BibTex RIS Cite

Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri

Year 2014, Volume: 2 Issue: 2, 93 - 103, 31.12.2014

Hıdır Gümüş , Fatma Karakaş Oğuz

Abstract

Öz:

Son yıllarda maya ve maya ürünlerinin ruminant ve kanatlı rasyonlarında kullanımı önemli ölçüde artmıştır. Aktif ve inaktif preperatları olan mayalar uygun miktarlarda ve düzenli bir şekilde kullanıldığında konak hayvan için fayda sağlayabilmektedir. Mayalar sindirim sistemi mikroflorasının aktivitesini ve dengesini düzenlemekle beraber bağırsak sisteminin de homeastazisini sağlamaktadır. Literatür verileri ruminant rasyonlarına ilave edilen maya preparatlarının, yem tüketiminde, süt üretiminde, ağırlık kazancında, selülolitik ve anaerobik bakterilerin sayısı ile rumen pH’sında artmaya ve rumen uçucu yağ asitleri miktar ve oranlarında değişikliklere yol açtığını göstermektedir.

Anahtar kelimeler: Maya, Ruminant metabolizması

Keywords

Maya ruminant metabolizması

References

  • Anonim. 2012. Amaferm ve mayalar. http:// www.centurk.com/ amaferm %20 ve % 20 mayalar. (Erişim tarihi: 28.11.2013).
  • Anupama PR. 2000. Single cell protein. Biotech. Adv. 18, 459-479.
  • Aydın C, Galip N, Yaman K, ve ark. 2003. Kaba ve Konsantre yem ağırlıklı beslenen kıvırcık erkek toklularda Saccharomyces cerevisiae canlı maya kültürünün rumen sıvısı metabolitleri ve protozoonlar üzerine etkisi. Turk. J. Anim. Sci. 27,1453-1440.
  • Bach A, Calsamiglia S, Stern MD. 2005. Nitrogen metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 88, 9-21.
  • Callaway ES, Martin SA. 1997. Effects of a Saccharomyces cerevisiae culture on ruminal bacteria that utilize lactate and digest cellulose. J. Dairy Sci. 80, 2035-2044.
  • Casewell M, Friis C, Marco E, ve ark. 2003. The European ban on growth-promoting antibiotics and emerging consequences for human and animal health. J. Antimicrob. Chemoth. 52, 159-161.
  • Chaucheyras F, Fonty, G, Bertin, G, ve ark. 1995. In vitro H2 utilization by a ruminal acetogenic bacterium cultivated alone or in association with an archaea methanogen is stimulated by aprobiotic strain of Saccharomyces cerevisiae. Appl. Environ. Microbiol. 61, 3466-3467.
  • Chaucheyras F, Fonty G. 2001. Establishment of cellulolytic bacteria and development of fermentative activities in the rumen of gnotobiotically-rearedlambs receiving the microbial additive Saccharomyces cerevisiae CNCM I-1077. Reprod. Nutr. Dev. 41, 57-65.
  • Chaucheyras F, Durand H. 2010. Probiotics in animal nutrition and health. Beneficial microbes.1, 3-9.
  • Enemark JMD, Jorgensen RJ, Enemark P. 2002. Rumen acidosis with special emphasis on diagnostic aspects of subclinical rumen acidosis. Veteinarija. Ir. zootechnka, 20: 16-29.
  • Erasmus LJ. Botha, PM, Kistner, A. 1992. Effect of yeast culture supplement on production, rumen fermentation, and duodenal nitrogen flow in dairy cows. J. Dairy. Sci. 75, 3056-3065.
  • Ergün, A, Küçükersan K, Saçaklı P. 2011. Yem katkı maddeleri. Ergün A, Tuncer ŞD, Çolpan İ, Yalçın S, Yıldız G, Küçükersan MK, Küçükersan S, Şehu A, ed. Yem Hijyeni ve Teknolojisi. Ankara: Pozitif baskı, 211.
  • Fonty G, Chaucheyras, F. 2006. Effects and modes of action of live yeasts in the rumen. Section Cellular and Molecular Bİology a review, 741-750.
