A Panorama of Ottoman Modernity: Consumption Patterns in the 19th Century

Yıl 2022, Cilt: 24 Sayı: 43, 1005 - 1017, 30.12.2022

Talha Köseoğlu

Öz

Social history opens new perspectives into understanding the Ottoman modernization process by focusing on different social actors rather than seeing the state as the only agent of the process. This approach rejects considering ordinary people in the Ottoman Empire as passive recipients of top-down modernization policies or reactionary forces against modernization. An important aspect of understanding the role of social actors in the modernization process is to reflect on their consumption practices, as consumption has become the widespread social and economic behavior for social differentiation in modern times. By focusing on the changes in clothing and fashion; media and advertisement; use of public spaces; leisure activities and charity; and cultural consumption in the 19th century Ottoman Empire, this paper argues that consumption practices of different social groups in the Ottoman Empire explains how they locate themselves within the general social structure against other social groups and the state.

Anahtar Kelimeler

modernity, consumption, Ottoman modernization, social history, social identity

Osmanlı Modernitesinin Bir Panoraması: 19. Yüzyılda Tüketim Örüntüleri

Öz

Sosyal tarih, devleti Osmanlı modernleşme sürecinin tek faili olarak görmek yerine farklı toplumsal aktörlere odaklanarak süreci anlamak için yeni bakış açıları sunar. Bu yaklaşım, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki sıradan insanları yukarıdan aşağıya modernleşme politikalarının pasif alıcıları veya modernleşmeye karşı reaksiyoner güçler olarak görmeyi reddeder. Tüketim modern zamanlarda sosyal farklılıkları ifade etmeye yönelik yaygın sosyal ve ekonomik davranış haline geldiğinden, modernleşme sürecinde sosyal aktörlerin rolünü anlamanın önemli bir yönü onların tüketim pratikleri üzerine düşünmektir. Bu çalışma, giyim ve modadaki; medya ve reklamlardaki, kamusal alanların kullanımındaki, boş zaman etkinlikleri ve hayır işlerindeki ve son olarak kültürel tüketimdeki değişimlere odaklanarak 19. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nda tüketim örüntülerini ele alan bu makale, Osmanlı İmparatorluğu’ndaki farklı toplumsal grupların tüketim pratiklerinin, genel toplumsal yapı içinde, kendilerini diğer toplumsal gruplara ve devlete karşı nasıl konumlandırdıklarını açıkladığını savunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

modernite, tüketim, Osmanlı modernleşmesi, toplumsal tarih, toplumsal kimlik

Kaynakça

• Abou-Hodeib, T. (2012). The Material Life of the Ottoman Middle Class. History Compass, 10(8), 584-595.
• Anastassiadou, M. (2001). Tanzimat Çağında Bir Osmanlı Şehri: Selanik. (Işık Ergüden, Trans.). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
• Bali, R. N. (2010). Portraits From a Bygone Istanbul: Georg Mayer and Simon Brod. Istanbul: Libra Kitapçılık.
• Barkey, K. (2008). Emprie of Difference: The Ottomans in Comparative Perspective. New York: Cambridge University Press.
• Behar C. and Duben A. (1996[1991]). İstanbul Haneleri: Evlilik, Ail eve Doğurganlık, 1880-1940. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Davis, F. (2006). Osmanlı Hanımı. (Bahar Tırnakcı, Trans.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Exertzoglou, H. (2003). The Cultural Uses of Consumption: Negotiating Class, Gender and Nation in the Ottoman Urban Centers During the 19th Century. International Journal of Middle East Studies. 35(1), 77-101.
• Frierson, E. B. (2000). Cheap and Easy: The Creation of Consumer Culture in Late Ottoman Society. In D. Quataert (Ed.), Consumption Studies and the History of Ottoman Empire, 1550-1922: An Introduction (pp. 243-260). Albany: State University of New York Press.
• Faroqhi, S. (2000). Subjects of the Sultans: Culture and Everyday Life in the Ottoman Empire from the Middle Ages until the Beginning of the Twentieth Century. New York: I.B. Tauris & Co. Ltd.
• Göçek, F. M. (1996). Rise of the Bourgeoisie, Demise of Empire: Ottoman Westernization and Social Change. New York: Oxford University Press.
• Jirousek, C. (2000). The Transition to Mass Fashion System Dress in the Later Ottoman Empire. In D. Quataert (Ed.), Consumption Studies and the History of Ottoman Empire, 1550-1922: An Introduction (pp. 201-242). Albany: State University of New York Press.
• Kasaba, R. (1988). The Ottoman Empire and the World Economy: The Nineteenth Century. Albany: State University of New York Press.
• Keyder, Ç. (1987). State and Class in Turkey: A Study of Capitalist Development. London: Verso.
• Micklewright, N. (2000). Personal, Public, and Political (Re)Constructions: Photographs and Consumption. In D. Quataert (Ed.), Consumption Studies and the History of Ottoman Empire, 1550-1922: An Introduction (ss. 261-288). Albany: State University of New York Press.
• Quataert, D. (1997). Clothing Laws, State, and Society in the Ottoman Empire, 1720-1829. International Journal of Middle East Studies. 29(3), 403-425.
• Quataert, D. (2000). Introduction. In D. Quataert (Ed.), Consumption Studies and the History of Ottoman Empire, 1550-1922: An Introduction (ss. 1-14). Albany: State University of New York Press.
• Toprak, Z. (1995). Tüketim Örüntüleri ve Osmanlı Mağazaları. Cogito: Dünya Büyük Bir Mağaza, 5(2), 25-28.
• Turgay, Ü. A. (1982). Trade and Merchants in Nineteenth-Century Trabzon: Elements of Ethnic Conflict. In Benjamin Braude and Bernard Lewis (Ed.), Christians and Jews in the Ottoman Empire: The Functioning of A Plural Society (Vol. 1: The Central Lands). (ss. 287-318). New York: Holmes & Meier Publishers, Inc.
• Wallerstein, I. (1974). The Modern World-System I: Capitalist Agriculture and the Origins of the European World-Economy in the Sixteenth Century. New York: Academic Press, Inc.
• Wallerstein, I. (1979). The Ottoman Empire and the Capitalist World-Economy: Some Questions for Research. Review (Fernand Braudel Center), 2(3), 389-398.