Military Assistance and Alliance Deepening in the Nagorno-Karabakh Wars: The Türkiye-Azerbaijan Case

Year 2025, Volume: 9 Issue: 1, 27 - 50

Ahmet Ateş , Hamit Kılıç

https://doi.org/10.47478/lectio.1780215

Abstract

This study examines the evolution of Türkiye–Azerbaijan relations within the context of the Nagorno-Karabakh wars, emphasizing the role of military aid in alliance formation. While prior literature often isolates military or economic aspects, this article adopts a comprehensive approach, tracing the transformation of bilateral ties across three distinct phases: diplomacy, interwar military assistance, and institutionalized cooperation following the Second Nagorno-Karabakh War. Using process-tracing methodology, the research identifies causal mechanisms linking Türkiye’s military aid to Azerbaijan’s capacity-building and eventual battlefield success. Findings suggest that Türkiye’s provision of training, financial assistance, and advanced weaponry substantially strengthened Azerbaijan’s armed forces, enabling their decisive victory in 2020. At the same time, this deepened alliance illustrates the dual nature of military aid—facilitating security partnerships while creating potential risks of over-dependence. The study contributes to the broader literature on military assistance and alliance politics by highlighting how shared identity and geopolitical calculations interact with material support to shape long-term strategic partnerships. It further argues that Turkish involvement not only enhanced Azerbaijan’s defense capabilities but also altered regional balances by constraining Armenia and mitigating Russian influence in the South Caucasus.

Keywords

military aid , Nagorno-Karabakh , Türkiye , Azerbaijan , alliance formation

Ethical Statement

No ethical approval was necessary for this research, as it did not involve human subjects, animal experiments, or any procedures requiring institutional review.

Thanks

The authors are grateful to Professor Yücel Bozdağlıoğlu for his feedback on an earlier version of this paper prior to his passing. He was an exceptional mentor to both authors.

