Boşanma Sonucu Manevi Tazminat Olgusuna İslam Aile Hukuku Açısından Bir Yaklaşım

Yıl 2005, Sayı: 5, 89 - 113, 01.06.2005

Nuri Kahveci

Öz

Boşanma sırasında şayet kusursuz olan eşin manevi

olarak bir zarara uğraması söz konusu ise bu zararın giderilmesi

Modern aile hukukunda kabul edilmiştir. Klasik dönem

İslam hukukçuları genel anlamda manevi tazminatı dikkate

almamışlardı. Günümüzde manevi tazminat önemli bir hukuki

problemdir. İslam hukukunda boşanan kadına mut’a adı altında

bir ödemenin yapılacağı kabul edilmiştir. Mut’a seklindeki

ödeme boşanmadan sonra koca tarafından kadına yapılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Manevi Zarar, Manevi Tazminat, Mut’a, Mehir, boşanma

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, eş-Şeybani, el-Müsned, Beyrut, ts. Akıntürk, Turgut, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, İstanbul, 2002
• Aktan, Hamza, “Kur’an’a Göre Boşanma Prosedürü”, Dini Araştırmalar, Ankara, 2002
• Ansay, Sabri Şakir, Hukuk Tarihinde İslam Hukuku, Ankara, 1958
• Ateş, Ali Osman, İslam’a Göre Cahiliye ve Ehl-i Kitap Örf ve Adetleri, İstanbul, 1996
• Aydın, M. Akif, İslam-Osmanlı Aile Hukuku, İstanbul, 1985
• Bardakoğlu, Ali, “Hak”,DİA, İstanbul, 1997
• Behnesi, Ahmed Fethi, el-Ukube fi’l-Fıkhı’l-İslami, Beyrut, 1983
• Benli, Abdullah, İslam Hukukunda Manevi Tazminat, Kayseri, (Basılmamış Doktora Tezi), 1995
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuki İslamiyye ve Istılahati Fıkhıyye Kamusu, İstanbul, ts.
• Birsen, Kemaleddin, Aile Hukuku, İstanbul, 1959
• Buhari, Muhammed b. İsmail, es-Sahih, İstanbul, ts.
• Ebu Davud, Süleyman b. Eş’as, es-Sünen, Beyrut, 1988
• Ebu Zehra, Muhammed, el-Ahvalu’ş-Şahsiyle, Beyrut, 1957
• -------------, İslam Hukuk Metodolojisi (Çev., Abdulkadir Şener), Ankara, 1986
• Eren, Fikret, Borçlar Hukuk Genel Hükümler, Ankara, 1988
• Ferra, Ebu Ya’la Muhammed b. Huseyn, el-Ahkamu’sSultaniyye, Beyrut, 1989
• İbn Abidin, Muhammed Emin, Reddu’l-Muhtar, İstanbul, 1984
• İbn Hümam, Kemaluddin Muhammed b. Abdilvahid, Şerhu Fethi’l-Kadir, Beyrut, tz.
• İbn Kudame, Abdullah b. Ahmed b. Mahmud, el-Muğni, Beyrut,1975
• İbn Mace, Ebu Abdillah Muhammed, es-Sünen, Beyrut, 1975
• İmam Malik b. Enes, el-Muvatta, Beyrut, ts.
• Karahasan, Mustafa Reşit, Sorumluluk Hukuku, İstanbul, 1995
• Karaman, Hayrettin, Mukayeseli İslam Hukuku, İstanbul, 1987
• Kasani, Alauddin Ebu Bekir b. Mes’ud, Bedaiu’s-Sanaî, fi Tertibi’ş-Şerai’, Beyrut, 1986
• Köse, Saffet, İslam Hukukunda Hakkın Kötüye Kullanılması, İstambul,1997
• Kurt, Abdurrahman, Bursa Sicillerine Göre Osmanlı Ailesi, Bursa, 1998
• Maverdî, Ebu’l-Hasan Ali b. Muhammed, el-Ahkamu’sSultaniyye, Beyrut, 1985
• Merğinani, Burhanuddin Ebi’l-Hasan, el-Hidaye Şerhu Bidayeti’l-Mübtedi, İstanbul, 1986
• Mevsılî, Abdullah b. Mahmud b. Mevdûd, el-İhtiyar li Ta’lili’lMuhtar, İstanbul, 1984
• Müslim, Ebu Huseyn el-Kuşeyri, es-Sahih, Beyrut, 1955
• Nesai, Ebu Abdirrahman Ahmed b. Şuayb, es-Sünen, Beyrut,ts.
• Saymen, Ferit Hakkı, Manevi Zarar ve Tazmini Sureti, İstanbul, 1940
• Senhuri, Abdurrezzak, Masadiru’l-Hak fi’l-Fıkhı’l-İslamî, Kahire, 1987
• Serahsi, Ebu Bekr Muhammed b. Ebi Sehl, el-Mebsut, Beyrut, 1986
• Süleyman Sırrı, Hulasatu’l-Muhtarîn, İstanbul, 1324
• Şaban, Zekiyuddin, el-Ahkamu’ş-Şeriyye li”l-Ahvali’ş-Şahsiyye, Bingazi, 1993
• -----------, İslam Hukuk İlminin Esasları (Çev., İ. Kafi Dönmez), Ankara, 1990
• Şevkani, Muhammed b. Ali b. Muhammed, Neylü’l-Evtar, Beyrut, 2002
• Tirmizi, Ebu İsa Muhammed, es-Sünen, Beyrut, ts.
• Tunçomağ, Kenan, Borçlar Hukuk, İstanbul, 1969
• Udeh, Abdulkadir, et-Teşri’u’l-Cinaiyyu’l-İslamî, Kahire, ts.
• Velidedeoğlu, Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku Aile Hukuku, İstanbul, 1960
• Yaman, Ahmet, İslam Aile Hukuku, Konya, 1998
• Zen-Ruffinen, Piermarco, “İsviçre Sorumluluk Hukukunda Destekten Yoksun Kalma Tazminatı ve Manevi Tazminat Konusunda Yeni Gelişmeler” (Çev.: Haluk Burcuoğlu), İstanbul, 1985, İBD, Cilt: 59, Sayı: 4-5-6
• ez-Zerka, Ahmed, Şerhu Kavaidi’l-Fıkhıyye, Beyrut, 1989
• Zeydan, Abdulkerim, İslam Hukukuna Giriş (Çev.: Ali Şafak), İstanbul, 1985
• -----------, el-Veciz fî Usuli’l-Fıkh, İstanbul, 1979