Ergenlerin Sosyal Becerileri ve Okula Yönelik Öfke Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi 1

Yıl 2018, Cilt: 6 Sayı: 1, 51 - 60, 30.06.2018

Hasan Gümüş İbrahim Yenen Arzu Özyürek

Öz

Geçmişten günümüze artarak devam eden şiddet ve öfke davranışları, bu davranışların olumsuz etkileri her bireyin yaşamında etkili olmaktadır. Tüm dünyada toplumsal bir sorun olan şiddet, öfke ve saldırganlık sorunlarının en aza indirilmesinde, konunun ayrıntılı olarak ele alınması ve özellikle ergenlerin sosyal becerilerinin geliştirilmesi önemli görünmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, ortaöğretime devam eden ergenlerin sosyal becerileri ve okula yönelik öfke düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Çalışma grubunu, 400 ortaöğretim öğrencisi oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında Sosyal Beceri Envanteri ve Çok Boyutlu Okul Öfke Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde, verilerin normal dağılım göstermesi nedeniyle t-Testi ve ANOVA kullanılmıştır. Sonuç olarak, öğrencilerin cinsiyeti ile Sosyal Beceri Envanteri toplam puanları arasında anlamlı bir fark olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin sınıf düzeyine göre Sosyal Beceri Envanteri puanlarında anlamlı bir fark bulunmamıştır Öğrencilerin Sosyal Beceri Envanteri Toplam Puanı ve Çok Boyutlu Okul Öfke Ölçeği puanları
arasında anlamlı düzeyde bir ilişki olmadığı belirlenmiştir. Konu literatür bilgileri ve elde edilen bulgular ışığında tartışılarak öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal Beceri, Okula Yönelik Öfke, Ortaöğretim

The Investigation the Relationship between Social Skills and Anger Levels of Adolescents

Öz

Violence and rage behaviors, ongoing increasingly from past to present and the adverse effects of these behaviors are effecti ve
on everyone's life. It's thought that discussing the issues violence, anger and aggression that are social problems in whole
world and effectively getting benefit from the adolescents' social skills practice in decreasing these problems at lowest degree
are really important. With this thought it is aimed here of examining the relationship between social skills and anger levels for
secondary school adolescents. Totally 400 students from each grades of secondary school students are formed the workgroup.
Social skills inventory and multidimensional school anger scale are used in collecting the peri od it is seen that there is a significant differences between total points of Social Skills Inventory according to gender of the
students. On the other hand no important differences seen in Social Skills Inventory points according to class levels of the
students. And also it is stated that there is no logical relationship between Social Skills Inventory Total points and
Multidimensional School Anger Scale points. Finally it is concluded that with literature reviews and observed details it is really
required to increase educational programs of Social Skills in secondary school students, to make preventive works on issues of
hostility, anger life, harsh statement which are bottom levels of anger and also increasing the positive coping strategies.