References

• Alkan, M. N., & Mehdizadehyoushanlouei, M. (2023). Birinci ve İkinci Karabağ Savaşlarında Türkiye-Azerbaycan ilişkileri. UPA Strategic Affairs, 4(2), 204-227.
• Arıkan, H. & Hayal, Ü. (2015). Azerbaycan dahili koşunlar komutanlığı âli harbi mektebi (DQAHM). Jandarma Dergisi, 142, 58-65. https://doi.org/10.33905/bseusbed.688144
• Aslanlı, A. (2011, April 22). Türkiye-Azerbaycan askeri ilişkileri 2. Qafsam. https://qafsam.org/2011/04/22/turkiye-azerbaycan-askeri-iliskileri-2/
• Atmaca, T. (1999). Yirminci yüzyıl sonunda Azerbaycan ve Türkiye münasebetleri (1993–1998). Şafak Matbaası.
• Aydın, M. (2005). Küresel politikada Orta Asya: Avrasya üçlemesi I. Nobel Yayınları.
• Aydın, U. (2018). Türkiye–Azerbaycan ilişkilerinin son on yılı (2006-2016): Kardeşlikten stratejik işbirliğine uzanan yol. Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, 6(13), 38-62. https://doi.org/10.33692/avrasyad.509957
• Azam, J. & Thelen, V. (2019). Aid, intervention, and terror: the impact of foreign aid and foreign military intervention on terror events and severity. Social Science Quarterly, 100(3), 951-964. https://doi.org/10.1111/ssqu.12599
• Bell, S., Clay, K., & Machain, C. (2016). The effect of us troop deployments on human rights. Journal of Conflict Resolution, 61(10), 2020-2042. https://doi.org/10.1177/0022002716632300
• Benson, B. V., & Clinton, J. D. (2016). Assessing the variation of formal military alliances. Journal of Conflict Resolution, 60(5), 866-898. https://doi.org/10.1177/0022002714560348
• Bilgin, T. (2016). Bir Türk Beyi Ebulfez Elçibey. Babıali Kültür Yayıncılığı.
• Cafersoy, N. & Aslanlı, A. (2001). Azerbaycan-Türkiye askeri ilişkileri. In C. Veliyev & R. Resullu (Ed.) Azerbaycan-Türkiye: Dostluk, Kardeşlik ve Strateji Ortaklık. Berikan Yayınevi.
• Cao, C., Li, X., & Liu, G. (2023). Does geopolitical risk matter for corporate investment decisions? evidence from cross‐border acquisitions. Economics and Politics, 35(3), 665-695. https://doi.org/10.1111/ecpo.12240
• Collier, D. (2011). Understanding process tracing. PS: Political Science & Politics, 44(4), 823-830. https://doi.org/10.1017/S1049096511001429
• Collier, P., & Hoeffler, A. (2002). Aid, policy and peace: Reducing the risks of civil conflict. Defence and Peace Economics, 13(6), 435-450. https://doi.org/10.1080/10242690214335
• Command of the Military Academies. (1993a). The Caucasus and Central Asian states from the U.S. perspective. Command of the Military Academies Printing House.
• Command of the Military Academies. (1993b). The past, present, and future of South Caucasus. Command of the Military Academies Printing House.
• Cornell, S. E. (1998). Turkey and the conflict in Nagorno Karabakh: A delicate balance. Middle Eastern Studies, 34(1), 51-72. https://doi.org/10.1080/00263209808701209
• Çetinkaya, S. G. (2020). Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin askeri boyutu ve jandarma merkezli yardımlar (1992-2014). Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5(1), 15-40. https://doi.org/10.33905/bseusbed.688144
• Çevikel, Ş. (2023). Resulzade’den İlham Aliyev’e Azerbaycan-Türkiye siyasi ilişkileri üzerine bir değerlendirme. Anasay, (26), 156-171. https://doi.org/10.33404/anasay.1380834
• Dreher, A., Lang, V., & Reinsberg, B. (2024). Aid effectiveness and donor motives. World Development, 176, 106501. https://doi.org/10.1016/j.worlddev.2023.106501
• Durrani, A. (2023). The geostrategic significance of China’s engagement in Pakistan: a regional outlook. Journal of Social Sciences Review, 3(4), 1-10. https://doi.org/10.54183/jssr.v3i4.390
• Ekşi, M. (2009). Türkiye-Azerbaycan ilişkileri: Söylemden reelpolitiğe. Avrasya Etüdleri, 36(2), 95-112.
