TDY 2007 VE TBDY 2018 YÖNETMELİKLERİNE GÖRE YAPI YÜKSEKLİĞİNİN TABAN KESME KUVVETİ VE TEPE DEPLASMANI ÜZERİNDEKİ ETKİSİNİN İNCELENMESİ

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 4, 930 - 942, 01.12.2020

İsmail ÜNSAL Fatih Ali ÖNCEL Fatih ŞAHAN

https://doi.org/10.36306/konjes.752139

Cited By: 7

Öz

Bu çalışmada, Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (2018) ve Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik (2007) kapsamında bina yüksekliğinin, toplam eşdeğer deprem yükü (taban kesme kuvveti) ve maksimum tepe deplasmanı üzerindeki etkisi karşılaştırılmalı olarak incelenmiştir. Bu amaçla ele alınan yapı örneği, ETABS bilgisayar programında, başta 30 kat olarak modellenmiş ve yapılan her analiz sonrası 1 adet ara kat eksiltilerek 5 ile 30 katlar arasındaki 26 adet model için analizler tekrarlanmıştır. Yapının 15 metre ile 91 metre arasında değişen yüksekliklere sahip modelleri için Mod birleştirme yöntemine göre hesaplanmış olan taban kesme kuvveti ve maksimum tepe deplasmanı gibi büyüklükler kaydedilmiştir. TBDY 2018 esas alınarak elde edilen taban kesme kuvveti değerlerinin TDY 2007 esas alınarak elde edilen taban kesme kuvveti değerlerinden çok daha düşük değerler aldığı gözlenmiştir. TBDY 2018 esas alınarak elde edilen taban kesme kuvveti değerlerinin ise yapı yüksekliği arttıkça doğrusala yakın bir ilişki ile azaldığı gözlenmiştir. Ayrıca taban kesme kuvveti değerlerinin yakın olması halinde, TBDY 2018 esas alınarak elde edilen maksimum tepe deplasmanı değerlerinin TDY 2007 esas alınarak elde edilen maksimum tepe deplasmanı değerlerinden çok daha büyük olduğu gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Tepe deplasmanları, periyot, taban kesme kuvveti, deprem, TBDY 2018

Investigation on The Effect of Building Height on Base Shear Force and Top Displacement According to Turkish Earthquake Code 2007 and 2018

Öz

In this study, the effect of the building height on the total equivalent seismic load (base shear) and the maximum top displacement was examined comparatively, within the scope of the Turkish Earthquake Code 2007 and 2018. The structure sample handled for this purpose was modeled as 30 storey at first in the ETABS computer program and after each analysis, 1 intermediate floor was decreased and analyzes were repeated for 26 models between 5 and 30 floors. For models of the building with heights ranging from 15 meters to 91 meters, values such as the base shear force and maximum top displacement obtained according to the response spectrum analysis were recorded. It was observed that the base shear force values obtained based on the 2018 earthquake regulation are much lower than the values obtained based on the 2007 earthquake regulation. It was observed that the base shear force values obtained based on the 2018 earthquake regulation decreased in linear relation with the increase in the height of the building. In addition, in case of equivalent values for base shear forces, it was observed that the maximum top displacement values obtained based on the 2018 earthquake regulation are much larger than the values obtained based on the 2007 earthquake regulation.

Anahtar Kelimeler

Top displacements, period, base shear forces, earthquake, TBDY 2018

Kaynakça

• Computers and Structures, INC., 2005. CSI Analysis Reference Manual For Sap 2000, Etabs And Safe. 1995 Avenue Berkeley, California 94704 USA, 415s. www.computersandstructures.com
• Çetin, K., Demir, A., Altıok, T.H., 2020, “2007 ve 2018 Türk deprem yönetmeliklerine göre yerel zemin sınıflarının yapılardaki burulma düzensizliğine etkisi”, Konya Mühendislik Bilimleri Dergisi, Cilt. 8, Sayı. 2, ss. 282-290.
• Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Ankara, 2007.
• Koçer, M., Nakipoğlu, A., Öztürk, B., Al-Hagri, M. C., Arslan, M. H., 2018, “Deprem kuvvetine esas spektral ivme değerlerinin TBDY 2018 ve TDY 2007’ye göre karşılaştırılması”, Selçuk Teknik Dergisi, Cilt. 17, Sayı. 2, ss. 43-58.
• Nemutlu, Ö.F., Sarı, A., 2018, “Deprem bölgelerinde yapılacak binalar hakkında yönetmelik 2007 ile Türkiye bina deprem yönetmeliği 2018’in karşılaştırılması”, International Engineering, Science and Education Conference (INESEC), Diyarbakır, 569-575, 14-17 Kasım 2018.
• Öztürk, M., 2018, “2018 Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği ve Türkiye Deprem Tehlike Haritası ile ilgili İç Anadolu bölgesi bazında bir değerlendirme” Selçuk Teknik Dergisi, Cilt. 17, Sayı.2, ss.31-42
• Öztürk, M., Selekoğlu, E. S., Baran, T., “Eşdeğer deprem yükü bakımından TBDY-2019 ile DBYBHY-2007 kıyaslaması” International Conference on Innovation, Sustainability, Technology and Education in Civil Engineering (iSTE-CE'2019), Hatay, 1157-1167, 13-15 Haziran 2019.
• Pampal, S., Özmen, B., “Türkiye Deprem bölgeleri haritalarının gelişimi”, Altıncı Ulusal Deprem Mühendisliği Konferansı, İstanbul, 105-115, 16-20 Ekim 2007.
• Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı, Ankara, 2018.
• Türkiye Deprem Tehlike Haritaları İnteraktif Web Uygulaması, https://tdth.afad.gov.tr/ ,2018.
• Ünsal, İ., 2013, Türk deprem yönetmeliğinde verilen deprem analiz yöntemlerinin yapı geometrisine bağlı olarak irdelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.