Use of Traditional and Complementary Medicine in Patients Applying to the Family Health Center and Affecting Factors

Yıl 2023, , 421 - 430, 26.12.2023

Fatma Söylemez , Gülsen Güneş

https://doi.org/10.24938/kutfd.1332153

Öz

Objective: Further information is needed about the use of traditional and complementary medicine (TCM) practices. The purpose of this study is to determine the frequency of use of traditional and complementary medicine by individuals living in Bitlis, Turkey and the affecting factors.
Material and Methods: This is a descriptive cross-sectional study. The research was conducted with (female=276, male=187) 463 people aged 18 and over who applied to a family health center in Bitlis, Turkey, for various reasons, between 15 March to 15 May 2018.
Results: The mean age of the individuals participating in the study was 29.25±11.32 (range 18-95 years). The frequencies of the ten most frequently used methods in TCM; 28.9% were herbs, 28.7% prayer, 21.4% nutritional support, 10.8% massage
therapy, 9.5% music therapy, 4.8% cupping, 4.3% leech therapy, 4.1% homeopathy, 3.6% yoga, 3.7% acupuncture. The difference between gender, having a chronic disease and profession and reporting the traditional and complementary medicine method to the doctor is statistically significant. The difference between health assessment, regular drug use and the side effect status of the TCM method is statistically significant. The difference between the regular use of medicine and the reason for using the traditional and complementary medicine method is statistically significant.
Conclusion: Traditional and complementary medicine practices are not fully integrated into the health system and use and side effects are not recorded. Practices should be integrated into the health system and performed by trained practitioners, and practices that are not subject to supervision should be avoided.

Anahtar Kelimeler

Traditional and complementary medicine practices, family health center, herbal medicine

AİLE SAĞLIĞI MERKEZİNE BAŞVURAN HASTALARDA GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP KULLANIMI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Öz

Amaç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamaları kullanımına ilişkin daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı; Türkiye’nin Bitlis ilinde yaşayan bireylerin GETAT kullanım sıklığı ve etkileyen faktörleri saptamaktır.
Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı tipte kesitsel bir çalışmadır. Araştırma, 15 Mart-15 Mayıs 2018 tarihleri arasında Türkiye’de Bitlis ilinde bir Aile Sağlığı Merkezine çeşitli nedenlerle başvuran 18 yaş üstü (kadın=276, erkek=187) toplam 463 katılımcı ile yapılmıştır.
Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 29.25±11.32’dir. (18-95 yaş aralığı) Geleneksel ve tamamlayıcı tıp içinde en sık kullanılan on yöntemin sıklıkları; %28.9’u bitkiler, %28.7’si dua, namaz, %21.4’ü besin desteği, %10.8’i masaj terapisi, %9.5’i müzik terapisi, %4.8’i kupa çekme, %4.3’ü sülük tedavisi, %4.1’i homeopati, %3.6’sı yoga, %3.7’si akupunktur şeklindedir. Cinsiyet, kronik hastalığı olma ve meslek ile GETAT yöntemini doktora bildirme durumu arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Sağlığını değerlendirme, düzenli ilaç kullanma ile GETAT yönteminin yan etki durumu arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Düzenli ilaç kullanma ile GETAT yönteminin kullanılma nedeni arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır.
Sonuç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları sağlık sistemine tam olarak entegre olmayıp kullanım ve yan etkiler kayıt altına alınmamaktadır. Uygulamalar sağlık sistemine entegre edilmeli, eğitimli uygulayıcılar tarafından yapılmalı ve denetime tabi olmayan uygulamaların önüne geçilmelidir.

Anahtar Kelimeler

Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları, aile sağlığı merkezi, bitkisel tedavi