• Falleti, T (2006). Theory-guided process tracing in comparative politics: Something old, something new. APSA-CP: Newsletter of the American Political Science Association, 17(1), 9–14.
• Fuhrmann, M. & Sechser, T. (2014). Signaling alliance commitments: hand‐tying and sunk costs in extended nuclear deterrence. American Journal of Political Science, 58(4), 919-935. https://doi.org/10.1111/ajps.12082
• Golmohammadi, V. and Markedonov, S. (2024). How Iran perceives Turkey’s rise in the South Caucasus. Russia in Global Affairs, 22(1), 152-175. https://doi.org/10.31278/1810-6374-2024-22-1-152-175
• Göksedef, E. (2020). Dağlık Karabağ: Ateşkes anlaşması sonrası Türkiye'nin rolü ne olacak, arka planda neler yaşandı? BBC News Türkçe. https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-54873432
• Grigoryan, A. (2024). Revolutionary governments, recklessness, and war: The case of the Second Karabakh War. Security Studies, 33(3), 372-406. https://doi.org/10.1080/09636412.2024.2327316
• Hasanov, A. (2013). Azerbaycan Cumhuriyeti'nin ulusal kalkınma ve güvenlik politikası. Ötüken Neşriyat.
• Hajimineh, R. & Falahati, M. (2025). The Karabakh conflict from a theoretical perspective with and emphasis on the neo-liberalism/neo-realism debate. Central Eurasia Studies, 18(1), 57-84. http//doi.org10.22059/JCEP.2025.378721.450231
• Heidland, T., Michael, M., Schularick, M., & Thiele, R. (2025). Identifying mutual interests: How donor countries benefit from foreign aid (No. 2291). Kiel Working Paper. https://www.econstor.eu/bitstream/10419/319886/1/1928965644.pdf
• Hürriyet (2008). Aselsan Azerbaycan’a manga telsizi satacak. Hürriyet. https://www.hurriyet.com.tr/gundem/aselsan-azerbaycan-a-manga-telsizi-satacak-9029348
• İbrahimov, R., & Oztarsu, M. F. (2022). Causes of the Second Karabakh War: Analysis of the positions and the strength and weakness of Armenia and Azerbaijan. Journal of Balkan and Near Eastern Studies, 24(4), 595-613. https://doi.org/10.1080/19448953.2022.2037862
• Jandarma Genel Komutanlığı. (2002). Jandarma Genel Komutanlığı tarihi, cilt: 1. (Asayiş ve kolluk tarihi içerisinde Türk Jandarma Teşkilatı). Jandarma Genel Komutanlığı Yayınları.
• Karabulut, D. E. (2022). Türkiye-Azerbaycan sosyo-ekonomik ilişkileri ve Karabağ değerlendirmesi [Turkey–Azerbaijan socio-economic relations and the Karabakh evaluation] [Master’s thesis, Atatürk University].
• Kasapoğlu, C. (2017). Türkiye-Azerbaycan: Savunma iş birliğinden askeri ittifaka. Anadolu Ajansı. https://www.aa.com.tr/tr/analiz-haber/turkiye-azerbaycan-savunma-is-birliginden-askeri-ittifaka/952323
• Kasım, K. (2002). Azerbaycan’ın dış politikası. E. Gürsoy Naskali & E. Şahin (Eds.), Bağımsızlığının Onuncu Yılında Türk Cumhuriyetleri (pp. 433-446). Sota Yayınları.
• Kayani, F. (2023). The flourishing economic and political relations of Turkey & amp; azerbaijan: an overview after 30th diplomatic anniversary. EJSS, 11(2), 68-74. https://doi.org/10.15604/ejss.2023.11.02.003
• Korolev, A. & Portyakov, V. (2018). Reluctant allies: system-unit dynamics and China-Russia relations. International Relations, 33(1), 40-66. https://doi.org/10.1177/0047117818812561
• Köse, G., & Wakizaka, K. (2022). The historical dynamics of the second Karabakh war and the shift in Turkey’s policy: The effects of the Syrian civil war. Karadeniz Araştırmaları, 19(74), 311-327.
• Kurt, S. and Tüysüzoğlu, G. (2022). Another perspective regarding the 2020 war in Karabakh: The relationship between a frozen conflict and securitization. Journal of Eurasian Studies, 13(2), 145-155. https://doi.org/10.1177/18793665221096689
