakkında. DTCF Dergisi 59 (1), 152-180.
• Bozgun, Ş. (2019b). III. Hattušili Döneminde Nerik ve Hakmiš Kentleri. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Dardano, P. (2006). Die hethitischen Tontafelkataloge aus Ḫattuša (CTH 276-282). Studien zu den Boğazköy-Texten 47. Wiesbaden.
• Dinçol, A. M. (1970). Eski Anadolu Dillerine Giriş. İstanbul.
• de Martino, S. (2003) Hititler (Erendiz Özbayoğlu, Çev.). Ankara: Dost Kitabevi.
• Forrer, E. (1922). Die Inschriften und Sprachen des Hatti-Reiches. Zeitschrift der Deutschen Mirgenländischen Gesellschaft 76, 174-269.
• Gessel B.H.L. van (1998). Onomasticon of the Hittite Pantheon 1-2, Handbuch der Orientalistik. Leiden-New York-Köln.
• Goetze, A. (1933). Die Annalen des Muršiliš. Leipzig.
• Groddek D. (2002). Hethitische Texte in Transkription. KUB 55, Dresden, Verlag der TU Dresden.
• Gurney, O. R. (1990). The Hittites. Londra.
• Haas, V. (1970). Der Kult von Nerik Ein Beitrag zur hethitischen Religionsgeschichte. Roma.
• Haas, V. (1994). Geschichte der hethitischen Religion. Handbuch der Orientalistik. Leiden.
• Hoffner, H. (1974). Alimenta Hethaeorum: Food Production in Hittite Asia Minor. New Haven.
• Kammenhuber A. (1992). É ḫalentuṷa, eine Widmung. Fs Alp. 333
• Karasu, C. (1986). Boğazköy Çivi Yazılı Tablet Kolofonları. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Ankara Üniversitesi. Ankara.
• Karasu, C. (1997). Hattuša-Boğazköy Arşiv Kitaplık Sistemleri Üzerine Bazı Yorumlar. Emin Bilgiç Anı Kitabı. Archivum Anatolicum 3, 215-238.
• Murat, L. (2008). Hitit Tarihi-Coğrafyasında Hakmiš ve İštahara Ülkelerinin Konumu. Türk Arkeoloji Dergisi 44, 181-204.
• Roos, J. de (2007). Hittite Votive Texts. Leiden: Nederlands Instituut voor het Nabije Oosten.
• Soysal, O. (2004). Hattischer Wortschatz in hethitischer Textüberlieferung. Handbuch der Orientalistik I/74. Leiden-Boston.
• Taggar-Cohen, A. (2006). Hittite Priesthood. Heidelberg.
• Taracha, P. (2009). Religions of Second Millennium Anatolia, Dresdner Beiträge zur Hethitologie 27. Wiesbaden.
• Tercan, B. (2016). Hititlerde Purulli(ya) Bayramı. Yayımlanmamış Yüksek lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Tercan, B. (2019). Anadolu Kökenli Bir Hitit Efsanesi: “İlluyanka”. Internatıonal Symposıum on Mythology 2-5 May 2019 Proceedıngs Book, 199-208. Ardahan University. Ardahan.
• Ünal, A. (2016a). Hititlerde ve Eski Anadolu Toplumlarında Din, Devlet, Halk ve Eğlence. Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Ünal, A. (2016b). Hititçe-Türkçe Türkçe Hititçe Büyük Sözlük. Ankara: Bilgin Kültür Sanat Yayınları.
• Yakar, J. (2007). Anadolu’nun Etnoarkeolojisi. (Selen Hırçın Riegel, Çev.). Ankara: Homer Kitabevi.
• Çevrimiçi Kaynak:
• Fuscagni F. (2007). Hethitische unveröffentlichte Texte aus den Jahren 1906-1912 in der Sekundärliteratur. Hethitologie Portal Mainz-Materialien. Wiesbaden, Harrassowitz Verlag.
• E. Rieken et al. (ed.), hethiter.net/: CTH 321 (INTR 2010-11-23)