Lohusaların Emzirme Deneyimleri: Nitel Bir Çalışma

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 3, 157 - 168, 30.11.2022

Özden Tandoğan Meltem Mecdi Kaydırak Şeyma Apaydın

Öz

Amaç: Bu araştırmada kadınların lohusalık döneminde yaşadığı emzirme deneyimini ayrıntılı olarak irdelemek ve açıklamak amacıyla nitel bir araştırma olarak planlandı.
Yöntem: Araştırmada nitel araştırma desenlerinden konu alanı ‘lohusaların yaşam deneyimleri’ olan fenomenolojik yaklaşım kullanıldı. Araştırmada incelenen fenomen “emzirme” kavramıdır. Araştırma İstanbul ilinde yaşayan lohusa kadınlar ile 01.12.2021 – 01.04.2022 tarihleri arasında yürütüldü. Veri toplama araçları olarak Anne Tanıtıcı Bilgi Formu ve yarı yapılandırılmış Derinlemesine Bireysel Görüşme soru formu kullanıldı.
Bulgular: Kadınların emzirme deneyimlerine ilişkin ifadelerinin analiz edilmesi sonucu Tutum, Duygu, Düşünce ve Destek olmak üzere 4 ana tema oluşturuldu. Tutum teması, olumlu ve olumsuz tutum olarak alt temalardan oluşmaktadır. Emzirme sürecindeki olumlu tutumlar emzirme, anne sütü ile ilgili doğru bilgiler, süt artırmak için yapılan girişimler ve tecrübe oluştururken; olumsuz tutumu emzirme, anne sütü ile ilgili yanlış bilgiler, yanlış beslenme ve emzirme problemleri oluşturduğu belirlendi.
Sonuç: Araştırma sonucunda annelerin özellikle emzirmeye başlatma konusunda sorun yaşadığı ve özellikle bebeğin doymama kaygısı nedeniyle sıklıkla mamaya başvurdukları saptandı. Bunun yanı sıra emzirme ve anne sütünün önemi konusundaki bilgilerin emzirmeyi olumlu etkilediği belirlendi. Eş, aile ve sağlık profesyonelin desteği lohusaları motive ettiği de belirlendi. Ancak emzirme konusunda ısrarcı tutum ve davranış anneleri olumsuz etkilediği saptandı.

Anahtar Kelimeler

Lohusalık, Emzirme, Deneyim

Breastfeeding Experiences of Postpartum Women: A Qualitative Study

Öz

Objectives: This study was planned as a qualitative research in order to examine and explain the breastfeeding experience of women during puerperium in detail.
Methods: In the research, the phenomenological approach, the subject area of which is 'life experiences of puerperal women', was used from qualitative research designs. The phenomenon examined in the research is the concept of "breastfeeding". The research was carried out with puerperant women living in Istanbul between 01.12.2021 -01.04.2022. Mother Descriptive Information Form and semi-structured In-depth Individual Interview questionnaire were used as data collection tools.
Results: As a result of the analysis of the women's expressions regarding their breastfeeding experiences, 4 main themes were formed: Attitude, Emotion, Thought and Support. The theme of attitude consists of sub-themes as positive and negative attitudes. While positive attitudes in the breastfeeding process create breastfeeding, accurate information about breast milk, attempts to increase milk and experience; It was determined that negative attitudes caused breastfeeding, wrong information about breast milk, wrong nutrition and breastfeeding problems.
Conclusion: As a result of the research, it was determined that mothers had problems especially in initiating breastfeeding and they frequently resorted to formula especially because of the baby's anxiety about not being satiated. In addition, it was determined that information on breastfeeding and the importance of breast milk affected breastfeeding positively. It was also determined that the support of the spouse, family and health professional motivated the puerperant women. However, it was determined that persistent attitudes and behaviors about breastfeeding affected mothers negatively.