  • Fraser GR, (2006). Assessment of the effects of cinnamon leaf oil on rumen microbial fermentation using two continuous culture systems. Thesis of master degree, Dalhousie University, Canada.
  • Gakhar N. 2008. Development of alternate markers of subacute ruminal acidosis (SARA). A Thesis of Master Degree. Department of Animal Science. The University of Manitoba. Winnipeg, Manitoba.
  • Goad DW, Goad CL, Nagaraja TG. 1998. Ruminal microbial and fermentative changes associated with experimentaly induced subacute acidosis in steers. J. Anim. Sci. 76: 234-24.
  • Guedes CM, Goncalves D, Rodrigues MAM, ve ark. 2008. Effect of yeast Saccharomyces cerevisiae on ruminal fermentation and fiber degradation of maize silage in cows. Anim. Feed Sci. Tech. 145, 27-40.
  • Harrison GA, Hemken RW, Dawson KA, ve ark. 1988. Influence of additionof yeast culture supplement to diets of lactating cows on ruminal fermentation and microbial populations. J. Dairy Sci. 71, 2967-2975.
  • Hill SR, Hopkins BA, Davidson S, ve ark. 2009. The addition of cottonseed hulls to the starter and supplementation of live yeast or mannanoligosaccharide in the milk for young calves. J. Dairy. Sci. 92, 790-798.
  • Inge NA, Bogaert V, Maeseneire LD, ve ark. 2009. Extracellular polysaccharides produced by yeast and yeast-like fungi. Satyanarayana T, Kunze G, ed. Yeast Biotechnology: Diversity and Applications. Springer, 651-671.
  • IPCC .Intergovernment Panel On Climate Change. 2001. Climate Change, The Scientific Basis. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
  • İnal F, Gürbüz E, Çoşkun B, ve ark. 2010. The effects of live yeast culture (Saccharomyces cerevisiae) on rumen fermentation and nutrient degradability in yearling lambs. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg. 16 (5), 799-804.
  • İnal F, Gürbüz E, Çoşkun B, ve ark. 2009. Bir canlı maya kültürünün rumen fermantasyonu ve besin madde yıkılabilirliği üzerine etkisi. V. Ulusal Hayvan Besleme kongresi. 30 Eylül- 3 Ekim 2009. Silverside Hotel Çorlu/ Tekirdağ.
  • Jouany JP, Mathieu F, Senaud J, ve ark. 1998. Effect of Saccharomyces cerevisiae and Aspergillus oryzae on the digestion of nitrojen in the rumen of defaunated and refaunated sheep. Anim. Feed Sci. and Technol. 75, 1-13 (Abstr).
  • Karaayvaz BD, Alçiçek A. 2004. Ruminantlarda probiyotik kullanımının rumen parametrelerine etkisi. IV. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi. Isparta, 2: 286-293.
  • Klis FM, Boorsma A, Groot WJ. 2006. Cell wall construction in Saccharomyces cerevisiae. Yeast. 23, 182-202.
  • Lee SS, Ha J, Cheng KJ. 2000. Influence of an anaerobic fungal culture administration on in vivo ruminal fermentation and nutrient digestion. Anim. Feed Sci. Tech. 88, 201-217.
  • Leng RA, Nolan JV. 1984. Nitrogen metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 67: 1072-1089.
  • Lesmeister KE, Heinrichs AJ, Gabler MT. 2004. Effects of supplemental yeast (Saccharomyces cerevisiae) culture on rumen development, growth characteristics, and blood parameters in neonatal dairy calves. J. Dairy Sci. 87, 1832–1839.