• Mardanov, S. (2013). Azerbaycan dış politikalarının temelleri (1991-2003). In Ç. Erhan (Ed.). Kafkasya’nın Yükselen Yıldızı İlham Aliyev Döneminde Azerbaycan, (pp. 47-102). Atatürk Araştırma Merkezi Yayınları.
• Marston, H. S. (2024). Navigating great power competition: a neoclassical realist view of hedging. International Relations of the Asia-Pacific, 24(1), 29-63. https://doi.org/10.1093/irap/lcad001
• Mearsheimer, J. J. (2001). The Tragedy of Great Power Politics. WW Norton & Company.
• Mikail, E., Atun, Y., & Atun, A. (2019). Turkey-Azerbaijan economical and political relations. Open Journal of Political Science, 9(3), 512-524. https://doi.org/10.4236/ojps.2019.93029
• Milliyet (2017). Azerbaycan-Türkiye ilişkilerinin 25. Yılı. Milliyet. https://www.milliyet.com.tr/gundem/azerbaycan-turkiye-iliskilerinin-25-yili-2378218
• Ministry of Justice of the Republic of Azerbaijan. (2000a). Agreement between the Ministry of Defense of the Republic of Azerbaijan and the Naval Forces of the Republic of Türkiye on the transfer of TCG AB-34 (P-134) attack boats to the Republic of Azerbaijan (Azerbaycan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı ve Türkiye Cumhuriyeti Deniz Kuvvetleri arasında TCG AB-34 (P-134) hücum botlarının Azerbaycan Cumhuriyetine verilmesi ile ilgili anlaşma), Date: 17.07.2000. http://www.e-qanun.az/print.php?internal
• Ministry of Justice of the Republic of Azerbaijan. (2000b). Decision on the approval of the protocol between the Ministry of Defense of the Republic of Azerbaijan and the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Türkiye on the provision and implementation of material and technical support (Azerbaycan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinin Baş Karargahı arasında maddi-teknik teminatın sağlanması ve uygulanması ile ilgili protokolün onaylanmasına ilişkin karar), No: 558, Date: 25.10.2000. https://e-qanun.az/framework/563
• Ministry of Justice of the Republic of Azerbaijan. (2004). Protocol between the government of the Republic of Azerbaijan and the government of the Republic of Türkiye on mutual military assistance [Azerbaycan Cumhuriyeti hükümeti ile Türkiye Cumhuriyeti hükümeti arasında karşılıksız askeri yardımla ilgili protokol, (2004-cü il iyunun 22-də Ankara şəhərində Azərbaycan Respublikası ilə Türkiyə Respublikası arasında imzalanmış sənədlərin təsdiq edilməsi barədə) Azerbaycan cumhurbaşkanının kararı], No: 340, Date: 02.08.2004, https://e-qanun.az/framework/5480
• Ministry of Justice of the Republic of Azerbaijan. (2011). Decision of the president of the Republic of Azerbaijan on the establishment of the higher military school of the internal security forces of the ministry of internal affairs of the Republic of Azerbaijan (Azərbaycan Respublikasının Daxili İşlər Nazirliyi daxili qoşunlarının Ali Hərbi məktəbinin yaradılması haqqında, Azerbaycan Cumhuriyeti cumhurbaşkanlığı kararı), No: 1358, Date 25.02.2011. https://e-qanun.az/framework/21647
• Ministry of Justice of the Republic of Azerbaijan. (2003). Decision of the president of the Republic of Azerbaijan on the approval of the protocol on the implementation of financial assistance between the Ministry of Defense of the Republic of Azerbaijan and the General Staff of the Armed Forces of the Republic of Türkiye, signed in Ankara on July 25, 2003 (25 Temmuz 2003 yılında Ankara’da imzalanmış “Azerbaycan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı ile Türkiye Cumhuriyeti Silahlı Kuvvetlerinin Baş Karargahı arasında mali yardımın uygulanması ile ilgili protokol” onaylanmasına ilişkin Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Kararı), No:1364, Date: 23.10.2023. https://e-qanun.az/framework/2402 E.T. 05.01.2025
