İslam Hukuku Açısından Töre Cinayetleri

Yıl 2006, Sayı: 7, 149 - 175, 01.06.2006

Feyza Şule Düşgün

Öz

Her toplumun kendi coğrafi, siyasi, ekonomik v.d. koşullarına

has bazı gelenekleri bulunmaktadır. Bu geleneklerden

bazıları, insan ve toplum hayatı için faydalı olduğundan hukuk

tarafından dikkate alınır. Bazıları da insana ve dolayısıyla topluma

zarar verdigi için hukuk tarafından geçersiz sayılır. Töre

cinayetleri, hukukun öncelikli olarak korumayı gaye edindigi

yasam hakkına bir saldırıdır. slam hukuku açısından da yasam

hakkı, kisinin vazgeçilmez haklarındandır. Bu nedenle,

hangi sebebe bağlı olursa olsun, bir insanın canının başka biri

tarafından alınması ne hukuk ne de din açısından meşru görülemez.

Anahtar Kelimeler

Töre (Gelenek), Cinayet, Hukuk, Din

Kaynakça

• ADAL, Erdal, Hukukun Temel İlkeleri, Beta Yay., İstanbul 1993
• AKDER, Necati, Bilim Davası ve Örf Korkusu, Ayyıldız Matbaası, An- kara 1976
• AKİPEK Jale-AKINTÜRK Turgut, Türk Medeni Hukuku, Beta Yay., İstanbul 2002
• AKSU, Zahit, İslam’ın Doğuşunda Toplumsal Realite, İlahiyat Yay., Ankara 2005
• AKŞİT, Mustafa Cevat, İslam Ceza Hukuku ve İnsani Esasları, Edebi- yat Fakültesi Matbaası, İstanbul 1976
• ATAR, Fahrettin, İslam Adliye Teşkilatı, Gaye Matbaası, Ankara 1979
• AVCI, Mustafa, “Türk Hukuk Tarihinde Hukuk Sisteminin Namus Ci- nayetlerine
• Yaklaşımı”, Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıy
• la Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu,
• Akader Yay., Diyarbakır 2003
• BAHAR, Halil İbrahim, “Cinsiyet Ayrımı, Töre veya Namus Cinayetleri, www.turkıshweekly.net, 01.02.07
• BELGESAY, Mustafa Reşit, Kur’an Hükümleri ve Modern Hukuk, Fa- külteler Matbaası, İstanbul 1963
• BİLMEN, Ömer Nasuhi, Hukuki İslâmiyye ve Istılahatı Fıkhiyye Ka- musu, I-II, İstanbul Matbaası, İstanbul 1950
• CİHAN, Ahmet, “Töre ve Namus Cinayetlerine Üniversite Gençliğinin Bakışı ve Toplumdaki İzdüşümü: Dicle Üniversitesi ve Diyar- bakır Örnekleri”,
• Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Tö
• re ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu,
• Akader Yay., Diyarbakır 2003
• ÇAĞATAY, Neşet, İslam Tarihi, TTK Yay., Ankara 1993
• ÇAĞIL, Orhan Münir, Hukuka ve Hukuk İlmine Giriş, Fakülteler Mat- baası, İstanbul 1966
• DONINI, Massimo, “İtalya’da Zanardelli Kanunundan Rocco Kanunu- na, Namus Nedeni ve Adam Öldürme”, Çev.: Recep Gülşen, Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayet- leri Uluslararası Sempozyumu, Akader Yay., Diyarbakır 2003
• EBU DAVUD, Süleyman b.Eş’as, es-Sünen, İstanbul 1981
• EBU SÜNNE, Ahmed Fehmi, el-Urf ve’l-Ade fi Ra’yi’l-Fukaha, Matbaatü’l
• Ezher Yay., Kahire 1949
• EBU ZEHRA, Muhammed, İslam Hukuku Metodolojisi, Çev.: Abdulkadir Şener,
• Fecr Yay., Ankara 1986
• ERBAY, Celal, İslam Ceza Muhakemesi Hukukunda İspat Vasıtaları, MÜİF Yay., İstanbul 1999
• EDİS, Seyfullah, Medeni Hukuka Giriş ve Başlangıç Hükümleri, AÜ Yay., Ankara 1993
• İBN AŞUR, M. Tahir, İslam Hukuk Felsefesi, Çev.: Vecdi Akyüz, Mehmet Erdoğan, İklim Yay., İstanbul 1988
• İBN MACE, Ebu Abdillah Muhammed, es-Sünen, Dar’ul-Fikr, Beyrut