  • Nagaraja TG, Titgemeyert EC. 2007. Ruminal acidosis in beef cattle: The Current microbiological and nutritional outlook. J. Dairy Sci. 90, 17-38.
  • Newbold CJ, Wallace RJ, McIntosh FM. 1996. Mode of action of the yeast Saccharomyces cerevisiae as a feed additive for ruminants. Brit. J.Nutr. 76, 249-261.
  • Nispet DJ, Martin SA. 1991. Effect of a Saccharomyces cerevisiae culture on lactate utilization by the ruminal bacterium Selenomonas ruminantium. J. Anim. Sci. 69, 4628-4633.
  • Nocek JE, 1997. Bovine acidosis. Implications on laminitis. J. Dairy Sci. 80, 1005-1028.
  • Nursoy H, Baytok E. 2003. Ekmek mayasının süt ineği rasyonlarındakullanılmasının süt verimi, bazı rumen sıvısı parametreleri ve kan metabolitleri üzerine etkisi. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 27, 7-13.
  • Owens FN, Secrist DS, Hill WJ, ve ark. 1998. Acidosis in cattle. J. Anim. Sci. 76, 275-286.
  • Özsoy B, Yalçın S, Cantekin Z, ve ark. 2011. Oğlak kesif yemlerinde canlı maya kültürü kullanımının rumen ve dışkı mikrobiyal florası üzerine etkisi. VI. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. 29 Haziran- 2 Temmuz 2011 Ondokuz Mayıs Üniversitesi SAMSUN, 370-373.
  • Öztürk H. 2008. Ruminant beslemesinde probiyotik mayalar. Vet. Hekim Der. Derg. 79, 37-42.
  • Rossi F, Cocconcelli PS, Masoero F. 1994. Effect of a Saccharomyces cerevisiae on growth and lactate utilization by the ruminal bacterium Megasphaera elsdenii. Ann. Zootech. 44, 403-409.
  • Satter LD, Slyter LL. 1974. Effect of ammonia concentration on rumen microbial protein production in vivo. Brit. J. Nutr. 32, 199-208.
  • Smith RH. 1979. Synthesis of microbial nitrogen compounds in the rumen and their subsequent digestion. J. Anim. Sci. 49, 1604-1614.
  • Sommer R. 1996. Yeast extract: Production, properties and Components. 9th International Symposium on Yeast. Sydney. In: Tangüler H, Erten H. 2004. Maya ekstraktı üretimi. http://www. gıda derneği. org.tr. (Erişim tarihi: 15.08.2013).
  • Stobo IJF, Roy JHB, Gaston HJ. 1966. Rumen development in the calf 1. The effects of diets containing different proportions of concentrates to hay on rumen development. Br. J. Nutr. 20, 171– 188. In: Hill SR, Hopkins BA, Davidson S, ve ark. 2009. The addition of cottonseed hulls to the starter and supplementation of live yeast or mannanoligosaccharide in the milk for young calves. J. Dairy. Sci. 92, 790-798.
  • Tassinari M, Pasto LF, Sardi L, Andrieu S. 2007. Effects of mannan oligosaccharides in the diet of beef cattle in the transition period. http://www.isah soc.org /documents /2007/TARTU_2007/Proc ISAH 2007 Volume II/150 Tassinari.pdf. (Erişim tarihi: 15.08.2013).
  • Williams P, Tait CAG, Innes GM, ve ark. 1991. Effects of the inclusion of yeast culture in the diet of dairy cows on milk yield and forage degradation and fermentation patterns in the rumen of steers. J. Anim. Sci. 69, 3016-3026.
  • Yalçın S. (2008). Proteinler ve metabolizması. Ergün A, Tuncer ŞD, Çolpan İ, Yalçın S, Yıldız G, Küçükersan MK, Küçükersan S, Şehu A, ed. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Ankara: Pozitif baskı, 79-82.
  • Yiğit N, Benli M. 2005. Maya hücre duvar yapısının dinamikleri. http://www.mikrobiyoloji.org/pdf/702050303.pdf. (Erişim tarihi: 20.09.2013).

