“ÖRGÜT KÜLTÜRÜ” VE “LİDERLİK” TÜRLERİNE İLİŞKİN ALGILAMALAR İLE YÖNETİCİLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Yıl 2008, Cilt: 2008 Sayı: 1, 13 - 40, 01.03.2008

Editörden İsmail Bakan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

“ÖRGÜT KÜLTÜRÜ” VE “LİDERLİK” TÜRLERİNE İLİŞKİN ALGILAMALAR İLE YÖNETİCİLERİN DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ: BİR ALAN ARAŞTIRMASI

Öz

Literatürde, liderliğin örgütün etkinliği ve örgütsel kültürün oluşumu ve değişiminde önemli rol oynadığı ileri sürülmektedir. Bu nedenle, bu araştırmada, liderlik ve örgüt kültürü kavramları çalışmanın temel değişkenleri olarak kullanılmıştır. Bu çalışmada farklı “liderlik” ve “örgüt kültürü” türlerine ilişkin yöneticilerin algılamaları ile demografik özellikleri arasındaki ilişkiler incelenmiştir. Araştırma verileri, Kahramanmaraş’ta faaliyette bulunan 12 firmada çalışan yöneticilere uygulanan anketler ile elde edilmiştir. Dağıtılan 120 anketten 105 kullanılabilir anket elde edilmiş olup, anketlerin geri dönüş oranı %87,5 olarak gerçekleşmiştir. Araştırma bulguları; yöneticilerin bazı demografik özellikleri ile farklı “liderlik” ve “örgüt kültürü” türlerine ilişkin algılamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler olduğunu açığa çıkarmıştır

