KELAMCILARA GÖRE NÜBÜVVETTE ERKEKLİK ŞARTI

Yıl 2012, Sayı: 19, 75 - 104, 01.06.2012

Recep Ardoğan

Öz

Kelam ilminin temel konularından biri de nübüvvettir.

Mütekellimler, nebilerin sıfatları konusunda ihtilaf etmişlerdir.

Bu ihtilaflı konulardan biri de nübüvvette erkeklik şartıdır. İmam

Eş’arî, Âmidi, Kurtubî gibi bazı âlimler, bu şartı kabul etmezler;

Hz. Meryem, Hz. Musa (a.s.)’ın annesi gibi bazı kadınların nebi

olmalarını muhtemel görürler. Maturidiyye ise erkek olmanın

nübüvvette şart olduğunu kabul eder.

Anahtar Kelimeler

Peygamber, kadın peygamber, Eş’ariyye, Maturidiyye

Kaynakça

• Aliyyü’l-Kârî, ibn Sultan Muhammed, Dav’u’l-Meâlî Alâ Bed’ü’l-Emâli (Şerhu’l-Emâlî), İst. 1307.
• Şeyhzâde, Abdurrahim b. Ali el-Mueyyed, Nazmu’l-Ferâid, İst. 1288.
• Develioğlu, Ferit, Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, nşr. Aydın Sami Güneyçal, Aydın Kitabevi Yay., Ank., 1997;
• Kanar, Mehmet, Osmanlı Türkçesi Sözlüğü, yer yok trz. (kaynak:http://www.sevde.de/OsmanliTurkcesiSo zlugu.pdf)
• Sami, Şemseddin, Kâmûs-i Türkî, nşr. A. Cevdet, Çağrı Yay., Ank. 1317/1996.
• Yavuz, Yunus Şevki, “Peygamber”, DİA, İst. 2007.
• es-Sâbûnî, Nureddin Ahmed b. Mahmud, el-Bidâye fî Usûli’d-Dîn, nşr. Bekir Topaloğlu, Ankara, 1995.
• İzmirli, İsmail Hakkı, Yeni İlm-i Kelâm, nşr. Sabri Hizmetli, Ank. 1981.
• el-Beyâdî, Kemaleddin, İşarâtü'l-Meram min İbârâti’l- İmâm, Kahire 1368/1949. el-Âmidî, Ebu’l-Hasen Alî b. Muhammed b. Sâlim Seyfuddîn, Ebkâru’l-Efkâr fî Usûli’d-Dîn, I-III, thk. Ahmed Ferid el-Mezîdî, Dâru’l-Kütübi’l-İlmiyye, Beyrut 1424/2003.
• İbn Haldun, Lubabu’l-Muahssal fi Usûlid Dîn, thk. M. Huseyn Süleyman,
• Dâru’l-Ma’rifeti’l-Câmiiyye, İskenderiyye, 1996.
• Taftazânî, Sa‛duddin Mes‛ud b. Ömer, Şerhu’l-Makâsıd, I- V, nşr. Abdurrahmân Umeyra, Beyrut, 1419/1998.
• el-Beydâvî, Kâdı Nâsıruddîn, Envâru’t-Tenzîl ve Esrâru’t- Te’vîl -Tefsîru’l-Beydâvî-, İst. trz. (Dersaâdet Yay.).
• Şeyhzâde, Abdurrahim b. Ali el-Mueyyed, Nazmu’l-Ferâid, İst. 1288.
• Kutluboğa, Zeynüddin Kasım, Haşiye ale’l-Müsayere (İbn Hümâm’ın “el-Müsayere”si içinde). İst. 1979.
• Ibn Furek, Ebu Bekr Muhammed b. Hasen, Mücerredü Makalati’ş-Şeyh Ebi’l-Hasen el-Eş’arî, thk. Daniel Gimaret, Beyrut 1987.
• Ebu ‘Azbe, Hasen b. Abdilmuhsin, er-Ravdatü’l-Behiyye fî-mâ Beyne’l-Eşâ’irati ve’l-Mâturîdiyye, Matbaatü Meclisi’l-Maârifi’n-Nizâmiyye, Haydarabat 1322.
• Ebu Nasr Tâceddin Abdülvehhâb es-Sübkî, Tabakâtü’ş- Şâfi’iyyeti’l-Kübrâ, Kahire 1965.
• Taşpınar, Halil, “Mâtüridiyye İle Eş’arîyye Mezhepleri Arasında İhtilaf Mı Suni Dalgalanma Mı?”, C.Ü.İ.F.D., X/1 (Sivas, 2006), ss. 213-250.
• Yüksel, Emrullah, Mâturîdîler ile Eş'arîler Arasındaki Görüş Ayrılıkları, Düşün Yay., İst. 2012.