Year 2014, Volume: 2 Issue: 2, 93 - 103, 31.12.2014

Hıdır Gümüş , Fatma Karakaş Oğuz

Abstract

References

  • Anonim. 2012. Amaferm ve mayalar. http:// www.centurk.com/ amaferm %20 ve % 20 mayalar. (Erişim tarihi: 28.11.2013).
  • Anupama PR. 2000. Single cell protein. Biotech. Adv. 18, 459-479.
  • Aydın C, Galip N, Yaman K, ve ark. 2003. Kaba ve Konsantre yem ağırlıklı beslenen kıvırcık erkek toklularda Saccharomyces cerevisiae canlı maya kültürünün rumen sıvısı metabolitleri ve protozoonlar üzerine etkisi. Turk. J. Anim. Sci. 27,1453-1440.
  • Bach A, Calsamiglia S, Stern MD. 2005. Nitrogen metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 88, 9-21.
  • Callaway ES, Martin SA. 1997. Effects of a Saccharomyces cerevisiae culture on ruminal bacteria that utilize lactate and digest cellulose. J. Dairy Sci. 80, 2035-2044.
  • Casewell M, Friis C, Marco E, ve ark. 2003. The European ban on growth-promoting antibiotics and emerging consequences for human and animal health. J. Antimicrob. Chemoth. 52, 159-161.
  • Chaucheyras F, Fonty, G, Bertin, G, ve ark. 1995. In vitro H2 utilization by a ruminal acetogenic bacterium cultivated alone or in association with an archaea methanogen is stimulated by aprobiotic strain of Saccharomyces cerevisiae. Appl. Environ. Microbiol. 61, 3466-3467.
  • Chaucheyras F, Fonty G. 2001. Establishment of cellulolytic bacteria and development of fermentative activities in the rumen of gnotobiotically-rearedlambs receiving the microbial additive Saccharomyces cerevisiae CNCM I-1077. Reprod. Nutr. Dev. 41, 57-65.
  • Chaucheyras F, Durand H. 2010. Probiotics in animal nutrition and health. Beneficial microbes.1, 3-9.
  • Enemark JMD, Jorgensen RJ, Enemark P. 2002. Rumen acidosis with special emphasis on diagnostic aspects of subclinical rumen acidosis. Veteinarija. Ir. zootechnka, 20: 16-29.
  • Erasmus LJ. Botha, PM, Kistner, A. 1992. Effect of yeast culture supplement on production, rumen fermentation, and duodenal nitrogen flow in dairy cows. J. Dairy. Sci. 75, 3056-3065.
  • Ergün, A, Küçükersan K, Saçaklı P. 2011. Yem katkı maddeleri. Ergün A, Tuncer ŞD, Çolpan İ, Yalçın S, Yıldız G, Küçükersan MK, Küçükersan S, Şehu A, ed. Yem Hijyeni ve Teknolojisi. Ankara: Pozitif baskı, 211.
  • Fonty G, Chaucheyras, F. 2006. Effects and modes of action of live yeasts in the rumen. Section Cellular and Molecular Bİology a review, 741-750.
  • Fraser GR, (2006). Assessment of the effects of cinnamon leaf oil on rumen microbial fermentation using two continuous culture systems. Thesis of master degree, Dalhousie University, Canada.
  • Gakhar N. 2008. Development of alternate markers of subacute ruminal acidosis (SARA). A Thesis of Master Degree. Department of Animal Science. The University of Manitoba. Winnipeg, Manitoba.
  • Goad DW, Goad CL, Nagaraja TG. 1998. Ruminal microbial and fermentative changes associated with experimentaly induced subacute acidosis in steers. J. Anim. Sci. 76: 234-24.
  • Guedes CM, Goncalves D, Rodrigues MAM, ve ark. 2008. Effect of yeast Saccharomyces cerevisiae on ruminal fermentation and fiber degradation of maize silage in cows. Anim. Feed Sci. Tech. 145, 27-40.
  • Harrison GA, Hemken RW, Dawson KA, ve ark. 1988. Influence of additionof yeast culture supplement to diets of lactating cows on ruminal fermentation and microbial populations. J. Dairy Sci. 71, 2967-2975.
  • Hill SR, Hopkins BA, Davidson S, ve ark. 2009. The addition of cottonseed hulls to the starter and supplementation of live yeast or mannanoligosaccharide in the milk for young calves. J. Dairy. Sci. 92, 790-798.
  • Inge NA, Bogaert V, Maeseneire LD, ve ark. 2009. Extracellular polysaccharides produced by yeast and yeast-like fungi. Satyanarayana T, Kunze G, ed. Yeast Biotechnology: Diversity and Applications. Springer, 651-671.
  • IPCC .Intergovernment Panel On Climate Change. 2001. Climate Change, The Scientific Basis. Cambridge University Press, Cambridge, UK.
  • İnal F, Gürbüz E, Çoşkun B, ve ark. 2010. The effects of live yeast culture (Saccharomyces cerevisiae) on rumen fermentation and nutrient degradability in yearling lambs. Kafkas Univ. Vet. Fak. Derg. 16 (5), 799-804.
  • İnal F, Gürbüz E, Çoşkun B, ve ark. 2009. Bir canlı maya kültürünün rumen fermantasyonu ve besin madde yıkılabilirliği üzerine etkisi. V. Ulusal Hayvan Besleme kongresi. 30 Eylül- 3 Ekim 2009. Silverside Hotel Çorlu/ Tekirdağ.