Anahtar Kelimeler

Postpartum, Breastfeeding, Experience

Kaynakça

• Referans 1. Aksoy EY., Ünal F., İnçke G., Çil G., Yılmaz T., Yıldırım Ş., Yılmaz SD. (2016). Postpartum depresyonun emzirme üzerine etkisi. GÜSBD; 5(3): 90-96
• Referans 2. Akyüz, Y. (2017). Doğum yapan kadınların maternal bağlanma ve emzirme öz-yeterliliği ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Okan Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı.
• Referans 3. Aluş-Tokat, M., ve Okumuş, H. (2008). Başarılı Emzirme İçin Kuram ve Modele Dayalı Hemşirelik Uygulamaları Nasıl Geliştirilir. Turkish Journal of Research & Development in Nursing; 10(3).
• Referans 4. Arın E. ve Akşit, M. A. (2017). Emzirme ve Beceri Kazandırma/Drama. Türk Dünyası Uygulama ve Araştırma Merkezi Yenidoğan Dergisi; 2(2), 697-756.
• Referans 5. Bandura A. (1994). ‘’Self-Efficacy’’, Encylopedia of Human Behavior, Editör: Ramachaudran; 4: 71-8.
• Referans 6. Başer DA. (2018). Postpartum depresyon ile emzirme arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ankara Med J;(3):276‐85
• Referans 7. Cömert, D., ve Bingöl, F. B. (2021). Postpartum Akut Stresin, Sosyal Destek ve Depresif Belirti Düzeyi ile İlişkisi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilim. Dergisi; 12(2): 502-509.
• Referans 8. Çalışkanyürek, S. S. A., Yıldırım, D. İ. ve İnanlı, İ. (2022). 18-49 Yaş Arası Lohusaların Ruhsal Durumlarının Emzirme Tutumuna Etkisi. Selçuk Tıp Dergisi; 38(1), 30-39.
• Referans 9. Dagla, M.; Mrvoljak-Theodoropoulou, I.; Vogiatzoglou, M.; Giamalidou, A.; Tsolaridou, E.; Mavrou, M.; Dagla, C.; Antoniou, E. (2021). Association between Breastfeeding Duration and Long-Term Midwifery-Led Support and Psychosocial Support: Outcomes from a Greek Non-Randomized Controlled Perinatal Health Intervention. Int. J. Environ. Res. Public Health; 18: 1988. https://doi.org/10.3390/ijerph1804198
• Referans 10. Damanik R. Torbangun (2009): A Bataknese traditional cuisine perceived as lactagogue by Bataknese lactating women in Simalungun, North Sumatera, Indonesia. The journal of human lactation; 25(1),64-72.
• Referans 11. Demir Gündoğan, B. (2012). Emziren Annelerin Emzirme ile İlgili Bilgi, Uygulama ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Uzmanlık Tezi. İstanbul Bilim Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı.
• Referans 12. Demirci, J. (2020). Breastfeeding social support in the time of COVID-19. The Journal of Perinatal & Neonatal Nursing; 34(4), 297–299. https://doi.org/10.1097/JPN.0000000000000521
• Referans 13. Feenstra, M.M., Jørgine Kirkeby, M., Thygesen, M., Danbjørg, D.B., Kronborg, H. (2018). “Early breastfeeding problems: A mixed method study of mothers' experiences.”, Sexual Reproductive Healthcare;16:167-174. (doi: 10.1016/j.srhc.2018.04.003. Epub 2018 Apr 6. PMID: 29804762).
• Referans 14. Ford E, Ayers S. (2009). Stressful events and support during birth: The effect on anxiety, mood and perceived control. Journal of Anxiety Disorders ; 23:260-268. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2008.07.009
• Referans 15. Forste R, Weiss J, Lippincott E. (2001). The decision to breastfeed in the United States: does race matter? Pediatrics; 108(2):291-296.
• Referans 16. Güleşen, A., ve Yıldız, D. (2013). Erken Postpartum Dönemde Anne Bebek Bağlanmasının Kanıta Dayalı Uygulamalar ile İncelenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin; 12(2).