• İBN RÜŞD, Bidayet’ül-Müctehid ve Nihayet’ül-Muktesid, Çev.: Ahmed Meylani, I-II, Özdemir Basımevi, İstanbul 1976 GRAF, Erwin; Falaturi, Abdoldjavad; May, Reinhard, “Custom/Tradition And Law in Traditional Islamic Jurisprudence”, Law and State, XLII, Tübingen 1990
• GÖKALP, Ziya, Türk Töresi, Akın Yay., İstanbul 1972
• GÖZLER, Kemal, Hukukun Temel Kavramları, Ekin Yay., Bursa 2003
• GÜNALTAY, Şemseddin, İslam Öncesi Araplar ve Dinleri, Sad.: M.Mahfuz Söylemez-Mustafa Hizmetli, Ankara Okulu Yay., Ankara 1997
• GÜNGÖR, Erol, Kültür Değişmesi ve Milliyetçilik, Ötüken Yay., İstan- bul 2006
• IŞIKTAÇ, Yasemin, Hukukun Kaynağı Olarak Örf ve Adet Hukuku, Alkım Yay., İstanbul 1997
• FINDIKOĞLU, Ziyaeddin Fahri, Hukuk Sosyolojisi, İsmail Akgün Matbaası, İstanbul 1958
• HALLAF, Abdulvahhab, İslam Hukuk Felsefesi, Çev.: Hüseyin Atay, AÜ Yay., Ankara 1985
• HATEMİ, Hüseyin, “Hukuka Aykırı Törenin Hukuktaki Sonuçları”, Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayet- leri Uluslar arası Sempozyumu, Akader Yay., Diyarbakır 2003
• HAVİLAND, W.A., Kültürel Antropoloji, Çev.: Hüsamettin İnanç- Seda Çiftçi, Kaknüs Yay., İstanbul 2002
• KAHVECİ, Nuri, İslam Borçlar Hukukunda Tazminat, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Erzurum 1998
• -----,“Ceza Vermenin Teleolojik Boyutu”, KSÜ İlahiyat Fakültesi
• Dergisi, II, Kahramanmaraş 2003
• ,“İslam Hukuku Açısından ‘Başlık’, Oş Devlet Üniversitesi İla- hiyat Fakültesi İlmi Dergisi, VI, Kırgızistan 2005
• KAREKLAS, Stephanos, “Yunanistan’da Namus Cinayetlerinin ‘Ayrı- calıklı’ Ele Alınışı”, Çev: Hakan Hakeri, Sosyolojik ve Hukuk- sal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sem- pozyumu, Akader Yay., Diyarbakır 2003
• KIYICI, Selahattin, İslam Hukukunda Örf ve Adet, İşaret Yay., İstan- bul 1990
• KÖSE, Saffet, İslam Hukukunda Hakkın Kötüye Kullanılması, MÜİF Yay., İstanbul 1997
• MAVERDİ, Ebu’l-Hasan, el-Ahkamu’s-Sultaniyye, Çev.: Ali Şafak, Bedir Yay., İstanbul 1976
• MÜSLİM, Ebu Huseyn el-Kuşeyri, es-Sahih, Beyrut ts. SABUNİ, Muhammed Ali, Ahkam Tefsiri, Çev.: Mazhar Taşkesenlioğlu, II,
• Şamil Yay., İstanbul 1984
• SARGIN, İzzet, İslam Hukuk Tarihinde Devlet ve Fonksiyonları, Yayın- lanmamış Doktora Tezi, Erzurum 2001
• ,“Değişim ve Hukuk”, KSÜ İlahiyat Fakültesi Dergisi, II, Kah- ramanmaraş 2003
• SIR, Aytekin, “Töre ve Namus Cinayetlerinin Ardında Yatan Psiko- Sosyal Sebepler”, Sosyolojik ve Hukuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Yay., Diyarbakır 2003
• ŞA’BAN, Zekiyyüddin, İslam Hukuk İlminin Esasları Çev.: İbrahim Kafi Dönmez, TDV Yay., Ankara 2000
• ŞENER, Mehmet, İslam Hukukunda Örf, Öğrenci Basımevi, İzmir 1984
• ÖZCAN, Mehmet Tevfik, Hukuk Sosyolojisine Giriş, Set Yay., İstanbul 2003
• TABERİ, Tefsiru’t-Taberi, Dar’ul-Fikr Yay., Beyrut 1984
• VELİDEDEOĞLU, Hıfzı Veldet, Türk Medeni Hukuku, İstanbul Matbaacılık, İstanbul 1948
• YILDIZ, M.Cengiz, “İntihar Bir Töre Cinayeti Mi?”, Sosyolojik ve Hu- kuksal Boyutlarıyla Töre ve Namus Cinayetleri Uluslararası Sempozyumu, Akader Yay., Diyarbakır 2003
• ZEYDAN, Abdulkerim, Fıkıh Usulü, Çev.: Ruhi Özcan, Emek Matbaa- cılık, İstanbul 1982 www.bianet.org.tr www.haberler.com www.radikal.com.tr www.tbmm.gov.tr
• www.turkhukuksitesi.com www.un.org.tr