  • Jouany JP, Mathieu F, Senaud J, ve ark. 1998. Effect of Saccharomyces cerevisiae and Aspergillus oryzae on the digestion of nitrojen in the rumen of defaunated and refaunated sheep. Anim. Feed Sci. and Technol. 75, 1-13 (Abstr).
  • Karaayvaz BD, Alçiçek A. 2004. Ruminantlarda probiyotik kullanımının rumen parametrelerine etkisi. IV. Ulusal Zootekni Bilim Kongresi. Isparta, 2: 286-293.
  • Klis FM, Boorsma A, Groot WJ. 2006. Cell wall construction in Saccharomyces cerevisiae. Yeast. 23, 182-202.
  • Lee SS, Ha J, Cheng KJ. 2000. Influence of an anaerobic fungal culture administration on in vivo ruminal fermentation and nutrient digestion. Anim. Feed Sci. Tech. 88, 201-217.
  • Leng RA, Nolan JV. 1984. Nitrogen metabolism in the rumen. J. Dairy Sci. 67: 1072-1089.
  • Lesmeister KE, Heinrichs AJ, Gabler MT. 2004. Effects of supplemental yeast (Saccharomyces cerevisiae) culture on rumen development, growth characteristics, and blood parameters in neonatal dairy calves. J. Dairy Sci. 87, 1832–1839.
  • Nagaraja TG, Titgemeyert EC. 2007. Ruminal acidosis in beef cattle: The Current microbiological and nutritional outlook. J. Dairy Sci. 90, 17-38.
  • Newbold CJ, Wallace RJ, McIntosh FM. 1996. Mode of action of the yeast Saccharomyces cerevisiae as a feed additive for ruminants. Brit. J.Nutr. 76, 249-261.
  • Nispet DJ, Martin SA. 1991. Effect of a Saccharomyces cerevisiae culture on lactate utilization by the ruminal bacterium Selenomonas ruminantium. J. Anim. Sci. 69, 4628-4633.
  • Nocek JE, 1997. Bovine acidosis. Implications on laminitis. J. Dairy Sci. 80, 1005-1028.
  • Nursoy H, Baytok E. 2003. Ekmek mayasının süt ineği rasyonlarındakullanılmasının süt verimi, bazı rumen sıvısı parametreleri ve kan metabolitleri üzerine etkisi. Turk. J. Vet. Anim. Sci. 27, 7-13.
  • Owens FN, Secrist DS, Hill WJ, ve ark. 1998. Acidosis in cattle. J. Anim. Sci. 76, 275-286.
  • Özsoy B, Yalçın S, Cantekin Z, ve ark. 2011. Oğlak kesif yemlerinde canlı maya kültürü kullanımının rumen ve dışkı mikrobiyal florası üzerine etkisi. VI. Ulusal Hayvan Besleme Kongresi. 29 Haziran- 2 Temmuz 2011 Ondokuz Mayıs Üniversitesi SAMSUN, 370-373.
  • Öztürk H. 2008. Ruminant beslemesinde probiyotik mayalar. Vet. Hekim Der. Derg. 79, 37-42.
  • Rossi F, Cocconcelli PS, Masoero F. 1994. Effect of a Saccharomyces cerevisiae on growth and lactate utilization by the ruminal bacterium Megasphaera elsdenii. Ann. Zootech. 44, 403-409.
  • Satter LD, Slyter LL. 1974. Effect of ammonia concentration on rumen microbial protein production in vivo. Brit. J. Nutr. 32, 199-208.
  • Smith RH. 1979. Synthesis of microbial nitrogen compounds in the rumen and their subsequent digestion. J. Anim. Sci. 49, 1604-1614.
  • Sommer R. 1996. Yeast extract: Production, properties and Components. 9th International Symposium on Yeast. Sydney. In: Tangüler H, Erten H. 2004. Maya ekstraktı üretimi. http://www. gıda derneği. org.tr. (Erişim tarihi: 15.08.2013).
  • Stobo IJF, Roy JHB, Gaston HJ. 1966. Rumen development in the calf 1. The effects of diets containing different proportions of concentrates to hay on rumen development. Br. J. Nutr. 20, 171– 188. In: Hill SR, Hopkins BA, Davidson S, ve ark. 2009. The addition of cottonseed hulls to the starter and supplementation of live yeast or mannanoligosaccharide in the milk for young calves. J. Dairy. Sci. 92, 790-798.
  • Tassinari M, Pasto LF, Sardi L, Andrieu S. 2007. Effects of mannan oligosaccharides in the diet of beef cattle in the transition period. http://www.isah soc.org /documents /2007/TARTU_2007/Proc ISAH 2007 Volume II/150 Tassinari.pdf. (Erişim tarihi: 15.08.2013).
  • Williams P, Tait CAG, Innes GM, ve ark. 1991. Effects of the inclusion of yeast culture in the diet of dairy cows on milk yield and forage degradation and fermentation patterns in the rumen of steers. J. Anim. Sci. 69, 3016-3026.
  • Yalçın S. (2008). Proteinler ve metabolizması. Ergün A, Tuncer ŞD, Çolpan İ, Yalçın S, Yıldız G, Küçükersan MK, Küçükersan S, Şehu A, ed. Hayvan Besleme ve Beslenme Hastalıkları. Ankara: Pozitif baskı, 79-82.
  • Yiğit N, Benli M. 2005. Maya hücre duvar yapısının dinamikleri. http://www.mikrobiyoloji.org/pdf/702050303.pdf. (Erişim tarihi: 20.09.2013).
There are 46 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Makaleler
Authors