Anahtar Kelimeler

Örgüt Kültürü , Liderlik , Demografik Özellikler , Alan Araştırması

Kaynakça

• Acar, A.C. (1997). “Hava Harp Okulu ve İ.Ü. İşletme Fakültesi Öğrencilerinin Liderlik Yönelimlerine İlişkin Bir Araştırma”, 21. Yüzyılda Liderlik Sempozyumu, Tuzla, İstanbul.
• Acuner, T. ve Yılmaz, G. (2000). “Günümüzün Etkin Liderlik Anlayışı: Değişimci Liderlik”. Yönetim ve Ekonomi, Sayı 6, ss.1-12.
• Avolio, B. J. ve Bass, B. M. (2002). Manual for the multifactor leadership questionnaire (Form 5X). Mindgarden, Redwood City. CA. Bakan, İ., Büyükbeşe, T., ve Bedestenci, Ç. (2004). Örgüt Sırlarının Çözümünde Örgüt Kültürü: Teorik ve Ampirik Yaklaşım. Alfa Yayım, İstanbul.
• Bakan, İ. (2004). Yöneticiler İçin Başarı Stratejileri. Beta Yayım, İstanbul.
• Bass, B. M. ve Avolio, B. J. (1994). Improving organizational effectiveness through transformational leadership. Sage, Thousand Oaks CA.
• Bass, B.M. (1965). Leadership, Psychology and Organizational Behaviour. John Weatherhill Inc., Tokyo.
• Bass, B. M. (1985). Leadership and performance beyond expectations. Free Press. New York.
• Baysal, C.A. ve Tekarslan, E. (1996). İşletmeciler İçin Davranış Bilimleri, Avcıol Basım, İstanbul.
• Bingöl, D. (1997). Personel Yönetimi. (Üçüncü Baskı), İstanbul.
• Bowditch, J. L. ve Buono, A. F. (2001). A Primes on Organizational Behaviour. (Fifth Edition) John Wiley & Sons, New York.
• Bowsers, D. G. ve Seashore, S. E. (1966). “Predicting organizational effectiveness with a Four-factor theory of leadership”. Administrative Science Quarterly, 11, ss.238-263.
• Brush, D.H., Moch, M. K. ve Pooyan, A. (1987). “Individual demographic differences and job satisfaction”. Journal of Occupational Behaviour. 8, ss.139-155.
• Bryman, A. ve Cramer, D. (1997). Quantitative Data Analysis with SPSS for Windows: A guide for social scientists. London: Routledge. Campbell, J. P. ve Freeman, S. J. (1991). “Cultural congruence, strength and type: Relationships to effectiveness”. In Woodman, R. W. And Passmore, W. A. (eds.) Research in Organizational Change and Development, Vol:5, Greenwich, CT: JAI Press.
• Can, H. (1992). Organizasyon ve Yönetimi. Adım Yayıncılık, Ankara. Clugston, M., Howell, J. P. ve Dorfman, P. W. (2000). “Does cultural socialization predict multiple bases and foci of commitment?” Journal of Management, 26, ss.5-30.
• Cohen, A. (2006). “The relationship between multiple commitments and organizational citizenship behaviour in Arab and Jewish culture”. Journal of Vocational Behaviour, 69, ss.105-118.
• Cooke, R. A. ve Rousseau, D. M. (1988). “Behavioral norms and expectations: A quantitative approach to the assessment of organizational culture”. Group and Organizational Studies, 13(3), ss.245-273.
• Davis, S. M. (1984). Managing corporate culture. New York: Ballinger.
• Deal, P. ve Kennedy, A. (1982). Corporate cultures. Reading, MA: Addison-Wesley.
• Deshpande, R., Farley, J. U. And Webster, F. E. (1993). “Corporate culture, customer orientation and innovativeness in Japanese Firms: A Quadrad Analysis”. Journal of Marketing, 57(January), ss.23-27.
• DuBrin, A. J. (1997). Essentials of Management. South-Western College Publishing, Ohio.
• Eren, E. (1991). Yönetim ve Organizasyon. İşletme Fakültesi Yayın No: 236, İstanbul.
• Ertürk, M. (2000). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon. Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Fiedler, F. E. (1967). A Theory of Leadership of Effectiveness. McGraw Hill, New York.
• Fleishman, E. A. (1957). “A leadership behavior description for industry”. In Stogdill, R. M. and Coons, A. E. (eds.) Leader Behavior: Its description and measurement. Columbus, OH: The Ohio State University Bureau of Business Research.
• Gardner, J.W., (1990). On Leadership. The Free Press, New York.
• Handy, C. B. (1981). Understanding Organization. 2. Ed. Hazell Watson Ltd., Aylesbury.
• Heifetz, R. A. ve Laurie, D. L. (1997). “The Work of Leadership”. Harvard Business Review, January-February, ss.124-135.
• Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work-related values. London: Sage.
• House, R. J. (1971). “A path goal theory of leader effectiveness”. Administrative Science Quarterly, 16, ss.321-338.
• House, R. J. ve Dessler, G. (1974). “The path-goal theory of leadership: Some post hoc and a priori tests”. In Hunt, J. G. And Larson, L. L. (eds.). Contingency approaches to leadership. Carbondale, IL: Southern Illinois University Press.