• Referans 17. Güngör, S. (2021). 0-6 Ay Bebeği Olan Annelerin Emzirme Durumları ve Emzirme Sorunlarını Etkileyen Faktörler. Yüksek Lisans Tezi; Çanakkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Referans 18. İnce T., Aktaş G., Aktepe N. ve Aydın A. (2017). Annelerin emzirme öz yeterlilikleri ve emzirme başarılarını etkileyen özelliklerin değerlendirilmesi. İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi ; 7(3):183-190
• Referans 19. Karaçam, Z. ve Sağlık, M. (2018). “Breastfeeding problems and interventions performed on problems: Systematic review based on studies made in Turkey.”, Turk Pediatri Arşivi. 2018; 53(3): 134-48.
• Referans 20. Kılcı, H. Postpartum erken dönem emzirme başarısı ile postpartum geç dönem emzirme öz yeterlilik ve meme sorunları arasındaki ilişki. (2014). Yüksek lisans tezi. Adnan Menderes Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Referans 21. Kloeblen-Tarver AS, Thompson NJ, Miner KR. (2002). Intent to breast-feed: the impact of attitudes, norms, parity, and experience. Am J Health Behav; 26(3):182- 187.
• Referans 22. Kurnaz, D. ve Hazar, H. U. (2014). Erken postpartum dönemde annelerin emzirmeye ilişkin tutum ve başarılarını etkileyen faktörler. Hemşirelik Bilimi Dergisi; 4(2), 76-86.
• Referans 23. McFadden A, Gavine A, Renfrew MJ, Wade A, Buchanan P, Taylor JL, Veitch E, Rennie AM, Crowther SA, Neiman S, MacGillivray S. (2017). Support for healthy breastfeeding mothers with healthy term babies. Cochrane Database Syst Rev; 2(2):28.
• Referans 24. Odabaş, R. K., ve Taşpınar, A. (2021). Kadınların Sezaryen Deneyimleri ve Doğum Sonrası Dönemde Bakım Gereksinimleri: Nitel Bir Çalışma. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi; 8(1), 1-9.
• Referans 25. Odom, E.C., Li, R., Scanlon, K.S., Perrine, C.G., Grummer-Strawn, L. (2018). “Reasons for earlier than desired cessation of breastfeeding.”, Pediatrics; Mar;131(3):e726- 32.(doi: 10.1542/peds.2012-1295. Epub 2013 Feb 18. PMID: 23420922; PMCID: PMC4861949).
• Referans 26. Siwik, E, Larose P., Jackson KT, . Burke SM, , Mantler T. (2022). Experiences of At-Risk Women in Accessing Breastfeeding Social Support During the Covid-19 Pandemic . Journal of Human Lactation; 08903344221091808.
• Referans 27. Şahin G. (2008). Emziren annelerin emzirme ile ilgili bilgi, uygulama ve davranışlarının değerlendirilmesi. Uzmanlık tezi: İstanbul Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Aile Hekimliği Koordinatörlüğü. İstanbul
• Referans 28. Şenol, D. K. ve Pekyiğit, A. (2021). Normal Doğum ve Sezaryende Doğum Sonu Stresin Emzirme Öz-yeterliliğine Etkisi. Jinekoloji-Obstetrik ve Neonatoloji Tıp Dergisi;18(4), 1062-1069.
• Referans 29. Tanrıverdi S, Altun Koroğlu Ö, Kultursay N, Egemen A. (2014). Annelerin anne sütünü arttıran faktörlere ilişkin görüş ve yaklaşımları.The journal of pediatric research. 2014; 1(2),84-86.
• Referans 30. Taşkın, L. (2014). Doğum ve Kadın Sağlığı Hemşireliği. Ankara: Özyurt Matbaacılık.
• Referans 31. Topal, S., Çınar, N., ve Altınkaynak, S. (2017). Emzirmenin anne sağlığına yararları. Journal of Human Rhythm, 3(1), 25-31.
• Referans 32. Tulay, A. (2016). Çanakkale’de yaşayan farklı kültürlerde lohusalık bakımının karşılaştırılması: Nitel araştırma. Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Referans 33. Van Dellen SA, Wisse B, Mobach MP, Dijkstra A. (2019). The effect of a breastfeeding support programme on breastfeeding duration and exclusivity: a quasi-experiment. BMC Public Health;19(1):993.
• Referans 34. Yalçın H. (2012). Gebelik, doğum, lohusalık ve bebek bakımına ilişkin geleneksel uygulamalar (Karaman örneği). Çocuk sağlığı ve hastalıkları dergisi; 55(1), 19-31 Referans 35. Yaman, S., ve Balcı, E. (2019). Anne sütünü artıran geleneksel uygulamalar. Sağlık Akademisyenleri Dergisi; 6(4)