Hıdır Gümüş

Fatma Karakaş Oğuz This is me

Publication Date December 31, 2014
Submission Date October 23, 2014
Published in Issue Year 2014 Volume: 2 Issue: 2

Cite

APA Gümüş, H., & Karakaş Oğuz, F. (2014). Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute, 2(2), 93-103.
AMA Gümüş H, Karakaş Oğuz F. Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute. December 2014;2(2):93-103.
Chicago Gümüş, Hıdır, and Fatma Karakaş Oğuz. “Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri”. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute 2, no. 2 (December 2014): 93-103.
EndNote Gümüş H, Karakaş Oğuz F (December 1, 2014) Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute 2 2 93–103.
IEEE H. Gümüş and F. Karakaş Oğuz, “Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri”, Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute, vol. 2, no. 2, pp. 93–103, 2014.
ISNAD Gümüş, Hıdır - Karakaş Oğuz, Fatma. “Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri”. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute 2/2 (December 2014), 93-103.
JAMA Gümüş H, Karakaş Oğuz F. Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute. 2014;2:93–103.
MLA Gümüş, Hıdır and Fatma Karakaş Oğuz. “Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri”. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute, vol. 2, no. 2, 2014, pp. 93-103.
Vancouver Gümüş H, Karakaş Oğuz F. Mayanın Ruminant Metabolizması Üzerine Olan Etkileri. Mehmet Akif Ersoy University Journal of Health Sciences Institute. 2014;2(2):93-103.