• Minute Books of the GNAT. (1993, April 15). Period: 19, C: 34, Session: 92. Grand National Assembly of Türkiye.
• Minute Books of the GNAT. (2011, March 10). Agreement on strategic partnership and mutual assistance between the Republic of Türkiye and the Republic of Azerbaijan (Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Stratejik Ortaklık ve Karşılıklı Yardım Anlaşması), C: 96. Grand National Assembly of Türkiye.
• Minute Books of the GNAT. (1992, November 17). Period: 19, C: 20, Session: 20. Grand National Assembly of Türkiye.
• Morrow, J. (2000). Alliances: Why write them down? Annual Review of Political Science, 3(1), 63-83. https://doi.org/10.1146/annurev.polisci.3.1.63
• Musayev, Y. (2011). Harbi-Tekniki sahada Azerbaycan-Türkiye emektaşlığı (1991-2011). In Azerbaycan-Türkiye Alakaları Son 20 Yılda: Uğurlar ve İmkânlar (Makaleler Toplusu), (pp. 125-129). SAM ve ATİB Neşriyatı.
• Novruzov, T. (2019). Bir Azerbaycanlı subayın kaleminden: Azerbaycan-Türkiye jandarma ilişkileri, Jandarma Dergisi, 153, 42-47.
• Official Gazette, (1993, April 21). Law on the approval of the agreement on military education cooperation between the government of the Republic of Türkiye and the government of the Republic of Azerbaijan (Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Hükümeti arasında askeri eğitim iş birliği anlaşmasının onaylanmasının uygun bulunduğuna dair kanun).
• Official Gazette, (2009, February 6). Protocol between the General Staff of the Republic of Türkiye and the Ministry of Defense of the Republic of Azerbaijan on Educational Support for the Azerbaijan Higher Military Aviation School (Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanlığı ile Azerbaycan Cumhuriyeti Savunma Bakanlığı Arasında Azerbaycan Ali Harbi Tayyarecilik Mektebi’ne Eğitim-Öğretim Desteğine İlişkin Protokol).
• Omelicheva, M., Carter, B., & Campbell, L. (2017). Military aid and human rights: assessing the impact of U.S. security assistance programs. Political Science Quarterly, 132(1), 119-144. https://doi.org/2/polq.l2575
• Özalp, G. O. (2015). Azerbaycan Cumhuriyeti’nin savunma yapısı ve güvenlik politikası. Journal of Central Asian & Caucasian Studies, 10(20), 107-140.
• Özdemir, H. (2018). Turgut Özal ve Avrasya. Avrasya Dünyası, 2, 4-15.
• Özer, Ç. (2025). II. Karabağ savaşı sonrasında Türkiye Azerbaycan güvenlik ve savunma ilişkileri. İstanbul Kent Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-27.
• Özsoy, B. (2023). 1918’den 2023’e Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin askeri boyutu. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 19(46), 585-605. https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.1354438
• Pierson, P. (2000). Increasing returns, path dependence, and the study of politics. American political science review, 94(2), 251-267.
• Ree, J. & Nillesen, E. (2009). Aiding violence or peace? The impact of foreign aid on the risk of civil conflict in sub-saharan Africa. Journal of Development Economics, 88(2), 301-313. https://doi.org/10.1016/j.jdeveco.2008.03.005
• Retter, L., Pezard, S., Flanagan, S. J., Germanovich, G., Grand-Clement, S., & Paille, P. (2021). European strategic autonomy in defence: transatlantic visions and implications for NATO, US and EU relations. RAND.
• Salmanlı, Z. (2007). 1991 sonrası Türkiye-Azerbaycan ilişkileri [Master's thesis], Gazi Üniversitesi. Sarıahmetoğlu, N., & Yeşilot, O. (2017). Bağımsızlıklarının 25. Yılında Türk cumhuriyetleri (Siyasi, Ekonomik ve Kültürel Gelişmeler). A. Kara & F. Solak (Ed.), Azerbaycan Cumhuriyeti. (pp.7-72). Türk Dünyası Belediyeler Birliği Yayınları. Sarıgil, Z. (2013). Public opinion and attitude toward the military and democratic consolidation in Turkey. Armed Forces & Society, 41(2), 282-306. https://doi.org/10.1177/0095327X13504573
