Çankırı’da Bazı Kireçtaşı Agrega Kaynaklarının Betonda Kullanılabilirliğinin Araştırılması

Yıl 2023, Cilt: 13 Sayı: 2, 363 - 381, 15.06.2023

Houssein Hassan Waberı , Abdoulrazack Djama Abdıllahı , Ahmet Kaplan , Başak Varlı Bingöl , Ender Sarıfakıoğlu

https://doi.org/10.31466/kfbd.1209079

Öz

Bu çalışmada, Çankırı ilinde bulunan iki agrega ocağından çıkarılan kireçtaşlarının beton agregası olarak kullanılabilirliği araştırılmıştır. Bu amaçla iki ocaktan agrega numuneleri alınmış ve alınan numuneler üzerinde elek analizi, özgül ağırlık, su emme, yığın yoğunluğu, çok ince malzeme içeriği, yassılık endeksi, metilen mavisi, parçalanma mukavemeti, aşınma direnci, donma-çözülme, alkali-silika reaktivitesi, asitte çözülebilen sülfat, toplam kükürt testleri yapılmıştır. Sonuç olarak, Çapar köyü (Şabanözü, Çankırı), Seydiköy (Eldivan, Çankırı) ve Doğu mahallesi (Korgun) agrega ocaklarından elde edilen agregalar üzerinde yapılan deneylerin sonuçları, standartlarda verilen sınır değerlerle karşılaştırılmıştır ve kireçtaşlarının betonda kullanılabilirliği belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Kireçtaşı, Taşocakları, Agrega, Agrega kullanılabilirlik testleri

Investigation of the Usability Limestone Sources for Production of Concrete in Çankırı, Türkiye

Öz

In this study, the usability of limestone extracted from two different aggregate quarries located in Çankırı province as concrete aggregate was investigated. For this purpose, aggregate samples were taken from the two quarries and on the samples taken, sieve analysis, specific gravity, water absorption, bulk density, very fine material content, flakiness index, methylene blue, disintegration strength, abrasion resistance, freeze-thaw, alkali-silica reactivity, acid soluble sulfate and total sulfur tests were carried out. As a result, the results of the tests performed on aggregates obtained from the limestone quarries around Çapar village (Şabanözü, Çankırı), Seydiköy (Eldivan, Çankırı) and Doğu district (Korgun) were compared with the limit values given in the standards and the usability of these limestone as concrete aggregates was determined. According the tests performed on the aggregates it can be clearly seen that, that all properties of these aggregates are suitable according to the EN standards.

Anahtar Kelimeler

Limestone, Quarries, Aggregate, Aggregate usability tests

Kaynakça

• Akman M.S. (1990). Yapı Malzemeleri. İTÜ İnşaat Fakültesi yayını, sayı.1408, İstanbul, 162s.
• Altınsoy, F., Karahan, N. Ş., Çankaya, R. ve Karabayır, A. (2017). Çanakkale Elmacık yöresi kalker taşlarının beton agregası olarak uygunluğunun araştırılması. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 3(1): 48-58.
• Arslan, M. (2001). Beton (Dökümü, kalıpları, kusurları, dayanıklılığı). İstanbul: Atlas Yayınları.
• Bahattin, K. (2000). Betonun dayanım ve durabilitesini sağlayan parametreler. Mühendislik Bilimleri Dergisi, 6, 78-85.
• Gezer, B. B. (2009). Mersin İli Çelebili Köyü İçmeler Mevkiinde Yüzeyleyen Kireçtaşlarının Beton Ve Asfalt Agregası Olarak Kullanılabilirliğinin İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Adana.
• Kocabay, N. 1991. Sivas-Hafik Ocağındaki Agreganın Beton Yapımında Kullanılabilirliğinin Araştırılması. Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 40 s.
• Kambiz, R. (2013). Betonda alkali-silis reaksiyonu bir derleme (Çağrılı Bildiri). Beton 2013 Hazır Beton Kongresi, (pp. 289-311). İstanbul.
• Poitevin, P. (1999). Limestone aggregate concrete, usefulness and durability. Cement and Concrete Composites, 21: 89-97.
• Sarıfakıoğlu, E., Sevin, M., Esirtgen, E., Bilgiç, T., Duran, S., Parlak, O., Karabalık, N.N., Alemdar, S., Dilek, Y., and Uysal, İ. (2011). Çankırı–Çorum Havzasını Çevreleyen Ofiyolitik Kayaçların Jeolojisi: Petrojenezi, Tektoniği ve Cevher İçerikleri. MTA Derleme Rapor No: 11449, Ankara (yayımlanmamış).
• Şimşek, O. (2020). Beton ve Beton Teknolojisi. Altıncı Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Tutmaz and Karaman, 2010. Utilization Possibility of Natural Aggregate Resources in Central Town of Tokat as Concrete Aggregate. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty,7 (1), 71-83.
• TS EN 12620. (2003). Beton agregaları. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 1097-2. (2000). Agregaların mekanik ve fiziksel özellikleri için deneyler bölüm 2: Parçalanma direncinin tayini için metotlar. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 1097-3. (1999). Agregaların fiziksel ve mekanik özellikleri için deneyler bölüm 3: Gevşek yığın yoğunluğunun ve boşluk hacminin tayini. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 1097-6. (2002). Agregaların mekanik ve fiziksel özellikleri için deneyler bölüm 6: Tane yoğunluğu ve su emme oranının tayini. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 1367-1. (2008). Agregaların ısıl ve bozunma özellikleri için deneyler bölüm 1: Donmaya ve çözülmeye karşı direncin tayini. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 1744-1. (2013). Agregaların kimyasal özellikleri için deneyler bölüm 1: Kimyasal analiz. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 932-2. (1999). Agregaların genel özellikleri için deneyler bölüm 2: Laboratuvar numunelerin azaltılması metodu. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 933-1. (2012). Agregaların geometrik özellikleri için deneyler bölüm 1: Tane büyüklüğü dağılımı tayini – eleme yöntemi. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 933-3. (2012). Agregaların geometrik özellikleri için deneyler bölüm 3: Tane şekli tayini – yassılık endeksi. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS EN 933-9. (2014). Agregaların geometrik özellikleri için deneyler bölüm 9: İnce tanelerin tayini – metilen mavisi deneyi. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• TS 13516. (2012). Agregaların potansiyel alkali reaktivitesinin tayini (harç çubuğu yöntemi). Ankara: Türk Standartları Enstitüsü.
• Yaşar, E. and Erdoğan, Y. 2003. Usability of Ceyhan (Adana) Limestone as Aggregate in Concrete. Ill Ulusal Kırmataş Sempozyumu. 3-4 December 2003, Istanbul. Proceedings, 205-211.