Symmetric Discourse, Opposing Realites: The Struggle For Meaning In A Polarized Media Environment

Yıl 2025, Cilt: 28 Sayı: 56, 331 - 355, 30.09.2025

Özge Ercebe

https://doi.org/10.18691/kulturveiletisim.1719901

Öz

This article examines the mechanisms of discursive reproduction of media polarization in Turkey. Focusing on the media reflections of the Gezi Trial verdict as a case study, the study employs comparative critical discourse analysis to examine opposing media poles (pro-government and opposition) within a competitive authoritarian political context. The analysis is guided by Entman’s framing theory and Papacharissi’s concept of affective publics. The findings reveal that, despite structural power asymmetry, polarization is reproduced by both sides with strikingly similar discursive strategies and a “symmetric” logic. While constructing opposing representations (e.g., “traitors” vs. “innocents”), both poles draw from a shared discursive arsenal (demonization, conspiracy theories) and generate a profound “affective polarization,” which is amplified by the algorithmic logic and interaction metrics of digital platforms like YouTube. The study”s main theoretical contribution is the concept of “symmetric discourse strategies,” which is proposed to explain the resilience and cyclical nature of polarization. Ultimately, it is argued that this symmetric discursive cycle erodes the common public sphere and a shared perception of reality, thereby contributing to the construction of two parallel, non-communicating publics or “fragmented realities”.

Anahtar Kelimeler

Media polarization , symmetric discourse , framing , affective publics , critical discourse analysis.

Simetrik Söylem, Karşıt Gerçeklikler: Kutuplaşmış Medya Ortamında Anlamın İnşası

Öz

Bu makale, Türkiye’deki medya kutuplaşmasının söylemsel yeniden üretim mekanizmalarını incelemektedir. Gezi Davası kararının medya yansımalarını vaka analizi olarak ele alan çalışma, rekabetçi otoriter bir siyasi bağlamda, karşıt medya kutuplarını karşılaştırmalı eleştirel söylem analiziyle incelemiştir. Analiz, Entman’ın çerçeveleme kuramı ve Papacharissi’nin duygusal kamusal alanlar kavramsallaştırmasıyla yönlendirilmiştir. Bulgular, yapısal güç asimetrisine rağmen, kutuplaşmanın her iki tarafça da benzer söylemsel stratejilerle ve “simetrik” bir mantıkla yeniden üretildiğini ortaya koymaktadır. Her iki kutup da karşıt temsiller inşa ederken (hainler vs. masumlar), ortak bir söylemsel cephanelikten (şeytanlaştırma, komplo teorileri) beslenmekte ve özellikle YouTube gibi dijital platformların algoritmik mantığı ve etkileşim metrikleriyle derinleşen bir “duygusal kutuplaşma” yaratmaktadır. Çalışmanın temel teorik katkısı, kutuplaşmanın direncini ve döngüsel doğasını açıklamak üzere “simetrik söylem stratejileri” kavramını önermesidir. Sonuç olarak, bu simetrik söylem döngüsünün, ortak bir kamusal alanı ve asgari bir gerçeklik algısını aşındırarak, birbiriyle konuşmayan iki paralel toplumun veya “parçalanmış gerçekliğin” inşasına zemin hazırladığı iddia edilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Medya kutuplaşması , simetrik söylem , çerçeveleme , duygusal kamusal alanlar , eleştirel söylem analizi