• Sarjito, A. (2024). The impact of military assistance on international political dynamics. Sawala Jurnal Administrasi Negara, 12(1), 38-56. https://doi.org/10.30656/sawala.v12i1.8136
• SavunmaSanayiST.com (2021). Azerbaycan ordusu Kars’a intikal etti. SavunmaSanayiST. https://www.savunmasanayist.com/azerbaycan-ordusu-karsa-intikal-etti/
• SavunmaSanayiST.com (2021a). Azerbaycan Ordusu’na Roketsan TRLG-230 gücü. SavunmaSanayiST. https://www.savunmasanayist.com/azerbaycan-ordusu-roketsan-trlg-230/
• SavunmaSanayiST.com (2022). Azerbaycan ve Pakistan askerleri akıncı eğitimini tamamladı. SavunmaSanayiST. https://www.savunmasanayist.com/azerbaycan-ve-pakistan-askerleri-akinci-egitimini-tamamladi/
• Shahzad, U., Farooq, M., & Qin, F. (2019). Impacts of USAID and development assistance toward counterterrorism efforts: empirical evidence in context of Pakistan. Asian Social Work and Policy Review, 13(3), 320-333. https://doi.org/10.1111/aswp.12184
• Sullivan, P. (2023). Lethal aid and human security: the effects of us security assistance on civilian harm in low- and middle-income countries. Conflict Management and Peace Science, 40(5), 467-488. https://doi.org/10.1177/07388942231155161
• Tahir, N. (2018). Foreign aid and conflict in Pakistan: An empirical analysis. JoDPRP, 2(1), 1-24.
• Turan, A. (2025). Ankara Moscow confrontation in Caucasus: Türkiye’s support to Azerbaijan in the second Karabakh war and strategic acquisitions of the duo. Asya Studies, 9(31), 307-322. https://doi.org/10.31455/asya.1583711
• Veliyev, C. (2012). Bölgesel olayların Türkiye-Azerbaycan ilişkilerine etkisi. In C. Veliyev (ed.) Azerbaycan-Türkiye: Dostluk, Kardeşlik ve Strateji Ortaklık, (pp.23-58). Berikan Yayınevi.
• Veliyev, C. (2020a). Azerbaycan-Türkiye stratejik ortaklığı: tarihi ve güncel boyutlar. Ötüken Neşriyat.
• Veliyev, C. (2020b). Yüksəksəviyyəli strateji əməkdaşlıq şurasının 10-cu ili: Azərbaycan-Türkiyə siyasi münasibətləri. https://ovqat.com/manset/37761-yuksksviyyli-strateji-mkdalq-urasnn-10-cu-ili-azrbaycanturkiy-siyasi-munasibtlri.html
• Vidadili, N., Suleymanov, E., Bulut, C., & Mahmudlu, C. (2017). Transition to renewable energy and sustainable energy development in Azerbaijan. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 80, 1153-1161. https://doi.org/10.1016/j.rser.2017.05.168
• Vobolevičius, V. and Gerazimaitė, G. (2015). Of iron or wax? The effect of economic integration on the reliability of military alliances. Lithuanian Annual Strategic Review, 13(1), 27-44. https://doi.org/10.1515/lasr-2015-0002
• Walt, S. M. (1990). The origins of alliance. Cornell University Press.
• Yılmaz, O. (2024). Türkiye ve Azerbaycan arasında yeni iş birlikleri, DefenceTurk, https://www.defenceturk.net/turkiye-ve-azerbaycan-arasinda-savunmada-yeni-is-birlikleri
• Yılmaz, S. (2024). Unraveling the Nagorno-Karabakh conundrum: Deciphering Russia’s southern Caucasus strategy. Lectio Socialis, 8(1), 1–16. https://doi.org/10.47478/lectio.1347923
• Yüce A. (2020), Bağımsızlıktan günümüze Azerbaycan-Türkiye savunma sanayi (SS) iş birliği faaliyetleri (1991-2015). Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Tarix İnstitutu Еlmi Əsərlər, 59, 151-178.
• Yüce, A. (2016). Azerbaycan-Türkiye askeri iş birliği faaliyetlerinin hukuki temeli. Azərbaycan Ali Hərbi Məktəbi Elmi Əsərlər Məcmuəsi, 1(26), 3-14.
• Zengin, E. (2022). Bağımsızlığının 30. Yılında Azerbaycan (1991-2021). Akademi Titiz Yayınları.