Anahtar Kelimeler

Social Skills, Anger, Secondary School, Adolescence

Kaynakça

• Adana & Arslantas, F. (2011). Ergenlikte öfke ve öfkenin yönetiminde okul hemşiresinin rolü. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 12(1), 57-62.
• Akpınar, S. (2010). Spor federasyonlarında çalışanların, sosyal beceri, iş doyumu ve problem çözme yeterlilikleri üzerine bir araştırma. Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Ayekin, D. N. (2014). Anne babaların ve okul öncesi öğretmenlerin cinsel istismara uğrayan çocuklara yönelik tutumlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Aydın, B. (2005). Ergenlikten yetişkinliğe grup çalışmaları, l.Baskı Nobel Yayınları: Ankara.
• Bacanlı, H. (2012). Sosyal beceri eğitim. Pegem Akademi: Ankara.
• Bedel, A. (2011). Kişiler arası sorun çözme beceri eğitiminin ergenlerin sürekli öfke ve öfke ifade tarzlarına etkisinin incelenmesi. Doktora Tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
• Bektaş, A. (2010). İlköğretim Okulu Yöneticilerinin Sosyal İletişim Becerileri ile Sınıf Öğretmenlerinin Motivasyonu Arasındaki İlişki. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Çimen, N. (2009). Okul öncesi eğitimi programı'nda altı yaş grubu çocukların sosyal becerilerinin gerçekleşme düzeyi. Yüksek Lisans Tezi. Atatürk Üniversitesi, Ankara.
• Çivitçi, N. (2007). Çok boyutlu oklu öfke ölçeğinin Türkçe'ye uyarlanması. Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22),99-109.
• Dilekman, M. Başçı, Z.ve Bektaş, F. (2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 1-50.
• Ersoy, E. (2013). Ortaokul öğrencilerinin algıladıkları anne baba tutumları ile benlik saygısı ve depresyon düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Fatih Üniversitesi, İstanbul.
• Gizir, Z. (2002). Anaokuluna devam eden dört-beş yas çocuklarında sosyal davranışların gelişimi ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Gök, M. (2009). Aile içi şiddet ve öfke ifade tarzları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Ankara.
• Gönültaş, O. (2013). Ortaokul son sınıf öğrencilerinin öfke ve saldırganlık düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kabasakal, Z. ve Çelik,N.(2010). The effects of social skills' training on elementary school students' social adjustment. Elementary Education On/ine, 9(1), 203-212.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri (Geliştirilmiş 1 l.Baskı). Tekışık Web Ofset: Ankara.
• Karataş, Z. (2008). Lise öğrencilerinde öfke ve saldırganlık. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(3), 277-294.
• Karataş, Z. (2009). Bilişsel davranışçı teknikler kullanılarak yapılan öfke yönetimi programının ergenlerin saldırganlığını azaltmadaki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 12-24.
• Kayaoğlu, M. (2014). Sorularla ve örnek vakalarla öfke kontrolü. Nesil Yayınları: İstanbul.
• Kısaç, i. (2005). Gençlerin öfkelerini ifade ettikleri hedef kişiler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 25(2), 71-81.
• Kırımoğlu, H., Parlak, N., Dereceli, Ç. & Kepoğlu, A. (2008). Lise öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin spora katılım düzeylerine göre incelenmesi, Niğde Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2 (2), 14 7-154.
• Köknel, Ö. (2000). Bireysel ve toplumsal şiddet (2. Basım), Altın Kitaplar Yayınevi: İstanbul.
• Memiş, A. & Memiş, U.A. (2013). Cinsiyet, başarı ve sosyal beceri. Karaelmas Journal of Educational Sciences, 1,43-49.
• Özyürek, A. ve Ceylan,Ş.(2014). Okul öncesi çocuklarda sosyal becerilerin desteklenmesi konusunda öğretmen ve veli görüşlerinin belirlenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35 (1),99-114.
• Özyürek, A., Begde, Z. & Yavuz, N. F. (2014). Okul öncesi çocukların sosyal becerileri ile yakın çevresindeki yetişkin etkileşimleri arasındaki ilişki. Sosyal Bilimler Dergisi,16(2), 115-134.
• Özyürek, A. ve Tezel Şahin, F. (2010). Anne baba olmak ve anne babaların çocuk yetiştirme tutumları, anne baba eğitimi (Ed.: Tülin Güler), ss: 35-52. Pegem Yayıncılık: Ankara.
• Sarı, E. (2007). Anasınıfına devam eden 5-6 yaş grubu çocukların, annelerinin çocuk yetiştirme tutumlarının, çocuğun sosyal uyum ve becerilerine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Soykan, Ç. (2003). Öfke ve öfke yönetimi, Kriz Dergisi, 11(2),19-27.
• Vatandaş, C. (2003). Aile ve şiddet: Türkiye'de eşler arası şiddet. Afyon Kocatepe Üniversitesi Yayınları no: 58, Afyonkarahisar.
• Yeğin, H. i. (2010). Öfke duygusu ve dinı açıdan baş edebilme yolları din bilimleri. Akademik Araştırma Dergisi,10(2):235-238.
• Yılmaz, V. (2004). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarına anneannelerin etkilerinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Yiğit, Y. (2011). İlköğretim il. kademe öğrencilerinin sosyal beceri düzeyleri ile benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 3 35-34 7.
• Yüksel, G. (1998). Sosyal beceri envanterinin Türkçeye uyarlanması: geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi/PDR, 2(9), 15-78 WHO. (2002). World report on violence and health, Geneva.