Kaynakça

• Altınöz, N. (2014). Gezi Parkı eylemlerinin gazetelerde sunumu: Sözcü ve Sabah gazeteleri örneği (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi.
• Altınok, M. (2022). “Hiç kıvırmayın, Gezi bal gibi darbeye zemin hazırlamak içindi”, Sabah, 27 Nisan. Available at: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/melihaltinok/2022/04/27/hic-kivirmayin-gezi-bal-gibi-darbeye-zemin-hazirlamak-icindi (Erişim Tarihi: 25 Mayıs 2025).
• A Haber (2022a) Başkan Erdoğan’dan flaş Osman Kavala açıklaması: "Gezi’nin finansörüydü" [Video], 27 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=pplP8sdQ1xQ (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022b). Kavala, Gezi’yi nasıl koordine etti? Hikmet Genç’ten dikkat çeken açıklamalar [Video], 28 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=NIKc81wIVfY Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022c). Küresel operasyon Gezi’nin görünmeyen yüzü neydi? Hüseyin Yayman’dan dikkat çeken açıklamalar [Video], 26 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=69WyWpCju18 Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022d). Osman Kavala’nın sır dolu bağlantıları... Nazif Karaman ve Abdurrahman Şimşek yorumladı [Video], 1 May. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=cxqjxxFCCnI (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022e). Osman Kavala’ya ağırlaştırılmış müebbet cezası... Konuklardan dikkat çeken açıklamalar [Video], 26 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=n8weVCJjlr4 (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022f). Terör örgütleri Gezi’de nasıl kullanıldı? Konuklardan dikkat çeken açıklamalar... [Video], 27 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=u7YKnye2Kp8 (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022g). Emin Pazarcı’dan Gezi yorumu: "Türkiye’ye açılmış savaştır, bu savaşı savunanların utanmaları gerekir" [Video], 26 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=kxA26swa5aA (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• A Haber (2022h). Kavala, hangi lobilerden destek aldı? Ömer Aras’tan önemli açıklamalar [Video], 28 April. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=q9IrkoMtYrY (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• Balibar, E. (1991). Race, Nation, Class: Ambiguous Identities. Trans. of Etienne Balibar by Chris Turner/Verso.
• Barlas, M. (2022). “Amerika”da istikrarsızlık”, Sabah, 26 April. Available at: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/barlas/2022/04/26/amerikada-istikrarsizlik (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• Çarkoğlu, A., Baruh, L., ve Yıldırım, K. (2014). Press-party parallelism and polarization of news media during an election campaign: The case of the 2011 Turkish elections. The International Journal of Press/Politics, 19(3), 295–317.
• Doganay, Ü., ve Kara, İ. (2025). Mediating Protest: Gezi Resistance and the Evolving Ecology of Video Activism in Turkey. Journalism and Media, 6(3), 95.
• Doğru, N. (2022a). “Hepimiz Mücella’yız! Hepimiz Osman’ız!”, Sözcü, 29 April. Available at: https://www.sozcu.com.tr/hepimiz-mucellayiz-hepimiz-osmaniz-wp7103456 (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• Doğru, N. (2022b). “Kahrolsun despotlar!”, Sözcü, 29 April. Available at: https://www.sozcu.com.tr/kahrolsundespotlar-wp7104129 (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• Doğru, N. (2022c). “Türkiye’nin Saros’u dedikleri Osman Kavala aslında kimdir?”, Sözcü, 1 May. Available at: https://www.sozcu.com.tr/turkiyenin-sorosu-dedikleri-osman-kavala-aslinda-kimdir-wp7107536 (Erişim Tarihi: 25 Nisan 2025).
• Emre, D., Çoban, B., ve Şener, G. (2014). Orantısız Zeka: Gezi Direnişinde Mizah. In B. Çoban (Ed.), Gezi Direnişi: İletişim, Mekân ve Direniş (pp. 231–252). Ayrıntı.
• Entman, R. M. (1993). Framing: Toward clarification of a fractured paradigm. Journal of Communication, 43(4), 51–58.
• Esen, B., ve Gümüşçü, Ş. (2016). Rising competitive authoritarianism in Turkey. Third World Quarterly, 37(9), 1581–1606.
• Esen, B., ve Gümüşçü, Ş. (2023). How Erdoğan’s populism won again. Journal of Democracy, 34(3), 21–32.
• Gamson, W. A., ve Modigliani, A. (1989). Media discourse and public opinion on nuclear power: A constructionist approach. American Journal of Sociology, 95(1), 1–37.
• Gitlin, T. (1980). The whole world is watching: Mass media in the making and unmaking of the new left. University of California Press.
• Gül, O., Dee, J., ve Cünük, A. (2014). The city square as “symbolic space”: The Gezi Park protests. Social Identities, 20(6), 495–512.
• Halk TV. (2022a). Meral Akşener’den Gezi Davası Çıkışı | Türk gençliği için milli şuurun ayağa kalkmasıdır! [Video]. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=6abSPKP0l_o (Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025)
• Halk TV. (2022b). Özgür Özel: Tarih önünde Recep Tayyip Erdoğan mahkum olacak, hesap verecek! And olsun! [Video]. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=qsBt9PWJtGU (Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025)