• ez-Zebîdî, Muhammed Murtaza, İthâfü’s-Sâdeti’l-Muttekîn bi Şerhi İhyâ’i ‘Ulûmi’d-Dîn, Müessesetü’t-Târîhi’l- Arabî, Beyrut 1414/1994.
• Uludağ, Süleyman, “Mukaddime” (Taftazânî’nin “Şerhu’l- Akâid”inin tercümesi olan “Kelâm İlmi ve İslâm Akâidi” içinde), İst. 1982.
• İbn Hazm, Ebu Muhammed Ali b. Ahmed el-Endelüsî, Kitabu’l-Fasl fi’l-Milel ve’l-Ehvâ ve’n-Nihal, I-V, thk. İbrahim Nasr, Abdurrahman Umeyra, Dâru’l-Ceyl, Beyrut 1416/1996.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Yusuf el-Endelüsî, el-Bahru'l- Muhît, thk. Adil Ahmed Abdülmevcud ve dğr., Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1413/1993.
• Kılıç, M. Fatih, “Nebî ve Rasûl Kavramları İlişkisi Bağlamında Bir Peygamberlik İddiası Üzerine”, İLEM Yıllık, III/3 (2008).
• Yavuz, Salih Sabri, İslam Düşüncesinde Nübüvvet, Doktora Marmara Üni. SBE, İst. 1995. Muhtafa Çağrıcı),
• Özarslan, Selim, “Peygamberlerin Özelliklerinden Erkek Olmak ve Düşündürdükleri”, C.Ü.İ.F.D., X/2 (Sivas, 2006). Kâdî Abdulcebbâr,
• Şerhu’l-Usûli’l-Hamse, thk.
• Abdulkerim Osman, Beyrut, 1384/1965.
• el-Pezdevi, Ebu Yusr, Ehl-i Sünnet Akaidi (Usûlü’d-Din), trc. Şerafeddin Gölcük, İst. 1988.
• Taftazânî, Şerhu’l-Akâid, thk. Ahmed Hicazi es-Sekâ, Mektebetü’l-Külliyyeti’l-Ezheriyye, 1407/1987. Kahire
• el-Bağdâdî, Abdulkâhir b. Tâhir, Usûlu’d-Dîn, thk. Ahmed Şemsüddin, Beyrut 1423/2002.
• Taftazânî, a.g.e., V, 5. el-İcî, el-Mevâkıf, Beyrut trz. (Âlemü’l-Kütüb).
• el-Kurtubî, Ebi Abdillah Muhammed b. Ahmed, el-Câmi’ li-Ahkâmi’l-Kur’ân, thk. M. İbrahim el-Hafnâvî, Dâru’l-Hadîs, Kahire 1414/1994.
• Muhammed b. Ebi Bekr er-Razi (?), Şerhu Bed'i'l-Emâlî, thk. Amr Huseyni b. Ömer, Dâru'l-Kütübi'l- İlmiyye, Beyrut 1422/2001.
• Mâturîdî, Ebu Mansur Muhammed, Te’vîlâtü’l-Kur’ân, nşr. Hatice Boynukalın, Bekir Topaloğlu, İst. 2006.
• Zemahşerî, Ebu’l-Kâsım Mahmud b. Ömer Cârullâh, el- Keşşâf an Hakâikı’t-Tenzîl ve Uyûni’l-Ekâvîl, Mısır trz. (Dârü’l-Fikr).
• Yazır, Elmalılı M. Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, sadeleştirenler: İsmail Karaçam ve dğr., İst. Trz (Azim Dağt). el-İsfahânî, Rağıb, el-Müfradât fî Ğarîbi’l-Kur’ân,
• Kahraman Yay., İst. 1986.
• İbn Hibbân, Muhammed b. Yusuf el-Endelüsî, el-Bahru'l- Muhît, thk. Adil Ahmed Abdülmevcud ve dğr., Dâru'l-Kütübi'l-İlmiyye, Beyrut 1413/1993.
• es-Suyutî, Celâlüddin, ed-Dürrü'l-Mensûr fî Tefsîri'l- Mensûr, thk. Abdullah b. Abdilmuhsin et-Türkî, Kahire, 1324/2003.
• İbn Kesir, Tefsiru'l-Kur'ânil-'Azîm, thk. Mustafa Seyyid Muhammed ve dğr., Kahire1421/2000.
• Taberî, Câmi’u’l-Beyân an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân (Tefsiru’t- Taberî), thk. Mahmud M. Şakir, thr. Ahmed M. Şakir, Kahire, trz. (Mektebetü İbn Teymiyye).