• House, R. J., Javidan, M., Hanges, P. ve Dorfman, P. (2002). “Understanding cultures and implicit leadership theories across the globe: an introduction to project GLOBE”. Journal of World Business, 37, ss.3-10.
• Jung, D. (2001). “Transformational and transactional leadership and their effects on creativity in groups”. Creativity Research Journal. 13, ss.185-195.
• Ke, W. ve Wei, K. K. (2007). “Organizational culture and leadership in ERP implementation”. Decision Support Systems, ss.1-11.
• Kirkman, B. L. ve Shapiro, D. L. (2001). “The impact of cultural values on job satisfaction and organizational commitment in self- managing work teams: The mediating role of employee resistance”. Academy of Management Journal, 44, ss.557-569.
• Koçel, T. (1989). İşletme Yöneticiliği. İstanbul.
• Koçel, T. (2001). İşletme Yöneticiliği. 8. Baskı. Beta Basım, İstanbul. Kohli, A. (1989). “Effects of Supervisory Behavior: The role of individual differences among salespeople”. Journal of Marketing. 53(October), ss.40-50.
• Korte, R. F. ve Chermack, T. J. (2006). “Changing organizational culture with scenario planning”. Futures, ss.1-12.
• Lee, R. ve Wilbur, E. R. (1985), “Age, education, job tenure, salary, job characteristics and job satisfaction: A multivariate analysis”. Human Relations, 38, ss.781-791.
• McGregor D. (1970). Örgütün İnsan İlişkileri Yönü. Çeviren: D. Energin. ODTÜ İdari İlimler Fakültesi Yayını , No:16, Ankara.
• Mullins, L. J. (1999). Management and organizational behavior. London: Financial Times.
• Norusis, M. J. (1992). SPSS for windows professional statistics, release 5. Chicago: SPSS Inc.
• Ogbonna, E. ve Harris, L. C. (2000). “Organizational culture and performance: empirical evidence from UK companies”. International Journal of Human Resource Management, 11(4), ss.766-788.
• Özgen, H., Öztürk, A. ve Yalçın, A. (2001). Temel İşletmecilik Bilgisi. Nobel Kitabevi, Adana.
• Paksoy, M. (2002). Çalışma ortamında insan ve toplam kalite yönetimi. İstanbul Üniversitesi Yayın No: 4356, Çantay Yayın, İstanbul.
• Quinn, R. E. (1988). Beyond rational management. San Francisco: Jossey-Bass.
• Roberts, K. H., ve Hunt, D. M. (1991). Organizational Behaviour. PWS-Kent Publishing Company, Boston, USA.
• Saleh, S. D. ve Otis, J. L. (1964), “Age and Levels of Job Satisfaction.” Personnel Psychology, 17, ss.425-430
• Savaş, B. (1998). “Değişen Liderlik”. Excellence, Nisan, s.9.
• Schein, E. H. (1985). Organizational culture and leadreship. San Francisco: Jossey-Bass.
• Schermerhorn, J.R., Hunt, J.G. ve Osborn, R.N. (1995). Basic Organizational Behaviour. John Wiley and Sons Inc., New York.
• Schneider, W. E. (1999). Why good management ideas fail – understanding your corporate culture. Paradigm Shift International, USA.
• Stogdill, R. M. (1963). Manual for leadership description questionnaire form XII, Columbus, OH: The Ohio State University Bureau of Business Research.
• Stoner, J. A. F. ve Freeman, R. E. (1992). Management (Fifth Edition), Prentice Hall International, Inc., London.
• Şimşek, H. (2002). Liderlik. T.C. Milli Eğitim Bakanlığı, Eğitim Kurumları Yönetici Adaylarının Eğitim Yönetimi Ders Notları, MEB Yayınevi, Ankara, ss.90-98.
• Teas, R. K. (1981). “An empirical test of salesperson’s job expectancy and instrumentality perceptions”. Journal of Marketing Research, 18(May), ss.209-226.
• Triandis, H. C. (1994). Culture and social behaviour. New York, NY: McGraw-Hill.
• Trice, H. M. ve Beyer, J. M. (1993). The culture of work organizations. Englewood Cliff, NJ: Prentice-Hall.
• Tsui, A. S., Zhang, Z., Wang, H., Xin, K. R. ve Wu, J. B. (2006). “Unpacking the relationship between CEO leadership behaviour and organizational culture”. The Leadership Quarterly, 17, ss.113-137.
• Vandenberghe, C., Stinglhamber, P., Bentein, K., ve Delhaise, T. (2001). “An examination of the cross-cultural validity of multidimensional model of commitment in Europe”. Journal of Cross- Cultural Psychology, 32, ss.322-347.
• Vries, D. K. M. ve Miller, D. (1986). “Personality, culture and organization”. Academy of Management Review, 11(2), ss.266-279.
• Weinrich, H. ve Koontz, H. (1993). Management: Global perspective. 10th. ed. McGraw Hill Int.
• Xenikou, A., ve Furnham, A. (1996). “A correlational and factor analysis study of four questionnaire measures of organizational culture”. Human Relations, 49(3), ss.349-371.
• Zeits, G. (1990), “Age and work satisfaction in a government agency: A situational perspective.” Human Relations. 43, ss.419-438.