• Halk TV. (2022c). İktidarın Gezi yalanlarını İsmail Saymaz anlattı [Video]. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=dIzEoxOpJ_4 (Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025)
• Halk TV. (2022d). İktidarın Gezi Davası’nda dünden bugüne yaptığı usulsüzlükleri İsmail Saymaz ve Kadri Gürsel anlattı [Video]. YouTube. Available at: https://www.youtube.com/watch?v=-U0oOc33dPs (Erişim Tarihi: 27 Nisan 2025).
• Iyengar, S. (1991). Is anyone responsible? How television frames political issues. University of Chicago Press.
• Jenzen, O., Erhart, I., Eslen-Ziya, H., Korkut, U., ve McGarry, A. (2020). The symbolical politics of protest: Visual narratives, emotive practices and digital affective spaces in Gezi Park protests. Visual Communication, 19(1), 121–144.
• Kaplan, H. (2022). Hükümeti yıkma girişiminin bedeli olmasın mı? Sabah. Available at: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/hilalkaplan/2022/04/27/hukumeti-yikma-girisiminin-bedeli-olmasin-mi (Accessed: 14 June 2025).
• Kruikemeier, S., van der Linden, A., ve van der Pligt, J. (2022). The emotional power of online news: How emotional language shapes news sharing. Digital Journalism, 10(3), 341–360.
• Laebens, M. G., ve Öztürk, A. E. (2021). Partisanship and autocratization: Polarization, power asymmetry, and partisan social identities in Turkey. Comparative Political Studies, 54(2), 245–279.
• Maxwell, J. A. (2012). Qualitative research design: An interactive approach (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Mautner, G. (2005). Time to get wired: Using web-based corpora in critical discourse analysis. Discourse ve Society, 16(6), 809–828. https://doi.org/10.1177/0957926505056611
• McCoy, J., Rahman, T., ve Somer, M. (2018). Polarization and the global crisis of democracy: Common patterns, dynamics, and pernicious consequences for democratic polities. American Behavioral Scientist, 62(1), 16–42.
• McCoy, J., ve Somer, M. (2018). Toward a theory of pernicious polarization and how it harms democracies: Comparative evidence and possible remedies. Annals of the American Academy of Political and Social Science, 681(1), 234–271.
• Miles, M. B., Huberman, A. M., ve Saldaña, J. (2014). Qualitative data analysis: A methods sourcebook (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Ng, E., ve Tan, Y. J. (2021). Emotional frames in online political news: How they affect sharing intention. Asian Journal of Communication, 31(1), 74–89.
• Özkırımlı, U., ve Yabancı, B. (2015). The making of a protest movement in Turkey: #Occupygezi. Palgrave Macmillan.
• Övür, M. (2022a). Gezi utancı. Sabah. Available at: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/ovur/2022/04/29/gezi-utanci (Erişim: 14 Nisan 2025).
• Övür, M. (2022b). İki dava ve iki tavır. Sabah. Available at: https://www.sabah.com.tr/yazarlar/ovur/2022/05/01/iki-dava-ve-iki-tavir (Erişim: 14 Nisan 2025).
• Papacharissi, Z. (2015). Affective publics: Sentiment, technology, and politics. Oxford University Press.
• Patton, M. Q. (2002). Qualitative research and evaluation methods (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: SAGE.
• Richardson, J. E. (2007). Analysing newspapers: An approach from critical discourse analysis. London: Palgrave.
• Somer, M. (2018). Understanding Turkey’s democratic breakdown: Old vs. new and indigenous vs. global authoritarianism. In B. G. Jones (Ed.), Exit from Democracy (pp. 13–36). Routledge.
• Taguieff, P. A. (2001). The force of prejudice: On racism and its doubles (Vol. 13). U of Minnesota Press.
• Turan, R. (2022) “Hukuka akıtılan göz yaşları!”, Sözcü, 29 April. Available at: https://www.sozcu.com.tr/hukuka-akitilan-goz-yaslari-wp7103655 (Erişim Tarihi: 14 Nisan, 2022).
• van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A multidisciplinary approach. London: SAGE.
• van Dijk, T. A. (2006). Discourse and manipulation. Discourse ve Society, 17(3), 359–383.
• Van Dijck, J., & Poell, T. (2013). Understanding social media logic. Media and communication, 1(1), 2-14.
• Vona Kurt, G. (2015). Gezi Parkı olaylarının gazetelerde sunumu: Hürriyet ve Yeni Şafak gazeteleri örneği (Doktora Tezi). Ege Üniversitesi.
• Wahl-Jorgensen, K. (2019). Emotions, media and politics. Polity Press.
• Waisbord, S. (2020). Mob censorship: Online harassment of US journalists in times of digital hate and populism. Digital Journalism, 8(8), 1030–1046.
• Wodak, R., ve Meyer, M. (2009). Methods of critical discourse analysis (2nd ed.). London: SAGE.
• Yeşil, B. (2018). Authoritarian turn or continuity? Governance of media through capture and discipline in the AKP era. South European Society and Politics, 23(2), 239–257.
• Yıldırım, K., Baruh, L., ve Çarkoğlu, A. (2021). Dynamics of campaign reporting and press-party parallelism: Rise of competitive authoritarianism and the media system in Turkey. Political Communication, 38(3), 326–349.