Kaynakça

• Loudon I. A brief history of homeopathy. J R Soc Med. 2006;99(12):607–10.
• WHO, Traditional, Complementary and Integrative Medicine, Erişim tarihi: 01.09.2022 Erişim adresi: https://www.who.int/health-topics/traditional-complementary-and-integrative-medicine#tab=tab_1
• WHO Global Report On Traditional And Complementary Medicine 2019, Erişim tarihi: 01.09.2022 Erişim adresi: https://apps.who.int/iris/handle/10665/312342
• Arpaci, O. Sağlık Bakanlığı tarafından kabul edilen geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları ve bunların hukuka uygunluğunun değerlendirilmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 23;(2021):1245-307.
• Resmi Gazete, Geleneksel Ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği, https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141027-3.htm
• Lüleci N. Türkiye’de Geleneksel, Alternatif Ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları’na Yaklaşım. Geleneksel Tamamlayıcı Ve Alternatif Tıp Uygulamalarına Uluslararası Bakış Konferansı Bildirisi. İstanbul: T.C Sağlık Bakanlığı. 2014;949:67-70. ISBN:978-975-590-501-3.http://shgmgetatdb.saglik.gov.tr/Eklenti/5934/0/geleneksel-tip-kitabipdf.pdf
• Nicolai T. Avrupa’da TAT (Tamamlayıcı ve Alternatif Tıp). Geleneksel Tamamlayıcı Ve Alternatif Tıp Uygulamalarına Uluslararası Bakış Konferansı Bildirisi. İstanbul: T.C Sağlık Bakanlığı. 2014;949:45-52. ISBN:978-975-590-501-3. http://shgmgetatdb.saglik.gov.tr/Eklenti/5934/0/geleneksel-tip-kitabipdf.pdf
• Kav S, Hanoğlu Z, Algier L. Türkiye’de kanserli hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tedavi yöntemlerinin kullanımı: Literatür taraması. UHOD. 2008;18(1):32-8.
• Taşar MA, Potur ED, Kara N, Bostancı İ, Dallar Y. Düşük gelir düzeyine sahip ailelerin çocuklarına tamamlayıcı veya alternatif tıp uygulamaları: Ankara Hastanesi verileri. Türkiye Çocuk Hastalıkları Dergisi 2011;5(2):81-8.
• İkiışık H, Kutay F, Baltalı O, Direk Ş, Yaycı S, Tahmazoğlu E ve ark. Araştırma görevlisi hekimlerin geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları konusunda düşünce, tutum ve davranışları: Kesitsel bir araştırma. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Dergisi. 2021;4(2):246-55.
• Şahin N, Aydın D, Akay B. Hemşirelik öğrencilerinin bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıbba karşı tutumlarının değerlendirilmesi. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2019;8(1):21-6.
• Kırsoy H, Pirinçci E, Kurt O. Tıp fakültesi öğrencilerinin geleneksel ve tamamlayıcı tıp konusundaki bilgi, tutum ve davranışları. Ahi Evran Medical Journal. 2022;6(2):106-14.
• Eren T, İmamoğlu Gİ, Karaçin C,, Zeynelgil E, Şahinli H, Cilbir E et al. Investigation of clinical features and the use of complementary and alternative medicines in cancer patients, a single-center experience. Acta Oncol Tur. 2019;52(3):455-62.
• Araz A, Harlak H, Meşe G. Sağlık davranışları ve alternatif tedavi kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007;6(2):112-22.
• Bilgiç Ö, Ak M. Akne vulgaris’li hastalarda tamamlayıcı ve alternatif tıp uygulamaları. Turgut Özal Tıp Merkezi Dergisi. 2011;18(2):111-4.
• Johnson A, Roberts L, Elkins G. Complementary and alternative medicine for menopause. J Evid Based Integr Med. 2019; 24:2515690X19829380.
• Elolemy AT, AlBedah, AM. Public knowledge, attitude and practice of complementary and alternative medicine in Riyadh region, Saudi Arabia. Oman medical journal, 2012;27(1):20-6.
• Bahall M, Legall G. Knowledge, attitudes, and practices among health care providers regarding complementary and alternative medicine in Trinidad and Tobago. BMC Complement Altern Med. 2017;17(1):144.
• Jaiswal K, Bajait C, Pimpalkhute S, Sontakke S, Dakhale G, Magdum A. Knowledge, attitude and practice of complementary and alternative medicine: A patient’s perspective. International Journal of Medicine and Public Health. 2015;5(1):19-23.
• Akkuş A, Mancak Karakuş M, Koca Çalışkan U. Çocuklarda bitki ve bitkisel ürün kullanımlarının araştırılması. Sağlık Bilimlerinde Değer. 2022;12(3):503-10.
• Gedik E, Özbir Elevli E, Akalın E. Eczanelerde aromaterapi yaklaşım ve uygulamaları üzerine bir anket. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;7(2):118-30.
• Tuncel T, Şen V, Kelekçi S, Karabel M, Şahin C, Uluca Ü ve ark. Kronik hastalığı olmayan çocuklarda tamamlayıcı ve alternatif tıp kullanımı. Türk Ped Arş. 2014;49:148-53.
• Cuzzolin L, Zaffani S, Murgia V, Gangemi M, Meneghelli G, Chiamenti et al. Patterns and perceptions of complementary/alternative medicine among paediatricians and patients' mothers: A Review of the Literature. Eur J Pediatr. 2003;162(12):820-7.